| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೮. ವಿಸಾಖಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
8. Visākhasuttavaṇṇanā
೪೮. ಅಟ್ಠಮೇ ವಾಕ್ಕರಣಚಾತುರಿಯತೋ ವಚನಗುಣಹೇತೂನಂ ಪೂರಿಯಾ ಪೋರೀ, ಪೋರಿಯಂ ಭವಾತಿ ಪೋರೀ, ತಾಯ ಪೋರಿಯಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ಪರಿಪುಣ್ಣವಾಚಾಯಾ’’ತಿ, ಅಕ್ಖರಪದಪರಿಪುಣ್ಣಾಯ ವಾಚಾಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಪಲಿಬುದ್ಧಾಯಾತಿ ಪಿತ್ತಾದೀಹಿ ನ ವಿಬದ್ಧಾಯ ಅನನುಬುನ್ಧಿತಾಯ। ಅನೇಲಗಲಾಯಾತಿ ಅನೇಲಾಯ ಅಗಲಾಯ ನಿದ್ದೋಸಾಯ ಅಗಳಿತಪದಬ್ಯಞ್ಜನಾಯ ಚ। ಥೇರಸ್ಸ ಹಿ ಕಥಯತೋ ಪದಂ ವಾ ಬ್ಯಞ್ಜನಂ ವಾ ನ ಪರಿಹಾಯತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅನೇಲಗಲಾಯಾತಿ ನಿದ್ದೋಸಾಯ ಚೇವ ಅಗಳಿತಾಯ ಚಾ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ನಿದ್ದೋಸಾಯಾತಿ ಅತ್ಥತೋ ಚ ಬ್ಯಞ್ಜನತೋ ಚ ವಿಗತದೋಸಾಯ। ಅಪತಿತಪದಬ್ಯಞ್ಜನಾಯಾತಿ ಅವಿರಹಿತಪದಬ್ಯಞ್ಜನಾಯ। ಅಥ ವಾ ಅನೇಲಗಲಾಯಾತಿ ನ ಏಲಂ ದೋಸಂ ಗಲತೀತಿ ಅನೇಲಗಲಾ। ಅವಿಚ್ಛಿನ್ನವಾಚಾಯ ಅನೇಲಗಲಾಯ ಯಥಾ ದನ್ಧಮನುಸ್ಸಾ ಮುಖೇನ ಖೇಳಂ ಗಳನ್ತೇನ ವಾಚಂ ಭಾಸನ್ತಿ, ನ ಏವರೂಪಾಯ। ಅಥ ಖೋ ನಿದ್ದೋಸಾಯ ವಿಸದವಾಚಾಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ವಿವಟ್ಟಪ್ಪಕಾಸಿನೀ ವಾಚಾ ನ ಕದಾಚಿ ವಿವಟ್ಟಮುತ್ತಾತಿ ಕತ್ವಾ ಆಹ ‘‘ವಿವಟ್ಟಪರಿಯಾಪನ್ನಾಯಾ’’ತಿ, ವಿವಟ್ಟಂ ಅಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಪವತ್ತಾಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ವಿವಟ್ಟಪ್ಪಕಾಸಿನೀ ಹಿ ವಾಚಾ ವಿವಟ್ಟಂ ಪರಿಚ್ಛಿಜ್ಜ ಆಪಾದೇನ್ತೀ ಪವತ್ತತಿ। ನವಲೋಕುತ್ತರಧಮ್ಮೋ ಸಬ್ಬಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮುಸ್ಸಿತಟ್ಠೇನ ಅಬ್ಭುಗ್ಗತಟ್ಠೇನ ಚ ಧಜೋ ನಾಮಾತಿ ಆಹ ‘‘ಅಬ್ಭುಗ್ಗತಟ್ಠೇನಾ’’ತಿಆದಿ। ಸೇಸಮೇತ್ಥ ಸುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಮೇವ।
48. Aṭṭhame vākkaraṇacāturiyato vacanaguṇahetūnaṃ pūriyā porī, poriyaṃ bhavāti porī, tāya poriyā. Tenāha ‘‘paripuṇṇavācāyā’’ti, akkharapadaparipuṇṇāya vācāyāti attho. Apalibuddhāyāti pittādīhi na vibaddhāya ananubundhitāya. Anelagalāyāti anelāya agalāya niddosāya agaḷitapadabyañjanāya ca. Therassa hi kathayato padaṃ vā byañjanaṃ vā na parihāyati. Tenāha ‘‘anelagalāyāti niddosāya ceva agaḷitāya cā’’tiādi. Tattha niddosāyāti atthato ca byañjanato ca vigatadosāya. Apatitapadabyañjanāyāti avirahitapadabyañjanāya. Atha vā anelagalāyāti na elaṃ dosaṃ galatīti anelagalā. Avicchinnavācāya anelagalāya yathā dandhamanussā mukhena kheḷaṃ gaḷantena vācaṃ bhāsanti, na evarūpāya. Atha kho niddosāya visadavācāyāti attho. Vivaṭṭappakāsinī vācā na kadāci vivaṭṭamuttāti katvā āha ‘‘vivaṭṭapariyāpannāyā’’ti, vivaṭṭaṃ amuñcitvā pavattāyāti attho. Vivaṭṭappakāsinī hi vācā vivaṭṭaṃ paricchijja āpādentī pavattati. Navalokuttaradhammo sabbadhammehi samussitaṭṭhena abbhuggataṭṭhena ca dhajo nāmāti āha ‘‘abbhuggataṭṭhenā’’tiādi. Sesamettha suviññeyyameva.
ವಿಸಾಖಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Visākhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೮. ವಿಸಾಖಸುತ್ತಂ • 8. Visākhasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೮. ವಿಸಾಖಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 8. Visākhasuttavaṇṇanā
