Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
൮. വിസാഖസുത്തവണ്ണനാ
8. Visākhasuttavaṇṇanā
൪൮. അട്ഠമേ വാക്കരണചാതുരിയതോ വചനഗുണഹേതൂനം പൂരിയാ പോരീ, പോരിയം ഭവാതി പോരീ, തായ പോരിയാ. തേനാഹ ‘‘പരിപുണ്ണവാചായാ’’തി, അക്ഖരപദപരിപുണ്ണായ വാചായാതി അത്ഥോ. അപലിബുദ്ധായാതി പിത്താദീഹി ന വിബദ്ധായ അനനുബുന്ധിതായ. അനേലഗലായാതി അനേലായ അഗലായ നിദ്ദോസായ അഗളിതപദബ്യഞ്ജനായ ച. ഥേരസ്സ ഹി കഥയതോ പദം വാ ബ്യഞ്ജനം വാ ന പരിഹായതി. തേനാഹ ‘‘അനേലഗലായാതി നിദ്ദോസായ ചേവ അഗളിതായ ചാ’’തിആദി. തത്ഥ നിദ്ദോസായാതി അത്ഥതോ ച ബ്യഞ്ജനതോ ച വിഗതദോസായ. അപതിതപദബ്യഞ്ജനായാതി അവിരഹിതപദബ്യഞ്ജനായ. അഥ വാ അനേലഗലായാതി ന ഏലം ദോസം ഗലതീതി അനേലഗലാ. അവിച്ഛിന്നവാചായ അനേലഗലായ യഥാ ദന്ധമനുസ്സാ മുഖേന ഖേളം ഗളന്തേന വാചം ഭാസന്തി, ന ഏവരൂപായ. അഥ ഖോ നിദ്ദോസായ വിസദവാചായാതി അത്ഥോ. വിവട്ടപ്പകാസിനീ വാചാ ന കദാചി വിവട്ടമുത്താതി കത്വാ ആഹ ‘‘വിവട്ടപരിയാപന്നായാ’’തി, വിവട്ടം അമുഞ്ചിത്വാ പവത്തായാതി അത്ഥോ. വിവട്ടപ്പകാസിനീ ഹി വാചാ വിവട്ടം പരിച്ഛിജ്ജ ആപാദേന്തീ പവത്തതി. നവലോകുത്തരധമ്മോ സബ്ബധമ്മേഹി സമുസ്സിതട്ഠേന അബ്ഭുഗ്ഗതട്ഠേന ച ധജോ നാമാതി ആഹ ‘‘അബ്ഭുഗ്ഗതട്ഠേനാ’’തിആദി. സേസമേത്ഥ സുവിഞ്ഞേയ്യമേവ.
48. Aṭṭhame vākkaraṇacāturiyato vacanaguṇahetūnaṃ pūriyā porī, poriyaṃ bhavāti porī, tāya poriyā. Tenāha ‘‘paripuṇṇavācāyā’’ti, akkharapadaparipuṇṇāya vācāyāti attho. Apalibuddhāyāti pittādīhi na vibaddhāya ananubundhitāya. Anelagalāyāti anelāya agalāya niddosāya agaḷitapadabyañjanāya ca. Therassa hi kathayato padaṃ vā byañjanaṃ vā na parihāyati. Tenāha ‘‘anelagalāyāti niddosāya ceva agaḷitāya cā’’tiādi. Tattha niddosāyāti atthato ca byañjanato ca vigatadosāya. Apatitapadabyañjanāyāti avirahitapadabyañjanāya. Atha vā anelagalāyāti na elaṃ dosaṃ galatīti anelagalā. Avicchinnavācāya anelagalāya yathā dandhamanussā mukhena kheḷaṃ gaḷantena vācaṃ bhāsanti, na evarūpāya. Atha kho niddosāya visadavācāyāti attho. Vivaṭṭappakāsinī vācā na kadāci vivaṭṭamuttāti katvā āha ‘‘vivaṭṭapariyāpannāyā’’ti, vivaṭṭaṃ amuñcitvā pavattāyāti attho. Vivaṭṭappakāsinī hi vācā vivaṭṭaṃ paricchijja āpādentī pavattati. Navalokuttaradhammo sabbadhammehi samussitaṭṭhena abbhuggataṭṭhena ca dhajo nāmāti āha ‘‘abbhuggataṭṭhenā’’tiādi. Sesamettha suviññeyyameva.
വിസാഖസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Visākhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൮. വിസാഖസുത്തം • 8. Visākhasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൮. വിസാഖസുത്തവണ്ണനാ • 8. Visākhasuttavaṇṇanā