Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
੩. વਿਪਾਕਤ੍ਤਿਕવਣ੍ਣਨਾ
3. Vipākattikavaṇṇanā
੧-੨੩. વਿਪਾਕਤ੍ਤਿਕੇ વਿਪਾਕਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚਾਤਿ વਿਪਾਕਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚ। ਸਮਾਸੇਨਪਿ ਹਿ ਸੋਯੇવਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਸਮਾਸਂ ਕਤ੍વਾ ਲਿਖਿਤਂ।
1-23. Vipākattike vipākadhammaṃ paṭiccāti vipākaṃ dhammaṃ paṭicca. Samāsenapi hi soyevattho vuttoti pāḷiyaṃ samāsaṃ katvā likhitaṃ.
੨੪-੫੨. ‘‘ਨੇવવਿਪਾਕਨવਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਨੇવવਿਪਾਕਨવਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨવਿਪਾਕਪਚ੍ਚਯਾ’’ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ વਿਭਙ੍ਗੇ ‘‘ਮਹਾਭੂਤੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਰੂਪਂ ਉਪਾਦਾਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇવ વੁਤ੍ਤਂ, ਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਕਟਤ੍ਤਾਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਖਨ੍ਧੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਸ੍ਸ ਮਹਾਭੂਤੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਤ੍ਤਾ ਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਨ ਹੇਤ੍ਥ ਕਟਤ੍ਤਾਰੂਪਸ੍ਸ ਖਨ੍ਧੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਯਸ੍ਸ ਮਹਾਭੂਤੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਸਿਯਾ। ਪવਤ੍ਤਿਯਂ ਪਨ ਕਟਤ੍ਤਾਰੂਪਂ ‘‘ਅਸਞ੍ਞਸਤ੍ਤਾਨਂ…ਪੇ॰… ਮਹਾਭੂਤੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਕਟਤ੍ਤਾਰੂਪਂ ਉਪਾਦਾਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨੇવ ਦਸ੍ਸਿਤਂ ਹੋਤਿ। ਏવਞ੍ਚ ਕਤ੍વਾ ਅਸਞ੍ਞਸਤ੍ਤਾਨਂ ਰੂਪਸਮਾਨਗਤਿਕਤ੍ਤਾ ਨਾਹਾਰਪਚ੍ਚਯੇ ਚ ਪવਤ੍ਤਿਯਂ ਕਟਤ੍ਤਾਰੂਪਂ ਨ ਉਦ੍ਧਟਂ। ਤਮ੍ਪਿ ਹਿ ਉਪ੍ਪਾਦਕ੍ਖਣੇ ਆਹਾਰਪਚ੍ਚਯੇਨ વਿਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਉਦ੍ਧਰਿਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾਤਿ।
24-52. ‘‘Nevavipākanavipākadhammadhammaṃpaṭicca nevavipākanavipākadhammadhammo uppajjati navipākapaccayā’’ti etassa vibhaṅge ‘‘mahābhūte paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ upādārūpa’’nti ettakameva vuttaṃ, na vuttaṃ ‘‘kaṭattārūpa’’nti. Taṃ khandhe paṭicca uppajjamānassa mahābhūte paṭicca uppattidassanatthattā na vuttaṃ. Na hettha kaṭattārūpassa khandhe paṭicca uppatti atthi, yassa mahābhūte paṭicca uppatti vattabbā siyā. Pavattiyaṃ pana kaṭattārūpaṃ ‘‘asaññasattānaṃ…pe… mahābhūte paṭicca kaṭattārūpaṃ upādārūpa’’nti eteneva dassitaṃ hoti. Evañca katvā asaññasattānaṃ rūpasamānagatikattā nāhārapaccaye ca pavattiyaṃ kaṭattārūpaṃ na uddhaṭaṃ. Tampi hi uppādakkhaṇe āhārapaccayena vinā uppajjatīti uddharitabbaṃ siyāti.
વਿਪਾਕਤ੍ਤਿਕવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Vipākattikavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ੩. વਿਪਾਕਤ੍ਤਿਕવਣ੍ਣਨਾ • 3. Vipākattikavaṇṇanā