| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-அனுடீகா • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
3. விபாகத்திகவண்ணனா
3. Vipākattikavaṇṇanā
1-23. ஸோயேவாதி அகதஸமாஸேஹி பதே³ஹி யோ அத்தோ² வுச்சதி, ஸோயேவ அத்தோ² வுத்தோ ஹோதி.
1-23. Soyevāti akatasamāsehi padehi yo attho vuccati, soyeva attho vutto hoti.
24-52. தந்தி தங் வசனங், தங் வா கடத்தாரூபங். யஸ்மா சித்தஸமுட்டா²னஸ்ஸ உபாதா³ரூபஸ்ஸ யதா² க²ந்தே⁴ படிச்ச உப்பத்தி, ததா² மஹாபூ⁴தே ச படிச்ச உப்பத்தி. ந ஹி தஸ்ஸ தது³ப⁴யங் வினா உப்பத்தி அத்தி², ந ஏவங் கடத்தாரூபஸ்ஸ. தஞ்ஹி கம்மஸ்ஸ கடத்தா உப்பஜ்ஜமானங் மஹாபூ⁴தே படிச்ச உப்பஜ்ஜதி, தஸ்மா சித்தஸமுட்டா²னங் ரூபங் உபாதா³ரூபஸ்ஸ தங் விஸேஸங் த³ஸ்ஸேதுங் ததே³வ வுத்தங், ந கடத்தாரூபங் வுத்தந்தி இமமத்த²ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘க²ந்தே⁴ படிச்சா’’திஆதி³மாஹ. யதி³பி கடத்தாரூபங் ‘‘மஹாபூ⁴தே படிச்ச சித்தஸமுட்டா²னங் ரூபங் உபாதா³ரூப’’ந்தி எத்த² ந க³ஹிதங், வசனந்தரேன பன க³ஹிதமேவாதி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘பவத்தியங் பனா’’திஆதி³மாஹ. ஏவஞ்ச கத்வாதி க²ந்தே⁴ படிச்ச உப்பத்தியா அபா⁴வதோயேவ. நாஹாரபச்சயேதி ஆஹாரபச்சயே பச்சனீயதோ டி²தே. தம்பீதி கடத்தாரூபம்பி. டி²திக்க²ணே கடத்தாரூபஸ்ஸ ஆஹாரோ உபத்த²ம்ப⁴கோ ஹோதீதி கத்வா வுத்தங் ‘‘உப்பாத³க்க²ணே’’தி.
24-52. Tanti taṃ vacanaṃ, taṃ vā kaṭattārūpaṃ. Yasmā cittasamuṭṭhānassa upādārūpassa yathā khandhe paṭicca uppatti, tathā mahābhūte ca paṭicca uppatti. Na hi tassa tadubhayaṃ vinā uppatti atthi, na evaṃ kaṭattārūpassa. Tañhi kammassa kaṭattā uppajjamānaṃ mahābhūte paṭicca uppajjati, tasmā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ upādārūpassa taṃ visesaṃ dassetuṃ tadeva vuttaṃ, na kaṭattārūpaṃ vuttanti imamatthaṃ dassetuṃ ‘‘khandhe paṭiccā’’tiādimāha. Yadipi kaṭattārūpaṃ ‘‘mahābhūte paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ upādārūpa’’nti ettha na gahitaṃ, vacanantarena pana gahitamevāti dassento ‘‘pavattiyaṃ panā’’tiādimāha. Evañca katvāti khandhe paṭicca uppattiyā abhāvatoyeva. Nāhārapaccayeti āhārapaccaye paccanīyato ṭhite. Tampīti kaṭattārūpampi. Ṭhitikkhaṇe kaṭattārūpassa āhāro upatthambhako hotīti katvā vuttaṃ ‘‘uppādakkhaṇe’’ti.
விபாகத்திகவண்ணனா நிட்டி²தா.
Vipākattikavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-மூலடீகா • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 3. விபாகத்திகவண்ணனா • 3. Vipākattikavaṇṇanā
