Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
੮. વਿਪਲ੍ਲਾਸਕਥਾ
8. Vipallāsakathā
੨੩੬. ਪੁਰਿਮਨਿਦਾਨਂ । ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ , ਭਿਕ੍ਖવੇ 1, ਸਞ੍ਞਾવਿਪਲ੍ਲਾਸਾ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸਾ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਲ੍ਲਾਸਾ। ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ? ਅਨਿਚ੍ਚੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ। ਦੁਕ੍ਖੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ। ਅਨਤ੍ਤਨਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤ੍ਤਾਤਿ ਸਞ੍ਞਾવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ। ਅਸੁਭੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੁਭਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ। ਇਮੇ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਞ੍ਞਾવਿਪਲ੍ਲਾਸਾ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸਾ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਲ੍ਲਾਸਾ।
236. Purimanidānaṃ . ‘‘Cattārome , bhikkhave 2, saññāvipallāsā cittavipallāsā diṭṭhivipallāsā. Katame cattāro? Anicce, bhikkhave, niccanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Dukkhe, bhikkhave, sukhanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Anattani, bhikkhave, attāti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Asubhe, bhikkhave, subhanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso. Ime kho, bhikkhave, cattāro saññāvipallāsā cittavipallāsā diṭṭhivipallāsā.
‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਸਞ੍ਞਾવਿਪਲ੍ਲਾਸਾ ਨਚਿਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸਾ ਨਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਲ੍ਲਾਸਾ। ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ? ਅਨਿਚ੍ਚੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਨਸਞ੍ਞਾવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਨਚਿਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਨਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ। ਦੁਕ੍ਖੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਨਸਞ੍ਞਾવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਨਚਿਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਨਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ। ਅਨਤ੍ਤਨਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨਤ੍ਤਾਤਿ ਨਸਞ੍ਞਾવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਨਚਿਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਨਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ। ਅਸੁਭੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸੁਭਨ੍ਤਿ ਨਸਞ੍ਞਾવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਨਚਿਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਨਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ। ਇਮੇ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਨਸਞ੍ਞਾવਿਪਲ੍ਲਾਸਾ ਨਚਿਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸਾ ਨਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਲ੍ਲਾਸਾ’’ਤਿ।
‘‘Cattārome, bhikkhave, nasaññāvipallāsā nacittavipallāsā nadiṭṭhivipallāsā. Katame cattāro? Anicce, bhikkhave, aniccanti nasaññāvipallāso nacittavipallāso nadiṭṭhivipallāso. Dukkhe, bhikkhave, dukkhanti nasaññāvipallāso nacittavipallāso nadiṭṭhivipallāso. Anattani, bhikkhave, anattāti nasaññāvipallāso nacittavipallāso nadiṭṭhivipallāso. Asubhe, bhikkhave, asubhanti nasaññāvipallāso nacittavipallāso nadiṭṭhivipallāso. Ime kho, bhikkhave, cattāro nasaññāvipallāsā nacittavipallāsā nadiṭṭhivipallāsā’’ti.
‘‘ਅਨਿਚ੍ਚੇ ਨਿਚ੍ਚਸਞ੍ਞਿਨੋ, ਦੁਕ੍ਖੇ ਚ ਸੁਖਸਞ੍ਞਿਨੋ।
‘‘Anicce niccasaññino, dukkhe ca sukhasaññino;
ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਹਤਾ ਸਤ੍ਤਾ, ਖਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਾ વਿਸਞ੍ਞਿਨੋ॥
Micchādiṭṭhihatā sattā, khittacittā visaññino.
‘‘ਤੇ ਯੋਗਯੁਤ੍ਤਾ ਮਾਰਸ੍ਸ, ਅਯੋਗਕ੍ਖੇਮਿਨੋ ਜਨਾ।
‘‘Te yogayuttā mārassa, ayogakkhemino janā;
ਸਤ੍ਤਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਸਂਸਾਰਂ, ਜਾਤਿਮਰਣਗਾਮਿਨੋ॥
Sattā gacchanti saṃsāraṃ, jātimaraṇagāmino.
‘‘ਯਦਾ ਚ ਬੁਦ੍ਧਾ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ, ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਪਭਙ੍ਕਰਾ।
‘‘Yadā ca buddhā lokasmiṃ, uppajjanti pabhaṅkarā;
ਤੇ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤਿ, ਦੁਕ੍ਖੂਪਸਮਗਾਮਿਨਂ॥
Te imaṃ dhammaṃ pakāsenti, dukkhūpasamagāminaṃ.
‘‘ਤੇਸਂ ਸੁਤ੍વਾਨ ਸਪ੍ਪਞ੍ਞਾ, ਸਚਿਤ੍ਤਂ ਪਚ੍ਚਲਦ੍ਧੁ 5 ਤੇ।
‘‘Tesaṃ sutvāna sappaññā, sacittaṃ paccaladdhu 6 te;
ਅਨਿਚ੍ਚਂ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਦਕ੍ਖੁਂ, ਦੁਕ੍ਖਮਦ੍ਦਕ੍ਖੁ ਦੁਕ੍ਖਤੋ॥
Aniccaṃ aniccato dakkhuṃ, dukkhamaddakkhu dukkhato.
‘‘ਅਨਤ੍ਤਨਿ ਅਨਤ੍ਤਾਤਿ, ਅਸੁਭਂ ਅਸੁਭਤਦ੍ਦਸੁਂ।
‘‘Anattani anattāti, asubhaṃ asubhataddasuṃ;
ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਸਮਾਦਾਨਾ, ਸਬ੍ਬਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪਚ੍ਚਗੁ’’ਨ੍ਤਿ॥
Sammādiṭṭhisamādānā, sabbaṃ dukkhaṃ upaccagu’’nti.
ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਪਲ੍ਲਾਸਾ ਦਿਟ੍ਠਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਪਹੀਨਾ, ਅਪ੍ਪਹੀਨਾਤਿ। ਕੇਚਿ ਪਹੀਨਾ, ਕੇਚਿ ਅਪ੍ਪਹੀਨਾ? ਅਨਿਚ੍ਚੇ ਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਪਹੀਨੋ। ਦੁਕ੍ਖੇ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਪਹੀਨੋ। ਅਨਤ੍ਤਨਿ ਅਤ੍ਤਾਤਿ ਸਞ੍ਞਾવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਪਹੀਨੋ। ਅਸੁਭੇ ਸੁਭਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਪਹੀਨੋ। ਦ੍વੀਸੁ વਤ੍ਥੂਸੁ ਛ વਿਪਲ੍ਲਾਸਾ ਪਹੀਨਾ । ਦ੍વੀਸੁ વਤ੍ਥੂਸੁ ਦ੍વੇ વਿਪਲ੍ਲਾਸਾ ਪਹੀਨਾ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਪਲ੍ਲਾਸਾ ਅਪ੍ਪਹੀਨਾ। ਚਤੂਸੁ વਤ੍ਥੂਸੁ ਅਟ੍ਠ વਿਪਲ੍ਲਾਸਾ ਪਹੀਨਾ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਪਲ੍ਲਾਸਾ ਅਪ੍ਪਹੀਨਾਤਿ।
Ime cattāro vipallāsā diṭṭhisampannassa puggalassa pahīnā, appahīnāti. Keci pahīnā, keci appahīnā? Anicce niccanti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso pahīno. Dukkhe sukhanti saññā uppajjati, cittaṃ uppajjati, diṭṭhivipallāso pahīno. Anattani attāti saññāvipallāso cittavipallāso diṭṭhivipallāso pahīno. Asubhe subhanti saññā uppajjati, cittaṃ uppajjati, diṭṭhivipallāso pahīno. Dvīsu vatthūsu cha vipallāsā pahīnā . Dvīsu vatthūsu dve vipallāsā pahīnā, cattāro vipallāsā appahīnā. Catūsu vatthūsu aṭṭha vipallāsā pahīnā, cattāro vipallāsā appahīnāti.
વਿਪਲ੍ਲਾਸਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Vipallāsakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / વਿਪਲ੍ਲਾਸਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Vipallāsakathāvaṇṇanā