Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā

    ဝိနီတဝတ္ထုဝဏ္ဏနာ

    Vinītavatthuvaṇṇanā

    ၂၂၃. သေက္ခဘူမိယန္တိ ဣမိနာ ဈာနဘူမိမ္ပိ သင္ဂဏ္ဟာတိ။ တိဏ္ဏံ ဝိဝေကာနန္တိ ကာယစိတ္တဥပဓိဝိဝေကာနံ။

    223.Sekkhabhūmiyanti iminā jhānabhūmimpi saṅgaṇhāti. Tiṇṇaṃ vivekānanti kāyacittaupadhivivekānaṃ.

    ပိဏ္ဍာယ စရဏသ္သ ဘောဇနပရိယောသာနတ္တာ ဝုတ္တံ ‘‘ယာဝ ဘောဇနပရိယောသာန’’န္တိ။ ဘုတ္ဝာ အာဂစ္ဆန္တသ္သပိ ပုန ဝုတ္တနယေနေဝ သမ္ဘာဝနိစ္ဆာယ စီဝရသဏ္ဌပနာဒီနိ ကရောန္တသ္သ ဒုက္ကဋမေဝ။

    Piṇḍāya caraṇassa bhojanapariyosānattā vuttaṃ ‘‘yāva bhojanapariyosāna’’nti. Bhutvā āgacchantassapi puna vuttanayeneva sambhāvanicchāya cīvarasaṇṭhapanādīni karontassa dukkaṭameva.

    ၂၂၅. အာရာဓနီယော, အာဝုသော, ဓမ္မော အာရဒ္ဓဝီရိယေနာတိ ဝတ္ထုဒ္ဝယံ ဧကသဒိသမ္ပိ ဒ္ဝီဟိ ဘိက္ခူဟိ ဝိသုံ ဝိသုံ အာရောစိတတ္တာ ဘဂဝတာ ဝိနိစ္ဆိနိတံ သဗ္ဗမ္ပိ ဝိနီတဝတ္ထူသု အာရောပေတဗ္ဗန္တိ ပာဠိယံ အာရောပိတံ။

    225.Ārādhanīyo, āvuso, dhammo āraddhavīriyenāti vatthudvayaṃ ekasadisampi dvīhi bhikkhūhi visuṃ visuṃ ārocitattā bhagavatā vinicchinitaṃ sabbampi vinītavatthūsu āropetabbanti pāḷiyaṃ āropitaṃ.

    ၂၂၆. ပသာဒဘညန္တိ ကေဝလံ ပသာဒမတ္တေန ဘဏနံ, န ပန ‘‘သဘာဝတော ဧတေ အရဟန္တောယေဝာ’’တိ စိန္တေတ္ဝာ။ တေနေဝေတ္ထ အနာပတ္တိ ဝုတ္တာ။ ယဒိ ပန ‘‘ဧတေ သဘာဝတော အရဟန္တောယေဝာ’’တိ မညမာနော ‘‘အာယန္တု ဘောန္တော အရဟန္တော’’တိအာဒီနိ ဝဒတိ, န သမ္ပဋိစ္ဆိတဗ္ဗံ။

    226.Pasādabhaññanti kevalaṃ pasādamattena bhaṇanaṃ, na pana ‘‘sabhāvato ete arahantoyevā’’ti cintetvā. Tenevettha anāpatti vuttā. Yadi pana ‘‘ete sabhāvato arahantoyevā’’ti maññamāno ‘‘āyantu bhonto arahanto’’tiādīni vadati, na sampaṭicchitabbaṃ.

    ၂၂၇. ပဒသာ ဂမနံ သန္ဓာယ ကတိကာယ ကတတ္တာ ‘‘ယာနေန ဝာ’’တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ ဝိဇ္ဇာမယိဒ္ဓိံ သန္ဓာယ ‘‘ဣဒ္ဓိယာ’’တိ ဝုတ္တံ။ အညမညံ ရက္ခန္တီတိ ‘‘ယော ဣမမ္ဟာ အာဝာသာ ပဌမံ ပက္ကမိသ္သတိ, တံ မယံ ‘အရဟာ’တိ ဇာနိသ္သာမာ’’တိ ဧဝံ ကတိကာယ ကတတ္တာ အပုဗ္ဗာစရိမံ အသုဒ္ဓစိတ္တေန ဂစ္ဆန္တာပိ သဟ နိက္ခန္တဘာဝတော အညမညံ ရက္ခန္တိ။ ကေစိ ပန ‘‘ဟတ္ထပာသံ အဝိဇဟိတ္ဝာ အညမညသ္သ ဟတ္ထံ ဂဏ္ဟန္တော ဝိယ ဂစ္ဆန္တောပိ ‘ဥဋ္ဌေထ ဂစ္ဆာမ, ဧထ ဂစ္ဆာမာ’တိ ဧဝံ သံဝိဒဟိတ္ဝာ ဂမနေ ပုဗ္ဗာပရံ ဂစ္ဆန္တောပိ နာပဇ္ဇတီ’’တိ ဝဒန္တိ။ ဧတံ ပန အဓမ္မိကံ ကတိကဝတ္တန္တိ ‘‘ဣဓ အရဟန္တောယေဝ ဝသန္တူတိ ယဒိ ဘိက္ခူ ကတိကံ ကရောန္တိ, ဧတံ အဓမ္မိကံ ကတိကဝတ္တ’’န္တိ စူဠဂဏ္ဌိပဒေ ဝုတ္တံ။ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တံ ပန သဗ္ဗမ္ပိ ကတိကဝတ္တံ သန္ဓာယ ဧတံ ဝုတ္တန္တိ အမ္ဟာကံ ခန္တိ, ဝီမံသိတ္ဝာ ဂဟေတဗ္ဗံ။ နာနာဝေရဇ္ဇကာတိ နာနာဇနပဒဝာသိနော။ သင္ဃလာဘောတိ ယထာဝုဍ္ဎံ အတ္တနော ပာပုဏနကောဋ္ဌာသော။ အယဉ္စ ပဋိက္ခေပော ဣမိနာဝ နီဟာရေန ဗဟိသီမဋ္ဌာနံ အဝိသေသေန သင္ဃလာဘသ္သ သာမိဘာဝာပာဒနံ သန္ဓာယ ကတော။ ဝိသေသတော ပန ဗဟိသီမဋ္ဌာနမ္ပိ ပရိစ္ဆိန္ဒိတ္ဝာ ဧကေကကောဋ္ဌာသတော ‘‘ဧတ္တကံ ဒာတုံ, ဤဒိသံ ဝာ ဒာတုံ, ဧတ္တကာနံ ဝာ ဒာတုံ, ဤဒိသသ္သ ဝာ ဒာတုံ ရုစ္စတိ သင္ဃသ္သာ’’တိ အပလောကနကမ္မံ ကတ္ဝာ ဒာတုံ ဝဋ္ဋတိ။

    227. Padasā gamanaṃ sandhāya katikāya katattā ‘‘yānena vā’’tiādimāha. Tattha vijjāmayiddhiṃ sandhāya ‘‘iddhiyā’’ti vuttaṃ. Aññamaññaṃ rakkhantīti ‘‘yo imamhā āvāsā paṭhamaṃ pakkamissati, taṃ mayaṃ ‘arahā’ti jānissāmā’’ti evaṃ katikāya katattā apubbācarimaṃ asuddhacittena gacchantāpi saha nikkhantabhāvato aññamaññaṃ rakkhanti. Keci pana ‘‘hatthapāsaṃ avijahitvā aññamaññassa hatthaṃ gaṇhanto viya gacchantopi ‘uṭṭhetha gacchāma, etha gacchāmā’ti evaṃ saṃvidahitvā gamane pubbāparaṃ gacchantopi nāpajjatī’’ti vadanti. Etaṃ pana adhammikaṃ katikavattanti ‘‘idha arahantoyeva vasantūti yadi bhikkhū katikaṃ karonti, etaṃ adhammikaṃ katikavatta’’nti cūḷagaṇṭhipade vuttaṃ. Heṭṭhā vuttaṃ pana sabbampi katikavattaṃ sandhāya etaṃ vuttanti amhākaṃ khanti, vīmaṃsitvā gahetabbaṃ. Nānāverajjakāti nānājanapadavāsino. Saṅghalābhoti yathāvuḍḍhaṃ attano pāpuṇanakoṭṭhāso. Ayañca paṭikkhepo imināva nīhārena bahisīmaṭṭhānaṃ avisesena saṅghalābhassa sāmibhāvāpādanaṃ sandhāya kato. Visesato pana bahisīmaṭṭhānampi paricchinditvā ekekakoṭṭhāsato ‘‘ettakaṃ dātuṃ, īdisaṃ vā dātuṃ, ettakānaṃ vā dātuṃ, īdisassa vā dātuṃ ruccati saṅghassā’’ti apalokanakammaṃ katvā dātuṃ vaṭṭati.

    ၂၂၈. အာယသ္မာ စ လက္ခဏောတိအာဒီသု ကော ပနာယသ္မာ လက္ခဏော, ကသ္မာ စသ္သ လက္ခဏောတိ နာမံ အဟောသိ, ကော စာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော, ကသ္မာ စ သိတံ ပာတ္ဝာကာသီတိ တံ သဗ္ဗံ ပကာသေတုံ ‘‘ယ္ဝာယ’’န္တိအာဒိ အာရဒ္ဓံ။ လက္ခဏသမ္ပန္နေနာတိ ပုရိသလက္ခဏသမ္ပန္နေန။ ဗ္ရဟ္မသမေနာတိ ဗ္ရဟ္မတ္တဘာဝသမေန။ ဤသကံ ဟသိတံ သိတန္တိ ဝုစ္စတီတိ အာဟ ‘‘မန္ဒဟသိတ’’န္တိ။ အဋ္ဌိကသင္ခလိကန္တိ နယိဒံ အဝိညာဏကံ အဋ္ဌိသင္ခလိကမတ္တံ, အထ ခော ဧကော ပေတောတိ အာဟ ‘‘ပေတလောကေ နိဗ္ဗတ္တံ သတ္တ’’န္တိ။ ဧတေ အတ္တဘာဝာတိ ပေတတ္တဘာဝာ။ န အာပာထံ အာဂစ္ဆန္တီတိ ဒေဝတ္တဘာဝာ ဝိယ ပကတိယာ အာပာထံ န အာဂစ္ဆန္တိ။ တေသံ ပန ရုစိယာ အာပာထံ အာဂစ္ဆေယ္ယုံ။ မနုသ္သာနံ ဒုက္ခာဘိဘူတာနံ အနာထဘာဝဒသ္သနပဒဋ္ဌာနာ ကရုဏာတိ အာဟ ‘‘ကာရုညေ ကတ္တဗ္ဗေ’’တိ။ အတ္တနော စ သမ္ပတ္တိံ ဗုဒ္ဓဉာဏသ္သ စ သမ္ပတ္တိန္တိ ပစ္စေကံ သမ္ပတ္တိ-သဒ္ဒော ယောဇေတဗ္ဗော။ တဒုဘယံ ဝိဘာဝေတုံ ‘‘တဉ္ဟီ’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ ‘‘အတ္တနော စ သမ္ပတ္တိံ အနုသ္သရိတ္ဝာ သိတံ ပာတ္ဝာကာသီ’’တိ ပဒံ အာနေတ္ဝာ သမ္ဗန္ဓိတဗ္ဗံ။ ဓမ္မဓာတူတိ သဗ္ဗညုတညာဏံ သန္ဓာယ ဝဒတိ, ဓမ္မဓာတူတိ ဝာ ဓမ္မာနံ သဘာဝော။ ဥပပတ္တီတိ ဇာတိ။ ဥပပတ္တိသီသေန ဟိ တထာရူပံ အတ္တဘာဝံ ဝဒတိ။ ဒုသ္သဒ္ဓာပယာ ဟောန္တိ, တဒသ္သ တေသံ ဒီဃရတ္တံ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ။ ဒုသ္သဒ္ဓာပယာတိ ဣဒဉ္စ န လက္ခဏတ္ထေရံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ, ယေ ပန သုဏန္တိ ‘‘ဧဝံ ကိရ ဝုတ္တ’’န္တိ, တေ သန္ဓာယ။ အထ လက္ခဏတ္ထေရော ကသ္မာ န အဒ္ဒသ, ကိမသ္သ ဒိဗ္ဗစက္ခု နတ္ထီတိ? နော နတ္ထိ, မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ပန အာဝဇ္ဇေန္တော အဒ္ဒသ, ဣတရော အနာဝဇ္ဇနေန န အဒ္ဒသ။

    228.Āyasmā ca lakkhaṇotiādīsu ko panāyasmā lakkhaṇo, kasmā cassa lakkhaṇoti nāmaṃ ahosi, ko cāyasmā mahāmoggallāno, kasmā ca sitaṃ pātvākāsīti taṃ sabbaṃ pakāsetuṃ ‘‘yvāya’’ntiādi āraddhaṃ. Lakkhaṇasampannenāti purisalakkhaṇasampannena. Brahmasamenāti brahmattabhāvasamena. Īsakaṃ hasitaṃ sitanti vuccatīti āha ‘‘mandahasita’’nti. Aṭṭhikasaṅkhalikanti nayidaṃ aviññāṇakaṃ aṭṭhisaṅkhalikamattaṃ, atha kho eko petoti āha ‘‘petaloke nibbattaṃ satta’’nti. Ete attabhāvāti petattabhāvā. Na āpāthaṃ āgacchantīti devattabhāvā viya pakatiyā āpāthaṃ na āgacchanti. Tesaṃ pana ruciyā āpāthaṃ āgaccheyyuṃ. Manussānaṃ dukkhābhibhūtānaṃ anāthabhāvadassanapadaṭṭhānā karuṇāti āha ‘‘kāruññe kattabbe’’ti. Attano ca sampattiṃ buddhañāṇassa ca sampattinti paccekaṃ sampatti-saddo yojetabbo. Tadubhayaṃ vibhāvetuṃ ‘‘tañhī’’tiādi vuttaṃ. Tattha ‘‘attano ca sampattiṃ anussaritvā sitaṃ pātvākāsī’’ti padaṃ ānetvā sambandhitabbaṃ. Dhammadhātūti sabbaññutaññāṇaṃ sandhāya vadati, dhammadhātūti vā dhammānaṃ sabhāvo. Upapattīti jāti. Upapattisīsena hi tathārūpaṃ attabhāvaṃ vadati. Dussaddhāpayā honti, tadassa tesaṃ dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya. Dussaddhāpayāti idañca na lakkhaṇattheraṃ sandhāya vuttaṃ, ye pana suṇanti ‘‘evaṃ kira vutta’’nti, te sandhāya. Atha lakkhaṇatthero kasmā na addasa, kimassa dibbacakkhu natthīti? No natthi, mahāmoggallāno pana āvajjento addasa, itaro anāvajjanena na addasa.

    ဝိတုဍေန္တီတိ ဝိနိဝိဇ္ဈိတ္ဝာ ဍေန္တိ, အသိဓာရူပမေဟိ တိခိဏေဟိ လောဟတုဏ္ဍကေဟိ ဝိဇ္ဈိတ္ဝာ ဝိဇ္ဈိတ္ဝာ ဣတော စိတော စ ဂစ္ဆန္တီတိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘ဝိနိဝိဇ္ဈိတ္ဝာ ဂစ္ဆန္တီ’’တိ။ ‘‘ဝိတုဒန္တီ’’တိ ဝာ ပာဌော။ ဖာသုဠန္တရိကာဟီတိ ဘုမ္မတ္ထေ နိသ္သက္ကဝစနံ။ လောဟတုဏ္ဍကေဟီတိ လောဟသလာကာသဒိသေဟိ, ကာဠလောဟမယေဟေဝ ဝာ တုဏ္ဍကေဟိ။ ပသာဒုသ္သဒာတိ ဣမိနာ အဋ္ဌိသင္ဃာတမတ္တံ ဟုတ္ဝာ ပညာယမာနာနမ္ပိ ကာယပ္ပသာဒသ္သ ဗလဝဘာဝံ ဒသ္သေတိ။ ပက္ကဂဏ္ဍသဒိသာတိ ဣမိနာ ပန အတိဝိယ မုဒုသဘာဝတံ ဒသ္သေတိ။ အစ္ဆရိယံ ဝတာတိ ဂရဟနစ္ဆရိယံ နာမေတံ။

    Vituḍentīti vinivijjhitvā ḍenti, asidhārūpamehi tikhiṇehi lohatuṇḍakehi vijjhitvā vijjhitvā ito cito ca gacchantīti attho. Tenāha ‘‘vinivijjhitvā gacchantī’’ti. ‘‘Vitudantī’’ti vā pāṭho. Phāsuḷantarikāhīti bhummatthe nissakkavacanaṃ. Lohatuṇḍakehīti lohasalākāsadisehi, kāḷalohamayeheva vā tuṇḍakehi. Pasādussadāti iminā aṭṭhisaṅghātamattaṃ hutvā paññāyamānānampi kāyappasādassa balavabhāvaṃ dasseti. Pakkagaṇḍasadisāti iminā pana ativiya mudusabhāvataṃ dasseti. Acchariyaṃ vatāti garahanacchariyaṃ nāmetaṃ.

    စက္ခုဘူတာတိ သမ္ပတ္တဒိဗ္ဗစက္ခုကာ, လောကသ္သ စက္ခုဘူတာတိ ဧဝံ ဝာ ဧတ္ထ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ယတ္ရာတိ ဟေတုအတ္ထေ နိပာတောတိ အာဟ ‘‘ယတ္ရာတိ ကာရဏဝစန’’န္တိ။ အပ္ပမာဏေ သတ္တနိကာယေ, တေ စ ခော ဝိဘာဂေန ကာမဘဝာဒိဘေဒေ ဘဝေ, နိရယာဒိဘေဒာ ဂတိယော, နာနတ္တကာယနာနတ္တသညီအာဒိဝိညာဏဋ္ဌိတိယော, တထာရူပေ သတ္တာဝာသေ စ သဗ္ဗညုတညာဏဉ္စ မေ ဥပနေတုံ ပစ္စက္ခံ ကရောန္တေန။

    Cakkhubhūtāti sampattadibbacakkhukā, lokassa cakkhubhūtāti evaṃ vā ettha attho daṭṭhabbo. Yatrāti hetuatthe nipātoti āha ‘‘yatrāti kāraṇavacana’’nti. Appamāṇe sattanikāye, te ca kho vibhāgena kāmabhavādibhede bhave, nirayādibhedā gatiyo, nānattakāyanānattasaññīādiviññāṇaṭṭhitiyo, tathārūpe sattāvāse ca sabbaññutaññāṇañca me upanetuṃ paccakkhaṃ karontena.

    ဂောဃာတကောတိ ဂုန္နံ အဘိဏ္ဟံ ဟနနကော။ တေနာဟ ‘‘ဝဓိတ္ဝာ ဝဓိတ္ဝာ’’တိ။ တသ္သာတိ ဂုန္နံ ဟနနကမ္မသ္သ။ အပရာပရိယကမ္မသ္သာတိ အပရာပရိယဝေဒနီယကမ္မသ္သ။ ဗလဝတာ ဂောဃာတကကမ္မေန ဝိပာကေ ဒီယမာနေ အလဒ္ဓောကာသံ အပရာပရိယဝေဒနီယံ, တသ္မိံ ဝိပက္ကဝိပာကေ ဣဒာနိ လဒ္ဓောကာသံ ‘‘အဝသေသကမ္မ’’န္တိ ဝုတ္တံ။ ကမ္မသဘာဂတာယာတိ ကမ္မသ္သ သဘာဂဘာဝေန သဒိသဘာဝေန။ အာရမ္မဏသဘာဂတာယာတိ အာရမ္မဏသ္သ သဘာဂဘာဝေန သဒိသဘာဝေန။ ယာဒိသေ ဟိ အာရမ္မဏေ ပုဗ္ဗေ တံ ကမ္မံ တသ္သ စ ဝိပာကော ပဝတ္တော, တာဒိသေယေဝ အာရမ္မဏေ ဣဒံ ကမ္မံ ဣမသ္သ ဝိပာကော စ ပဝတ္တောတိ ကတ္ဝာ ဝုတ္တံ ‘‘တသ္သေဝ ကမ္မသ္သ ဝိပာကာဝသေသေနာ’’တိ။ ဘဝတိ ဟိ တံသဒိသေပိ တဗ္ဗောဟာရော ယထာ သော ဧဝ တိတ္တိရော, တာနိယေဝ ဩသဓာနီတိ။ ယသ္မာ ကမ္မသရိက္ခကဝိသယေ ‘‘ကမ္မံ ဝာ ကမ္မနိမိတ္တံ ဝာ’’တိ ဒ္ဝယမေဝ ဝုတ္တံ, ယသ္မာ စ ဂတိနိမိတ္တံ ဝိယ ကမ္မံ ကမ္မနိမိတ္တဉ္စ ကမ္မတော ဘိန္နံ ဝိသုံ ဟုတ္ဝာ န တိဋ္ဌတိ, တသ္မာ သရိက္ခကဝိပာကဒာနသ္သ ကာရဏဘာဝတော ယတ္ထ ကမ္မသရိက္ခကေန ဝိပာကေန ဘဝိတဗ္ဗံ, တတ္ထ ကမ္မံ ဝာ ကမ္မနိမိတ္တံ ဝာ ဂဟေတ္ဝာ ပဋိသန္ဓိ ဟောတီတိ ဝဒန္တိ။ တေနေဝာဟ – ‘‘တသ္သ ကိရ။ပေ.။ နိမိတ္တံ အဟောသီ’’တိ။ တတ္ထ နိမိတ္တံ အဟောသီတိ ပုဗ္ဗေ ကတူပစိတသ္သ ပေတူပပတ္တိနိဗ္ဗတ္တနဝသေန ကတောကာသသ္သ တသ္သ ကမ္မသ္သ နိမိတ္တဘူတံ ဣဒာနိ တထာ ဥပဋ္ဌဟန္တံ တသ္သ ဝိပာကသ္သ နိမိတ္တံ အာရမ္မဏံ အဟောသိ။ သောတိ ဂောဃာတကော။ အဋ္ဌိကသင္ခလိကပေတော ဇာတော ကမ္မသရိက္ခကဝိပာကဝသေန။

    Goghātakoti gunnaṃ abhiṇhaṃ hananako. Tenāha ‘‘vadhitvā vadhitvā’’ti. Tassāti gunnaṃ hananakammassa. Aparāpariyakammassāti aparāpariyavedanīyakammassa. Balavatā goghātakakammena vipāke dīyamāne aladdhokāsaṃ aparāpariyavedanīyaṃ, tasmiṃ vipakkavipāke idāni laddhokāsaṃ ‘‘avasesakamma’’nti vuttaṃ. Kammasabhāgatāyāti kammassa sabhāgabhāvena sadisabhāvena. Ārammaṇasabhāgatāyāti ārammaṇassa sabhāgabhāvena sadisabhāvena. Yādise hi ārammaṇe pubbe taṃ kammaṃ tassa ca vipāko pavatto, tādiseyeva ārammaṇe idaṃ kammaṃ imassa vipāko ca pavattoti katvā vuttaṃ ‘‘tasseva kammassa vipākāvasesenā’’ti. Bhavati hi taṃsadisepi tabbohāro yathā so eva tittiro, tāniyeva osadhānīti. Yasmā kammasarikkhakavisaye ‘‘kammaṃ vā kammanimittaṃ vā’’ti dvayameva vuttaṃ, yasmā ca gatinimittaṃ viya kammaṃ kammanimittañca kammato bhinnaṃ visuṃ hutvā na tiṭṭhati, tasmā sarikkhakavipākadānassa kāraṇabhāvato yattha kammasarikkhakena vipākena bhavitabbaṃ, tattha kammaṃ vā kammanimittaṃ vā gahetvā paṭisandhi hotīti vadanti. Tenevāha – ‘‘tassa kira…pe… nimittaṃ ahosī’’ti. Tattha nimittaṃ ahosīti pubbe katūpacitassa petūpapattinibbattanavasena katokāsassa tassa kammassa nimittabhūtaṃ idāni tathā upaṭṭhahantaṃ tassa vipākassa nimittaṃ ārammaṇaṃ ahosi. Soti goghātako. Aṭṭhikasaṅkhalikapeto jāto kammasarikkhakavipākavasena.

    ၂၂၉. ပေသိယော ကတ္ဝာတိ ဂာဝိံ ဝဓိတ္ဝာ ဝဓိတ္ဝာ ဂောမံသံ ဖာလေတ္ဝာ ပေသိယော ကတ္ဝာ။ သုက္ခာပေတ္ဝာတိ ကာလန္တရံ ဌပနတ္ထံ သုက္ခာပေတ္ဝာ။ သုက္ခာပိတမံသပေသီနဉ္ဟိ ဝလ္လူရသမညာတိ။ နိပ္ပက္ခစမ္မေတိ ဝိဂတပက္ခစမ္မေ။ ဥရဗ္ဘေ ဟန္တီတိ ဩရဗ္ဘိကောဧဠကေတိ အဇေ။ နိဝာပပုဋ္ဌေတိ အတ္တနာ ဒိန္နနိဝာပေန ပောသိတေ အသိနာ ဝဓိတ္ဝာ ဝဓိတ္ဝာ ဝိက္ကိဏန္တော။ ဧကံ မိဂန္တိ ဒီပကမိဂံ။ ကာရဏာဟီတိ ယာတနာဟိ။ ဉတ္ဝာတိ ကမ္မဋ္ဌာနံ ဉတ္ဝာ။ ပေသုညုပသံဟာရဝသေန ဣတော သုတံ အမုတ္ရ, အမုတ္ရ ဝာ သုတံ ဣဓ သူစေတီတိ သူစကော။ အနယဗ္ယသနံ ပာပေသိ မနုသ္သေတိ သမ္ဗန္ဓော။

    229.Pesiyo katvāti gāviṃ vadhitvā vadhitvā gomaṃsaṃ phāletvā pesiyo katvā. Sukkhāpetvāti kālantaraṃ ṭhapanatthaṃ sukkhāpetvā. Sukkhāpitamaṃsapesīnañhi vallūrasamaññāti. Nippakkhacammeti vigatapakkhacamme. Urabbhe hantīti orabbhiko. Eḷaketi aje. Nivāpapuṭṭheti attanā dinnanivāpena posite asinā vadhitvā vadhitvā vikkiṇanto. Ekaṃ miganti dīpakamigaṃ. Kāraṇāhīti yātanāhi. Ñatvāti kammaṭṭhānaṃ ñatvā. Pesuññupasaṃhāravasena ito sutaṃ amutra, amutra vā sutaṃ idha sūcetīti sūcako. Anayabyasanaṃ pāpesi manusseti sambandho.

    ဝိနိစ္ဆယာမစ္စောတိ ရညာ အဍ္ဍကရဏေ ဌပိတော ဝိနိစ္ဆယမဟာမတ္တော။ သော ဟိ ဂာမဇနကာယံ ကူဋဋ္ဌေန ဝဉ္စေတီတိ ‘‘ဂာမကူဋော’’တိ ဝုစ္စတိ။ ကေစိ ‘‘တာဒိသောယေဝ ဂာမဇေဋ္ဌကော ဂာမကူဋော’’တိ ဝဒန္တိ။ သမေန ဘဝိတဗ္ဗံ ဓမ္မဋ္ဌောတိ ဝတ္တဗ္ဗတော။ ရဟသ္သင္ဂေ နိသီဒနဝသေန ဝိသမာ နိသဇ္ဇာ အဟောသိ။ ဖုသန္တောတိ ထေယ္ယာယ ဖုသန္တော။

    Vinicchayāmaccoti raññā aḍḍakaraṇe ṭhapito vinicchayamahāmatto. So hi gāmajanakāyaṃ kūṭaṭṭhena vañcetīti ‘‘gāmakūṭo’’ti vuccati. Keci ‘‘tādisoyeva gāmajeṭṭhako gāmakūṭo’’ti vadanti. Samena bhavitabbaṃ dhammaṭṭhoti vattabbato. Rahassaṅge nisīdanavasena visamā nisajjā ahosi. Phusantoti theyyāya phusanto.

    ၂၃၀. အနိသ္သရောတိ မာတုဂာမော သသာမိကော အတ္တနော ဖသ္သေ အနိသ္သရော။ ဓံသိတ္ဝာတိ ဘသ္သိတ္ဝာ အပဂန္တ္ဝာ။ မင္ဂနဝသေန ဥလတီတိ မင္ဂုလိ, ဝိရူပဗီဘစ္ဆဘာဝေန ပဝတ္တတီတိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘ဝိရူပံ ဒုဒ္ဒသိကံ ဗီဘစ္ဆ’’န္တိ။

    230.Anissaroti mātugāmo sasāmiko attano phasse anissaro. Dhaṃsitvāti bhassitvā apagantvā. Maṅganavasena ulatīti maṅguli, virūpabībhacchabhāvena pavattatīti attho. Tenāha ‘‘virūpaṃ duddasikaṃ bībhaccha’’nti.

    ဥဒ္ဓံ ဥဒ္ဓံ အဂ္ဂိနာ ပက္ကသရီရတာယ ဥပ္ပက္ကံ, ဟေဋ္ဌတော ပဂ္ဃရဏဝသေန ကိလိန္နသရီရတာယ ဩကိလိနီ, ဣတော စိတော စ အင္ဂာရသမ္ပရိကိဏ္ဏတာယ ဩကိရိနီ။ တေနာဟ ‘‘သာ ကိရာ’’တိအာဒိ။ အင္ဂာရစိတကေတိ အင္ဂာရသဉ္စယေ။ သရီရတော ပဂ္ဃရန္တိ အသုစိဒုဂ္ဂန္ဓဇေဂုစ္ဆာနိ သေဒဂတာနိ။ တသ္သ ကိရ ရညောတိ ကာလိင္ဂသ္သ ရညော။ နာဋကိနီတိ နစ္စနကိစ္စေ အဓိဂတာ ဣတ္ထီ။ သေဒန္တိ သေဒနံ, တာပနန္တိ အတ္ထော။

    Uddhaṃ uddhaṃ agginā pakkasarīratāya uppakkaṃ, heṭṭhato paggharaṇavasena kilinnasarīratāya okilinī, ito cito ca aṅgārasamparikiṇṇatāya okirinī. Tenāha ‘‘sā kirā’’tiādi. Aṅgāracitaketi aṅgārasañcaye. Sarīrato paggharanti asuciduggandhajegucchāni sedagatāni. Tassa kira raññoti kāliṅgassa rañño. Nāṭakinīti naccanakicce adhigatā itthī. Sedanti sedanaṃ, tāpananti attho.

    အသီသကံ ကဗန္ဓံ ဟုတ္ဝာ နိဗ္ဗတ္တိ ကမ္မာယူဟနကာလေ တထာ နိမိတ္တဂ္ဂဟဏပရိစယတော။ လာမကဘိက္ခူတိ ဟီနာစာရတာယ လာမကော, ဘိက္ခုဝေသတာယ ဘိက္ခာဟာရေန ဇီဝနတော စ ဘိက္ခု။ စိတ္တကေဠိန္တိ စိတ္တရုစိယံ တံ တံ ကီဠန္တော။ အယမေဝာတိ ဘိက္ခုဝတ္ထုသ္မိံ ဝုတ္တနယော ဧဝ။

    Asīsakaṃ kabandhaṃ hutvā nibbatti kammāyūhanakāle tathā nimittaggahaṇaparicayato. Lāmakabhikkhūti hīnācāratāya lāmako, bhikkhuvesatāya bhikkhāhārena jīvanato ca bhikkhu. Cittakeḷinti cittaruciyaṃ taṃ taṃ kīḷanto. Ayamevāti bhikkhuvatthusmiṃ vuttanayo eva.

    ၂၃၁. နိသ္သေဝာလပဏကကဒ္ဒမောတိ တိလဗီဇကာဒိဘေဒေန သေဝာလေန နီလမဏ္ဍူကပိဋ္ဌိဝဏ္ဏေန ဥဒကပိဋ္ဌံ ဆာဒေတ္ဝာ နိဗ္ဗတ္တပဏကေန ကဒ္ဒမေန စ ဝိရဟိတော။ သုန္ဒရေဟိ တိတ္ထေဟီတိ သုခာဝဂာဟဏဋ္ဌာနတာယ ကဒ္ဒမာဒိဒောသဝိရဟတော စ သုန္ဒရေဟိ တိတ္ထေဟိ။ တတော ဥဒကဒဟတော တံဟေတု, တံ ဥပနိသ္သာယာတိ အတ္ထော။ နာဂဘဝနဂတောပိ ဟိ သော ရဟဒော တတော ဥပရိမနုသ္သလောကေ ဇလာသယေန သမ္ဗန္ဓော ဟောတိ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘တတော အယံ တပောဒာ သန္ဒတီ’’တိ။ အထ ဝာ တတောတိ နာဂဘဝနေ ဥဒကဒဟတော အယံ တပောဒာ သန္ဒတိ။ တဉ္ဟိ ဥပရိဘူမိတလံ အာရောဟတိ, ဥဏ္ဟဘာဝေန တပနတော တပံ ဥဒကံ ဧတိသ္သာတိ အန္ဝတ္ထနာမဝသေန တပောဒာတိ ဝုစ္စတိ။ ပေတလောကောတိ ပေတာနံ အာဝာသဋ္ဌာနံ။ ကေစိ ပန ‘‘ပေတလောကောတိ လောဟကုမ္ဘီနိရယာ ဣဓာဓိပ္ပေတာ’’တိ ဝဒန္တိ, နဂရသ္သ ပန ပရိတော ပဗ္ဗတပာဒဝနန္တရေသု ဗဟူ ပေတာဝာသာပိ သန္တေဝ။ သ္ဝာယမတ္ထော ပေတဝတ္ထုပာဠိယာ လက္ခဏသံယုတ္တေန ဣမာယ စ ဝိနီတဝတ္ထုပာဠိယာ ဒီပေတဗ္ဗော။

    231.Nissevālapaṇakakaddamoti tilabījakādibhedena sevālena nīlamaṇḍūkapiṭṭhivaṇṇena udakapiṭṭhaṃ chādetvā nibbattapaṇakena kaddamena ca virahito. Sundarehi titthehīti sukhāvagāhaṇaṭṭhānatāya kaddamādidosavirahato ca sundarehi titthehi. Tato udakadahato taṃhetu, taṃ upanissāyāti attho. Nāgabhavanagatopi hi so rahado tato uparimanussaloke jalāsayena sambandho hoti. Tena vuttaṃ ‘‘tato ayaṃ tapodā sandatī’’ti. Atha vā tatoti nāgabhavane udakadahato ayaṃ tapodā sandati. Tañhi uparibhūmitalaṃ ārohati, uṇhabhāvena tapanato tapaṃ udakaṃ etissāti anvatthanāmavasena tapodāti vuccati. Petalokoti petānaṃ āvāsaṭṭhānaṃ. Keci pana ‘‘petalokoti lohakumbhīnirayā idhādhippetā’’ti vadanti, nagarassa pana parito pabbatapādavanantaresu bahū petāvāsāpi santeva. Svāyamattho petavatthupāḷiyā lakkhaṇasaṃyuttena imāya ca vinītavatthupāḷiyā dīpetabbo.

    ကတဟတ္ထာတိ ထိရတရံ လက္ခေသု အဝိရဇ္ဈနသရက္ခေပာ။ ဤဒိသာ ပန တတ္ထ ဝသီဘူတာ ကတဟတ္ထာ နာမ ဟောန္တိ, တသ္မာ ယော သိပ္ပမေဝ ဥဂ္ဂဏ္ဟာတိ, သော ကတဟတ္ထော နာမ န ဟောတိ, ဣမေ ပန ကတဟတ္ထာ, စိဏ္ဏဝသီဘာဝာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ သိပ္ပဒသ္သနဝသေန ကတံ ရာဇကုလာနိ ဥပေစ္စ အသနံ သရက္ခေပော ဧတေဟီတိ ကတုပာသနာ, ရာဇကုလာဒီသု ဒသ္သိတသိပ္ပာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ပဘဂ္ဂောတိ ပရာဇိတော။

    Katahatthāti thirataraṃ lakkhesu avirajjhanasarakkhepā. Īdisā pana tattha vasībhūtā katahatthā nāma honti, tasmā yo sippameva uggaṇhāti, so katahattho nāma na hoti, ime pana katahatthā, ciṇṇavasībhāvāti vuttaṃ hoti. Sippadassanavasena kataṃ rājakulāni upecca asanaṃ sarakkhepo etehīti katupāsanā, rājakulādīsu dassitasippāti vuttaṃ hoti. Pabhaggoti parājito.

    ၂၃၂. ဒောသဒသ္သန ပုဗ္ဗက ရူပ ဝိရာဂ ဘာဝနာ သင္ခာတ ပဋိပက္ခ ဘာဝနာဝသေန ပဋိဃသညာနံ သုပ္ပဟီနတ္တာ မဟတာပိ သဒ္ဒေန အရူပသမာပတ္တိတော န ဝုဋ္ဌာတိ, တထာ ပန န သုပ္ပဟီနတ္တာ သဗ္ဗရူပာဝစရသမာပတ္တိတော ဝုဋ္ဌာနံ သိယာတိ ဣဓ အာနေဉ္ဇသမာဓီတိ စတုတ္ထဇ္ဈာနသမာပတ္တိ အဓိပ္ပေတာတိ အာဟ ‘‘အနေဇံ အစလံ ကာယဝာစာဝိပ္ဖန္ဒဝိရဟိတံ စတုတ္ထဇ္ဈာနသမာဓိ’’န္တိ။ အညတ္ထ ပန သမာဓိပစ္စနီကာနံ အတိဒူရတာယ န ဣဉ္ဇတီတိ အာနေဉ္ဇောတိ အရူပာဝစရသမာဓိ ဝုစ္စတိ။ သမာဓိပရိပန္ထကေ ဓမ္မေတိ ဝိတက္ကဝိစာရာဒိကေ သန္ဓာယ ဝဒတိ။ ဝိတက္ကာဒီသု အာဒီနဝသလ္လက္ခဏသ္သ န သုဋ္ဌုကတဘာဝံ သန္ဓာယာဟ ‘‘န သုဋ္ဌု ပရိသောဓေတ္ဝာ’’တိ။

    232. Dosadassana pubbaka rūpa virāga bhāvanā saṅkhāta paṭipakkha bhāvanāvasena paṭighasaññānaṃ suppahīnattā mahatāpi saddena arūpasamāpattito na vuṭṭhāti, tathā pana na suppahīnattā sabbarūpāvacarasamāpattito vuṭṭhānaṃ siyāti idha āneñjasamādhīti catutthajjhānasamāpatti adhippetāti āha ‘‘anejaṃ acalaṃ kāyavācāvipphandavirahitaṃ catutthajjhānasamādhi’’nti. Aññattha pana samādhipaccanīkānaṃ atidūratāya na iñjatīti āneñjoti arūpāvacarasamādhi vuccati. Samādhiparipanthake dhammeti vitakkavicārādike sandhāya vadati. Vitakkādīsu ādīnavasallakkhaṇassa na suṭṭhukatabhāvaṃ sandhāyāha ‘‘na suṭṭhu parisodhetvā’’ti.

    နနု စာယမာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ဘဂဝတော ပဌမဝသ္သေဝ အဘိနဝပ္ပတ္တအရဟတ္တော, ဣဒဉ္စ ဥတ္တရိမနုသ္သဓမ္မပာရာဇိကံ ဝီသတိမဝသ္သတော ဥပရိ ပညတ္တံ, ကထံ ဣမသ္သ ဝတ္ထုနော ဣမသ္မိံ ပာရာဇိကေ ဘဂဝတာ ဝိနိစ္ဆိတဘာဝော ဝုတ္တောတိ? နာယံ ဒောသော။ အယဉ္ဟေတ္ထ အာစရိယာနံ ကထာမဂ္ဂော – အပညတ္တေပိ သိက္ခာပဒေ ထေရသ္သ ဝစနံ သုတ္ဝာ ‘‘အတ္တနော အပ္ပတိရူပံ ဥတ္တရိမနုသ္သဓမ္မံ ဧသ ဝဒတီ’’တိ မညမာနာ ဘိက္ခူ ထေရသ္သ ဒောသံ အာရောပေန္တာ ဥဇ္ဈာယိံသု။ ဘဂဝာ စ ထေရသ္သ တထာဝစနေ ကာရဏံ ဒသ္သေတ္ဝာ နိဒ္ဒောသဘာဝံ ကရောန္တော ‘‘အနာပတ္တိ, ဘိက္ခဝေ, မောဂ္ဂလ္လာနသ္သာ’’တိ အာဟ။ သင္ဂီတိကာရကာ ပန ဥတ္တရိမနုသ္သဓမ္မာဓိကာရတ္တာ တမ္ပိ ဝတ္ထုံ အာနေတ္ဝာ ဣဓ အာရောပေသုန္တိ။

    Nanu cāyamāyasmā mahāmoggallāno bhagavato paṭhamavasseva abhinavappattaarahatto, idañca uttarimanussadhammapārājikaṃ vīsatimavassato upari paññattaṃ, kathaṃ imassa vatthuno imasmiṃ pārājike bhagavatā vinicchitabhāvo vuttoti? Nāyaṃ doso. Ayañhettha ācariyānaṃ kathāmaggo – apaññattepi sikkhāpade therassa vacanaṃ sutvā ‘‘attano appatirūpaṃ uttarimanussadhammaṃ esa vadatī’’ti maññamānā bhikkhū therassa dosaṃ āropentā ujjhāyiṃsu. Bhagavā ca therassa tathāvacane kāraṇaṃ dassetvā niddosabhāvaṃ karonto ‘‘anāpatti, bhikkhave, moggallānassā’’ti āha. Saṅgītikārakā pana uttarimanussadhammādhikārattā tampi vatthuṃ ānetvā idha āropesunti.

    သာဝကာနံ ဥပ္ပဋိပာဋိယာ အနုသ္သရဏံ နတ္ထီတိ ဒသ္သေတုံ ‘‘န ဥပ္ပဋိပာဋိယာ’’တိ အာဟ။ အသညသမာပတ္တိန္တိ သညာဝိရာဂဘာဝနာယ ဝာယောကသိဏနိဗ္ဗတ္တိတံ စတုတ္ထဇ္ဈာနသမာပတ္တိံ ဝဒတိ။ ပုဗ္ဗေနိဝာသဉာဏံ စုတိပဋိသန္ဓိံ ဂဏ္ဟန္တမ္ပိ အနန္တရပစ္စယက္ကမဝန္တာနံ အရူပဓမ္မာနံ ဝသေနေဝ ဂဏ္ဟာတီတိ အာဟ – ‘‘တတိယေ အတ္တဘာဝေ စုတိမေဝ အဒ္ဒသာ’’တိ။ နယတော သလ္လက္ခေသီတိ ဝဋ္ဋေ သံသရဏကသတ္တာနံ ခန္ဓာနံ အဘာဝကာလော နာမ နတ္ထိ, အသညဘဝေ ပန အစိတ္တကာ ဟုတ္ဝာ ပဉ္စ ကပ္ပသတာနိ ပဝတ္တန္တိ, ဣမိနာ နယေန သလ္လက္ခေသိ။ ဒုက္ကရံ ကတန္တိ ခန္ဓဝိကလသ္သ ပုဗ္ဗေနိဝာသသ္သ အနုသ္သရဏံ ဌပေတ္ဝာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ န သက္ကာ အညေဟိ ကာတုန္တိ နယတော သလ္လက္ခေန္တေနပိ ဒုက္ကရံ ကတန္တိ အဓိပ္ပာယော။ ပဋိဝိဒ္ဓာတိ ပဋိဝိဒ္ဓသဒိသာ။ ယထာ နာမ ကောစိ ဓနုသိပ္ပေ ကတဟတ္ထော ဧကံ ကေသသင္ခာတံ ဝာလံ သတက္ခတ္တုံ ဝိဒာလေတ္ဝာ တတော ဧကံ အံသုံ ဂဟေတ္ဝာ ဝာတိင္ဂဏဖလသ္သ မဇ္ဈဋ္ဌာနေ ဗန္ဓိတ္ဝာ အပရံ အံသုံ ကဏ္ဍသ္သ အဂ္ဂကောဋိယံ ယထာ တသ္သ အံသုသ္သ ဦကာမတ္တံ ဝာ လိက္ခာမတ္တံ ဝာ ကဏ္ဍသ္သ အဂ္ဂကောဋိတော အဓိကံ ဟုတ္ဝာ တိဋ္ဌတိ, ဧဝံ ဗန္ဓိတ္ဝာ ဥသဘမတ္တေ ဌာနေ ဌိတော ကဏ္ဍဗဒ္ဓာယ ဝာလကောဋိယာ ဝာတိင္ဂဏဗဒ္ဓံ ဝာလသ္သ ကောဋိံ ပဋိဝိဇ္ဈေယ္ယ , ဧဝမေဝ ဣမိနာပိ ကတံ ဒုက္ကရန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ဧတဒဂ္ဂန္တိ ဧသော အဂ္ဂော။ ယဒိဒန္တိ ယော အယံ။ လိင္ဂဝိပလ္လာသဝသေနေတံ ဝုတ္တံ။

    Sāvakānaṃ uppaṭipāṭiyā anussaraṇaṃ natthīti dassetuṃ ‘‘na uppaṭipāṭiyā’’ti āha. Asaññasamāpattinti saññāvirāgabhāvanāya vāyokasiṇanibbattitaṃ catutthajjhānasamāpattiṃ vadati. Pubbenivāsañāṇaṃ cutipaṭisandhiṃ gaṇhantampi anantarapaccayakkamavantānaṃ arūpadhammānaṃ vaseneva gaṇhātīti āha – ‘‘tatiye attabhāve cutimeva addasā’’ti. Nayato sallakkhesīti vaṭṭe saṃsaraṇakasattānaṃ khandhānaṃ abhāvakālo nāma natthi, asaññabhave pana acittakā hutvā pañca kappasatāni pavattanti, iminā nayena sallakkhesi. Dukkaraṃ katanti khandhavikalassa pubbenivāsassa anussaraṇaṃ ṭhapetvā sammāsambuddhaṃ na sakkā aññehi kātunti nayato sallakkhentenapi dukkaraṃ katanti adhippāyo. Paṭividdhāti paṭividdhasadisā. Yathā nāma koci dhanusippe katahattho ekaṃ kesasaṅkhātaṃ vālaṃ satakkhattuṃ vidāletvā tato ekaṃ aṃsuṃ gahetvā vātiṅgaṇaphalassa majjhaṭṭhāne bandhitvā aparaṃ aṃsuṃ kaṇḍassa aggakoṭiyaṃ yathā tassa aṃsussa ūkāmattaṃ vā likkhāmattaṃ vā kaṇḍassa aggakoṭito adhikaṃ hutvā tiṭṭhati, evaṃ bandhitvā usabhamatte ṭhāne ṭhito kaṇḍabaddhāya vālakoṭiyā vātiṅgaṇabaddhaṃ vālassa koṭiṃ paṭivijjheyya , evameva imināpi kataṃ dukkaranti vuttaṃ hoti. Etadagganti eso aggo. Yadidanti yo ayaṃ. Liṅgavipallāsavasenetaṃ vuttaṃ.

    ဝိနီတဝတ္ထုဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

    Vinītavatthuvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ • Mahāvibhaṅga / ၄. စတုတ္ထပာရာဇိကံ • 4. Catutthapārājikaṃ

    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ၄. စတုတ္ထပာရာဇိကံ • 4. Catutthapārājikaṃ

    ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ဝိနီတဝတ္ထုဝဏ္ဏနာ • Vinītavatthuvaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ဝိနီတဝတ္ထုဝဏ္ဏနာ • Vinītavatthuvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact