Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
੩੮. વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ
38. Vīriyārambhañāṇaniddesavaṇṇanā
੮੯. વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਨ੍ਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ, ਏਕਸ੍ਮਿਂ વਾ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਨਂ। ਅਨਮਤਗ੍ਗੇ ਹਿ ਸਂਸਾਰੇ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਕੁਸਲਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਕੁਸਲਾ ਪਨ ਅਤ੍ਥਿ। ਪਾਪਕਾਨਨ੍ਤਿ ਲਾਮਕਾਨਂ। ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਨ੍ਤਿ ਅਕੋਸਲ੍ਲਸਮ੍ਭੂਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ। ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਾਯਾਤਿ ਨ ਉਪ੍ਪਾਦਨਤ੍ਥਾਯ। ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਨਂ। ਪਹਾਨਾਯਾਤਿ ਪਜਹਨਤ੍ਥਾਯ। ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਪੁਬ੍ਬਾਨਂ ਕੋਸਲ੍ਲਸਮ੍ਭੂਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ। ਉਪ੍ਪਾਦਾਯਾਤਿ ਉਪ੍ਪਾਦਨਤ੍ਥਾਯ। ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਨਂ। ਠਿਤਿਯਾਤਿ ਠਿਤਤ੍ਥਾਯ। ਅਸਮ੍ਮੋਸਾਯਾਤਿ ਅવਿਨਾਸਤ੍ਥਾਯ। ਭਿਯ੍ਯੋਭਾવਾਯਾਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਭਾવਾਯ। વੇਪੁਲ੍ਲਾਯਾਤਿ વਿਪੁਲਭਾવਾਯ। ਭਾવਨਾਯਾਤਿ વਡ੍ਢਿਯਾ। ਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾਤਿ ਪਰਿਪੂਰਣਤ੍ਥਾਯ।
89. Vīriyārambhañāṇaniddese anuppannānanti ekasmiṃ attabhāve, ekasmiṃ vā ārammaṇe anibbattānaṃ. Anamatagge hi saṃsāre anuppannā akusalā nāma natthi, kusalā pana atthi. Pāpakānanti lāmakānaṃ. Akusalānaṃ dhammānanti akosallasambhūtānaṃ dhammānaṃ. Anuppādāyāti na uppādanatthāya. Uppannānanti imasmiṃ attabhāve nibbattānaṃ. Pahānāyāti pajahanatthāya. Anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānanti imasmiṃ attabhāve anibbattapubbānaṃ kosallasambhūtānaṃ dhammānaṃ. Uppādāyāti uppādanatthāya. Uppannānanti imasmiṃ attabhāve nibbattānaṃ. Ṭhitiyāti ṭhitatthāya. Asammosāyāti avināsatthāya. Bhiyyobhāvāyāti punappunabhāvāya. Vepullāyāti vipulabhāvāya. Bhāvanāyāti vaḍḍhiyā. Pāripūriyāti paripūraṇatthāya.
ਇਦਾਨਿ ਅਕੁਸਲੇਸੁ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਂ, ਕੁਸਲੇਸੁ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ વਿਸੇਸੇਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਸ੍ਸਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦੋਤਿ ਸਮਾਧਿਪਟਿਪਕ੍ਖੋ ਕਾਮਰਾਗੋ। ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਸਮਾਧਿ, ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ વਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਏવ વਾ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ।
Idāni akusalesu kāmacchandaṃ, kusalesu nekkhammaṃ visesetvā dassetuṃ anuppannassa kāmacchandassātiādimāha. Tattha kāmacchandoti samādhipaṭipakkho kāmarāgo. Nekkhammanti paṭhamajjhānasamādhi, paṭhamajjhānaṃ vā, sabbe eva vā kusalā dhammā nekkhammaṃ.
ਇਦਾਨਿ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਾਨਂ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਪਟਿਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਚ વਸੇਨ ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਾਨਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਠਿਤਿਯਾਤਿਆਦੀਸੁ ਉਪ੍ਪਾਦਕ੍ਖਣੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਠਿਤਿਕ੍ਖਣਭਙ੍ਗਕ੍ਖਣવਸੇਨ ‘‘ਠਿਤਿਯਾ’’ਤਿਆਦਿਯੋਜਨਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। વਿਭਙ੍ਗਟ੍ਠਕਥਾਯਮ੍ਪਿ ‘‘ਯਾ ਚਸ੍ਸ ਪવਤ੍ਤਿ, ਅਯਮੇવ ਠਿਤਿ ਨਾਮਾ’’ਤਿ (વਿਭ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੪੦੬) વੁਤ੍ਤਂ। ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਮਗ੍ਗੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ।
Idāni sabbakilesānaṃ sabbakilesapaṭipakkhassa arahattamaggassa ca vasena yojetvā dassetuṃ anuppannānaṃ sabbakilesānantiādimāha. Tattha uppannassa arahattamaggassa ṭhitiyātiādīsu uppādakkhaṇe uppannassa arahattamaggassa ṭhitikkhaṇabhaṅgakkhaṇavasena ‘‘ṭhitiyā’’tiādiyojanā veditabbā. Vibhaṅgaṭṭhakathāyampi ‘‘yā cassa pavatti, ayameva ṭhiti nāmā’’ti (vibha. aṭṭha. 406) vuttaṃ. Keci pana ‘‘arahattamaggassa pubbabhāgamaggo daṭṭhabbo’’ti vadanti.
વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Vīriyārambhañāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ੩੮. વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸੋ • 38. Vīriyārambhañāṇaniddeso