| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปฎิสมฺภิทามคฺคปาฬิ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
๘. วิปลฺลาสกถา
8. Vipallāsakathā
๒๓๖. ปุริมนิทานํ ฯ ‘‘จตฺตาโรเม , ภิกฺขเว 1, สญฺญาวิปลฺลาสา จิตฺตวิปลฺลาสา ทิฎฺฐิวิปลฺลาสาฯ กตเม จตฺตาโร? อนิเจฺจ, ภิกฺขเว, นิจฺจนฺติ สญฺญาวิปลฺลาโส จิตฺตวิปลฺลาโส ทิฎฺฐิวิปลฺลาโสฯ ทุเกฺข, ภิกฺขเว, สุขนฺติ สญฺญาวิปลฺลาโส จิตฺตวิปลฺลาโส ทิฎฺฐิวิปลฺลาโสฯ อนตฺตนิ, ภิกฺขเว, อตฺตาติ สญฺญาวิปลฺลาโส จิตฺตวิปลฺลาโส ทิฎฺฐิวิปลฺลาโสฯ อสุเภ, ภิกฺขเว, สุภนฺติ สญฺญาวิปลฺลาโส จิตฺตวิปลฺลาโส ทิฎฺฐิวิปลฺลาโสฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, จตฺตาโร สญฺญาวิปลฺลาสา จิตฺตวิปลฺลาสา ทิฎฺฐิวิปลฺลาสาฯ
236. Purimanidānaṃ . ‘‘Cattārome , bhikkhave 2, saññāvipallāsā cittavipallāsā diṭṭhivipallāsā. Katame cattāro? Anicce, bhikkhave, niccanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Dukkhe, bhikkhave, sukhanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Anattani, bhikkhave, attāti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Asubhe, bhikkhave, subhanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Ime kho, bhikkhave, cattāro saññāvipallāsā cittavipallāsā diṭṭhivipallāsā.
‘‘จตฺตาโรเม, ภิกฺขเว, นสญฺญาวิปลฺลาสา นจิตฺตวิปลฺลาสา นทิฎฺฐิวิปลฺลาสาฯ กตเม จตฺตาโร? อนิเจฺจ, ภิกฺขเว, อนิจฺจนฺติ นสญฺญาวิปลฺลาโส นจิตฺตวิปลฺลาโส นทิฎฺฐิวิปลฺลาโสฯ ทุเกฺข, ภิกฺขเว, ทุกฺขนฺติ นสญฺญาวิปลฺลาโส นจิตฺตวิปลฺลาโส นทิฎฺฐิวิปลฺลาโสฯ อนตฺตนิ, ภิกฺขเว, อนตฺตาติ นสญฺญาวิปลฺลาโส นจิตฺตวิปลฺลาโส นทิฎฺฐิวิปลฺลาโสฯ อสุเภ, ภิกฺขเว, อสุภนฺติ นสญฺญาวิปลฺลาโส นจิตฺตวิปลฺลาโส นทิฎฺฐิวิปลฺลาโสฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, จตฺตาโร นสญฺญาวิปลฺลาสา นจิตฺตวิปลฺลาสา นทิฎฺฐิวิปลฺลาสา’’ติฯ
‘‘Cattārome, bhikkhave, nasaññāvipallāsā nacittavipallāsā nadiṭṭhivipallāsā. Katame cattāro? Anicce, bhikkhave, aniccanti nasaññāvipallāso nacittavipallāso nadiṭṭhivipallāso. Dukkhe, bhikkhave, dukkhanti nasaññāvipallāso nacittavipallāso nadiṭṭhivipallāso. Anattani, bhikkhave, anattāti nasaññāvipallāso nacittavipallāso nadiṭṭhivipallāso. Asubhe, bhikkhave, asubhanti nasaññāvipallāso nacittavipallāso nadiṭṭhivipallāso. Ime kho, bhikkhave, cattāro nasaññāvipallāsā nacittavipallāsā nadiṭṭhivipallāsā’’ti.
‘‘อนิเจฺจ นิจฺจสญฺญิโน, ทุเกฺข จ สุขสญฺญิโน;
‘‘Anicce niccasaññino, dukkhe ca sukhasaññino;
มิจฺฉาทิฎฺฐิหตา สตฺตา, ขิตฺตจิตฺตา วิสญฺญิโนฯ
Micchādiṭṭhihatā sattā, khittacittā visaññino.
‘‘เต โยคยุตฺตา มารสฺส, อโยคเกฺขมิโน ชนา;
‘‘Te yogayuttā mārassa, ayogakkhemino janā;
สตฺตา คจฺฉนฺติ สํสารํ, ชาติมรณคามิโนฯ
Sattā gacchanti saṃsāraṃ, jātimaraṇagāmino.
‘‘ยทา จ พุทฺธา โลกสฺมิํ, อุปฺปชฺชนฺติ ปภงฺกรา;
‘‘Yadā ca buddhā lokasmiṃ, uppajjanti pabhaṅkarā;
เต อิมํ ธมฺมํ ปกาเสนฺติ, ทุกฺขูปสมคามินํฯ
Te imaṃ dhammaṃ pakāsenti, dukkhūpasamagāminaṃ.
‘‘เตสํ สุตฺวาน สปฺปญฺญา, สจิตฺตํ ปจฺจลทฺธุ 5 เต;
‘‘Tesaṃ sutvāna sappaññā, sacittaṃ paccaladdhu 6 te;
อนิจฺจํ อนิจฺจโต ทกฺขุํ, ทุกฺขมทฺทกฺขุ ทุกฺขโตฯ
Aniccaṃ aniccato dakkhuṃ, dukkhamaddakkhu dukkhato.
‘‘อนตฺตนิ อนตฺตาติ, อสุภํ อสุภตทฺทสุํ;
‘‘Anattani anattāti, asubhaṃ asubhataddasuṃ;
สมฺมาทิฎฺฐิสมาทานา, สพฺพํ ทุกฺขํ อุปจฺจคุ’’นฺติฯ
Sammādiṭṭhisamādānā, sabbaṃ dukkhaṃ upaccagu’’nti.
อิเม จตฺตาโร วิปลฺลาสา ทิฎฺฐิสมฺปนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส ปหีนา, อปฺปหีนาติฯ เกจิ ปหีนา, เกจิ อปฺปหีนา? อนิเจฺจ นิจฺจนฺติ สญฺญาวิปลฺลาโส จิตฺตวิปลฺลาโส ทิฎฺฐิวิปลฺลาโส ปหีโนฯ ทุเกฺข สุขนฺติ สญฺญา อุปฺปชฺชติ, จิตฺตํ อุปฺปชฺชติ, ทิฎฺฐิวิปลฺลาโส ปหีโนฯ อนตฺตนิ อตฺตาติ สญฺญาวิปลฺลาโส จิตฺตวิปลฺลาโส ทิฎฺฐิวิปลฺลาโส ปหีโนฯ อสุเภ สุภนฺติ สญฺญา อุปฺปชฺชติ, จิตฺตํ อุปฺปชฺชติ, ทิฎฺฐิวิปลฺลาโส ปหีโนฯ ทฺวีสุ วตฺถูสุ ฉ วิปลฺลาสา ปหีนา ฯ ทฺวีสุ วตฺถูสุ เทฺว วิปลฺลาสา ปหีนา, จตฺตาโร วิปลฺลาสา อปฺปหีนาฯ จตูสุ วตฺถูสุ อฎฺฐ วิปลฺลาสา ปหีนา, จตฺตาโร วิปลฺลาสา อปฺปหีนาติฯ
Ime cattāro vipallāsā diṭṭhisampannassa puggalassa pahīnā, appahīnāti. Keci pahīnā, keci appahīnā? Anicce niccanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso pahīno. Dukkhe sukhanti saññā uppajjati, cittaṃ uppajjati, diṭṭhivipallāso pahīno. Anattani attāti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso pahīno. Asubhe subhanti saññā uppajjati, cittaṃ uppajjati, diṭṭhivipallāso pahīno. Dvīsu vatthūsu cha vipallāsā pahīnā . Dvīsu vatthūsu dve vipallāsā pahīnā, cattāro vipallāsā appahīnā. Catūsu vatthūsu aṭṭha vipallāsā pahīnā, cattāro vipallāsā appahīnāti.
วิปลฺลาสกถา นิฎฺฐิตาฯ
Vipallāsakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ปฎิสมฺภิทามคฺค-อฎฺฐกถา • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / วิปลฺลาสกถาวณฺณนา • Vipallāsakathāvaṇṇanā
