| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៥. វិបត្តិសម្បទាសុត្តវណ្ណនា
5. Vipattisampadāsuttavaṇṇanā
១១៨. បញ្ចមេ ទិន្នន្តិ ទេយ្យធម្មសីសេន ទានំ វុត្តន្តិ អាហ ‘‘ទិន្នស្ស ផលាភាវំ សន្ធាយ វទតី’’តិ។ ទិន្នំ បន អន្នាទិវត្ថុំ កថំ បដិក្ខិបតិ។ ឯស នយោ ‘‘យិដ្ឋំ ហុត’’ន្តិ ឯត្ថាបិ។ មហាយាគោតិ សព្ពសាធារណំ មហាទានំ។ បហេណកសក្ការោតិ បាហុនកានំ កាតព្ពសក្ការោ។ ផលន្តិ អានិសំសផលំ និស្សន្ទផលញ្ច។ វិបាកោតិ សទិសផលំ។ បរលោកេ ឋិតស្ស អយំ លោកោ នត្ថីតិ បរលោកេ ឋិតស្ស កម្មុនា លទ្ធព្ពោ អយំ លោកោ ន ហោតិ។ ឥធលោកេ ឋិតស្សបិ បរលោកោ នត្ថីតិ ឥធលោកេ ឋិតស្ស កម្មុនា លទ្ធព្ពោ បរលោកោ ន ហោតិ។ តត្ថ ការណមាហ ‘‘សព្ពេ តត្ថ តត្ថេវ ឧច្ឆិជ្ជន្តី’’តិ។ ឥមេ សត្តា យត្ថ យត្ថ ភវយោនិគតិអាទីសុ ឋិតា, តត្ថ តត្ថេវ ឧច្ឆិជ្ជន្តិ, ទ្វយវិនាសេន វិនស្សន្តិ។
118. Pañcame dinnanti deyyadhammasīsena dānaṃ vuttanti āha ‘‘dinnassa phalābhāvaṃ sandhāya vadatī’’ti. Dinnaṃ pana annādivatthuṃ kathaṃ paṭikkhipati. Esa nayo ‘‘yiṭṭhaṃ huta’’nti etthāpi. Mahāyāgoti sabbasādhāraṇaṃ mahādānaṃ. Paheṇakasakkāroti pāhunakānaṃ kātabbasakkāro. Phalanti ānisaṃsaphalaṃ nissandaphalañca. Vipākoti sadisaphalaṃ. Paraloke ṭhitassa ayaṃ loko natthīti paraloke ṭhitassa kammunā laddhabbo ayaṃ loko na hoti. Idhaloke ṭhitassapi paraloko natthīti idhaloke ṭhitassa kammunā laddhabbo paraloko na hoti. Tattha kāraṇamāha ‘‘sabbe tattha tattheva ucchijjantī’’ti. Ime sattā yattha yattha bhavayonigatiādīsu ṭhitā, tattha tattheva ucchijjanti, dvayavināsena vinassanti.
ផលាភាវវសេនាតិ មាតាបិតូសុ សម្មាបដិបត្តិមិច្ឆាបដិបត្តីនំ ផលស្ស អភាវវសេន ‘‘នត្ថិ មាតា, នត្ថិ បិតា’’តិ វទតិ, ន មាតាបិតូនំ, នាបិ តេសុ សម្មាបដិបត្តិមិច្ឆាបដិបត្តីនំ អភាវវសេន តេសំ លោកបច្ចក្ខត្តា។ បុព្ពុឡកស្ស វិយ ឥមេសំ សត្តានំ ឧប្បាទោ នាម កេវលោ, ន ច ខនបុព្ពកោតិ ទស្សនត្ថំ ‘‘នត្ថិ សត្តា ឱបបាតិកា’’តិ វុត្តន្តិ អាហ ‘‘ចវិត្វា ឧប្បជ្ជនកា សត្តា នាម នត្ថីតិ វទតី’’តិ។ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា បវេទេន្តីតិ យេ ឥមញ្ច លោកំ បរញ្ច លោកំ អភិវិសិដ្ឋាយ បញ្ញាយ សយំ បច្ចក្ខំ កត្វា បវេទេន្តិ, តេ នត្ថីតិ សព្ពញ្ញុពុទ្ធានំ អភាវំ ទីបេតិ។
Phalābhāvavasenāti mātāpitūsu sammāpaṭipattimicchāpaṭipattīnaṃ phalassa abhāvavasena ‘‘natthi mātā, natthi pitā’’ti vadati, na mātāpitūnaṃ, nāpi tesu sammāpaṭipattimicchāpaṭipattīnaṃ abhāvavasena tesaṃ lokapaccakkhattā. Pubbuḷakassa viya imesaṃ sattānaṃ uppādo nāma kevalo, na ca khanapubbakoti dassanatthaṃ ‘‘natthi sattā opapātikā’’ti vuttanti āha ‘‘cavitvā uppajjanakā sattā nāma natthīti vadatī’’ti. Sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentīti ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ abhivisiṭṭhāya paññāya sayaṃ paccakkhaṃ katvā pavedenti, te natthīti sabbaññubuddhānaṃ abhāvaṃ dīpeti.
វិបត្តិសម្បទាសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Vipattisampadāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៥. វិបត្តិសម្បទាសុត្តំ • 5. Vipattisampadāsuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៥. វិបត្តិសម្បទាសុត្តវណ្ណនា • 5. Vipattisampadāsuttavaṇṇanā
