| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗಪಾಳಿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
೮. ವಿಪಲ್ಲಾಸಕಥಾ
8. Vipallāsakathā
೨೩೬. ಪುರಿಮನಿದಾನಂ । ‘‘ಚತ್ತಾರೋಮೇ , ಭಿಕ್ಖವೇ 1, ಸಞ್ಞಾವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ದಿಟ್ಠಿವಿಪಲ್ಲಾಸಾ। ಕತಮೇ ಚತ್ತಾರೋ? ಅನಿಚ್ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ನಿಚ್ಚನ್ತಿ ಸಞ್ಞಾವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ದಿಟ್ಠಿವಿಪಲ್ಲಾಸೋ। ದುಕ್ಖೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸುಖನ್ತಿ ಸಞ್ಞಾವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ದಿಟ್ಠಿವಿಪಲ್ಲಾಸೋ। ಅನತ್ತನಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅತ್ತಾತಿ ಸಞ್ಞಾವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ದಿಟ್ಠಿವಿಪಲ್ಲಾಸೋ। ಅಸುಭೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸುಭನ್ತಿ ಸಞ್ಞಾವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ದಿಟ್ಠಿವಿಪಲ್ಲಾಸೋ। ಇಮೇ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚತ್ತಾರೋ ಸಞ್ಞಾವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ದಿಟ್ಠಿವಿಪಲ್ಲಾಸಾ।
236. Purimanidānaṃ . ‘‘Cattārome , bhikkhave 2, saññāvipallāsā cittavipallāsā diṭṭhivipallāsā. Katame cattāro? Anicce, bhikkhave, niccanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Dukkhe, bhikkhave, sukhanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Anattani, bhikkhave, attāti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Asubhe, bhikkhave, subhanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Ime kho, bhikkhave, cattāro saññāvipallāsā cittavipallāsā diṭṭhivipallāsā.
‘‘ಚತ್ತಾರೋಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ನಸಞ್ಞಾವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ನಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ನದಿಟ್ಠಿವಿಪಲ್ಲಾಸಾ। ಕತಮೇ ಚತ್ತಾರೋ? ಅನಿಚ್ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನಿಚ್ಚನ್ತಿ ನಸಞ್ಞಾವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ನಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ನದಿಟ್ಠಿವಿಪಲ್ಲಾಸೋ। ದುಕ್ಖೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದುಕ್ಖನ್ತಿ ನಸಞ್ಞಾವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ನಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ನದಿಟ್ಠಿವಿಪಲ್ಲಾಸೋ। ಅನತ್ತನಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನತ್ತಾತಿ ನಸಞ್ಞಾವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ನಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ನದಿಟ್ಠಿವಿಪಲ್ಲಾಸೋ। ಅಸುಭೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಸುಭನ್ತಿ ನಸಞ್ಞಾವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ನಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ನದಿಟ್ಠಿವಿಪಲ್ಲಾಸೋ। ಇಮೇ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚತ್ತಾರೋ ನಸಞ್ಞಾವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ನಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ನದಿಟ್ಠಿವಿಪಲ್ಲಾಸಾ’’ತಿ।
‘‘Cattārome, bhikkhave, nasaññāvipallāsā nacittavipallāsā nadiṭṭhivipallāsā. Katame cattāro? Anicce, bhikkhave, aniccanti nasaññāvipallāso nacittavipallāso nadiṭṭhivipallāso. Dukkhe, bhikkhave, dukkhanti nasaññāvipallāso nacittavipallāso nadiṭṭhivipallāso. Anattani, bhikkhave, anattāti nasaññāvipallāso nacittavipallāso nadiṭṭhivipallāso. Asubhe, bhikkhave, asubhanti nasaññāvipallāso nacittavipallāso nadiṭṭhivipallāso. Ime kho, bhikkhave, cattāro nasaññāvipallāsā nacittavipallāsā nadiṭṭhivipallāsā’’ti.
‘‘ಅನಿಚ್ಚೇ ನಿಚ್ಚಸಞ್ಞಿನೋ, ದುಕ್ಖೇ ಚ ಸುಖಸಞ್ಞಿನೋ।
‘‘Anicce niccasaññino, dukkhe ca sukhasaññino;
ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಹತಾ ಸತ್ತಾ, ಖಿತ್ತಚಿತ್ತಾ ವಿಸಞ್ಞಿನೋ॥
Micchādiṭṭhihatā sattā, khittacittā visaññino.
‘‘ತೇ ಯೋಗಯುತ್ತಾ ಮಾರಸ್ಸ, ಅಯೋಗಕ್ಖೇಮಿನೋ ಜನಾ।
‘‘Te yogayuttā mārassa, ayogakkhemino janā;
ಸತ್ತಾ ಗಚ್ಛನ್ತಿ ಸಂಸಾರಂ, ಜಾತಿಮರಣಗಾಮಿನೋ॥
Sattā gacchanti saṃsāraṃ, jātimaraṇagāmino.
‘‘ಯದಾ ಚ ಬುದ್ಧಾ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ, ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ ಪಭಙ್ಕರಾ।
‘‘Yadā ca buddhā lokasmiṃ, uppajjanti pabhaṅkarā;
ತೇ ಇಮಂ ಧಮ್ಮಂ ಪಕಾಸೇನ್ತಿ, ದುಕ್ಖೂಪಸಮಗಾಮಿನಂ॥
Te imaṃ dhammaṃ pakāsenti, dukkhūpasamagāminaṃ.
‘‘ತೇಸಂ ಸುತ್ವಾನ ಸಪ್ಪಞ್ಞಾ, ಸಚಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚಲದ್ಧು 5 ತೇ।
‘‘Tesaṃ sutvāna sappaññā, sacittaṃ paccaladdhu 6 te;
ಅನಿಚ್ಚಂ ಅನಿಚ್ಚತೋ ದಕ್ಖುಂ, ದುಕ್ಖಮದ್ದಕ್ಖು ದುಕ್ಖತೋ॥
Aniccaṃ aniccato dakkhuṃ, dukkhamaddakkhu dukkhato.
‘‘ಅನತ್ತನಿ ಅನತ್ತಾತಿ, ಅಸುಭಂ ಅಸುಭತದ್ದಸುಂ।
‘‘Anattani anattāti, asubhaṃ asubhataddasuṃ;
ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಸಮಾದಾನಾ, ಸಬ್ಬಂ ದುಕ್ಖಂ ಉಪಚ್ಚಗು’’ನ್ತಿ॥
Sammādiṭṭhisamādānā, sabbaṃ dukkhaṃ upaccagu’’nti.
ಇಮೇ ಚತ್ತಾರೋ ವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ದಿಟ್ಠಿಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ಪಹೀನಾ, ಅಪ್ಪಹೀನಾತಿ। ಕೇಚಿ ಪಹೀನಾ, ಕೇಚಿ ಅಪ್ಪಹೀನಾ? ಅನಿಚ್ಚೇ ನಿಚ್ಚನ್ತಿ ಸಞ್ಞಾವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ದಿಟ್ಠಿವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ಪಹೀನೋ। ದುಕ್ಖೇ ಸುಖನ್ತಿ ಸಞ್ಞಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ಚಿತ್ತಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ದಿಟ್ಠಿವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ಪಹೀನೋ। ಅನತ್ತನಿ ಅತ್ತಾತಿ ಸಞ್ಞಾವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ದಿಟ್ಠಿವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ಪಹೀನೋ। ಅಸುಭೇ ಸುಭನ್ತಿ ಸಞ್ಞಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ಚಿತ್ತಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ದಿಟ್ಠಿವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ಪಹೀನೋ। ದ್ವೀಸು ವತ್ಥೂಸು ಛ ವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ಪಹೀನಾ । ದ್ವೀಸು ವತ್ಥೂಸು ದ್ವೇ ವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ಪಹೀನಾ, ಚತ್ತಾರೋ ವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ಅಪ್ಪಹೀನಾ। ಚತೂಸು ವತ್ಥೂಸು ಅಟ್ಠ ವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ಪಹೀನಾ, ಚತ್ತಾರೋ ವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ಅಪ್ಪಹೀನಾತಿ।
Ime cattāro vipallāsā diṭṭhisampannassa puggalassa pahīnā, appahīnāti. Keci pahīnā, keci appahīnā? Anicce niccanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso pahīno. Dukkhe sukhanti saññā uppajjati, cittaṃ uppajjati, diṭṭhivipallāso pahīno. Anattani attāti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso pahīno. Asubhe subhanti saññā uppajjati, cittaṃ uppajjati, diṭṭhivipallāso pahīno. Dvīsu vatthūsu cha vipallāsā pahīnā . Dvīsu vatthūsu dve vipallāsā pahīnā, cattāro vipallāsā appahīnā. Catūsu vatthūsu aṭṭha vipallāsā pahīnā, cattāro vipallāsā appahīnāti.
ವಿಪಲ್ಲಾಸಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Vipallāsakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ವಿಪಲ್ಲಾಸಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Vipallāsakathāvaṇṇanā
