Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မိလိန္ဒပဉ္ဟပာဠိ • Milindapañhapāḷi |
၁၂. ဝိညာဏလက္ခဏပဉ္ဟော
12. Viññāṇalakkhaṇapañho
၁၂. ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, ကိံလက္ခဏံ ဝိညာဏ’’န္တိ? ‘‘ဝိဇာနနလက္ခဏံ, မဟာရာဇ, ဝိညာဏ’’န္တိ။
12. ‘‘Bhante nāgasena, kiṃlakkhaṇaṃ viññāṇa’’nti? ‘‘Vijānanalakkhaṇaṃ, mahārāja, viññāṇa’’nti.
‘‘ဩပမ္မံ ကရောဟီ’’တိ။ ‘‘ယထာ, မဟာရာဇ, နဂရဂုတ္တိကော မဇ္ဈေ နဂရသိင္ဃာဋကေ နိသိန္နော ပသ္သေယ္ယ ပုရတ္ထိမဒိသတော ပုရိသံ အာဂစ္ဆန္တံ, ပသ္သေယ္ယ ဒက္ခိဏဒိသတော ပုရိသံ အာဂစ္ဆန္တံ, ပသ္သေယ္ယ ပစ္ဆိမဒိသတော ပုရိသံ အာဂစ္ဆန္တံ, ပသ္သေယ္ယ ဥတ္တရဒိသတော ပုရိသံ အာဂစ္ဆန္တံ။ ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ယဉ္စ ပုရိသော စက္ခုနာ ရူပံ ပသ္သတိ, တံ ဝိညာဏေန ဝိဇာနာတိ။ ယဉ္စ သောတေန သဒ္ဒံ သုဏာတိ, တံ ဝိညာဏေန ဝိဇာနာတိ။ ယဉ္စ ဃာနေန ဂန္ဓံ ဃာယတိ, တံ ဝိညာဏေန ဝိဇာနာတိ။ ယဉ္စ ဇိဝ္ဟာယ ရသံ သာယတိ, တံ ဝိညာဏေန ဝိဇာနာတိ။ ယဉ္စ ကာယေန ဖောဋ္ဌဗ္ဗံ ဖုသတိ, တံ ဝိညာဏေန ဝိဇာနာတိ, ယဉ္စ မနသာ ဓမ္မံ ဝိဇာနာတိ, တံ ဝိညာဏေန ဝိဇာနာတိ။ ဧဝံ ခော, မဟာရာဇ, ဝိဇာနနလက္ခဏံ ဝိညာဏ’’န္တိ။
‘‘Opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, nagaraguttiko majjhe nagarasiṅghāṭake nisinno passeyya puratthimadisato purisaṃ āgacchantaṃ, passeyya dakkhiṇadisato purisaṃ āgacchantaṃ, passeyya pacchimadisato purisaṃ āgacchantaṃ, passeyya uttaradisato purisaṃ āgacchantaṃ. Evameva kho, mahārāja, yañca puriso cakkhunā rūpaṃ passati, taṃ viññāṇena vijānāti. Yañca sotena saddaṃ suṇāti, taṃ viññāṇena vijānāti. Yañca ghānena gandhaṃ ghāyati, taṃ viññāṇena vijānāti. Yañca jivhāya rasaṃ sāyati, taṃ viññāṇena vijānāti. Yañca kāyena phoṭṭhabbaṃ phusati, taṃ viññāṇena vijānāti, yañca manasā dhammaṃ vijānāti, taṃ viññāṇena vijānāti. Evaṃ kho, mahārāja, vijānanalakkhaṇaṃ viññāṇa’’nti.
‘‘ကလ္လောသိ , ဘန္တေ နာဂသေနာ’’တိ။
‘‘Kallosi , bhante nāgasenā’’ti.
ဝိညာဏလက္ခဏပဉ္ဟော ဒ္ဝာဒသမော။
Viññāṇalakkhaṇapañho dvādasamo.