| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மிலிந்த³பஞ்ஹபாளி • Milindapañhapāḷi |
15. விஞ்ஞாணனானத்த²பஞ்ஹோ
15. Viññāṇanānatthapañho
15. ராஜா ஆஹ ‘‘ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, ‘விஞ்ஞாண’ந்தி வா ‘பஞ்ஞா’தி வா ‘பூ⁴தஸ்மிங் ஜீவோ’தி வா இமே த⁴ம்மா நானத்தா² சேவ நானாப்³யஞ்ஜனா ச, உதா³ஹு ஏகத்தா² ப்³யஞ்ஜனமேவ நான’’ந்தி ? ‘‘விஜானநலக்க²ணங், மஹாராஜ, விஞ்ஞாணங், பஜானநலக்க²ணா பஞ்ஞா, பூ⁴தஸ்மிங் ஜீவோ நுபலப்³ப⁴தீ’’தி. ‘‘யதி³ ஜீவோ நுபலப்³ப⁴தி, அத² கோ சரஹி சக்கு²னா ரூபங் பஸ்ஸதி, ஸோதேன ஸத்³த³ங் ஸுணாதி, கா⁴னேன க³ந்த⁴ங் கா⁴யதி, ஜிவ்ஹாய ரஸங் ஸாயதி, காயேன பொ²ட்ட²ப்³ப³ங் பு²ஸதி, மனஸா த⁴ம்மங் விஜானாதீ’’தி? தே²ரோ ஆஹ ‘‘யதி³ ஜீவோ சக்கு²னா ரூபங் பஸ்ஸதி…பே॰… மனஸா த⁴ம்மங் விஜானாதி, ஸோ ஜீவோ சக்கு²த்³வாரேஸு உப்பாடிதேஸு மஹந்தேன ஆகாஸேன ப³ஹிமுகோ² ஸுட்டு²தரங் ரூபங் பஸ்ஸெய்ய, ஸோதேஸு உப்பாடிதேஸு, கா⁴னே உப்பாடிதே, ஜிவ்ஹாய உப்பாடிதாய, காயே உப்பாடிதே மஹந்தேன ஆகாஸேன ஸுட்டு²தரங் ஸத்³த³ங் ஸுணெய்ய, க³ந்த⁴ங் கா⁴யெய்ய, ரஸங் ஸாயெய்ய, பொ²ட்ட²ப்³ப³ங் பு²ஸெய்யா’’தி? ‘‘ந ஹி , ப⁴ந்தே’’தி. ‘‘தேன ஹி, மஹாராஜ, பூ⁴தஸ்மிங் ஜீவோ நுபலப்³ப⁴தீ’’தி.
15. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, ‘viññāṇa’nti vā ‘paññā’ti vā ‘bhūtasmiṃ jīvo’ti vā ime dhammā nānatthā ceva nānābyañjanā ca, udāhu ekatthā byañjanameva nāna’’nti ? ‘‘Vijānanalakkhaṇaṃ, mahārāja, viññāṇaṃ, pajānanalakkhaṇā paññā, bhūtasmiṃ jīvo nupalabbhatī’’ti. ‘‘Yadi jīvo nupalabbhati, atha ko carahi cakkhunā rūpaṃ passati, sotena saddaṃ suṇāti, ghānena gandhaṃ ghāyati, jivhāya rasaṃ sāyati, kāyena phoṭṭhabbaṃ phusati, manasā dhammaṃ vijānātī’’ti? Thero āha ‘‘yadi jīvo cakkhunā rūpaṃ passati…pe… manasā dhammaṃ vijānāti, so jīvo cakkhudvāresu uppāṭitesu mahantena ākāsena bahimukho suṭṭhutaraṃ rūpaṃ passeyya, sotesu uppāṭitesu, ghāne uppāṭite, jivhāya uppāṭitāya, kāye uppāṭite mahantena ākāsena suṭṭhutaraṃ saddaṃ suṇeyya, gandhaṃ ghāyeyya, rasaṃ sāyeyya, phoṭṭhabbaṃ phuseyyā’’ti? ‘‘Na hi , bhante’’ti. ‘‘Tena hi, mahārāja, bhūtasmiṃ jīvo nupalabbhatī’’ti.
‘‘கல்லோஸி, ப⁴ந்தே நாக³ஸேனா’’தி.
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
விஞ்ஞாணனானத்த²பஞ்ஹோ பன்னரஸமோ.
Viññāṇanānatthapañho pannarasamo.
