Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ధమ్మసఙ్గణి-అట్ఠకథా • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
విఞ్ఞాణఞ్చాయతనం
Viññāṇañcāyatanaṃ
౨౬౬. ఆకాసానఞ్చాయతనం సమతిక్కమ్మాతి, ఏత్థ తావ పుబ్బే వుత్తనయేన ఆకాసానఞ్చం ఆయతనమస్స అధిట్ఠానట్ఠేనాతి ఝానమ్పి ఆకాసానఞ్చాయతనం. వుత్తనయేనేవ ఆరమ్మణమ్పి. ఏవమేతం ఝానఞ్చ ఆరమ్మణఞ్చాతి ఉభయమ్పి అప్పవత్తికరణేన చ అమనసికరణేన చ సమతిక్కమిత్వావ యస్మా ఇదం విఞ్ఞాణఞ్చాయతనం ఉపసమ్పజ్జ విహాతబ్బం, తస్మా ఉభయమ్పేతం ఏకజ్ఝం కత్వా ‘ఆకాసానఞ్చాయతనం సమతిక్కమ్మా’తి ఇదం వుత్తన్తి వేదితబ్బం.
266. Ākāsānañcāyatanaṃ samatikkammāti, ettha tāva pubbe vuttanayena ākāsānañcaṃ āyatanamassa adhiṭṭhānaṭṭhenāti jhānampi ākāsānañcāyatanaṃ. Vuttanayeneva ārammaṇampi. Evametaṃ jhānañca ārammaṇañcāti ubhayampi appavattikaraṇena ca amanasikaraṇena ca samatikkamitvāva yasmā idaṃ viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja vihātabbaṃ, tasmā ubhayampetaṃ ekajjhaṃ katvā ‘ākāsānañcāyatanaṃ samatikkammā’ti idaṃ vuttanti veditabbaṃ.
విఞ్ఞాణఞ్చాయతనసఞ్ఞాసహగతన్తి, ఏత్థ పన అనన్తన్తి మనసికాతబ్బవసేన నాస్స అన్తోతి అనన్తం. అనన్తమేవ ఆనఞ్చం. విఞ్ఞాణం ఆనఞ్చం విఞ్ఞాణానఞ్చన్తి అవత్వా విఞ్ఞాణఞ్చన్తి వుత్తం. అయఞ్హేత్థ రూళ్హీసద్దో. తదేవ విఞ్ఞాణఞ్చం అధిట్ఠానట్ఠేన ఇమాయ సఞ్ఞాయ ఆయతనన్తి విఞ్ఞాణఞ్చాయతనం. తస్మిం విఞ్ఞాణఞ్చాయతనే పవత్తాయ సఞ్ఞాయ సహగతన్తి విఞ్ఞాణఞ్చాయతనసఞ్ఞాసహగతం. ఆకాసే పవత్తవిఞ్ఞాణారమ్మణస్స ఝానస్సేతం అధివచనం. ఇధ ఆకాసానఞ్చాయతనసమాపత్తియా నికన్తిపరియాదానదుక్ఖతాయ దుక్ఖా పటిపదా, పరియాదిన్ననికన్తికస్స అప్పనాపరివాసదన్ధతాయ దన్ధాభిఞ్ఞా. విపరియాయేన సుఖా పటిపదా ఖిప్పాభిఞ్ఞా చ. పరిత్తకసిణుగ్ఘాటిమాకాసారమ్మణం సమాపత్తిం ఆరబ్భ పవత్తియా పరిత్తారమ్మణతా, విపరియాయేన అప్పమాణారమ్మణతా వేదితబ్బా. సేసం పురిమసదిసమేవ.
Viññāṇañcāyatanasaññāsahagatanti, ettha pana anantanti manasikātabbavasena nāssa antoti anantaṃ. Anantameva ānañcaṃ. Viññāṇaṃ ānañcaṃ viññāṇānañcanti avatvā viññāṇañcanti vuttaṃ. Ayañhettha rūḷhīsaddo. Tadeva viññāṇañcaṃ adhiṭṭhānaṭṭhena imāya saññāya āyatananti viññāṇañcāyatanaṃ. Tasmiṃ viññāṇañcāyatane pavattāya saññāya sahagatanti viññāṇañcāyatanasaññāsahagataṃ. Ākāse pavattaviññāṇārammaṇassa jhānassetaṃ adhivacanaṃ. Idha ākāsānañcāyatanasamāpattiyā nikantipariyādānadukkhatāya dukkhā paṭipadā, pariyādinnanikantikassa appanāparivāsadandhatāya dandhābhiññā. Vipariyāyena sukhā paṭipadā khippābhiññā ca. Parittakasiṇugghāṭimākāsārammaṇaṃ samāpattiṃ ārabbha pavattiyā parittārammaṇatā, vipariyāyena appamāṇārammaṇatā veditabbā. Sesaṃ purimasadisameva.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / ధమ్మసఙ్గణీపాళి • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / అరూపావచరకుసలం • Arūpāvacarakusalaṃ
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ధమ్మసఙ్గణీ-మూలటీకా • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / అరూపావచరకుసలకథావణ్ణనా • Arūpāvacarakusalakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ధమ్మసఙ్గణీ-అనుటీకా • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / అరూపావచరకుసలకథావణ్ణనా • Arūpāvacarakusalakathāvaṇṇanā