Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
੩. વਿਪਾਕਤ੍ਤਿਕવਣ੍ਣਨਾ
3. Vipākattikavaṇṇanā
੧-੨੩. ਸੋਯੇવਾਤਿ ਅਕਤਸਮਾਸੇਹਿ ਪਦੇਹਿ ਯੋ ਅਤ੍ਥੋ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਸੋਯੇવ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ।
1-23. Soyevāti akatasamāsehi padehi yo attho vuccati, soyeva attho vutto hoti.
੨੪-੫੨. ਤਨ੍ਤਿ ਤਂ વਚਨਂ, ਤਂ વਾ ਕਟਤ੍ਤਾਰੂਪਂ। ਯਸ੍ਮਾ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਉਪਾਦਾਰੂਪਸ੍ਸ ਯਥਾ ਖਨ੍ਧੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਮਹਾਭੂਤੇ ਚ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ। ਨ ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਤਦੁਭਯਂ વਿਨਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਨ ਏવਂ ਕਟਤ੍ਤਾਰੂਪਸ੍ਸ। ਤਞ੍ਹਿ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਟਤ੍ਤਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ਮਹਾਭੂਤੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਰੂਪਂ ਉਪਾਦਾਰੂਪਸ੍ਸ ਤਂ વਿਸੇਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਤਦੇવ વੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਕਟਤ੍ਤਾਰੂਪਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਖਨ੍ਧੇ ਪਟਿਚ੍ਚਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਯਦਿਪਿ ਕਟਤ੍ਤਾਰੂਪਂ ‘‘ਮਹਾਭੂਤੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਰੂਪਂ ਉਪਾਦਾਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨ ਗਹਿਤਂ, વਚਨਨ੍ਤਰੇਨ ਪਨ ਗਹਿਤਮੇવਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਪવਤ੍ਤਿਯਂ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਏવਞ੍ਚ ਕਤ੍વਾਤਿ ਖਨ੍ਧੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਾવਤੋਯੇવ। ਨਾਹਾਰਪਚ੍ਚਯੇਤਿ ਆਹਾਰਪਚ੍ਚਯੇ ਪਚ੍ਚਨੀਯਤੋ ਠਿਤੇ। ਤਮ੍ਪੀਤਿ ਕਟਤ੍ਤਾਰੂਪਮ੍ਪਿ। ਠਿਤਿਕ੍ਖਣੇ ਕਟਤ੍ਤਾਰੂਪਸ੍ਸ ਆਹਾਰੋ ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭਕੋ ਹੋਤੀਤਿ ਕਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਉਪ੍ਪਾਦਕ੍ਖਣੇ’’ਤਿ।
24-52. Tanti taṃ vacanaṃ, taṃ vā kaṭattārūpaṃ. Yasmā cittasamuṭṭhānassa upādārūpassa yathā khandhe paṭicca uppatti, tathā mahābhūte ca paṭicca uppatti. Na hi tassa tadubhayaṃ vinā uppatti atthi, na evaṃ kaṭattārūpassa. Tañhi kammassa kaṭattā uppajjamānaṃ mahābhūte paṭicca uppajjati, tasmā cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ upādārūpassa taṃ visesaṃ dassetuṃ tadeva vuttaṃ, na kaṭattārūpaṃ vuttanti imamatthaṃ dassetuṃ ‘‘khandhe paṭiccā’’tiādimāha. Yadipi kaṭattārūpaṃ ‘‘mahābhūte paṭicca cittasamuṭṭhānaṃ rūpaṃ upādārūpa’’nti ettha na gahitaṃ, vacanantarena pana gahitamevāti dassento ‘‘pavattiyaṃ panā’’tiādimāha. Evañca katvāti khandhe paṭicca uppattiyā abhāvatoyeva. Nāhārapaccayeti āhārapaccaye paccanīyato ṭhite. Tampīti kaṭattārūpampi. Ṭhitikkhaṇe kaṭattārūpassa āhāro upatthambhako hotīti katvā vuttaṃ ‘‘uppādakkhaṇe’’ti.
વਿਪਾਕਤ੍ਤਿਕવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Vipākattikavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ੩. વਿਪਾਕਤ੍ਤਿਕવਣ੍ਣਨਾ • 3. Vipākattikavaṇṇanā