| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පටිසම්‌භිදාමග්‌ගපාළි • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
8. විපල්‌ලාසකථා
8. Vipallāsakathā
236. පුරිමනිදානං . ‘‘චත්‌තාරොමෙ , භික්‌ඛවෙ 1, සඤ්‌ඤාවිපල්‌ලාසා චිත්‌තවිපල්‌ලාසා දිට්‌ඨිවිපල්‌ලාසා. කතමෙ චත්‌තාරො? අනිච්‌චෙ, භික්‌ඛවෙ, නිච්‌චන්‌ති සඤ්‌ඤාවිපල්‌ලාසො චිත්‌තවිපල්‌ලාසො දිට්‌ඨිවිපල්‌ලාසො. දුක්‌ඛෙ, භික්‌ඛවෙ, සුඛන්‌ති සඤ්‌ඤාවිපල්‌ලාසො චිත්‌තවිපල්‌ලාසො දිට්‌ඨිවිපල්‌ලාසො. අනත්‌තනි, භික්‌ඛවෙ, අත්‌තාති සඤ්‌ඤාවිපල්‌ලාසො චිත්‌තවිපල්‌ලාසො දිට්‌ඨිවිපල්‌ලාසො. අසුභෙ, භික්‌ඛවෙ, සුභන්‌ති සඤ්‌ඤාවිපල්‌ලාසො චිත්‌තවිපල්‌ලාසො දිට්‌ඨිවිපල්‌ලාසො. ඉමෙ ඛො, භික්‌ඛවෙ, චත්‌තාරො සඤ්‌ඤාවිපල්‌ලාසා චිත්‌තවිපල්‌ලාසා දිට්‌ඨිවිපල්‌ලාසා.
236. Purimanidānaṃ . ‘‘Cattārome , bhikkhave 2, saññāvipallāsā cittavipallāsā diṭṭhivipallāsā. Katame cattāro? Anicce, bhikkhave, niccanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Dukkhe, bhikkhave, sukhanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Anattani, bhikkhave, attāti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Asubhe, bhikkhave, subhanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Ime kho, bhikkhave, cattāro saññāvipallāsā cittavipallāsā diṭṭhivipallāsā.
‘‘චත්‌තාරොමෙ, භික්‌ඛවෙ, නසඤ්‌ඤාවිපල්‌ලාසා නචිත්‌තවිපල්‌ලාසා නදිට්‌ඨිවිපල්‌ලාසා. කතමෙ චත්‌තාරො? අනිච්‌චෙ, භික්‌ඛවෙ, අනිච්‌චන්‌ති නසඤ්‌ඤාවිපල්‌ලාසො නචිත්‌තවිපල්‌ලාසො නදිට්‌ඨිවිපල්‌ලාසො. දුක්‌ඛෙ, භික්‌ඛවෙ, දුක්‌ඛන්‌ති නසඤ්‌ඤාවිපල්‌ලාසො නචිත්‌තවිපල්‌ලාසො නදිට්‌ඨිවිපල්‌ලාසො. අනත්‌තනි, භික්‌ඛවෙ, අනත්‌තාති නසඤ්‌ඤාවිපල්‌ලාසො නචිත්‌තවිපල්‌ලාසො නදිට්‌ඨිවිපල්‌ලාසො. අසුභෙ, භික්‌ඛවෙ, අසුභන්‌ති නසඤ්‌ඤාවිපල්‌ලාසො නචිත්‌තවිපල්‌ලාසො නදිට්‌ඨිවිපල්‌ලාසො. ඉමෙ ඛො, භික්‌ඛවෙ, චත්‌තාරො නසඤ්‌ඤාවිපල්‌ලාසා නචිත්‌තවිපල්‌ලාසා නදිට්‌ඨිවිපල්‌ලාසා’’ති.
‘‘Cattārome, bhikkhave, nasaññāvipallāsā nacittavipallāsā nadiṭṭhivipallāsā. Katame cattāro? Anicce, bhikkhave, aniccanti nasaññāvipallāso nacittavipallāso nadiṭṭhivipallāso. Dukkhe, bhikkhave, dukkhanti nasaññāvipallāso nacittavipallāso nadiṭṭhivipallāso. Anattani, bhikkhave, anattāti nasaññāvipallāso nacittavipallāso nadiṭṭhivipallāso. Asubhe, bhikkhave, asubhanti nasaññāvipallāso nacittavipallāso nadiṭṭhivipallāso. Ime kho, bhikkhave, cattāro nasaññāvipallāsā nacittavipallāsā nadiṭṭhivipallāsā’’ti.
‘‘අනිච්‌චෙ නිච්‌චසඤ්‌ඤිනො, දුක්‌ඛෙ ච සුඛසඤ්‌ඤිනො;
‘‘Anicce niccasaññino, dukkhe ca sukhasaññino;
මිච්‌ඡාදිට්‌ඨිහතා සත්‌තා, ඛිත්‌තචිත්‌තා විසඤ්‌ඤිනො.
Micchādiṭṭhihatā sattā, khittacittā visaññino.
‘‘තෙ යොගයුත්‌තා මාරස්‌ස, අයොගක්‌ඛෙමිනො ජනා;
‘‘Te yogayuttā mārassa, ayogakkhemino janā;
සත්‌තා ගච්‌ඡන්‌ති සංසාරං, ජාතිමරණගාමිනො.
Sattā gacchanti saṃsāraṃ, jātimaraṇagāmino.
‘‘යදා ච බුද්‌ධා ලොකස්‌මිං, උප්‌පජ්‌ජන්‌ති පභඞ්‌කරා;
‘‘Yadā ca buddhā lokasmiṃ, uppajjanti pabhaṅkarā;
තෙ ඉමං ධම්‌මං පකාසෙන්‌ති, දුක්‌ඛූපසමගාමිනං.
Te imaṃ dhammaṃ pakāsenti, dukkhūpasamagāminaṃ.
‘‘තෙසං සුත්‌වාන සප්‌පඤ්‌ඤා, සචිත්‌තං පච්‌චලද්‌ධු 5 තෙ;
‘‘Tesaṃ sutvāna sappaññā, sacittaṃ paccaladdhu 6 te;
අනිච්‌චං අනිච්‌චතො දක්‌ඛුං, දුක්‌ඛමද්‌දක්‌ඛු දුක්‌ඛතො.
Aniccaṃ aniccato dakkhuṃ, dukkhamaddakkhu dukkhato.
‘‘අනත්‌තනි අනත්‌තාති, අසුභං අසුභතද්‌දසුං;
‘‘Anattani anattāti, asubhaṃ asubhataddasuṃ;
සම්‌මාදිට්‌ඨිසමාදානා, සබ්‌බං දුක්‌ඛං උපච්‌චගු’’න්‌ති.
Sammādiṭṭhisamādānā, sabbaṃ dukkhaṃ upaccagu’’nti.
ඉමෙ චත්‌තාරො විපල්‌ලාසා දිට්‌ඨිසම්‌පන්‌නස්‌ස පුග්‌ගලස්‌ස පහීනා, අප්‌පහීනාති. කෙචි පහීනා, කෙචි අප්‌පහීනා? අනිච්‌චෙ නිච්‌චන්‌ති සඤ්‌ඤාවිපල්‌ලාසො චිත්‌තවිපල්‌ලාසො දිට්‌ඨිවිපල්‌ලාසො පහීනො. දුක්‌ඛෙ සුඛන්‌ති සඤ්‌ඤා උප්‌පජ්‌ජති, චිත්‌තං උප්‌පජ්‌ජති, දිට්‌ඨිවිපල්‌ලාසො පහීනො. අනත්‌තනි අත්‌තාති සඤ්‌ඤාවිපල්‌ලාසො චිත්‌තවිපල්‌ලාසො දිට්‌ඨිවිපල්‌ලාසො පහීනො. අසුභෙ සුභන්‌ති සඤ්‌ඤා උප්‌පජ්‌ජති, චිත්‌තං උප්‌පජ්‌ජති, දිට්‌ඨිවිපල්‌ලාසො පහීනො. ද්‌වීසු වත්‌ථූසු ඡ විපල්‌ලාසා පහීනා . ද්‌වීසු වත්‌ථූසු ද්‌වෙ විපල්‌ලාසා පහීනා, චත්‌තාරො විපල්‌ලාසා අප්‌පහීනා. චතූසු වත්‌ථූසු අට්‌ඨ විපල්‌ලාසා පහීනා, චත්‌තාරො විපල්‌ලාසා අප්‌පහීනාති.
Ime cattāro vipallāsā diṭṭhisampannassa puggalassa pahīnā, appahīnāti. Keci pahīnā, keci appahīnā? Anicce niccanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso pahīno. Dukkhe sukhanti saññā uppajjati, cittaṃ uppajjati, diṭṭhivipallāso pahīno. Anattani attāti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso pahīno. Asubhe subhanti saññā uppajjati, cittaṃ uppajjati, diṭṭhivipallāso pahīno. Dvīsu vatthūsu cha vipallāsā pahīnā . Dvīsu vatthūsu dve vipallāsā pahīnā, cattāro vipallāsā appahīnā. Catūsu vatthūsu aṭṭha vipallāsā pahīnā, cattāro vipallāsā appahīnāti.
විපල්‌ලාසකථා නිට්‌ඨිතා.
Vipallāsakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්‌දකනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / පටිසම්‌භිදාමග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / විපල්‌ලාසකථාවණ්‌ණනා • Vipallāsakathāvaṇṇanā
