Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
၃. ဝိပာကတ္တိကဝဏ္ဏနာ
3. Vipākattikavaṇṇanā
၁-၂၃. ဝိပာကတ္တိကေ ဝိပာကဓမ္မံ ပဋိစ္စာတိ ဝိပာကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ။ သမာသေနပိ ဟိ သောယေဝတ္ထော ဝုတ္တောတိ ပာဠိယံ သမာသံ ကတ္ဝာ လိခိတံ။
1-23. Vipākattike vipākadhammaṃ paṭiccāti vipākaṃ dhammaṃ paṭicca. Samāsenapi hi soyevattho vuttoti pāḷiyaṃ samāsaṃ katvā likhitaṃ.
၂၄-၅၂. ‘‘နေဝဝိပာကနဝိပာကဓမ္မဓမ္မံ ပဋိစ္စ နေဝဝိပာကနဝိပာကဓမ္မဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နဝိပာကပစ္စယာ’’တိ ဧတသ္သ ဝိဘင္ဂေ ‘‘မဟာဘူတေ ပဋိစ္စ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ ရူပံ ဥပာဒာရူပ’’န္တိ ဧတ္တကမေဝ ဝုတ္တံ, န ဝုတ္တံ ‘‘ကဋတ္တာရူပ’’န္တိ။ တံ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇမာနသ္သ မဟာဘူတေ ပဋိစ္စ ဥပ္ပတ္တိဒသ္သနတ္ထတ္တာ န ဝုတ္တံ။ န ဟေတ္ထ ကဋတ္တာရူပသ္သ ခန္ဓေ ပဋိစ္စ ဥပ္ပတ္တိ အတ္ထိ, ယသ္သ မဟာဘူတေ ပဋိစ္စ ဥပ္ပတ္တိ ဝတ္တဗ္ဗာ သိယာ။ ပဝတ္တိယံ ပန ကဋတ္တာရူပံ ‘‘အသညသတ္တာနံ။ပေ.။ မဟာဘူတေ ပဋိစ္စ ကဋတ္တာရူပံ ဥပာဒာရူပ’’န္တိ ဧတေနေဝ ဒသ္သိတံ ဟောတိ။ ဧဝဉ္စ ကတ္ဝာ အသညသတ္တာနံ ရူပသမာနဂတိကတ္တာ နာဟာရပစ္စယေ စ ပဝတ္တိယံ ကဋတ္တာရူပံ န ဥဒ္ဓဋံ။ တမ္ပိ ဟိ ဥပ္ပာဒက္ခဏေ အာဟာရပစ္စယေန ဝိနာ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ သိယာတိ။
24-52. ‘‘Nevavipākanavipākadhammadhammaṃpaṭicca nevavipākanavipākadhammadhammo uppajjati navipākapaccayā’’ti etassa vibhaṅge ‘‘mahābhūte paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ upādārūpa’’nti ettakameva vuttaṃ, na vuttaṃ ‘‘kaṭattārūpa’’nti. Taṃ khandhe paṭicca uppajjamānassa mahābhūte paṭicca uppattidassanatthattā na vuttaṃ. Na hettha kaṭattārūpassa khandhe paṭicca uppatti atthi, yassa mahābhūte paṭicca uppatti vattabbā siyā. Pavattiyaṃ pana kaṭattārūpaṃ ‘‘asaññasattānaṃ…pe… mahābhūte paṭicca kaṭattārūpaṃ upādārūpa’’nti eteneva dassitaṃ hoti. Evañca katvā asaññasattānaṃ rūpasamānagatikattā nāhārapaccaye ca pavattiyaṃ kaṭattārūpaṃ na uddhaṭaṃ. Tampi hi uppādakkhaṇe āhārapaccayena vinā uppajjatīti uddharitabbaṃ siyāti.
ဝိပာကတ္တိကဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Vipākattikavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ၃. ဝိပာကတ္တိကဝဏ္ဏနာ • 3. Vipākattikavaṇṇanā