Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-அட்ட²கதா² • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
20. விப்பயுத்தபச்சயனித்³தே³ஸவண்ணனா
20. Vippayuttapaccayaniddesavaṇṇanā
20. விப்பயுத்தபச்சயனித்³தே³ஸே ரூபினோ த⁴ம்மா அரூபீனந்தி இத³ங் தாவ ஹத³யவத்து²னோ சேவ சக்கு²ந்த்³ரியாதீ³னஞ்ச வஸேன வேதி³தப்³ப³ங். ரூபத⁴ம்மேஸு ஹி ஏதேயேவ ச² கொட்டா²ஸா அரூபக்க²ந்தா⁴னங் விப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயா ஹொந்தி. ரூபாயதனாத³யோ பன ஆரம்மணத⁴ம்மா கிஞ்சாபி விப்பயுத்தத⁴ம்மா, விப்பயுத்தபச்சயா பன ந ஹொந்தி. கிங் காரணா? ஸம்பயோகா³ஸங்காய அபா⁴வதோ. அரூபினோ ஹி க²ந்தா⁴ சக்கா²தீ³னங் வத்தூ²னங் அப்³ப⁴ந்தரதோ நிக்க²மந்தா விய உப்பஜ்ஜந்தி. தத்த² ஆஸங்கா ஹோதி – ‘‘கிங் நு கோ² ஏதே ஏதேஹி ஸம்பயுத்தா, உதா³ஹு விப்பயுத்தா’’தி. ஆரம்மணத⁴ம்மா பன வத்து²னிஸ்ஸயேன உப்பஜ்ஜமானானங் ஆரம்மணமத்தா ஹொந்தீதி நத்தி² தேஸு ஸம்பயோகா³ஸங்கா. இதி ஸம்பயோகா³ஸங்காய அபா⁴வதோ ந தே விப்பயுத்தபச்சயா. ஹத³யவத்து²ஆதீ³ஸு ஏவ பனாயங் விப்பயுத்தபச்சயதா வேதி³தப்³பா³. வுத்தம்பி சேதங் பஞ்ஹாவாரே – வத்து² குஸலானங் க²ந்தா⁴னங் விப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயோ. வத்து² அகுஸலானங் க²ந்தா⁴னங் விப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயோ. சக்கா²யதனங் சக்கு²விஞ்ஞாணஸ்ஸ விப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயோ. ஸோத… கா⁴ன… ஜிவ்ஹா… காயாயதனங் காயவிஞ்ஞாணஸ்ஸ விப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயோ. வத்து² விபாகாப்³யாகதானங் கிரியாப்³யாகதானங் க²ந்தா⁴னங் விப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயோதி.
20. Vippayuttapaccayaniddese rūpino dhammā arūpīnanti idaṃ tāva hadayavatthuno ceva cakkhundriyādīnañca vasena veditabbaṃ. Rūpadhammesu hi eteyeva cha koṭṭhāsā arūpakkhandhānaṃ vippayuttapaccayena paccayā honti. Rūpāyatanādayo pana ārammaṇadhammā kiñcāpi vippayuttadhammā, vippayuttapaccayā pana na honti. Kiṃ kāraṇā? Sampayogāsaṅkāya abhāvato. Arūpino hi khandhā cakkhādīnaṃ vatthūnaṃ abbhantarato nikkhamantā viya uppajjanti. Tattha āsaṅkā hoti – ‘‘kiṃ nu kho ete etehi sampayuttā, udāhu vippayuttā’’ti. Ārammaṇadhammā pana vatthunissayena uppajjamānānaṃ ārammaṇamattā hontīti natthi tesu sampayogāsaṅkā. Iti sampayogāsaṅkāya abhāvato na te vippayuttapaccayā. Hadayavatthuādīsu eva panāyaṃ vippayuttapaccayatā veditabbā. Vuttampi cetaṃ pañhāvāre – vatthu kusalānaṃ khandhānaṃ vippayuttapaccayena paccayo. Vatthu akusalānaṃ khandhānaṃ vippayuttapaccayena paccayo. Cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa vippayuttapaccayena paccayo. Sota… ghāna… jivhā… kāyāyatanaṃ kāyaviññāṇassa vippayuttapaccayena paccayo. Vatthu vipākābyākatānaṃ kiriyābyākatānaṃ khandhānaṃ vippayuttapaccayena paccayoti.
அரூபினோ த⁴ம்மா ரூபீனந்தி இத³ங் பன சதுன்னங் க²ந்தா⁴னங் வஸேன வேதி³தப்³ப³ங். அரூபத⁴ம்மேஸு ஹி சத்தாரோ க²ந்தா⁴வ ஸஹஜாதபுரேஜாதானங் ரூபத⁴ம்மானங் விப்பயுத்தபச்சயா ஹொந்தி, நிப்³பா³னங் பன அரூபம்பி ஸமானங் ரூபஸ்ஸ விப்பயுத்தபச்சயோ ந ஹோதி. ‘‘சதூஹி ஸம்பயோகோ³ சதூஹி விப்பயோகோ³’’தி ஹி வுத்தங். இதி சதுன்னங் அரூபக்க²ந்தா⁴னங்யேவ விப்பயுத்தபச்சயதா வேதி³தப்³பா³. வுத்தம்பி சேதங் பஞ்ஹாவாரே – ஸஹஜாதா குஸலா க²ந்தா⁴ சித்தஸமுட்டா²னானங் ரூபானங் விப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயோ. பச்சா²ஜாதா குஸலா க²ந்தா⁴ புரேஜாதஸ்ஸ இமஸ்ஸ காயஸ்ஸ விப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயோ. படிஸந்தி⁴க்க²ணே விபாகாப்³யாகதா க²ந்தா⁴ கடத்தாரூபானங் விப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயோ, க²ந்தா⁴ வத்து²ஸ்ஸாதி. ஏவங் தாவெத்த² பாளிவண்ணனா வேதி³தப்³பா³.
Arūpinodhammā rūpīnanti idaṃ pana catunnaṃ khandhānaṃ vasena veditabbaṃ. Arūpadhammesu hi cattāro khandhāva sahajātapurejātānaṃ rūpadhammānaṃ vippayuttapaccayā honti, nibbānaṃ pana arūpampi samānaṃ rūpassa vippayuttapaccayo na hoti. ‘‘Catūhi sampayogo catūhi vippayogo’’ti hi vuttaṃ. Iti catunnaṃ arūpakkhandhānaṃyeva vippayuttapaccayatā veditabbā. Vuttampi cetaṃ pañhāvāre – sahajātā kusalā khandhā cittasamuṭṭhānānaṃ rūpānaṃ vippayuttapaccayena paccayo. Pacchājātā kusalā khandhā purejātassa imassa kāyassa vippayuttapaccayena paccayo. Paṭisandhikkhaṇe vipākābyākatā khandhā kaṭattārūpānaṃ vippayuttapaccayena paccayo, khandhā vatthussāti. Evaṃ tāvettha pāḷivaṇṇanā veditabbā.
அயங் பன விப்பயுத்தபச்சயோ நாம ஸங்கே²பதோ பஞ்சவோகாரப⁴வே வத்தமானா ரூபாரூபத⁴ம்மா. தேஸு ரூபங் வத்து²னோ சக்கா²தீ³னஞ்ச வஸேன ச²தா⁴ பி⁴ன்னங், அரூபங் பஞ்சவோகாரப⁴வே உப்பன்னகுஸலாகுஸலவிபாககிரியவஸேன சதுதா⁴ பி⁴ன்னங். தஸ்ஸ பூ⁴மிதோ காமாவசராதி³வஸேன சதுதா⁴, ஏகதா⁴, திதா⁴, திதா⁴தி ஏகத³ஸதா⁴ பே⁴தோ³ ஹோதி. ஆருப்பவிபாகஞ்ஹி விப்பயுத்தபச்சயோ ந ஹோதீதி ஏவமெத்த² நானப்பகாரபே⁴த³தோ விஞ்ஞாதப்³போ³ வினிச்ச²யோ.
Ayaṃ pana vippayuttapaccayo nāma saṅkhepato pañcavokārabhave vattamānā rūpārūpadhammā. Tesu rūpaṃ vatthuno cakkhādīnañca vasena chadhā bhinnaṃ, arūpaṃ pañcavokārabhave uppannakusalākusalavipākakiriyavasena catudhā bhinnaṃ. Tassa bhūmito kāmāvacarādivasena catudhā, ekadhā, tidhā, tidhāti ekadasadhā bhedo hoti. Āruppavipākañhi vippayuttapaccayo na hotīti evamettha nānappakārabhedato viññātabbo vinicchayo.
ஏவங் பி⁴ன்னே பனெத்த² பஞ்சவோகாரப⁴வே உப்பன்னங் சதுபூ⁴மகம்பி குஸலங் அகுஸலஞ்ச அத்தனா ஸமுட்டா²பிதசித்தஸமுட்டா²னரூபஸ்ஸ ஸஹஜாதவிப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயோ ஹோதி. உப்பாத³க்க²ணங் பன அதிக்கமித்வா டி²திக்க²ணங் பத்தஸ்ஸ புரேஜாதஸ்ஸ சதுஸமுட்டா²னிகதிஸமுட்டா²னிகரூபகாயஸ்ஸ பச்சா²ஜாதவிப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயோ ஹோதி. எத்த² ச திஸமுட்டா²னிககாயோதி ஆஹாரஸமுட்டா²னஸ்ஸ அபா⁴வதோ ப்³ரஹ்மபாரிஸஜ்ஜாதீ³னங் காயோ வேதி³தப்³போ³. காமாவசரரூபாவசரவிபாகங் பன பவத்தே சித்தஸமுட்டா²னரூபஸ்ஸ, படிஸந்தி⁴யங் கடத்தாரூபஸ்ஸ ச ஸஹஜாதவிப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயோ ஹோதி. லோகுத்தரவிபாகங் சித்தஸமுட்டா²னரூபஸ்ஸேவ. திவித⁴ம்பி பனேதங் புரேஜாதஸ்ஸ சதுஸமுட்டா²னிகதிஸமுட்டா²னிககாயஸ்ஸ பச்சா²ஜாதவிப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயோ. தேபூ⁴மகம்பி கிரியங் சித்தஸமுட்டா²னஸ்ஸ ஸஹஜாதவிப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயோ, புரேஜாதஸ்ஸ சதுஸமுட்டா²னிகதிஸமுட்டா²னிககாயஸ்ஸ பச்சா²ஜாதவிப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயோ. ச²தா⁴ டி²தேஸு பன ரூபேஸு வத்து²ரூபங் படிஸந்தி⁴க்க²ணே காமாவசரரூபாவசரவிபாகானங் ஸஹஜாதவிப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயோ, பவத்தே உப்பஜ்ஜமானானங் சதுபூ⁴மககுஸலானங் அகுஸலானங் த்³விபஞ்சவிஞ்ஞாணவஜ்ஜானங் தேபூ⁴மகவிபாகானங் தேபூ⁴மககிரியானஞ்ச புரேஜாதவிப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயோ. சக்கா²யதனாதீ³னி சக்கு²விஞ்ஞாணாதீ³னங் புரேஜாதவிப்பயுத்தபச்சயேன பச்சயோதி ஏவமெத்த² பச்சயுப்பன்னதோபி விஞ்ஞாதப்³போ³ வினிச்ச²யோதி.
Evaṃ bhinne panettha pañcavokārabhave uppannaṃ catubhūmakampi kusalaṃ akusalañca attanā samuṭṭhāpitacittasamuṭṭhānarūpassa sahajātavippayuttapaccayena paccayo hoti. Uppādakkhaṇaṃ pana atikkamitvā ṭhitikkhaṇaṃ pattassa purejātassa catusamuṭṭhānikatisamuṭṭhānikarūpakāyassa pacchājātavippayuttapaccayena paccayo hoti. Ettha ca tisamuṭṭhānikakāyoti āhārasamuṭṭhānassa abhāvato brahmapārisajjādīnaṃ kāyo veditabbo. Kāmāvacararūpāvacaravipākaṃ pana pavatte cittasamuṭṭhānarūpassa, paṭisandhiyaṃ kaṭattārūpassa ca sahajātavippayuttapaccayena paccayo hoti. Lokuttaravipākaṃ cittasamuṭṭhānarūpasseva. Tividhampi panetaṃ purejātassa catusamuṭṭhānikatisamuṭṭhānikakāyassa pacchājātavippayuttapaccayena paccayo. Tebhūmakampi kiriyaṃ cittasamuṭṭhānassa sahajātavippayuttapaccayena paccayo, purejātassa catusamuṭṭhānikatisamuṭṭhānikakāyassa pacchājātavippayuttapaccayena paccayo. Chadhā ṭhitesu pana rūpesu vatthurūpaṃ paṭisandhikkhaṇe kāmāvacararūpāvacaravipākānaṃ sahajātavippayuttapaccayena paccayo, pavatte uppajjamānānaṃ catubhūmakakusalānaṃ akusalānaṃ dvipañcaviññāṇavajjānaṃ tebhūmakavipākānaṃ tebhūmakakiriyānañca purejātavippayuttapaccayena paccayo. Cakkhāyatanādīni cakkhuviññāṇādīnaṃ purejātavippayuttapaccayena paccayoti evamettha paccayuppannatopi viññātabbo vinicchayoti.
விப்பயுத்தபச்சயனித்³தே³ஸவண்ணனா.
Vippayuttapaccayaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / பட்டா²னபாளி • Paṭṭhānapāḷi / (2) பச்சயனித்³தே³ஸோ • (2) Paccayaniddeso