| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂပာဠိ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
၅. ဝိရာဂကထာ
5. Virāgakathā
၂၈. ဝိရာဂော မဂ္ဂော, ဝိမုတ္တိ ဖလံ။ ကထံ ဝိရာဂော မဂ္ဂော? သောတာပတ္တိမဂ္ဂက္ခဏေ ဒသ္သနဋ္ဌေန သမ္မာဒိဋ္ဌိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိယာ ဝိရဇ္ဇတိ, တဒနုဝတ္တကကိလေသေဟိ စ ခန္ဓေဟိ စ ဝိရဇ္ဇတိ, ဗဟိဒ္ဓာ စ သဗ္ဗနိမိတ္တေဟိ ဝိရဇ္ဇတိ။ ဝိရာဂော ဝိရာဂာရမ္မဏော ဝိရာဂဂောစရော ဝိရာဂေ သမုဒာဂတော 1 ဝိရာဂေ ဌိတော ဝိရာဂေ ပတိဋ္ဌိတော။
28. Virāgo maggo, vimutti phalaṃ. Kathaṃ virāgo maggo? Sotāpattimaggakkhaṇe dassanaṭṭhena sammādiṭṭhi micchādiṭṭhiyā virajjati, tadanuvattakakilesehi ca khandhehi ca virajjati, bahiddhā ca sabbanimittehi virajjati. Virāgo virāgārammaṇo virāgagocaro virāge samudāgato 2 virāge ṭhito virāge patiṭṭhito.
ဝိရာဂောတိ ဒ္ဝေ ဝိရာဂာ – နိဗ္ဗာနဉ္စ ဝိရာဂော, ယေ စ နိဗ္ဗာနာရမ္မဏတာဇာတာ ဓမ္မာ သဗ္ဗေ ဝိရာဂာ ဟောန္တီတိ – ဝိရာဂာ။ သဟဇာတာနိ သတ္တင္ဂာနိ ဝိရာဂံ ဂစ္ဆန္တီတိ – ဝိရာဂော မဂ္ဂော။ ဧတေန မဂ္ဂေန ဗုဒ္ဓာ စ သာဝကာ စ အဂတံ ဒိသံ နိဗ္ဗာနံ ဂစ္ဆန္တီတိ – အဋ္ဌင္ဂိကော မဂ္ဂော။ ယာဝတာ ပုထုသမဏဗ္ရာဟ္မဏာနံ ပရပ္ပဝာဒာနံ မဂ္ဂာ, အယမေဝ အရိယော အဋ္ဌင္ဂိကော မဂ္ဂော အဂ္ဂော စ သေဋ္ဌော စ ပာမောက္ခော 3 စ ဥတ္တမော စ ပဝရော စာတိ – မဂ္ဂာနံ အဋ္ဌင္ဂိကော သေဋ္ဌော။
Virāgoti dve virāgā – nibbānañca virāgo, ye ca nibbānārammaṇatājātā dhammā sabbe virāgā hontīti – virāgā. Sahajātāni sattaṅgāni virāgaṃ gacchantīti – virāgo maggo. Etena maggena buddhā ca sāvakā ca agataṃ disaṃ nibbānaṃ gacchantīti – aṭṭhaṅgiko maggo. Yāvatā puthusamaṇabrāhmaṇānaṃ parappavādānaṃ maggā, ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo aggo ca seṭṭho ca pāmokkho 4 ca uttamo ca pavaro cāti – maggānaṃ aṭṭhaṅgiko seṭṭho.
အဘိနိရောပနဋ္ဌေန သမ္မာသင္ကပ္ပော မိစ္ဆာသင္ကပ္ပာ ဝိရဇ္ဇတိ။ ပရိဂ္ဂဟဋ္ဌေန သမ္မာဝာစာ မိစ္ဆာဝာစာယ ဝိရဇ္ဇတိ။ သမုဋ္ဌာနဋ္ဌေန သမ္မာကမ္မန္တော မိစ္ဆာကမ္မန္တာ ဝိရဇ္ဇတိ။ ဝောဒာနဋ္ဌေန သမ္မာအာဇီဝော မိစ္ဆာအာဇီဝာ ဝိရဇ္ဇတိ။ ပဂ္ဂဟဋ္ဌေန သမ္မာဝာယာမော မိစ္ဆာဝာယာမာ ဝိရဇ္ဇတိ။ ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သမ္မာသတိ မိစ္ဆာသတိယာ ဝိရဇ္ဇတိ။ အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမ္မာသမာဓိ မိစ္ဆာသမာဓိတော ဝိရဇ္ဇတိ။ တဒနုဝတ္တကကိလေသေဟိ စ ခန္ဓေဟိ စ ဝိရဇ္ဇတိ။ ဗဟိဒ္ဓာ စ သဗ္ဗနိမိတ္တေဟိ ဝိရဇ္ဇတိ။ ဝိရာဂော ဝိရာဂာရမ္မဏော ဝိရာဂဂောစရော ဝိရာဂေ သမုဒာဂတော ဝိရာဂေ ဌိတော ဝိရာဂေ ပတိဋ္ဌိတော။
Abhiniropanaṭṭhena sammāsaṅkappo micchāsaṅkappā virajjati. Pariggahaṭṭhena sammāvācā micchāvācāya virajjati. Samuṭṭhānaṭṭhena sammākammanto micchākammantā virajjati. Vodānaṭṭhena sammāājīvo micchāājīvā virajjati. Paggahaṭṭhena sammāvāyāmo micchāvāyāmā virajjati. Upaṭṭhānaṭṭhena sammāsati micchāsatiyā virajjati. Avikkhepaṭṭhena sammāsamādhi micchāsamādhito virajjati. Tadanuvattakakilesehi ca khandhehi ca virajjati. Bahiddhā ca sabbanimittehi virajjati. Virāgo virāgārammaṇo virāgagocaro virāge samudāgato virāge ṭhito virāge patiṭṭhito.
ဝိရာဂောတိ ဒ္ဝေ ဝိရာဂာ – နိဗ္ဗာနဉ္စ ဝိရာဂော, ယေ စ နိဗ္ဗာနာရမ္မဏတာဇာတာ ဓမ္မာ သဗ္ဗေ ဝိရာဂာ ဟောန္တီတိ – ဝိရာဂာ။ သဟဇာတာနိ သတ္တင္ဂာနိ ဝိရာဂံ ဂစ္ဆန္တီတိ – ဝိရာဂော မဂ္ဂော ။ ဧတေန မဂ္ဂေန ဗုဒ္ဓာ စ သာဝကာ စ အဂတံ ဒိသံ နိဗ္ဗာနံ ဂစ္ဆန္တီတိ – အဋ္ဌင္ဂိကော မဂ္ဂော။ ယာဝတာ ပုထုသမဏဗ္ရာဟ္မဏာနံ ပရပ္ပဝာဒာနံ မဂ္ဂာ, အယမေဝ အရိယော အဋ္ဌင္ဂိကော မဂ္ဂော အဂ္ဂော စ သေဋ္ဌော စ ပာမောက္ခော စ ဥတ္တမော စ ပဝရော စာတိ – မဂ္ဂာနံ အဋ္ဌင္ဂိကော သေဋ္ဌော။
Virāgoti dve virāgā – nibbānañca virāgo, ye ca nibbānārammaṇatājātā dhammā sabbe virāgā hontīti – virāgā. Sahajātāni sattaṅgāni virāgaṃ gacchantīti – virāgo maggo . Etena maggena buddhā ca sāvakā ca agataṃ disaṃ nibbānaṃ gacchantīti – aṭṭhaṅgiko maggo. Yāvatā puthusamaṇabrāhmaṇānaṃ parappavādānaṃ maggā, ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo aggo ca seṭṭho ca pāmokkho ca uttamo ca pavaro cāti – maggānaṃ aṭṭhaṅgiko seṭṭho.
သကဒာဂာမိမဂ္ဂက္ခဏေ ဒသ္သနဋ္ဌေန သမ္မာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမ္မာသမာဓိ ဩဠာရိကာ ကာမရာဂသညောဇနာ ပဋိဃသညောဇနာ ဩဠာရိကာ ကာမရာဂာနုသယာ ပဋိဃာနုသယာ ဝိရဇ္ဇတိ, တဒနုဝတ္တကကိလေသေဟိ စ ခန္ဓေဟိ စ ဝိရဇ္ဇတိ, ဗဟိဒ္ဓာ စ သဗ္ဗနိမိတ္တေဟိ ဝိရဇ္ဇတိ။ ဝိရာဂော ဝိရာဂာရမ္မဏော ဝိရာဂဂောစရော ဝိရာဂေ သမုဒာဂတော ဝိရာဂေ ဌိတော ဝိရာဂေ ပတိဋ္ဌိတော။
Sakadāgāmimaggakkhaṇe dassanaṭṭhena sammādiṭṭhi…pe… avikkhepaṭṭhena sammāsamādhi oḷārikā kāmarāgasaññojanā paṭighasaññojanā oḷārikā kāmarāgānusayā paṭighānusayā virajjati, tadanuvattakakilesehi ca khandhehi ca virajjati, bahiddhā ca sabbanimittehi virajjati. Virāgo virāgārammaṇo virāgagocaro virāge samudāgato virāge ṭhito virāge patiṭṭhito.
ဝိရာဂောတိ ဒ္ဝေ ဝိရာဂာ – နိဗ္ဗာနဉ္စ ဝိရာဂော, ယေ စ နိဗ္ဗာနာရမ္မဏတာဇာတာ ဓမ္မာ သဗ္ဗေ ဝိရာဂာ ဟောန္တီတိ – ဝိရာဂာ။ သဟဇာတာနိ သတ္တင္ဂာနိ ဝိရာဂံ ဂစ္ဆန္တီတိ – ဝိရာဂော မဂ္ဂော။ ဧတေန မဂ္ဂေန ဗုဒ္ဓာ စ သာဝကာ စ အဂတံ ဒိသံ နိဗ္ဗာနံ ဂစ္ဆန္တီတိ – အဋ္ဌင္ဂိကော မဂ္ဂော။ ယာဝတာ ပုထုသမဏဗ္ရာဟ္မဏာနံ ပရပ္ပဝာဒာနံ မဂ္ဂာ။ အယမေဝ အရိယော အဋ္ဌင္ဂိကော မဂ္ဂော အဂ္ဂော စ သေဋ္ဌော စ ပာမောက္ခော စ ဥတ္တမော စ ပဝရော စာတိ – မဂ္ဂာနံ အဋ္ဌင္ဂိကော သေဋ္ဌော။
Virāgoti dve virāgā – nibbānañca virāgo, ye ca nibbānārammaṇatājātā dhammā sabbe virāgā hontīti – virāgā. Sahajātāni sattaṅgāni virāgaṃ gacchantīti – virāgo maggo. Etena maggena buddhā ca sāvakā ca agataṃ disaṃ nibbānaṃ gacchantīti – aṭṭhaṅgiko maggo. Yāvatā puthusamaṇabrāhmaṇānaṃ parappavādānaṃ maggā. Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo aggo ca seṭṭho ca pāmokkho ca uttamo ca pavaro cāti – maggānaṃ aṭṭhaṅgiko seṭṭho.
အနာဂာမိမဂ္ဂက္ခဏေ ဒသ္သနဋ္ဌေန သမ္မာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမ္မာသမာဓိ အနုသဟဂတာ ကာမရာဂသညောဇနာ ပဋိဃသညောဇနာ အနုသဟဂတာ ကာမရာဂာနုသယာ ပဋိဃာနုသယာ ဝိရဇ္ဇတိ, တဒနုဝတ္တကကိလေသေဟိ စ ခန္ဓေဟိ စ ဝိရဇ္ဇတိ, ဗဟိဒ္ဓာ စ သဗ္ဗနိမိတ္တေဟိ ဝိရဇ္ဇတိ။ ဝိရာဂော ဝိရာဂာရမ္မဏော။ပေ.။ မဂ္ဂာနံ အဋ္ဌင္ဂိကော သေဋ္ဌော။
Anāgāmimaggakkhaṇe dassanaṭṭhena sammādiṭṭhi…pe… avikkhepaṭṭhena sammāsamādhi anusahagatā kāmarāgasaññojanā paṭighasaññojanā anusahagatā kāmarāgānusayā paṭighānusayā virajjati, tadanuvattakakilesehi ca khandhehi ca virajjati, bahiddhā ca sabbanimittehi virajjati. Virāgo virāgārammaṇo…pe… maggānaṃ aṭṭhaṅgiko seṭṭho.
အရဟတ္တမဂ္ဂက္ခဏေ ဒသ္သနဋ္ဌေန သမ္မာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမ္မာသမာဓိ ရူပရာဂာ အရူပရာဂာ မာနာ ဥဒ္ဓစ္စာ အဝိဇ္ဇာယ မာနာနုသယာ ဘဝရာဂာနုသယာ အဝိဇ္ဇာနုသယာ ဝိရဇ္ဇတိ, တဒနုဝတ္တကကိလေသေဟိ စ ခန္ဓေဟိ စ ဝိရဇ္ဇတိ, ဗဟိဒ္ဓာ စ သဗ္ဗနိမိတ္တေဟိ ဝိရဇ္ဇတိ ဝိရာဂော ဝိရာဂာရမ္မဏော ဝိရာဂဂောစရော ဝိရာဂေ သမုဒာဂတော ဝိရာဂေ ဌိတော ဝိရာဂေ ပတိဋ္ဌိတော။
Arahattamaggakkhaṇe dassanaṭṭhena sammādiṭṭhi…pe… avikkhepaṭṭhena sammāsamādhi rūparāgā arūparāgā mānā uddhaccā avijjāya mānānusayā bhavarāgānusayā avijjānusayā virajjati, tadanuvattakakilesehi ca khandhehi ca virajjati, bahiddhā ca sabbanimittehi virajjati virāgo virāgārammaṇo virāgagocaro virāge samudāgato virāge ṭhito virāge patiṭṭhito.
ဝိရာဂောတိ ဒ္ဝေ ဝိရာဂာ – နိဗ္ဗာနဉ္စ ဝိရာဂော, ယေ စ နိဗ္ဗာနာရမ္မဏတာဇာတာ ဓမ္မာ သဗ္ဗေ ဝိရာဂာ ဟောန္တီတိ – ဝိရာဂာ။ သဟဇာတာနိ သတ္တင္ဂာနိ ဝိရာဂံ ဂစ္ဆန္တီတိ – ဝိရာဂော မဂ္ဂော။ ဧတေန မဂ္ဂေန ဗုဒ္ဓာ စ သာဝကာ စ အဂတံ ဒိသံ နိဗ္ဗာနံ ဂစ္ဆန္တီတိ – အဋ္ဌင္ဂိကော မဂ္ဂော ။ ယာဝတာ ပုထုသမဏဗ္ရာဟ္မဏာနံ ပရပ္ပဝာဒာနံ မဂ္ဂာ။ အယမေဝ အရိယော အဋ္ဌင္ဂိကော မဂ္ဂော အဂ္ဂော စ သေဋ္ဌော စ ပာမောက္ခော စ ဥတ္တမော စ ပဝရော စာတိ – မဂ္ဂာနံ အဋ္ဌင္ဂိကော သေဋ္ဌော။
Virāgoti dve virāgā – nibbānañca virāgo, ye ca nibbānārammaṇatājātā dhammā sabbe virāgā hontīti – virāgā. Sahajātāni sattaṅgāni virāgaṃ gacchantīti – virāgo maggo. Etena maggena buddhā ca sāvakā ca agataṃ disaṃ nibbānaṃ gacchantīti – aṭṭhaṅgiko maggo . Yāvatā puthusamaṇabrāhmaṇānaṃ parappavādānaṃ maggā. Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo aggo ca seṭṭho ca pāmokkho ca uttamo ca pavaro cāti – maggānaṃ aṭṭhaṅgiko seṭṭho.
ဒသ္သနဝိရာဂော သမ္မာဒိဋ္ဌိ။ အဘိနိရောပနဝိရာဂော သမ္မာသင္ကပ္ပော။ ပရိဂ္ဂဟဝိရာဂော သမ္မာဝာစာ။ သမုဋ္ဌာနဝိရာဂော သမ္မာကမ္မန္တော။ ဝောဒာနဝိရာဂော သမ္မာအာဇီဝော ။ ပဂ္ဂဟဝိရာဂော သမ္မာဝာယာမော။ ဥပဋ္ဌာနဝိရာဂော သမ္မာသတိ။ အဝိက္ခေပဝိရာဂော သမ္မာသမာဓိ။ ဥပဋ္ဌာနဝိရာဂော သတိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂော။ ပဝိစယဝိရာဂော ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂော။ ပဂ္ဂဟဝိရာဂော ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂော။ ဖရဏဝိရာဂော ပီတိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂော။ ဥပသမဝိရာဂော ပသ္သဒ္ဓိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂော။ အဝိက္ခေပဝိရာဂော သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂော။ ပဋိသင္ခာနဝိရာဂော ဥပေက္ခာသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂော။ အသ္သဒ္ဓိယေ အကမ္ပိယဝိရာဂော သဒ္ဓာဗလံ။ ကောသဇ္ဇေ အကမ္ပိယဝိရာဂော ဝီရိယဗလံ။ ပမာဒေ အကမ္ပိယဝိရာဂော သတိဗလံ။ ဥဒ္ဓစ္စေ အကမ္ပိယဝိရာဂော သမာဓိဗလံ။ အဝိဇ္ဇာယ အကမ္ပိယဝိရာဂော ပညာဗလံ။ အဓိမောက္ခဝိရာဂော သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ။ ပဂ္ဂဟဝိရာဂော ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ။ ဥပဋ္ဌာနဝိရာဂော သတိန္ဒ္ရိယံ။ အဝိက္ခေပဝိရာဂော သမာဓိန္ဒ္ရိယံ။ ဒသ္သနဝိရာဂော ပညိန္ဒ္ရိယံ။ အာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန ဣန္ဒ္ရိယာနိ ဝိရာဂော။ အကမ္ပိယဋ္ဌေန ဗလံ ဝိရာဂော။ နိယ္ယာနဋ္ဌေန ဗောဇ္ဈင္ဂာ ဝိရာဂော။ ဟေတုဋ္ဌေန မဂ္ဂော ဝိရာဂော။ ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သတိပဋ္ဌာနာ ဝိရာဂော။ ပဒဟနဋ္ဌေန သမ္မပ္ပဓာနာ ဝိရာဂော။ ဣဇ္ဈနဋ္ဌေန ဣဒ္ဓိပာဒာ ဝိရာဂော။ တထဋ္ဌေန သစ္စာ ဝိရာဂော။ အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမထော ဝိရာဂော။ အနုပသ္သနဋ္ဌေန ဝိပသ္သနာ ဝိရာဂော။ ဧကရသဋ္ဌေန သမထဝိပသ္သနာ ဝိရာဂော။ အနတိဝတ္တနဋ္ဌေန ယုဂနဒ္ဓံ ဝိရာဂော။ သံဝရဋ္ဌေန သီလဝိသုဒ္ဓိ ဝိရာဂော။ အဝိက္ခေပဋ္ဌေန စိတ္တဝိသုဒ္ဓိ ဝိရာဂော။ ဒသ္သနဋ္ဌေန ဒိဋ္ဌိဝိသုဒ္ဓိ ဝိရာဂော။ ဝိမုတ္တဋ္ဌေန ဝိမောက္ခော ဝိရာဂော။ ပဋိဝေဓဋ္ဌေန ဝိဇ္ဇာ ဝိရာဂော။ ပရိစ္စာဂဋ္ဌေန ဝိမုတ္တိ ဝိရာဂော။ သမုစ္ဆေဒဋ္ဌေန ခယေ ဉာဏံ ဝိရာဂော။ ဆန္ဒော မူလဋ္ဌေန ဝိရာဂော။ မနသိကာရော သမုဋ္ဌာနဋ္ဌေန ဝိရာဂော။ ဖသ္သော သမောဓာနဋ္ဌေန ဝိရာဂော။ ဝေဒနာ သမောသရဏဋ္ဌေန ဝိရာဂော။ သမာဓိ ပမုခဋ္ဌေန ဝိရာဂော။ သတိ အာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန ဝိရာဂော။ ပညာ တတုတ္တရဋ္ဌေန ဝိရာဂော။ ဝိမုတ္တိ သာရဋ္ဌေန ဝိရာဂော။ အမတောဂဓံ နိဗ္ဗာနံ ပရိယောသာနဋ္ဌေန မဂ္ဂော။
Dassanavirāgo sammādiṭṭhi. Abhiniropanavirāgo sammāsaṅkappo. Pariggahavirāgo sammāvācā. Samuṭṭhānavirāgo sammākammanto. Vodānavirāgo sammāājīvo . Paggahavirāgo sammāvāyāmo. Upaṭṭhānavirāgo sammāsati. Avikkhepavirāgo sammāsamādhi. Upaṭṭhānavirāgo satisambojjhaṅgo. Pavicayavirāgo dhammavicayasambojjhaṅgo. Paggahavirāgo vīriyasambojjhaṅgo. Pharaṇavirāgo pītisambojjhaṅgo. Upasamavirāgo passaddhisambojjhaṅgo. Avikkhepavirāgo samādhisambojjhaṅgo. Paṭisaṅkhānavirāgo upekkhāsambojjhaṅgo. Assaddhiye akampiyavirāgo saddhābalaṃ. Kosajje akampiyavirāgo vīriyabalaṃ. Pamāde akampiyavirāgo satibalaṃ. Uddhacce akampiyavirāgo samādhibalaṃ. Avijjāya akampiyavirāgo paññābalaṃ. Adhimokkhavirāgo saddhindriyaṃ. Paggahavirāgo vīriyindriyaṃ. Upaṭṭhānavirāgo satindriyaṃ. Avikkhepavirāgo samādhindriyaṃ. Dassanavirāgo paññindriyaṃ. Ādhipateyyaṭṭhena indriyāni virāgo. Akampiyaṭṭhena balaṃ virāgo. Niyyānaṭṭhena bojjhaṅgā virāgo. Hetuṭṭhena maggo virāgo. Upaṭṭhānaṭṭhena satipaṭṭhānā virāgo. Padahanaṭṭhena sammappadhānā virāgo. Ijjhanaṭṭhena iddhipādā virāgo. Tathaṭṭhena saccā virāgo. Avikkhepaṭṭhena samatho virāgo. Anupassanaṭṭhena vipassanā virāgo. Ekarasaṭṭhena samathavipassanā virāgo. Anativattanaṭṭhena yuganaddhaṃ virāgo. Saṃvaraṭṭhena sīlavisuddhi virāgo. Avikkhepaṭṭhena cittavisuddhi virāgo. Dassanaṭṭhena diṭṭhivisuddhi virāgo. Vimuttaṭṭhena vimokkho virāgo. Paṭivedhaṭṭhena vijjā virāgo. Pariccāgaṭṭhena vimutti virāgo. Samucchedaṭṭhena khaye ñāṇaṃ virāgo. Chando mūlaṭṭhena virāgo. Manasikāro samuṭṭhānaṭṭhena virāgo. Phasso samodhānaṭṭhena virāgo. Vedanā samosaraṇaṭṭhena virāgo. Samādhi pamukhaṭṭhena virāgo. Sati ādhipateyyaṭṭhena virāgo. Paññā tatuttaraṭṭhena virāgo. Vimutti sāraṭṭhena virāgo. Amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena maggo.
ဒသ္သနမဂ္ဂော သမ္မာဒိဋ္ဌိ, အဘိနိရောပနမဂ္ဂော သမ္မာသင္ကပ္ပော။ပေ.။ အမတောဂဓံ နိဗ္ဗာနံ ပရိယောသာနဋ္ဌေန မဂ္ဂော။ ဧဝံ ဝိရာဂော မဂ္ဂော။
Dassanamaggo sammādiṭṭhi, abhiniropanamaggo sammāsaṅkappo…pe… amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena maggo. Evaṃ virāgo maggo.
၂၉. ကထံ ဝိမုတ္တိ ဖလံ? သောတာပတ္တိဖလက္ခဏေ ဒသ္သနဋ္ဌေန သမ္မာဒိဋ္ဌိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိယာ ဝိမုတ္တာ ဟောတိ, တဒနုဝတ္တကကိလေသေဟိ စ ခန္ဓေဟိ စ ဝိမုတ္တာ ဟောတိ, ဗဟိဒ္ဓာ စ သဗ္ဗနိမိတ္တေဟိ ဝိမုတ္တာ ဟောတိ, ဝိမုတ္တိ ဝိမုတ္တာရမ္မဏာ ဝိမုတ္တိဂောစရာ ဝိမုတ္တိယာ သမုဒာဂတာ ဝိမုတ္တိယာ ဌိတာ ဝိမုတ္တိယာ ပတိဋ္ဌိတာ။ ဝိမုတ္တီတိ ဒ္ဝေ မုတ္တိယော – နိဗ္ဗာနဉ္စ ဝိမုတ္တိ, ယေ စ နိဗ္ဗာနာရမ္မဏတာဇာတာ ဓမ္မာ သဗ္ဗေ စ ဝိမုတ္တာ ဟောန္တီတိ – ဝိမုတ္တိ ဖလံ။
29. Kathaṃ vimutti phalaṃ? Sotāpattiphalakkhaṇe dassanaṭṭhena sammādiṭṭhi micchādiṭṭhiyā vimuttā hoti, tadanuvattakakilesehi ca khandhehi ca vimuttā hoti, bahiddhā ca sabbanimittehi vimuttā hoti, vimutti vimuttārammaṇā vimuttigocarā vimuttiyā samudāgatā vimuttiyā ṭhitā vimuttiyā patiṭṭhitā. Vimuttīti dve muttiyo – nibbānañca vimutti, ye ca nibbānārammaṇatājātā dhammā sabbe ca vimuttā hontīti – vimutti phalaṃ.
အဘိနိရောပနဋ္ဌေန သမ္မာသင္ကပ္ပော မိစ္ဆာသင္ကပ္ပာ ဝိမုတ္တော ဟောတိ, တဒနုဝတ္တကကိလေသေဟိ စ ခန္ဓေဟိ စ ဝိမုတ္တော ဟောတိ, ဗဟိဒ္ဓာ စ သဗ္ဗနိမိတ္တေဟိ ဝိမုတ္တော ဟောတိ, ဝိမုတ္တိ ဝိမုတ္တာရမ္မဏာ ဝိမုတ္တိဂောစရာ ဝိမုတ္တိယာ သမုဒာဂတာ ဝိမုတ္တိယာ ဌိတာ ဝိမုတ္တိယာ ပတိဋ္ဌိတာ။ ဝိမုတ္တီတိ ဒ္ဝေ ဝိမုတ္တိယော – နိဗ္ဗာနဉ္စ ဝိမုတ္တိ, ယေ စ နိဗ္ဗာနာရမ္မဏတာဇာတာ ဓမ္မာ သဗ္ဗေ ဝိမုတ္တာ ဟောန္တီတိ – ဝိမုတ္တိ ဖလံ။
Abhiniropanaṭṭhena sammāsaṅkappo micchāsaṅkappā vimutto hoti, tadanuvattakakilesehi ca khandhehi ca vimutto hoti, bahiddhā ca sabbanimittehi vimutto hoti, vimutti vimuttārammaṇā vimuttigocarā vimuttiyā samudāgatā vimuttiyā ṭhitā vimuttiyā patiṭṭhitā. Vimuttīti dve vimuttiyo – nibbānañca vimutti, ye ca nibbānārammaṇatājātā dhammā sabbe vimuttā hontīti – vimutti phalaṃ.
ပရိဂ္ဂဟဋ္ဌေန သမ္မာဝာစာ မိစ္ဆာဝာစာယ ဝိမုတ္တာ ဟောတိ, သမုဋ္ဌာနဋ္ဌေန သမ္မာကမ္မန္တော မိစ္ဆာကမ္မန္တာ ဝိမုတ္တော ဟောတိ, ဝောဒာနဋ္ဌေန သမ္မာအာဇီဝော မိစ္ဆာအာဇီဝာ ဝိမုတ္တော ဟောတိ, ပဂ္ဂဟဋ္ဌေန သမ္မာဝာယာမော မိစ္ဆာဝာယာမာ ဝိမုတ္တော ဟောတိ, ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သမ္မာသတိ မိစ္ဆာသတိယာ ဝိမုတ္တာ ဟောတိ, အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမ္မာသမာဓိ မိစ္ဆာသမာဓိတော ဝိမုတ္တော ဟောတိ, တဒနုဝတ္တကကိလေသေဟိ စ ခန္ဓေဟိ စ ဝိမုတ္တော ဟောတိ, ဗဟိဒ္ဓာ စ သဗ္ဗနိမိတ္တေဟိ ဝိမုတ္တော ဟောတိ, ဝိမုတ္တိ ဝိမုတ္တာရမ္မဏာ ဝိမုတ္တိဂောစရာ ဝိမုတ္တိယာ သမုဒာဂတာ ဝိမုတ္တိယာ ဌိတာ ဝိမုတ္တိယာ ပတိဋ္ဌိတာ။ ဝိမုတ္တီတိ။ ဒ္ဝေ ဝိမုတ္တိယော – နိဗ္ဗာနဉ္စ ဝိမုတ္တိ, ယေ စ နိဗ္ဗာနာရမ္မဏတာဇာတာ ဓမ္မာ သဗ္ဗေ ဝိမုတ္တာ ဟောန္တီတိ – ဝိမုတ္တိ ဖလံ။
Pariggahaṭṭhena sammāvācā micchāvācāya vimuttā hoti, samuṭṭhānaṭṭhena sammākammanto micchākammantā vimutto hoti, vodānaṭṭhena sammāājīvo micchāājīvā vimutto hoti, paggahaṭṭhena sammāvāyāmo micchāvāyāmā vimutto hoti, upaṭṭhānaṭṭhena sammāsati micchāsatiyā vimuttā hoti, avikkhepaṭṭhena sammāsamādhi micchāsamādhito vimutto hoti, tadanuvattakakilesehi ca khandhehi ca vimutto hoti, bahiddhā ca sabbanimittehi vimutto hoti, vimutti vimuttārammaṇā vimuttigocarā vimuttiyā samudāgatā vimuttiyā ṭhitā vimuttiyā patiṭṭhitā. Vimuttīti. Dve vimuttiyo – nibbānañca vimutti, ye ca nibbānārammaṇatājātā dhammā sabbe vimuttā hontīti – vimutti phalaṃ.
သကဒာဂာမိဖလက္ခဏေ ဒသ္သနဋ္ဌေန သမ္မာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမ္မာသမာဓိ ဩဠာရိကာ ကာမရာဂသညောဇနာ ပဋိဃသညောဇနာ ဩဠာရိကာ ကာမရာဂာနုသယာ ပဋိဃာနုသယာ ဝိမုတ္တော ဟောတိ, တဒနုဝတ္တကကိလေသေဟိ စ ခန္ဓေဟိ စ ဝိမုတ္တော ဟောတိ, ဗဟိဒ္ဓာ စ သဗ္ဗနိမိတ္တေဟိ ဝိမုတ္တော ဟောတိ, ဝိမုတ္တိ ဝိမုတ္တာရမ္မဏာ ဝိမုတ္တိဂောစရာ ဝိမုတ္တိယာ သမုဒာဂတာ ဝိမုတ္တိယာ ဌိတာ ဝိမုတ္တိယာ ပတိဋ္ဌိတာ။ ဝိမုတ္တီတိ ဒ္ဝေ ဝိမုတ္တိယော – နိဗ္ဗာနဉ္စ ဝိမုတ္တိ, ယေ စ နိဗ္ဗာနာရမ္မဏတာဇာတာ ဓမ္မာ သဗ္ဗေ ဝိမုတ္တာ ဟောန္တီတိ – ဝိမုတ္တိ ဖလံ။
Sakadāgāmiphalakkhaṇe dassanaṭṭhena sammādiṭṭhi…pe… avikkhepaṭṭhena sammāsamādhi oḷārikā kāmarāgasaññojanā paṭighasaññojanā oḷārikā kāmarāgānusayā paṭighānusayā vimutto hoti, tadanuvattakakilesehi ca khandhehi ca vimutto hoti, bahiddhā ca sabbanimittehi vimutto hoti, vimutti vimuttārammaṇā vimuttigocarā vimuttiyā samudāgatā vimuttiyā ṭhitā vimuttiyā patiṭṭhitā. Vimuttīti dve vimuttiyo – nibbānañca vimutti, ye ca nibbānārammaṇatājātā dhammā sabbe vimuttā hontīti – vimutti phalaṃ.
အနာဂာမိဖလက္ခဏေ ဒသ္သနဋ္ဌေန သမ္မာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမ္မာသမာဓိ အနုသဟဂတာ ကာမရာဂသညောဇနာ ပဋိဃသညောဇနာ အနုသဟဂတာ ကာမရာဂာနုသယာ ပဋိဃာနုသယာ ဝိမုတ္တော ဟောတိ, တဒနုဝတ္တကကိလေသေဟိ စ ခန္ဓေဟိ စ ဝိမုတ္တော ဟောတိ, ဗဟိဒ္ဓာ စ သဗ္ဗနိမိတ္တေဟိ ဝိမုတ္တော ဟောတိ, ဝိမုတ္တိ ဝိမုတ္တာရမ္မဏာ ဝိမုတ္တိဂောစရာ ဝိမုတ္တိယာ သမုဒာဂတာ ဝိမုတ္တိယာ ဌိတာ ဝိမုတ္တိယာ ပတိဋ္ဌိတာ။ပေ.။။
Anāgāmiphalakkhaṇe dassanaṭṭhena sammādiṭṭhi…pe… avikkhepaṭṭhena sammāsamādhi anusahagatā kāmarāgasaññojanā paṭighasaññojanā anusahagatā kāmarāgānusayā paṭighānusayā vimutto hoti, tadanuvattakakilesehi ca khandhehi ca vimutto hoti, bahiddhā ca sabbanimittehi vimutto hoti, vimutti vimuttārammaṇā vimuttigocarā vimuttiyā samudāgatā vimuttiyā ṭhitā vimuttiyā patiṭṭhitā…pe….
အရဟတ္တဖလက္ခဏေ ဒသ္သနဋ္ဌေန သမ္မာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမ္မာသမာဓိ ရူပရာဂာ အရူပရာဂာ မာနာ ဥဒ္ဓစ္စာ အဝိဇ္ဇာယ မာနာနုသယာ ဘဝရာဂာနုသယာ အဝိဇ္ဇာနုသယာ ဝိမုတ္တော ဟောတိ, တဒနုဝတ္တကကိလေသေဟိ စ ခန္ဓေဟိ စ ဝိမုတ္တော ဟောတိ, ဗဟိဒ္ဓာ စ သဗ္ဗနိမိတ္တေဟိ ဝိမုတ္တော ဟောတိ, ဝိမုတ္တိ ဝိမုတ္တာရမ္မဏာ ဝိမုတ္တိဂောစရာ ဝိမုတ္တိယာ သမုဒာဂတာ ဝိမုတ္တိယာ ဌိတာ ဝိမုတ္တိယာ ပတိဋ္ဌိတာ။ ဝိမုတ္တီတိ ဒ္ဝေ ဝိမုတ္တိယော – နိဗ္ဗာနဉ္စ ဝိမုတ္တိ, ယေ စ နိဗ္ဗာနာရမ္မဏတာ ဇာတာ ဓမ္မာ သဗ္ဗေ ဝိမုတ္တာ ဟောန္တီတိ – ဝိမုတ္တိ ဖလံ။
Arahattaphalakkhaṇe dassanaṭṭhena sammādiṭṭhi…pe… avikkhepaṭṭhena sammāsamādhi rūparāgā arūparāgā mānā uddhaccā avijjāya mānānusayā bhavarāgānusayā avijjānusayā vimutto hoti, tadanuvattakakilesehi ca khandhehi ca vimutto hoti, bahiddhā ca sabbanimittehi vimutto hoti, vimutti vimuttārammaṇā vimuttigocarā vimuttiyā samudāgatā vimuttiyā ṭhitā vimuttiyā patiṭṭhitā. Vimuttīti dve vimuttiyo – nibbānañca vimutti, ye ca nibbānārammaṇatā jātā dhammā sabbe vimuttā hontīti – vimutti phalaṃ.
ဒသ္သနဝိမုတ္တိ သမ္မာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ အဝိက္ခေပဝိမုတ္တိ သမ္မာသမာဓိ, ဥပဋ္ဌာနဝိမုတ္တိ သတိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂော, ပဋိသင္ခာနဝိမုတ္တိ ဥပေက္ခာသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂော။ အသ္သဒ္ဓိယေ အကမ္ပိယဝိမုတ္တိ သဒ္ဓာဗလံ။ပေ.။ အဝိဇ္ဇာယ အကမ္ပိယဝိမုတ္တိ ပညာဗလံ။ အဓိမောက္ခဝိမုတ္တိ သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ။ပေ.။ ဒသ္သနဝိမုတ္တိ ပညိန္ဒ္ရိယံ။
Dassanavimutti sammādiṭṭhi…pe… avikkhepavimutti sammāsamādhi, upaṭṭhānavimutti satisambojjhaṅgo, paṭisaṅkhānavimutti upekkhāsambojjhaṅgo. Assaddhiye akampiyavimutti saddhābalaṃ…pe… avijjāya akampiyavimutti paññābalaṃ. Adhimokkhavimutti saddhindriyaṃ…pe… dassanavimutti paññindriyaṃ.
အာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန ဣန္ဒ္ရိယာ ဝိမုတ္တိ။ အကမ္ပိယဋ္ဌေန ဗလာ ဝိမုတ္တိ, နိယ္ယာနဋ္ဌေန ဗောဇ္ဈင္ဂာ ဝိမုတ္တိ, ဟေတုဋ္ဌေန မဂ္ဂော ဝိမုတ္တိ, ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သတိပဋ္ဌာနာ ဝိမုတ္တိ, ပဒဟနဋ္ဌေန သမ္မပ္ပဓာနာ ဝိမုတ္တိ, ဣဇ္ဈနဋ္ဌေန ဣဒ္ဓိပာဒာ ဝိမုတ္တိ, တထဋ္ဌေန သစ္စာ ဝိမုတ္တိ, အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမထော ဝိမုတ္တိ, အနုပသ္သနဋ္ဌေန ဝိပသ္သနာ ဝိမုတ္တိ, ဧကရသဋ္ဌေန သမထဝိပသ္သနာ ဝိမုတ္တိ, အနတိဝတ္တနဋ္ဌေန ယုဂနဒ္ဓံ ဝိမုတ္တိ, သံဝရဋ္ဌေန သီလဝိသုဒ္ဓိ ဝိမုတ္တိ, အဝိက္ခေပဋ္ဌေန စိတ္တဝိသုဒ္ဓိ ဝိမုတ္တိ, ဒသ္သနဋ္ဌေန ဒိဋ္ဌိဝိသုဒ္ဓိ ဝိမုတ္တိ, ဝိမုတ္တဋ္ဌေန ဝိမောက္ခော ဝိမုတ္တိ, ပဋိဝေဓဋ္ဌေန ဝိဇ္ဇာ ဝိမုတ္တိ, ပရိစ္စာဂဋ္ဌေန ဝိမုတ္တိ ဝိမုတ္တိ, ပဋိပ္ပသ္သဒ္ဓိယဋ္ဌေန အနုပ္ပာဒေ ဉာဏံ ဝိမုတ္တိ, ဆန္ဒော မူလဋ္ဌေန ဝိမုတ္တိ, မနသိကာရော သမုဋ္ဌာနဋ္ဌေန ဝိမုတ္တိ, ဖသ္သော သမောဓာနဋ္ဌေန ဝိမုတ္တိ, ဝေဒနာ သမောသရဏဋ္ဌေန ဝိမုတ္တိ, သမာဓိ ပမုခဋ္ဌေန ဝိမုတ္တိ, သတိ အာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန ဝိမုတ္တိ, ပညာ တတုတ္တရဋ္ဌေန ဝိမုတ္တိ, ဝိမုတ္တိ သာရဋ္ဌေန ဝိမုတ္တိ, အမတောဂဓံ နိဗ္ဗာနံ ပရိယောသာနဋ္ဌေန ဝိမုတ္တိ။ ဧဝံ ဝိမုတ္တိ ဖလံ။ ဧဝံ ဝိရာဂော မဂ္ဂော , ဝိမုတ္တိ ဖလန္တိ။
Ādhipateyyaṭṭhena indriyā vimutti. Akampiyaṭṭhena balā vimutti, niyyānaṭṭhena bojjhaṅgā vimutti, hetuṭṭhena maggo vimutti, upaṭṭhānaṭṭhena satipaṭṭhānā vimutti, padahanaṭṭhena sammappadhānā vimutti, ijjhanaṭṭhena iddhipādā vimutti, tathaṭṭhena saccā vimutti, avikkhepaṭṭhena samatho vimutti, anupassanaṭṭhena vipassanā vimutti, ekarasaṭṭhena samathavipassanā vimutti, anativattanaṭṭhena yuganaddhaṃ vimutti, saṃvaraṭṭhena sīlavisuddhi vimutti, avikkhepaṭṭhena cittavisuddhi vimutti, dassanaṭṭhena diṭṭhivisuddhi vimutti, vimuttaṭṭhena vimokkho vimutti, paṭivedhaṭṭhena vijjā vimutti, pariccāgaṭṭhena vimutti vimutti, paṭippassaddhiyaṭṭhena anuppāde ñāṇaṃ vimutti, chando mūlaṭṭhena vimutti, manasikāro samuṭṭhānaṭṭhena vimutti, phasso samodhānaṭṭhena vimutti, vedanā samosaraṇaṭṭhena vimutti, samādhi pamukhaṭṭhena vimutti, sati ādhipateyyaṭṭhena vimutti, paññā tatuttaraṭṭhena vimutti, vimutti sāraṭṭhena vimutti, amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena vimutti. Evaṃ vimutti phalaṃ. Evaṃ virāgo maggo , vimutti phalanti.
ဝိရာဂကထာ နိဋ္ဌိတာ။
Virāgakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ဝိရာဂကထာဝဏ္ဏနာ • Virāgakathāvaṇṇanā
