Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಖುದ್ದಸಿಕ್ಖಾ-ಮೂಲಸಿಕ್ಖಾ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
೫೦. ವಿಪಸ್ಸನಾನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ
50. Vipassanāniddesavaṇṇanā
೪೭೧-೨. ನಾಮರೂಪನ್ತಿ ಚಿತ್ತಚೇತಸಿಕಸಙ್ಖಾತಂ ನಾಮಞ್ಚ ಅಟ್ಠವೀಸತಿವಿಧಂ ರೂಪಞ್ಚ। ‘‘ನಮನಲಕ್ಖಣಂ ನಾಮಂ, ರುಪ್ಪನಲಕ್ಖಣಂ ರೂಪಂ, ನಾಮರೂಪತೋ ನ ಅಞ್ಞೋ ಅತ್ತಾದಿಕೋ ಕೋಚಿ ಅತ್ಥೀ’’ತಿ ಏವಂ ಝಾನಲಾಭೀ ಚೇ, ಝಾನತೋ ವುಟ್ಠಾಯ ಝಾನಗತಂ ವಾ ವಿಪಸ್ಸನಾಯಾನಿಕೋ ಚೇ, ಪಕಿಣ್ಣಕಭೂತಂ ನಾಮರೂಪಂ ಪರಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ। ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸಂವರಾದಿ ಸೀಲವಿಸುದ್ಧಿ, ಚತುರಾರಕ್ಖವಸೇನ ದೀಪಿತಾ ಸೋಪಚಾರಸಮಾಧಿಸಙ್ಖಾತಾ ಚಿತ್ತವಿಸುದ್ಧಿ ಚ ವುತ್ತಾವ ನಾಮಾತಿ ಇಮಿನಾ ದಿಟ್ಠಿವಿಸುದ್ಧಿ ಕಥಿತಾ। ತತೋ ತಸ್ಸ ಪಚ್ಚಯಞ್ಚ ಪರಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತಸ್ಸ ಪಚ್ಚಯನ್ತಿ ‘‘ಪಟಿಸನ್ಧಿಕ್ಖಣೇ ನಾಮರೂಪದ್ವಯಮೇವ ಅವಿಜ್ಜಾತಣ್ಹಾಉಪಾದಾನಕಮ್ಮೇಹಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ನ ಇಸ್ಸರಾದಿಕಾರಣೇನಾ’’ತಿಆದಿನಾ ತಸ್ಸ ಕಾರಣಂ, ಇಮಿನಾ ಕಙ್ಖಾವಿತರಣವಿಸುದ್ಧಿ ದಸ್ಸಿತಾ।
471-2.Nāmarūpanti cittacetasikasaṅkhātaṃ nāmañca aṭṭhavīsatividhaṃ rūpañca. ‘‘Namanalakkhaṇaṃ nāmaṃ, ruppanalakkhaṇaṃ rūpaṃ, nāmarūpato na añño attādiko koci atthī’’ti evaṃ jhānalābhī ce, jhānato vuṭṭhāya jhānagataṃ vā vipassanāyāniko ce, pakiṇṇakabhūtaṃ nāmarūpaṃ pariggahetvā. Pātimokkhasaṃvarādi sīlavisuddhi, caturārakkhavasena dīpitā sopacārasamādhisaṅkhātā cittavisuddhi ca vuttāva nāmāti iminā diṭṭhivisuddhi kathitā. Tato tassa paccayañca pariggahetvāti sambandho. Tassa paccayanti ‘‘paṭisandhikkhaṇe nāmarūpadvayameva avijjātaṇhāupādānakammehi uppajjati, na issarādikāraṇenā’’tiādinā tassa kāraṇaṃ, iminā kaṅkhāvitaraṇavisuddhi dassitā.
ಹುತ್ವಾ ಅಭಾವತೋ ಅನಿಚ್ಚಾತಿ ಸಬ್ಬೇಪಿ ನಾಮರೂಪಸಙ್ಖಾರಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಅಭಾವಾಪಜ್ಜನತೋ ಅನಿಚ್ಚಾ। ಉದಯಬ್ಬಯಪೀಳನಾ ದುಕ್ಖಾತಿ ಉಪ್ಪಾದನಿರೋಧವಸೇನ ಪೀಳನತೋ ದುಕ್ಖಾ। ಅವಸವತ್ತಿತ್ತಾ ಅನತ್ತಾತಿ ಅತ್ತನೋ ವಸೇ ಅವತ್ತನತೋ ಅನತ್ತಾತಿ ಏವಂ ಸಙ್ಖಾರೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ತಿಲಕ್ಖಣಂ ಆರೋಪೇತ್ವಾ। ಪುನಪ್ಪುನಂ ಸಮ್ಮಸನ್ತೋತಿ ಯಥಾವುತ್ತನಯೇನ ಸಮ್ಮಸನ್ತೋ ಸಮಥಯಾನಿಕೋ ವಿಪಸ್ಸನಾಯಾನಿಕೋ ಚ ಯೋಗಾವಚರೋ। ಇಮಿನಾ ಮಗ್ಗಾಮಗ್ಗಞಾಣದಸ್ಸನವಿಸುದ್ಧಿ, ಪಟಿಪದಾಞಾಣದಸ್ಸನವಿಸುದ್ಧಿ ಚ ದಸ್ಸಿತಾ। ಸಙ್ಖಾರಾನಮೇವ ಹಿ ಉದಯಬ್ಬಯಾದಿನಾನುಪಸ್ಸನತೋ ಉದಯಬ್ಬಯಭಙ್ಗಭಯಆದೀನವನಿಬ್ಬಿದಾಮುಞ್ಚಿತುಕಮ್ಯತಾಪಟಿಸಙ್ಖಾನುಪಸ್ಸನಾಸ- ಙ್ಖಾರುಪೇಕ್ಖಾಞಾಣಸಙ್ಖಾತಸ್ಸ ಅಟ್ಠವಿಧಸ್ಸ ಞಾಣಸ್ಸ ವಸೇನ ಸಿಖಾಪ್ಪತ್ತಂ ವಿಪಸ್ಸನಾಞಾಣಂ ಪಟಿಪದಾಞಾಣದಸ್ಸನವಿಸುದ್ಧಿ ನಾಮ। ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಸಂಯೋಜನಕ್ಖಯಂ ಪಾಪುಣೇಯ್ಯಾತಿ ಇಮಿನಾ ಞಾಣದಸ್ಸನವಿಸುದ್ಧಿ ದಸ್ಸಿತಾ। ಸಬ್ಬಸಂಯೋಜನಕ್ಖಯನ್ತಿ ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಾನಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಹೇಟ್ಠಾ ಮಗ್ಗತ್ತಯೇನ ಖೇಪಿತತ್ತಾ, ಇತರೇಸಂ ಉದ್ಧಮ್ಭಾಗಿಯಾನಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಖೇಪಿತತ್ತಾ ಚ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಖಯನ್ತೇ ಜಾತಂ ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಂ।
Hutvā abhāvato aniccāti sabbepi nāmarūpasaṅkhārā uppajjitvā abhāvāpajjanato aniccā. Udayabbayapīḷanā dukkhāti uppādanirodhavasena pīḷanato dukkhā. Avasavattittā anattāti attano vase avattanato anattāti evaṃ saṅkhārehi saddhiṃ tilakkhaṇaṃ āropetvā. Punappunaṃ sammasantoti yathāvuttanayena sammasanto samathayāniko vipassanāyāniko ca yogāvacaro. Iminā maggāmaggañāṇadassanavisuddhi, paṭipadāñāṇadassanavisuddhi ca dassitā. Saṅkhārānameva hi udayabbayādinānupassanato udayabbayabhaṅgabhayaādīnavanibbidāmuñcitukamyatāpaṭisaṅkhānupassanāsa- ṅkhārupekkhāñāṇasaṅkhātassa aṭṭhavidhassa ñāṇassa vasena sikhāppattaṃ vipassanāñāṇaṃ paṭipadāñāṇadassanavisuddhi nāma. Anupubbena sabbasaṃyojanakkhayaṃ pāpuṇeyyāti iminā ñāṇadassanavisuddhi dassitā. Sabbasaṃyojanakkhayanti orambhāgiyānaṃ pañcannaṃ saṃyojanānaṃ heṭṭhā maggattayena khepitattā, itaresaṃ uddhambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ khepitattā ca sabbesaṃ saṃyojanānaṃ khayante jātaṃ arahattamaggaṃ.