| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පටිසම්‌භිදාමග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
38. වීරියාරම්‌භඤාණනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා
38. Vīriyārambhañāṇaniddesavaṇṇanā
89. වීරියාරම්‌භඤාණනිද්‌දෙසෙ අනුප්‌පන්‌නානන්‌ති එකස්‌මිං අත්‌තභාවෙ, එකස්‌මිං වා ආරම්‌මණෙ අනිබ්‌බත්‌තානං. අනමතග්‌ගෙ හි සංසාරෙ අනුප්‌පන්‌නා අකුසලා නාම නත්‌ථි, කුසලා පන අත්‌ථි. පාපකානන්‌ති ලාමකානං. අකුසලානං ධම්‌මානන්‌ති අකොසල්‌ලසම්‌භූතානං ධම්‌මානං. අනුප්‌පාදායාති න උප්‌පාදනත්‌ථාය. උප්‌පන්‌නානන්‌ති ඉමස්‌මිං අත්‌තභාවෙ නිබ්‌බත්‌තානං. පහානායාති පජහනත්‌ථාය. අනුප්‌පන්‌නානං කුසලානං ධම්‌මානන්‌ති ඉමස්‌මිං අත්‌තභාවෙ අනිබ්‌බත්‌තපුබ්‌බානං කොසල්‌ලසම්‌භූතානං ධම්‌මානං. උප්‌පාදායාති උප්‌පාදනත්‌ථාය. උප්‌පන්‌නානන්‌ති ඉමස්‌මිං අත්‌තභාවෙ නිබ්‌බත්‌තානං. ඨිතියාති ඨිතත්‌ථාය. අසම්‌මොසායාති අවිනාසත්‌ථාය. භිය්‍යොභාවායාති පුනප්‌පුනභාවාය. වෙපුල්‌ලායාති විපුලභාවාය. භාවනායාති වඩ්‌ඪියා. පාරිපූරියාති පරිපූරණත්‌ථාය.
89. Vīriyārambhañāṇaniddese anuppannānanti ekasmiṃ attabhāve, ekasmiṃ vā ārammaṇe anibbattānaṃ. Anamatagge hi saṃsāre anuppannā akusalā nāma natthi, kusalā pana atthi. Pāpakānanti lāmakānaṃ. Akusalānaṃ dhammānanti akosallasambhūtānaṃ dhammānaṃ. Anuppādāyāti na uppādanatthāya. Uppannānanti imasmiṃ attabhāve nibbattānaṃ. Pahānāyāti pajahanatthāya. Anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānanti imasmiṃ attabhāve anibbattapubbānaṃ kosallasambhūtānaṃ dhammānaṃ. Uppādāyāti uppādanatthāya. Uppannānanti imasmiṃ attabhāve nibbattānaṃ. Ṭhitiyāti ṭhitatthāya. Asammosāyāti avināsatthāya. Bhiyyobhāvāyāti punappunabhāvāya. Vepullāyāti vipulabhāvāya. Bhāvanāyāti vaḍḍhiyā. Pāripūriyāti paripūraṇatthāya.
ඉදානි අකුසලෙසු කාමච්‌ඡන්‌දං, කුසලෙසු නෙක්‌ඛම්‌මං විසෙසෙත්‌වා දස්‌සෙතුං අනුප්‌පන්‌නස්‌ස කාමච්‌ඡන්‌දස්‌සාතිආදිමාහ. තත්‌ථ කාමච්‌ඡන්‌දොති සමාධිපටිපක්‌ඛො කාමරාගො. නෙක්‌ඛම්‌මන්‌ති පඨමජ්‌ඣානසමාධි, පඨමජ්‌ඣානං වා, සබ්‌බෙ එව වා කුසලා ධම්‌මා නෙක්‌ඛම්‌මං.
Idāni akusalesu kāmacchandaṃ, kusalesu nekkhammaṃ visesetvā dassetuṃ anuppannassa kāmacchandassātiādimāha. Tattha kāmacchandoti samādhipaṭipakkho kāmarāgo. Nekkhammanti paṭhamajjhānasamādhi, paṭhamajjhānaṃ vā, sabbe eva vā kusalā dhammā nekkhammaṃ.
ඉදානි සබ්‌බකිලෙසානං සබ්‌බකිලෙසපටිපක්‌ඛස්‌ස අරහත්‌තමග්‌ගස්‌ස ච වසෙන යොජෙත්‌වා දස්‌සෙතුං අනුප්‌පන්‌නානං සබ්‌බකිලෙසානන්‌තිආදිමාහ. තත්‌ථ උප්‌පන්‌නස්‌ස අරහත්‌තමග්‌ගස්‌ස ඨිතියාතිආදීසු උප්‌පාදක්‌ඛණෙ උප්‌පන්‌නස්‌ස අරහත්‌තමග්‌ගස්‌ස ඨිතික්‌ඛණභඞ්‌ගක්‌ඛණවසෙන ‘‘ඨිතියා’’තිආදියොජනා වෙදිතබ්‌බා. විභඞ්‌ගට්‌ඨකථායම්‌පි ‘‘යා චස්‌ස පවත්‌ති, අයමෙව ඨිති නාමා’’ති (විභ. අට්‌ඨ. 406) වුත්‌තං. කෙචි පන ‘‘අරහත්‌තමග්‌ගස්‌ස පුබ්‌බභාගමග්‌ගො දට්‌ඨබ්‌බො’’ති වදන්‌ති.
Idāni sabbakilesānaṃ sabbakilesapaṭipakkhassa arahattamaggassa ca vasena yojetvā dassetuṃ anuppannānaṃ sabbakilesānantiādimāha. Tattha uppannassa arahattamaggassa ṭhitiyātiādīsu uppādakkhaṇe uppannassa arahattamaggassa ṭhitikkhaṇabhaṅgakkhaṇavasena ‘‘ṭhitiyā’’tiādiyojanā veditabbā. Vibhaṅgaṭṭhakathāyampi ‘‘yā cassa pavatti, ayameva ṭhiti nāmā’’ti (vibha. aṭṭha. 406) vuttaṃ. Keci pana ‘‘arahattamaggassa pubbabhāgamaggo daṭṭhabbo’’ti vadanti.
වීරියාරම්‌භඤාණනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Vīriyārambhañāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / පටිසම්‌භිදාමග්‌ගපාළි • Paṭisambhidāmaggapāḷi / 38. වීරියාරම්‌භඤාණනිද්‌දෙසො • 38. Vīriyārambhañāṇaniddeso
