| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஜாதக-அட்ட²கதா² • Jātaka-aṭṭhakathā |
[143] 3. விரோசஜாதகவண்ணனா
[143] 3. Virocajātakavaṇṇanā
லஸீ ச தே நிப்ப²லிதாதி இத³ங் ஸத்தா² வேளுவனே விஹரந்தோ தே³வத³த்தஸ்ஸ க³யாஸீஸே ஸுக³தாலயஸ்ஸ த³ஸ்ஸிதபா⁴வங் ஆரப்³ப⁴ கதே²ஸி. தே³வத³த்தோ ஹி பரிஹீனஜ்ஜா²னோ லாப⁴ஸக்காரபரிஹீனோ ‘‘அத்தே²கோ உபாயோ’’தி சிந்தெத்வா ஸத்தா²ரங் பஞ்ச வத்தூ²னி யாசித்வா அலப⁴மானோ த்³வின்னங் அக்³க³ஸாவகானங் ஸத்³தி⁴விஹாரிகே அது⁴னா பப்³ப³ஜிதே த⁴ம்மவினயம்ஹி அகோவிதே³ பஞ்சஸதே பி⁴க்கூ² க³ஹெத்வா க³யாஸீஸங் க³ந்த்வா ஸங்க⁴ங் பி⁴ந்தி³த்வா ஏகஸீமாயங் ஆவேணிகங் ஸங்க⁴கம்மங் அகாஸி. ஸத்தா² தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் ஞாணபரிபாககாலங் ஞத்வா த்³வே அக்³க³ஸாவகே பேஸேஸி. தே தி³ஸ்வா தே³வத³த்தோ துட்ட²மானஸோ ரத்திங் த⁴ம்மங் தே³ஸயமானோ ‘‘பு³த்³த⁴லீலங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி ஸுக³தாலயங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘விக³ததி²னமித்³தோ⁴ கோ², ஆவுஸோ ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு²ஸங்கோ⁴, படிபா⁴து தங் பி⁴க்கூ²னங் த⁴ம்மீகதா², பிட்டி² மே ஆகி³லாயதி, தமஹங் ஆயமிஸ்ஸாமீ’’தி வத்வா நித்³த³ங் உபக³தோ . த்³வே அக்³க³ஸாவகா தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் த⁴ம்மங் தே³ஸெத்வா மக்³க³ப²லேஹி பபோ³தெ⁴த்வா ஸப்³பே³ ஆதா³ய வேளுவனமேவ பச்சாக³மிங்ஸு.
Lasī ca te nipphalitāti idaṃ satthā veḷuvane viharanto devadattassa gayāsīse sugatālayassa dassitabhāvaṃ ārabbha kathesi. Devadatto hi parihīnajjhāno lābhasakkāraparihīno ‘‘attheko upāyo’’ti cintetvā satthāraṃ pañca vatthūni yācitvā alabhamāno dvinnaṃ aggasāvakānaṃ saddhivihārike adhunā pabbajite dhammavinayamhi akovide pañcasate bhikkhū gahetvā gayāsīsaṃ gantvā saṅghaṃ bhinditvā ekasīmāyaṃ āveṇikaṃ saṅghakammaṃ akāsi. Satthā tesaṃ bhikkhūnaṃ ñāṇaparipākakālaṃ ñatvā dve aggasāvake pesesi. Te disvā devadatto tuṭṭhamānaso rattiṃ dhammaṃ desayamāno ‘‘buddhalīlaṃ karissāmī’’ti sugatālayaṃ dassento ‘‘vigatathinamiddho kho, āvuso sāriputta, bhikkhusaṅgho, paṭibhātu taṃ bhikkhūnaṃ dhammīkathā, piṭṭhi me āgilāyati, tamahaṃ āyamissāmī’’ti vatvā niddaṃ upagato . Dve aggasāvakā tesaṃ bhikkhūnaṃ dhammaṃ desetvā maggaphalehi pabodhetvā sabbe ādāya veḷuvanameva paccāgamiṃsu.
கோகாலிகோ விஹாரங் துச்ச²ங் தி³ஸ்வா தே³வத³த்தஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா ‘‘ஆவுஸோ தே³வத³த்த, பரிஸங் தே பி⁴ந்தி³த்வா த்³வே அக்³க³ஸாவகா விஹாரங் துச்ச²ங் கத்வா க³தா, த்வங் பன நித்³தா³யஸியேவா’’தி வத்வா உத்தராஸங்க³மஸ்ஸ அபனெத்வா பி⁴த்தியங் பிட்டி²கண்டகங் பு²ஸந்தோ விய பண்ஹியா நங் ஹத³யே பஹரி. தாவதே³வஸ்ஸ முக²தோ லோஹிதங் உக்³க³ஞ்சி². ஸோ ததோ பட்டா²ய கி³லானோ அஹோஸி. ஸத்தா² தே²ரங் புச்சி² ‘‘ஸாரிபுத்த, தும்ஹாகங் க³தகாலே தே³வத³த்தோ கிங் அகாஸீ’’தி? ப⁴ந்தே, தே³வத³த்தோ அம்ஹே தி³ஸ்வா ‘‘பு³த்³த⁴லீலங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி ஸுக³தாலயங் த³ஸ்ஸெத்வா மஹாவினாஸங் பத்தோதி. ஸத்தா² ‘‘ந கோ² ஸாரிபுத்த, தே³வத³த்தோ இதா³னேவ மம அனுகரொந்தோ வினாஸங் பத்தோ, புப்³பே³பி பத்தோயேவா’’தி வத்வா தே²ரேன யாசிதோ அதீதங் ஆஹரி.
Kokāliko vihāraṃ tucchaṃ disvā devadattassa santikaṃ gantvā ‘‘āvuso devadatta, parisaṃ te bhinditvā dve aggasāvakā vihāraṃ tucchaṃ katvā gatā, tvaṃ pana niddāyasiyevā’’ti vatvā uttarāsaṅgamassa apanetvā bhittiyaṃ piṭṭhikaṇṭakaṃ phusanto viya paṇhiyā naṃ hadaye pahari. Tāvadevassa mukhato lohitaṃ uggañchi. So tato paṭṭhāya gilāno ahosi. Satthā theraṃ pucchi ‘‘sāriputta, tumhākaṃ gatakāle devadatto kiṃ akāsī’’ti? Bhante, devadatto amhe disvā ‘‘buddhalīlaṃ karissāmī’’ti sugatālayaṃ dassetvā mahāvināsaṃ pattoti. Satthā ‘‘na kho sāriputta, devadatto idāneva mama anukaronto vināsaṃ patto, pubbepi pattoyevā’’ti vatvā therena yācito atītaṃ āhari.
அதீதே பா³ராணஸியங் ப்³ரஹ்மத³த்தே ரஜ்ஜங் காரெந்தே போ³தி⁴ஸத்தோ கேஸரஸீஹோ ஹுத்வா ஹிமவந்தப்பதே³ஸே கஞ்சனகு³ஹாயங் வாஸங் கப்பேஸி. ஸோ ஏகதி³வஸங் கஞ்சனகு³ஹாய நிக்க²மித்வா விஜம்பி⁴த்வா சதுத்³தி³ஸங் ஓலோகெத்வா ஸீஹனாத³ங் நதி³த்வா கோ³சராய பக்கந்தோ மஹாமஹிங்ஸங் வதி⁴த்வா வரமங்ஸங் கா²தி³த்வா ஏகங் ஸரங் ஓதரித்வா மணிவண்ணஸ்ஸ உத³கஸ்ஸ குச்சி²ங் பூரெத்வா கு³ஹங் ஸந்தா⁴ய பாயாஸி. அதே²கோ ஸிங்கா³லோ கோ³சரப்பஸுதோ ஸஹஸாவ ஸீஹங் தி³ஸ்வா பலாயிதுங் அஸக்கொந்தோ ஸீஹஸ்ஸ புரதோ பாதே³ஸு பதித்வா நிபஜ்ஜி. ‘‘கிங், ஜம்பு³கா’’தி ச வுத்தே ‘‘அஹங் தே, ஸாமி, பாதே³ உபட்டா²துகாமோ’’தி ஆஹ. ஸீஹோ ‘‘ஸாது⁴ ஏஹி, மங் உபட்ட²ஹ, வரமங்ஸானி தங் கா²தா³பெஸ்ஸாமீ’’தி வத்வா ஸிங்கா³லங் ஆதா³ய கஞ்சனகு³ஹங் அக³மாஸி. ஸிங்கா³லோ ததோ பட்டா²ய ஸீஹவிகா⁴ஸங் கா²த³தி. ஸோ கதிபாஹச்சயேனேவ தூ²லஸரீரோ அஹோஸி.
Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto kesarasīho hutvā himavantappadese kañcanaguhāyaṃ vāsaṃ kappesi. So ekadivasaṃ kañcanaguhāya nikkhamitvā vijambhitvā catuddisaṃ oloketvā sīhanādaṃ naditvā gocarāya pakkanto mahāmahiṃsaṃ vadhitvā varamaṃsaṃ khāditvā ekaṃ saraṃ otaritvā maṇivaṇṇassa udakassa kucchiṃ pūretvā guhaṃ sandhāya pāyāsi. Atheko siṅgālo gocarappasuto sahasāva sīhaṃ disvā palāyituṃ asakkonto sīhassa purato pādesu patitvā nipajji. ‘‘Kiṃ, jambukā’’ti ca vutte ‘‘ahaṃ te, sāmi, pāde upaṭṭhātukāmo’’ti āha. Sīho ‘‘sādhu ehi, maṃ upaṭṭhaha, varamaṃsāni taṃ khādāpessāmī’’ti vatvā siṅgālaṃ ādāya kañcanaguhaṃ agamāsi. Siṅgālo tato paṭṭhāya sīhavighāsaṃ khādati. So katipāhaccayeneva thūlasarīro ahosi.
அத² நங் ஏகதி³வஸங் கு³ஹாய நிபன்னகோவ ஸீஹோ ஆஹ ‘‘க³ச்ச² ஜம்பு³க, பப்³ப³தஸிக²ரே ட²த்வா பப்³ப³தபாதே³ ஸஞ்சரந்தேஸு ஹத்தி²அஸ்ஸமஹிங்ஸாதீ³ஸு யஸ்ஸ மங்ஸங் கா²தி³துகாமோஸி, தங் ஓலோகெத்வா ஆக³ந்த்வா ‘அஸுகமங்ஸங் கா²தி³துகாமொம்ஹீ’தி வத்வா மங் வந்தி³த்வா ‘விரோச, ஸாமீ’தி வதா³ஹி, அஹங் தங் வதி⁴த்வா மது⁴ரமங்ஸங் கா²தி³த்வா துய்ஹம்பி த³ஸ்ஸாமீ’’தி. ஸிங்கா³லோ பப்³ப³தஸிக²ரங் அபி⁴ருஹித்வா நானப்பகாரே மிகே³ ஓலோகெத்வா யஸ்ஸேவ மங்ஸங் கா²தி³துகாமோ ஹோதி, கஞ்சனகு³ஹங் பவிஸித்வா தமேவ ஸீஹஸ்ஸ ஆரோசெத்வா பாதே³ஸு பதித்வா ‘‘விரோச, ஸாமீ’’தி வத³தி. ஸீஹோ வேகே³ன பக்க²ந்தி³த்வா ஸசேபி மத்தவரவாரணோ ஹோதி, தத்தே²வ நங் ஜீவிதக்க²யங் பாபெத்வா ஸயம்பி வரமங்ஸங் கா²த³தி, ஸிங்கா³லஸ்ஸபி தே³தி. ஸிங்கா³லோ குச்சி²பூரங் மங்ஸங் கா²தி³த்வா கு³ஹங் பவிஸித்வா நித்³தா³யதி. ஸோ க³ச்ச²ந்தே க³ச்ச²ந்தே காலே மானங் வட்³டே⁴ஸி ‘‘அஹம்பி சதுப்பதோ³வ, கிங்காரணா தி³வஸே தி³வஸே பரேஹி போஸியமானோ விஹராமி, இதோ பட்டா²ய அஹம்பி ஹத்தி²ஆத³யோ ஹனித்வா மங்ஸங் கா²தி³ஸ்ஸாமி, ஸீஹோபி மிக³ராஜா ‘விரோச, ஸாமீ’தி வுத்தமேவ பத³ங் நிஸ்ஸாய வரவாரணே வதே⁴தி, அஹம்பி ஸீஹேன ‘விரோச, ஜம்பு³கா’தி மங் வதா³பெத்வா ஏகங் வரவாரணங் வதி⁴த்வா மங்ஸங் கா²தி³ஸ்ஸாமீ’’தி.
Atha naṃ ekadivasaṃ guhāya nipannakova sīho āha ‘‘gaccha jambuka, pabbatasikhare ṭhatvā pabbatapāde sañcarantesu hatthiassamahiṃsādīsu yassa maṃsaṃ khāditukāmosi, taṃ oloketvā āgantvā ‘asukamaṃsaṃ khāditukāmomhī’ti vatvā maṃ vanditvā ‘viroca, sāmī’ti vadāhi, ahaṃ taṃ vadhitvā madhuramaṃsaṃ khāditvā tuyhampi dassāmī’’ti. Siṅgālo pabbatasikharaṃ abhiruhitvā nānappakāre mige oloketvā yasseva maṃsaṃ khāditukāmo hoti, kañcanaguhaṃ pavisitvā tameva sīhassa ārocetvā pādesu patitvā ‘‘viroca, sāmī’’ti vadati. Sīho vegena pakkhanditvā sacepi mattavaravāraṇo hoti, tattheva naṃ jīvitakkhayaṃ pāpetvā sayampi varamaṃsaṃ khādati, siṅgālassapi deti. Siṅgālo kucchipūraṃ maṃsaṃ khāditvā guhaṃ pavisitvā niddāyati. So gacchante gacchante kāle mānaṃ vaḍḍhesi ‘‘ahampi catuppadova, kiṃkāraṇā divase divase parehi posiyamāno viharāmi, ito paṭṭhāya ahampi hatthiādayo hanitvā maṃsaṃ khādissāmi, sīhopi migarājā ‘viroca, sāmī’ti vuttameva padaṃ nissāya varavāraṇe vadheti, ahampi sīhena ‘viroca, jambukā’ti maṃ vadāpetvā ekaṃ varavāraṇaṃ vadhitvā maṃsaṃ khādissāmī’’ti.
ஸோ ஸீஹங் உபஸங்கமித்வா ஏதத³வோச ‘‘ஸாமி, மயா தீ³க⁴ரத்தங் தும்ஹேஹி வதி⁴தவரவாரணானங் மங்ஸங் கா²தி³தங், அஹம்பி ஏகங் வரவாரணங் மாரெத்வா மங்ஸங் கா²தி³துகாமோ, தஸ்மா தும்ஹேஹி நிபன்னட்டா²னே கஞ்சனகு³ஹாயங் நிபஜ்ஜிஸ்ஸாமி, தும்ஹே பப்³ப³தபாதே³ விசரந்தங் வரவாரணங் ஓலோகெத்வா மம ஸந்திகங் ஆக³ந்த்வா ‘விரோச, ஜம்பு³கா’தி வதே³த², எத்தகமத்தஸ்மிங் மச்சே²ரங் மா கரித்தா²’’தி. அத² நங் ஸீஹோ ஆஹ ‘‘ந, த்வங் ஜம்பு³க, வாரணே வதி⁴துங் ஸமத்தே² ஸீஹகுலே உப்பன்னோ, வாரணங் வதி⁴த்வா மங்ஸங் கா²த³னஸமத்தோ² ஸிங்கா³லோ நாம லோகே நத்தி², மா தே ஏதங் ருச்சி, மயா வதி⁴தவரவாரணானஞ்ஞேவ மங்ஸங் கா²தி³த்வா வஸா’’தி. ஸோ ஏவங் வுத்தேபி விரமிதுங் ந இச்சி², புனப்புனங் யாசியேவ. ஸீஹோ தங் வாரேதுங் அஸக்கொந்தோ ஸம்படிச்சி²த்வா ‘‘தேன ஹி மம வஸனட்டா²னங் பவிஸித்வா நிபஜ்ஜா’’தி ஜம்பு³கங் கஞ்சனகு³ஹாயங் நிபஜ்ஜாபெத்வா ஸயங் பப்³ப³தபாதே³ மத்தவரவாரணங் ஓலோகெத்வா கு³ஹாத்³வாரங் க³ந்த்வா ‘‘விரோச, ஜம்பு³கா’’தி ஆஹ. ஸிங்கா³லோ கஞ்சனகு³ஹாய நிக்க²மித்வா விஜம்பி⁴த்வா சதுத்³தி³ஸங் ஓலோகெத்வா திக்க²த்துங் வஸ்ஸித்வா ‘‘மத்தவரவாரணஸ்ஸ கும்பே⁴ பதிஸ்ஸாமீ’’தி பக்க²ந்தி³த்வா விரஜ்ஜி²த்வா பாத³மூலே பதி. வாரணோ த³க்கி²ணபாத³ங் உக்கி²பித்வா தஸ்ஸ ஸீஸங் அக்கமி, ஸீஸட்டீ²னி சுண்ணவிசுண்ணானி அஹேஸுங். அத²ஸ்ஸ ஸரீரங் வாரணோ பாதே³ன ஸங்க⁴ரித்வா ராஸிங் கத்வா உபரி லண்ட³ங் பாதெத்வா கோஞ்சனாத³ங் நத³ந்தோ அரஞ்ஞங் பாவிஸி.
So sīhaṃ upasaṅkamitvā etadavoca ‘‘sāmi, mayā dīgharattaṃ tumhehi vadhitavaravāraṇānaṃ maṃsaṃ khāditaṃ, ahampi ekaṃ varavāraṇaṃ māretvā maṃsaṃ khāditukāmo, tasmā tumhehi nipannaṭṭhāne kañcanaguhāyaṃ nipajjissāmi, tumhe pabbatapāde vicarantaṃ varavāraṇaṃ oloketvā mama santikaṃ āgantvā ‘viroca, jambukā’ti vadetha, ettakamattasmiṃ maccheraṃ mā karitthā’’ti. Atha naṃ sīho āha ‘‘na, tvaṃ jambuka, vāraṇe vadhituṃ samatthe sīhakule uppanno, vāraṇaṃ vadhitvā maṃsaṃ khādanasamattho siṅgālo nāma loke natthi, mā te etaṃ rucci, mayā vadhitavaravāraṇānaññeva maṃsaṃ khāditvā vasā’’ti. So evaṃ vuttepi viramituṃ na icchi, punappunaṃ yāciyeva. Sīho taṃ vāretuṃ asakkonto sampaṭicchitvā ‘‘tena hi mama vasanaṭṭhānaṃ pavisitvā nipajjā’’ti jambukaṃ kañcanaguhāyaṃ nipajjāpetvā sayaṃ pabbatapāde mattavaravāraṇaṃ oloketvā guhādvāraṃ gantvā ‘‘viroca, jambukā’’ti āha. Siṅgālo kañcanaguhāya nikkhamitvā vijambhitvā catuddisaṃ oloketvā tikkhattuṃ vassitvā ‘‘mattavaravāraṇassa kumbhe patissāmī’’ti pakkhanditvā virajjhitvā pādamūle pati. Vāraṇo dakkhiṇapādaṃ ukkhipitvā tassa sīsaṃ akkami, sīsaṭṭhīni cuṇṇavicuṇṇāni ahesuṃ. Athassa sarīraṃ vāraṇo pādena saṅgharitvā rāsiṃ katvā upari laṇḍaṃ pātetvā koñcanādaṃ nadanto araññaṃ pāvisi.
போ³தி⁴ஸத்தோ இமங் பவத்திங் தி³ஸ்வா ‘‘இதா³னி விரோச, ஜம்பு³கா’’தி வத்வா இமங் கா³த²மாஹ –
Bodhisatto imaṃ pavattiṃ disvā ‘‘idāni viroca, jambukā’’ti vatvā imaṃ gāthamāha –
143.
143.
‘‘லஸீ ச தே நிப்ப²லிதா, மத்த²கோ ச பதா³லிதோ;
‘‘Lasī ca te nipphalitā, matthako ca padālito;
ஸப்³பா³ தே பா²ஸுகா ப⁴க்³கா³, அஜ்ஜ கோ² த்வங் விரோசஸீ’’தி.
Sabbā te phāsukā bhaggā, ajja kho tvaṃ virocasī’’ti.
தத்த² லஸீதி மத்த²லுங்க³ங். நிப்ப²லிதாதி நிக்க²ந்தா. ஏவங் போ³தி⁴ஸத்தோ இமங் கா³த²ங் வத்வா யாவதாயுகங் ட²த்வா யதா²கம்மங் க³தோ.
Tattha lasīti matthaluṅgaṃ. Nipphalitāti nikkhantā. Evaṃ bodhisatto imaṃ gāthaṃ vatvā yāvatāyukaṃ ṭhatvā yathākammaṃ gato.
ஸத்தா² இமங் த⁴ம்மதே³ஸனங் ஆஹரித்வா ஜாதகங் ஸமோதா⁴னேஸி – ‘‘ததா³ ஸிங்கா³லோ தே³வத³த்தோ அஹோஸி, ஸீஹோ பன அஹமேவ அஹோஸி’’ந்தி.
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā siṅgālo devadatto ahosi, sīho pana ahameva ahosi’’nti.
விரோசஜாதகவண்ணனா ததியா.
Virocajātakavaṇṇanā tatiyā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / ஜாதகபாளி • Jātakapāḷi / 143. விரோசஜாதகங் • 143. Virocajātakaṃ
