| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
5. විපත්‌තිසම්‌පදාසුත්‌තවණ්‌ණනා
5. Vipattisampadāsuttavaṇṇanā
118. පඤ්‌චමෙ දින්‌නන්‌ති දෙය්‍යධම්‌මසීසෙන දානං වුත්‌තන්‌ති ආහ ‘‘දින්‌නස්‌ස ඵලාභාවං සන්‌ධාය වදතී’’ති. දින්‌නං පන අන්‌නාදිවත්‌ථුං කථං පටික්‌ඛිපති. එස නයො ‘‘යිට්‌ඨං හුත’’න්‌ති එත්‌ථාපි. මහායාගොති සබ්‌බසාධාරණං මහාදානං. පහෙණකසක්‌කාරොති පාහුනකානං කාතබ්‌බසක්‌කාරො. ඵලන්‌ති ආනිසංසඵලං නිස්‌සන්‌දඵලඤ්‌ච. විපාකොති සදිසඵලං. පරලොකෙ ඨිතස්‌ස අයං ලොකො නත්‌ථීති පරලොකෙ ඨිතස්‌ස කම්‌මුනා ලද්‌ධබ්‌බො අයං ලොකො න හොති. ඉධලොකෙ ඨිතස්‌සපි පරලොකො නත්‌ථීති ඉධලොකෙ ඨිතස්‌ස කම්‌මුනා ලද්‌ධබ්‌බො පරලොකො න හොති. තත්‌ථ කාරණමාහ ‘‘සබ්‌බෙ තත්‌ථ තත්‌ථෙව උච්‌ඡිජ්‌ජන්‌තී’’ති. ඉමෙ සත්‌තා යත්‌ථ යත්‌ථ භවයොනිගතිආදීසු ඨිතා, තත්‌ථ තත්‌ථෙව උච්‌ඡිජ්‌ජන්‌ති, ද්‌වයවිනාසෙන විනස්‌සන්‌ති.
118. Pañcame dinnanti deyyadhammasīsena dānaṃ vuttanti āha ‘‘dinnassa phalābhāvaṃ sandhāya vadatī’’ti. Dinnaṃ pana annādivatthuṃ kathaṃ paṭikkhipati. Esa nayo ‘‘yiṭṭhaṃ huta’’nti etthāpi. Mahāyāgoti sabbasādhāraṇaṃ mahādānaṃ. Paheṇakasakkāroti pāhunakānaṃ kātabbasakkāro. Phalanti ānisaṃsaphalaṃ nissandaphalañca. Vipākoti sadisaphalaṃ. Paraloke ṭhitassa ayaṃ loko natthīti paraloke ṭhitassa kammunā laddhabbo ayaṃ loko na hoti. Idhaloke ṭhitassapi paraloko natthīti idhaloke ṭhitassa kammunā laddhabbo paraloko na hoti. Tattha kāraṇamāha ‘‘sabbe tattha tattheva ucchijjantī’’ti. Ime sattā yattha yattha bhavayonigatiādīsu ṭhitā, tattha tattheva ucchijjanti, dvayavināsena vinassanti.
ඵලාභාවවසෙනාති මාතාපිතූසු සම්‌මාපටිපත්‌තිමිච්‌ඡාපටිපත්‌තීනං ඵලස්‌ස අභාවවසෙන ‘‘නත්‌ථි මාතා, නත්‌ථි පිතා’’ති වදති, න මාතාපිතූනං, නාපි තෙසු සම්‌මාපටිපත්‌තිමිච්‌ඡාපටිපත්‌තීනං අභාවවසෙන තෙසං ලොකපච්‌චක්‌ඛත්‌තා. පුබ්‌බුළකස්‌ස විය ඉමෙසං සත්‌තානං උප්‌පාදො නාම කෙවලො, න ච ඛනපුබ්‌බකොති දස්‌සනත්‌ථං ‘‘නත්‌ථි සත්‌තා ඔපපාතිකා’’ති වුත්‌තන්‌ති ආහ ‘‘චවිත්‌වා උප්‌පජ්‌ජනකා සත්‌තා නාම නත්‌ථීති වදතී’’ති. සයං අභිඤ්‌ඤා සච්‌ඡිකත්‌වා පවෙදෙන්‌තීති යෙ ඉමඤ්‌ච ලොකං පරඤ්‌ච ලොකං අභිවිසිට්‌ඨාය පඤ්‌ඤාය සයං පච්‌චක්‌ඛං කත්‌වා පවෙදෙන්‌ති, තෙ නත්‌ථීති සබ්‌බඤ්‌ඤුබුද්‌ධානං අභාවං දීපෙති.
Phalābhāvavasenāti mātāpitūsu sammāpaṭipattimicchāpaṭipattīnaṃ phalassa abhāvavasena ‘‘natthi mātā, natthi pitā’’ti vadati, na mātāpitūnaṃ, nāpi tesu sammāpaṭipattimicchāpaṭipattīnaṃ abhāvavasena tesaṃ lokapaccakkhattā. Pubbuḷakassa viya imesaṃ sattānaṃ uppādo nāma kevalo, na ca khanapubbakoti dassanatthaṃ ‘‘natthi sattā opapātikā’’ti vuttanti āha ‘‘cavitvā uppajjanakā sattā nāma natthīti vadatī’’ti. Sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentīti ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ abhivisiṭṭhāya paññāya sayaṃ paccakkhaṃ katvā pavedenti, te natthīti sabbaññubuddhānaṃ abhāvaṃ dīpeti.
විපත්‌තිසම්‌පදාසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Vipattisampadāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 5. විපත්‌තිසම්‌පදාසුත්‌තං • 5. Vipattisampadāsuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 5. විපත්‌තිසම්‌පදාසුත්‌තවණ්‌ණනා • 5. Vipattisampadāsuttavaṇṇanā
