| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
၃၈. ဝီရိယာရမ္ဘဉာဏနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ
38. Vīriyārambhañāṇaniddesavaṇṇanā
၈၉. ဝီရိယာရမ္ဘဉာဏနိဒ္ဒေသေ အနုပ္ပန္နာနန္တိ ဧကသ္မိံ အတ္တဘာဝေ, ဧကသ္မိံ ဝာ အာရမ္မဏေ အနိဗ္ဗတ္တာနံ။ အနမတဂ္ဂေ ဟိ သံသာရေ အနုပ္ပန္နာ အကုသလာ နာမ နတ္ထိ, ကုသလာ ပန အတ္ထိ။ ပာပကာနန္တိ လာမကာနံ။ အကုသလာနံ ဓမ္မာနန္တိ အကောသလ္လသမ္ဘူတာနံ ဓမ္မာနံ။ အနုပ္ပာဒာယာတိ န ဥပ္ပာဒနတ္ထာယ။ ဥပ္ပန္နာနန္တိ ဣမသ္မိံ အတ္တဘာဝေ နိဗ္ဗတ္တာနံ။ ပဟာနာယာတိ ပဇဟနတ္ထာယ။ အနုပ္ပန္နာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနန္တိ ဣမသ္မိံ အတ္တဘာဝေ အနိဗ္ဗတ္တပုဗ္ဗာနံ ကောသလ္လသမ္ဘူတာနံ ဓမ္မာနံ။ ဥပ္ပာဒာယာတိ ဥပ္ပာဒနတ္ထာယ။ ဥပ္ပန္နာနန္တိ ဣမသ္မိံ အတ္တဘာဝေ နိဗ္ဗတ္တာနံ။ ဌိတိယာတိ ဌိတတ္ထာယ။ အသမ္မောသာယာတိ အဝိနာသတ္ထာယ။ ဘိယ္ယောဘာဝာယာတိ ပုနပ္ပုနဘာဝာယ။ ဝေပုလ္လာယာတိ ဝိပုလဘာဝာယ။ ဘာဝနာယာတိ ဝဍ္ဎိယာ။ ပာရိပူရိယာတိ ပရိပူရဏတ္ထာယ။
89. Vīriyārambhañāṇaniddese anuppannānanti ekasmiṃ attabhāve, ekasmiṃ vā ārammaṇe anibbattānaṃ. Anamatagge hi saṃsāre anuppannā akusalā nāma natthi, kusalā pana atthi. Pāpakānanti lāmakānaṃ. Akusalānaṃ dhammānanti akosallasambhūtānaṃ dhammānaṃ. Anuppādāyāti na uppādanatthāya. Uppannānanti imasmiṃ attabhāve nibbattānaṃ. Pahānāyāti pajahanatthāya. Anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānanti imasmiṃ attabhāve anibbattapubbānaṃ kosallasambhūtānaṃ dhammānaṃ. Uppādāyāti uppādanatthāya. Uppannānanti imasmiṃ attabhāve nibbattānaṃ. Ṭhitiyāti ṭhitatthāya. Asammosāyāti avināsatthāya. Bhiyyobhāvāyāti punappunabhāvāya. Vepullāyāti vipulabhāvāya. Bhāvanāyāti vaḍḍhiyā. Pāripūriyāti paripūraṇatthāya.
ဣဒာနိ အကုသလေသု ကာမစ္ဆန္ဒံ, ကုသလေသု နေက္ခမ္မံ ဝိသေသေတ္ဝာ ဒသ္သေတုံ အနုပ္ပန္နသ္သ ကာမစ္ဆန္ဒသ္သာတိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ ကာမစ္ဆန္ဒောတိ သမာဓိပဋိပက္ခော ကာမရာဂော။ နေက္ခမ္မန္တိ ပဌမဇ္ဈာနသမာဓိ, ပဌမဇ္ဈာနံ ဝာ, သဗ္ဗေ ဧဝ ဝာ ကုသလာ ဓမ္မာ နေက္ခမ္မံ။
Idāni akusalesu kāmacchandaṃ, kusalesu nekkhammaṃ visesetvā dassetuṃ anuppannassa kāmacchandassātiādimāha. Tattha kāmacchandoti samādhipaṭipakkho kāmarāgo. Nekkhammanti paṭhamajjhānasamādhi, paṭhamajjhānaṃ vā, sabbe eva vā kusalā dhammā nekkhammaṃ.
ဣဒာနိ သဗ္ဗကိလေသာနံ သဗ္ဗကိလေသပဋိပက္ခသ္သ အရဟတ္တမဂ္ဂသ္သ စ ဝသေန ယောဇေတ္ဝာ ဒသ္သေတုံ အနုပ္ပန္နာနံ သဗ္ဗကိလေသာနန္တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ ဥပ္ပန္နသ္သ အရဟတ္တမဂ္ဂသ္သ ဌိတိယာတိအာဒီသု ဥပ္ပာဒက္ခဏေ ဥပ္ပန္နသ္သ အရဟတ္တမဂ္ဂသ္သ ဌိတိက္ခဏဘင္ဂက္ခဏဝသေန ‘‘ဌိတိယာ’’တိအာဒိယောဇနာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဝိဘင္ဂဋ္ဌကထာယမ္ပိ ‘‘ယာ စသ္သ ပဝတ္တိ, အယမေဝ ဌိတိ နာမာ’’တိ (ဝိဘ. အဋ္ဌ. ၄၀၆) ဝုတ္တံ။ ကေစိ ပန ‘‘အရဟတ္တမဂ္ဂသ္သ ပုဗ္ဗဘာဂမဂ္ဂော ဒဋ္ဌဗ္ဗော’’တိ ဝဒန္တိ။
Idāni sabbakilesānaṃ sabbakilesapaṭipakkhassa arahattamaggassa ca vasena yojetvā dassetuṃ anuppannānaṃ sabbakilesānantiādimāha. Tattha uppannassa arahattamaggassa ṭhitiyātiādīsu uppādakkhaṇe uppannassa arahattamaggassa ṭhitikkhaṇabhaṅgakkhaṇavasena ‘‘ṭhitiyā’’tiādiyojanā veditabbā. Vibhaṅgaṭṭhakathāyampi ‘‘yā cassa pavatti, ayameva ṭhiti nāmā’’ti (vibha. aṭṭha. 406) vuttaṃ. Keci pana ‘‘arahattamaggassa pubbabhāgamaggo daṭṭhabbo’’ti vadanti.
ဝီရိယာရမ္ဘဉာဏနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Vīriyārambhañāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂပာဠိ • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ၃၈. ဝီရိယာရမ္ဘဉာဏနိဒ္ဒေသော • 38. Vīriyārambhañāṇaniddeso
