Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පරිවාරපාළි • Parivārapāḷi

    4. විපත්‌තිපච්‌චයවාරො

    4. Vipattipaccayavāro

    284. සීලවිපත්‌තිපච්‌චයා කති ආපත්‌තියො ආපජ්‌ජති? සීලවිපත්‌තිපච්‌චයා චතස්‌සො ආපත්‌තියො ආපජ්‌ජති – භික්‌ඛුනී ජානං පාරාජිකං ධම්‌මං පටිච්‌ඡාදෙති, ආපත්‌ති පාරාජිකස්‌ස; වෙමතිකා පටිච්‌ඡාදෙති, ආපත්‌ති ථුල්‌ලච්‌චයස්‌ස; භික්‌ඛු සඞ්‌ඝාදිසෙසං පටිච්‌ඡාදෙති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස; අත්‌තනො දුට්‌ඨුල්‌ලං ආපත්‌තිං පටිච්‌ඡාදෙති, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස – සීලවිපත්‌තිපච්‌චයා ඉමා චතස්‌සො ආපත්‌තියො ආපජ්‌ජති.

    284. Sīlavipattipaccayā kati āpattiyo āpajjati? Sīlavipattipaccayā catasso āpattiyo āpajjati – bhikkhunī jānaṃ pārājikaṃ dhammaṃ paṭicchādeti, āpatti pārājikassa; vematikā paṭicchādeti, āpatti thullaccayassa; bhikkhu saṅghādisesaṃ paṭicchādeti, āpatti pācittiyassa; attano duṭṭhullaṃ āpattiṃ paṭicchādeti, āpatti dukkaṭassa – sīlavipattipaccayā imā catasso āpattiyo āpajjati.

    තා ආපත්‌තියො චතුන්‌නං විපත්‌තීනං කති විපත්‌තියො භජන්‌ති…පෙ.… සත්‌තන්‌නං සමථානං කතිහි සමථෙහි සම්‌මන්‌ති? තා ආපත්‌තියො චතුන්‌නං විපත්‌තීනං ද්‌වෙ විපත්‌තියො භජන්‌ති – සියා සීලවිපත්‌තිං, සියා ආචාරවිපත්‌තිං. සත්‌තන්‌නං ආපත්‌තික්‌ඛන්‌ධානං චතූහි ආපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙහි සඞ්‌ගහිතා – සියා පාරාජිකාපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙන, සියා ථුල්‌ලච්‌චයාපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙන, සියා පාචිත්‌තියාපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙන, සියා දුක්‌කටාපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙන. ඡන්‌නං ආපත්‌තිසමුට්‌ඨානානං එකෙන සමුට්‌ඨානෙන සමුට්‌ඨන්‌ති – කායතො ච වාචතො ච චිත්‌තතො ච සමුට්‌ඨන්‌ති. චතුන්‌නං අධිකරණානං, ආපත්‌තාධිකරණං. සත්‌තන්‌නං සමථානං තීහි සමථෙහි සම්‌මන්‌ති – සියා සම්‌මුඛාවිනයෙන ච පටිඤ්‌ඤාතකරණෙන ච, සියා සම්‌මුඛාවිනයෙන ච තිණවත්‌ථාරකෙන ච.

    Tā āpattiyo catunnaṃ vipattīnaṃ kati vipattiyo bhajanti…pe… sattannaṃ samathānaṃ katihi samathehi sammanti? Tā āpattiyo catunnaṃ vipattīnaṃ dve vipattiyo bhajanti – siyā sīlavipattiṃ, siyā ācāravipattiṃ. Sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ catūhi āpattikkhandhehi saṅgahitā – siyā pārājikāpattikkhandhena, siyā thullaccayāpattikkhandhena, siyā pācittiyāpattikkhandhena, siyā dukkaṭāpattikkhandhena. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhanti – kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhanti. Catunnaṃ adhikaraṇānaṃ, āpattādhikaraṇaṃ. Sattannaṃ samathānaṃ tīhi samathehi sammanti – siyā sammukhāvinayena ca paṭiññātakaraṇena ca, siyā sammukhāvinayena ca tiṇavatthārakena ca.

    285. ආචාරවිපත්‌තිපච්‌චයා කති ආපත්‌තියො ආපජ්‌ජති? ආචාරවිපත්‌තිපච්‌චයා එකං ආපත්‌තිං ආපජ්‌ජති. ආචාරවිපත්‌තිං පටිච්‌ඡාදෙති, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස – ආචාරවිපත්‌තිපච්‌චයා ඉමං එකං ආපත්‌තිං ආපජ්‌ජති.

    285. Ācāravipattipaccayā kati āpattiyo āpajjati? Ācāravipattipaccayā ekaṃ āpattiṃ āpajjati. Ācāravipattiṃ paṭicchādeti, āpatti dukkaṭassa – ācāravipattipaccayā imaṃ ekaṃ āpattiṃ āpajjati.

    සා ආපත්‌ති චතුන්‌නං විපත්‌තීනං කති විපත්‌තියො භජති …පෙ.… සත්‌තන්‌නං සමථානං කතිහි සමථෙහි සම්‌මති? සා ආපත්‌ති චතුන්‌නං විපත්‌තීනං එකං විපත්‌තිං භජති – ආචාරවිපත්‌තිං. සත්‌තන්‌නං ආපත්‌තික්‌ඛන්‌ධානං එකෙන ආපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙන සඞ්‌ගහිතා – දුක්‌කටාපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙන. ඡන්‌නං ආපත්‌තිසමුට්‌ඨානානං එකෙන සමුට්‌ඨානෙන සමුට්‌ඨාති – කායතො ච වාචතො ච චිත්‌තතො ච සමුට්‌ඨාති. චතුන්‌නං අධිකරණානං ආපත්‌තාධිකරණං. සත්‌තන්‌නං සමථානං තීහි සමථෙහි සම්‌මති – සියා සම්‌මුඛාවිනයෙන ච පටිඤ්‌ඤාතකරණෙන ච, සියා සම්‌මුඛාවිනයෙන ච තිණවත්‌ථාරකෙන ච.

    Sā āpatti catunnaṃ vipattīnaṃ kati vipattiyo bhajati …pe… sattannaṃ samathānaṃ katihi samathehi sammati? Sā āpatti catunnaṃ vipattīnaṃ ekaṃ vipattiṃ bhajati – ācāravipattiṃ. Sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ ekena āpattikkhandhena saṅgahitā – dukkaṭāpattikkhandhena. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti – kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhāti. Catunnaṃ adhikaraṇānaṃ āpattādhikaraṇaṃ. Sattannaṃ samathānaṃ tīhi samathehi sammati – siyā sammukhāvinayena ca paṭiññātakaraṇena ca, siyā sammukhāvinayena ca tiṇavatthārakena ca.

    286. දිට්‌ඨිවිපත්‌තිපච්‌චයා කති ආපත්‌තියො ආපජ්‌ජති? දිට්‌ඨිවිපත්‌තිපච්‌චයා ද්‌වෙ ආපත්‌තියො ආපජ්‌ජති. පාපිකාය දිට්‌ඨියා යාවතතියං සමනුභාසනාය න පටිනිස්‌සජ්‌ජති, ඤත්‌තියා දුක්‌කටං 1; කම්‌මවාචාපරියොසානෙ ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස – දිට්‌ඨිවිපත්‌තිපච්‌චයා ඉමා ද්‌වෙ ආපත්‌තියො ආපජ්‌ජති.

    286. Diṭṭhivipattipaccayā kati āpattiyo āpajjati? Diṭṭhivipattipaccayā dve āpattiyo āpajjati. Pāpikāya diṭṭhiyā yāvatatiyaṃ samanubhāsanāya na paṭinissajjati, ñattiyā dukkaṭaṃ 2; kammavācāpariyosāne āpatti pācittiyassa – diṭṭhivipattipaccayā imā dve āpattiyo āpajjati.

    තා ආපත්‌තියො චතුන්‌නං විපත්‌තීනං කති විපත්‌තියො භජන්‌ති…පෙ.… සත්‌තන්‌නං සමථානං කතිහි සමථෙහි සම්‌මන්‌ති? තා ආපත්‌තියො චතුන්‌නං විපත්‌තීනං එකං විපත්‌තිං භජන්‌ති – ආචාරවිපත්‌තිං. සත්‌තන්‌නං ආපත්‌තික්‌ඛන්‌ධානං ද්‌වීහි ආපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙහි සඞ්‌ගහිතා – සියා පාචිත්‌තියාපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙන , සියා දුක්‌කටාපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙන. ඡන්‌නං ආපත්‌තිසමුට්‌ඨානානං එකෙන සමුට්‌ඨානෙන සමුට්‌ඨන්‌ති – කායතො ච වාචතො ච චිත්‌තතො ච සමුට්‌ඨන්‌ති. චතුන්‌නං අධිකරණානං, ආපත්‌තාධිකරණං. සත්‌තන්‌නං සමථානං තීහි සමථෙහි සම්‌මන්‌ති – සියා සම්‌මුඛාවිනයෙන ච පටිඤ්‌ඤාතකරණෙන ච, සියා සම්‌මුඛාවිනයෙන ච තිණවත්‌ථාරකෙන ච.

    Tā āpattiyo catunnaṃ vipattīnaṃ kati vipattiyo bhajanti…pe… sattannaṃ samathānaṃ katihi samathehi sammanti? Tā āpattiyo catunnaṃ vipattīnaṃ ekaṃ vipattiṃ bhajanti – ācāravipattiṃ. Sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ dvīhi āpattikkhandhehi saṅgahitā – siyā pācittiyāpattikkhandhena , siyā dukkaṭāpattikkhandhena. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhanti – kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhanti. Catunnaṃ adhikaraṇānaṃ, āpattādhikaraṇaṃ. Sattannaṃ samathānaṃ tīhi samathehi sammanti – siyā sammukhāvinayena ca paṭiññātakaraṇena ca, siyā sammukhāvinayena ca tiṇavatthārakena ca.

    287. ආජීවවිපත්‌තිපච්‌චයා කති ආපත්‌තියො ආපජ්‌ජති? ආජීවවිපත්‌තිපච්‌චයා ඡ ආපත්‌තියො ආපජ්‌ජති – ආජීවහෙතු ආජීවකාරණා පාපිච්‌ඡො ඉච්‌ඡාපකතො අසන්‌තං අභූතං උත්‌තරිමනුස්‌සධම්‌මං උල්‌ලපති, ආපත්‌ති පාරාජිකස්‌ස; ආජීවහෙතු ආජීවකාරණා සඤ්‌චරිත්‌තං සමාපජ්‌ජති, ආපත්‌ති සඞ්‌ඝාදිසෙසස්‌ස; ආජීවහෙතු ආජීවකාරණා ‘‘යො තෙ විහාරෙ වසති, සො භික්‌ඛු අරහා’’ති භණති, පටිවිජානන්‌තස්‌ස ආපත්‌ති ථුල්‌ලච්‌චයස්‌ස; ආජීවහෙතු ආජීවකාරණා භික්‌ඛු පණීතභොජනානි අත්‌තනො අත්‌ථාය විඤ්‌ඤාපෙත්‌වා භුඤ්‌ජති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස; ආජීවහෙතු ආජීවකාරණා භික්‌ඛුනී පණීතභොජනානි අත්‌තනො අත්‌ථාය විඤ්‌ඤාපෙත්‌වා භුඤ්‌ජති, ආපත්‌ති පාටිදෙසනීයස්‌ස; ආජීවහෙතු ආජීවකාරණා සූපං වා ඔදනං වා අගිලානො අත්‌තනො අත්‌ථාය විඤ්‌ඤාපෙත්‌වා භුඤ්‌ජති, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස – ආජීවවිපත්‌තිපච්‌චයා ඉමා ඡ ආපත්‌තියො ආපජ්‌ජති.

    287. Ājīvavipattipaccayā kati āpattiyo āpajjati? Ājīvavipattipaccayā cha āpattiyo āpajjati – ājīvahetu ājīvakāraṇā pāpiccho icchāpakato asantaṃ abhūtaṃ uttarimanussadhammaṃ ullapati, āpatti pārājikassa; ājīvahetu ājīvakāraṇā sañcarittaṃ samāpajjati, āpatti saṅghādisesassa; ājīvahetu ājīvakāraṇā ‘‘yo te vihāre vasati, so bhikkhu arahā’’ti bhaṇati, paṭivijānantassa āpatti thullaccayassa; ājīvahetu ājīvakāraṇā bhikkhu paṇītabhojanāni attano atthāya viññāpetvā bhuñjati, āpatti pācittiyassa; ājīvahetu ājīvakāraṇā bhikkhunī paṇītabhojanāni attano atthāya viññāpetvā bhuñjati, āpatti pāṭidesanīyassa; ājīvahetu ājīvakāraṇā sūpaṃ vā odanaṃ vā agilāno attano atthāya viññāpetvā bhuñjati, āpatti dukkaṭassa – ājīvavipattipaccayā imā cha āpattiyo āpajjati.

    තා ආපත්‌තියො චතුන්‌නං විපත්‌තීනං කති විපත්‌තියො භජන්‌ති…පෙ.… සත්‌තන්‌නං සමථානං කතිහි සමථෙහි සම්‌මන්‌ති. තා ආපත්‌තියො චතුන්‌නං විපත්‌තීනං ද්‌වෙ විපත්‌තියො භජන්‌ති – සියා සීලවිපත්‌තිං, සියා ආචාරවිපත්‌තිං. සත්‌තන්‌නං ආපත්‌තික්‌ඛන්‌ධානං ඡහි ආපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙහි සඞ්‌ගහිතා – සියා පාරාජිකාපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙන, සියා සඞ්‌ඝාදිසෙසාපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙන, සියා ථුල්‌ලච්‌චයාපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙන, සියා පාචිත්‌තියාපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙන, සියා පාටිදෙසනීයාපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙන, සියා දුක්‌කටාපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙන. ඡන්‌නං ආපත්‌තිසමුට්‌ඨානානං ඡහි සමුට්‌ඨානෙහි සමුට්‌ඨන්‌ති – සියා කායතො සමුට්‌ඨන්‌ති, න වාචතො න චිත්‌තතො; සියා වාචතො සමුට්‌ඨන්‌ති, න කායතො න චිත්‌තතො; සියා කායතො ච වාචතො ච සමුට්‌ඨන්‌ති, න චිත්‌තතො; සියා කායතො ච චිත්‌තතො ච සමුට්‌ඨන්‌ති, න වාචතො; සියා වාචතො ච චිත්‌තතො ච සමුට්‌ඨන්‌ති, න කායතො; සියා කායතො ච වාචතො ච චිත්‌තතො ච සමුට්‌ඨන්‌ති. චතුන්‌නං අධිකරණානං, ආපත්‌තාධිකරණං. සත්‌තන්‌නං සමථානං තීහි සමථෙහි සම්‌මන්‌ති – සියා සම්‌මුඛාවිනයෙන ච පටිඤ්‌ඤාතකරණෙන ච, සියා සම්‌මුඛාවිනයෙන ච තිණවත්‌ථාරකෙන ච.

    Tā āpattiyo catunnaṃ vipattīnaṃ kati vipattiyo bhajanti…pe… sattannaṃ samathānaṃ katihi samathehi sammanti. Tā āpattiyo catunnaṃ vipattīnaṃ dve vipattiyo bhajanti – siyā sīlavipattiṃ, siyā ācāravipattiṃ. Sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ chahi āpattikkhandhehi saṅgahitā – siyā pārājikāpattikkhandhena, siyā saṅghādisesāpattikkhandhena, siyā thullaccayāpattikkhandhena, siyā pācittiyāpattikkhandhena, siyā pāṭidesanīyāpattikkhandhena, siyā dukkaṭāpattikkhandhena. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ chahi samuṭṭhānehi samuṭṭhanti – siyā kāyato samuṭṭhanti, na vācato na cittato; siyā vācato samuṭṭhanti, na kāyato na cittato; siyā kāyato ca vācato ca samuṭṭhanti, na cittato; siyā kāyato ca cittato ca samuṭṭhanti, na vācato; siyā vācato ca cittato ca samuṭṭhanti, na kāyato; siyā kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhanti. Catunnaṃ adhikaraṇānaṃ, āpattādhikaraṇaṃ. Sattannaṃ samathānaṃ tīhi samathehi sammanti – siyā sammukhāvinayena ca paṭiññātakaraṇena ca, siyā sammukhāvinayena ca tiṇavatthārakena ca.

    විපත්‌තිපච්‌චයවාරො නිට්‌ඨිතො චතුත්‌ථො.

    Vipattipaccayavāro niṭṭhito catuttho.







    Footnotes:
    1. ඤත්‌තියා දුක්‌කටං, ද්‌වීහි කම්‌මවාචාහි දුක්‌කටා (ස්‍යා. ක.)
    2. ñattiyā dukkaṭaṃ, dvīhi kammavācāhi dukkaṭā (syā. ka.)



    Related texts:



    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / ඡආපත්‌තිසමුට්‌ඨානවාරාදිවණ්‌ණනා • Chaāpattisamuṭṭhānavārādivaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / විපත්‌තිපච්‌චයවාරවණ්‌ණනා • Vipattipaccayavāravaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact