Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पटिसम्भिदामग्ग-अट्ठकथा • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā

    १. सुतमयञाणनिद्देसवण्णना

    1. Sutamayañāṇaniddesavaṇṇanā

    विस्सज्‍जनुद्देसवण्णना

    Vissajjanuddesavaṇṇanā

    . इदानि यथानिक्खित्तेन उद्देसेन सङ्गहिते धम्मे पभेदतो दस्सेतुं कथं सोतावधाने पञ्‍ञा सुतमये ञाणन्तिआदि निद्देसवारो आरद्धो। तत्थ यं वुत्तं, ‘‘सोतावधाने पञ्‍ञा सुतमये ञाण’’न्ति , तं कथं होतीति? अयं कथेतुकम्यतापुच्छा। पञ्‍चविधा हि पुच्छा – अदिट्ठजोतनापुच्छा, दिट्ठसंसन्दनापुच्छा, विमतिच्छेदनापुच्छा, अनुमतिपुच्छा, कथेतुकम्यतापुच्छाति। तासं इदं नानत्तं –

    1. Idāni yathānikkhittena uddesena saṅgahite dhamme pabhedato dassetuṃ kathaṃ sotāvadhāne paññā sutamaye ñāṇantiādi niddesavāro āraddho. Tattha yaṃ vuttaṃ, ‘‘sotāvadhāne paññā sutamaye ñāṇa’’nti , taṃ kathaṃ hotīti? Ayaṃ kathetukamyatāpucchā. Pañcavidhā hi pucchā – adiṭṭhajotanāpucchā, diṭṭhasaṃsandanāpucchā, vimaticchedanāpucchā, anumatipucchā, kathetukamyatāpucchāti. Tāsaṃ idaṃ nānattaṃ –

    कतमा अदिट्ठजोतनापुच्छा? (महानि॰ १५०; चूळनि॰ पुण्णकमाणवपुच्छानिद्देस १२) पकतिया लक्खणं अञ्‍ञातं होति अदिट्ठं अतुलितं अतीरितं अविभूतं अविभावितं, तस्स ञाणाय दस्सनाय तुलनाय तीरणाय विभूताय विभावनत्थाय पञ्हं पुच्छति, अयं अदिट्ठजोतनापुच्छा।

    Katamā adiṭṭhajotanāpucchā? (Mahāni. 150; cūḷani. puṇṇakamāṇavapucchāniddesa 12) pakatiyā lakkhaṇaṃ aññātaṃ hoti adiṭṭhaṃ atulitaṃ atīritaṃ avibhūtaṃ avibhāvitaṃ, tassa ñāṇāya dassanāya tulanāya tīraṇāya vibhūtāya vibhāvanatthāya pañhaṃ pucchati, ayaṃ adiṭṭhajotanāpucchā.

    कतमा दिट्ठसंसन्दनापुच्छा? (महानि॰ १५०; चूळनि॰ पुण्णकमाणवपुच्छानिद्देस १२) पकतिया लक्खणं ञातं होति दिट्ठं तुलितं तीरितं विभूतं विभावितं, सो अञ्‍ञेहि पण्डितेहि सद्धिं संसन्दनत्थाय पञ्हं पुच्छति, अयं दिट्ठसंसन्दनापुच्छा।

    Katamā diṭṭhasaṃsandanāpucchā? (Mahāni. 150; cūḷani. puṇṇakamāṇavapucchāniddesa 12) pakatiyā lakkhaṇaṃ ñātaṃ hoti diṭṭhaṃ tulitaṃ tīritaṃ vibhūtaṃ vibhāvitaṃ, so aññehi paṇḍitehi saddhiṃ saṃsandanatthāya pañhaṃ pucchati, ayaṃ diṭṭhasaṃsandanāpucchā.

    कतमा विमतिच्छेदनापुच्छा? (महानि॰ १५०; चूळनि॰ पुण्णकमाणवपुच्छानिद्देस १२) पकतिया संसयपक्खन्दो होति विमतिपक्खन्दो द्वेळ्हकजातो ‘‘एवं नु खो, ननु खो, किं नु खो, कथं नु खो’’ति? सो विमतिच्छेदनत्थाय पञ्हं पुच्छति, अयं विमतिच्छेदनापुच्छा।

    Katamā vimaticchedanāpucchā? (Mahāni. 150; cūḷani. puṇṇakamāṇavapucchāniddesa 12) pakatiyā saṃsayapakkhando hoti vimatipakkhando dveḷhakajāto ‘‘evaṃ nu kho, nanu kho, kiṃ nu kho, kathaṃ nu kho’’ti? So vimaticchedanatthāya pañhaṃ pucchati, ayaṃ vimaticchedanāpucchā.

    कतमा अनुमतिपुच्छा? भगवा भिक्खूनं अनुमतिया पञ्हं पुच्छति – ‘‘तं किं मञ्‍ञथ, भिक्खवे, रूपं निच्‍चं वा अनिच्‍चं वा’’ति? ‘‘अनिच्‍चं, भन्ते’’। ‘‘यं पनानिच्‍चं, दुक्खं वा तं सुखं वा’’ति? ‘‘दुक्खं, भन्ते’’। ‘‘यं पनानिच्‍चं दुक्खं विपरिणामधम्मं, कल्‍लं नु तं समनुपस्सितुं ‘एतं मम, एसोहमस्मि, एसो मे अत्ता’’ति? ‘‘नो हेतं, भन्ते’’ति (महाव॰ २१), अयं अनुमतिपुच्छा।

    Katamā anumatipucchā? Bhagavā bhikkhūnaṃ anumatiyā pañhaṃ pucchati – ‘‘taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ, dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti? ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’ti (mahāva. 21), ayaṃ anumatipucchā.

    कतमा कथेतुकम्यतापुच्छा? भगवा भिक्खूनं कथेतुकम्यताय पञ्हं पुच्छति – ‘‘चत्तारोमे , भिक्खवे, सतिपट्ठाना। कतमे चत्तारो’’ति (सं॰ नि॰ ५.३९०)? अयं कथेतुकम्यतापुच्छाति। तासु अयं थेरस्स कथेतुकम्यतापुच्छाति वेदितब्बा।

    Katamā kathetukamyatāpucchā? Bhagavā bhikkhūnaṃ kathetukamyatāya pañhaṃ pucchati – ‘‘cattārome , bhikkhave, satipaṭṭhānā. Katame cattāro’’ti (saṃ. ni. 5.390)? Ayaṃ kathetukamyatāpucchāti. Tāsu ayaṃ therassa kathetukamyatāpucchāti veditabbā.

    इदानि समातिकुद्देसाय कथेतुकम्यतापुच्छाय ‘‘इमे धम्मा अभिञ्‍ञेय्याति सोतावधानं, तंपजानना पञ्‍ञा सुतमये ञाण’’न्तिआदयो सोळस विस्सज्‍जनुद्देसा। तत्थ इमे धम्मा अभिञ्‍ञेय्याति ‘‘देसयन्तस्सा’’ति पाठसेसो। इमे धम्मा अभिजानितब्बाति सत्थुनो, अञ्‍ञतरस्स वा गरुट्ठानियस्स सब्रह्मचारिस्स धम्मं देसयन्तस्स पुब्बे वुत्तनयेन सोतावधानं सुतं सोतावधानं नाम। तंपजानना पञ्‍ञा तस्स सुतस्स पजानना परियायपरिच्छिन्दकपञ्‍ञा सुतमये ञाणं नामाति अत्थो। तस्स पजानना तंपजाननाति सामिवचनसमासो। तं पजाननाति विभत्तिविपल्‍लासवसेन उपयोगवचनं वा। अभिञ्‍ञेय्याति च सभावलक्खणावबोधवसेन सोभनेनाकारेन जानितब्बा। परिञ्‍ञेय्याति सामञ्‍ञलक्खणावबोधवसेन किच्‍चसमापनवसेन च ब्यापित्वा जानितब्बा। भावेतब्बाति वड्ढेतब्बा। सच्छिकातब्बाति पच्‍चक्खं कातब्बा। दुविधा हि सच्छिकिरिया पटिलाभसच्छिकिरिया आरम्मणसच्छिकिरिया च। पच्‍चनीकसमुदाचारवसेन परिहानियसङ्खातं हानं भजन्तीति हानभागिया। तदनुधम्मताय सतिया सण्ठानवसेन ठानसङ्खातं ठितिं भजन्तीति ठितिभागिया। उपरिविसेसाधिगमवसेन विसेसं भजन्तीति विसेसभागिया। अनिब्बिद्धपुब्बं अप्पदालितपुब्बं लोभक्खन्धं दोसक्खन्धं मोहक्खन्धं निब्बिज्झति पदालेतीति अरियमग्गो निब्बेधो नाम, निब्बिदासहगतानं सञ्‍ञामनसिकारानं समुदाचारवसेन तं निब्बेधं भजन्तीति निब्बेधभागिया

    Idāni samātikuddesāya kathetukamyatāpucchāya ‘‘ime dhammā abhiññeyyāti sotāvadhānaṃ, taṃpajānanā paññā sutamaye ñāṇa’’ntiādayo soḷasa vissajjanuddesā. Tattha ime dhammā abhiññeyyāti ‘‘desayantassā’’ti pāṭhaseso. Ime dhammā abhijānitabbāti satthuno, aññatarassa vā garuṭṭhāniyassa sabrahmacārissa dhammaṃ desayantassa pubbe vuttanayena sotāvadhānaṃ sutaṃ sotāvadhānaṃ nāma. Taṃpajānanā paññā tassa sutassa pajānanā pariyāyaparicchindakapaññā sutamaye ñāṇaṃ nāmāti attho. Tassa pajānanā taṃpajānanāti sāmivacanasamāso. Taṃ pajānanāti vibhattivipallāsavasena upayogavacanaṃ vā. Abhiññeyyāti ca sabhāvalakkhaṇāvabodhavasena sobhanenākārena jānitabbā. Pariññeyyāti sāmaññalakkhaṇāvabodhavasena kiccasamāpanavasena ca byāpitvā jānitabbā. Bhāvetabbāti vaḍḍhetabbā. Sacchikātabbāti paccakkhaṃ kātabbā. Duvidhā hi sacchikiriyā paṭilābhasacchikiriyā ārammaṇasacchikiriyā ca. Paccanīkasamudācāravasena parihāniyasaṅkhātaṃ hānaṃ bhajantīti hānabhāgiyā. Tadanudhammatāya satiyā saṇṭhānavasena ṭhānasaṅkhātaṃ ṭhitiṃ bhajantīti ṭhitibhāgiyā. Uparivisesādhigamavasena visesaṃ bhajantīti visesabhāgiyā. Anibbiddhapubbaṃ appadālitapubbaṃ lobhakkhandhaṃ dosakkhandhaṃ mohakkhandhaṃ nibbijjhati padāletīti ariyamaggo nibbedho nāma, nibbidāsahagatānaṃ saññāmanasikārānaṃ samudācāravasena taṃ nibbedhaṃ bhajantīti nibbedhabhāgiyā.

    सब्बे सङ्खाराति सब्बे सप्पच्‍चया धम्मा। ते हि सङ्खतसङ्खारा नाम। पच्‍चयेहि सङ्गम्म करीयन्तीति सङ्खारा, ते एव पच्‍चयेहि सङ्गम्म कतत्ता सङ्खताति विसेसेत्वा वुत्ता। कम्मनिब्बत्ता तेभूमकरूपारूपधम्मा अभिसङ्खतसङ्खाराति अट्ठकथासु (विसुद्धि॰ २.५८७; विभ॰ अट्ठ॰ २२६ सङ्खारपदनिद्देस) वुत्ता। तेपि ‘‘अनिच्‍चा व सङ्खारा’’तिआदीसु (सं॰ नि॰ १.१८६; २.१४३; दी॰ नि॰ २.२२१, २७२) सङ्खतसङ्खारेसु सङ्गहं गच्छन्ति। ‘‘अविज्‍जागतो अयं, भिक्खवे, पुरिसपुग्गलो पुञ्‍ञञ्‍चेव सङ्खारं अभिसङ्खरोती’’तिआदीसु (सं॰ नि॰ २.५१) अविज्‍जापच्‍चया सङ्खाराव आगता तेभूमिककुसलाकुसलचेतना अभिसङ्खरणकसङ्खारा नाम। ‘‘यावतिका अभिसङ्खारस्स गति, तावतिकं गन्त्वा अक्खाहतं मञ्‍ञे अट्ठासी’’तिआदीसु आगतं कायिकं चेतसिकं वीरियं पयोगाभिसङ्खारो नाम। ‘‘सञ्‍ञावेदयितनिरोधं समापन्‍नस्स खो, आवुसो विसाख, भिक्खुनो पठमं निरुज्झति वचीसङ्खारो, ततो कायसङ्खारो, ततो चित्तसङ्खारो’’तिआदीसु (म॰ नि॰ १.४६४) आगता वितक्‍कविचारा। वाचं सङ्खरोन्तीति वचीसङ्खारा। अस्सासपस्सासा कायेन सङ्खरीयन्तीति कायसङ्खारा। सञ्‍ञा च वेदना च चित्तेन सङ्खरीयन्तीति चित्तसङ्खारा। इध पन सङ्खतसङ्खारा अधिप्पेता।

    Sabbe saṅkhārāti sabbe sappaccayā dhammā. Te hi saṅkhatasaṅkhārā nāma. Paccayehi saṅgamma karīyantīti saṅkhārā, te eva paccayehi saṅgamma katattā saṅkhatāti visesetvā vuttā. Kammanibbattā tebhūmakarūpārūpadhammā abhisaṅkhatasaṅkhārāti aṭṭhakathāsu (visuddhi. 2.587; vibha. aṭṭha. 226 saṅkhārapadaniddesa) vuttā. Tepi ‘‘aniccā va saṅkhārā’’tiādīsu (saṃ. ni. 1.186; 2.143; dī. ni. 2.221, 272) saṅkhatasaṅkhāresu saṅgahaṃ gacchanti. ‘‘Avijjāgato ayaṃ, bhikkhave, purisapuggalo puññañceva saṅkhāraṃ abhisaṅkharotī’’tiādīsu (saṃ. ni. 2.51) avijjāpaccayā saṅkhārāva āgatā tebhūmikakusalākusalacetanā abhisaṅkharaṇakasaṅkhārā nāma. ‘‘Yāvatikā abhisaṅkhārassa gati, tāvatikaṃ gantvā akkhāhataṃ maññe aṭṭhāsī’’tiādīsu āgataṃ kāyikaṃ cetasikaṃ vīriyaṃ payogābhisaṅkhāro nāma. ‘‘Saññāvedayitanirodhaṃ samāpannassa kho, āvuso visākha, bhikkhuno paṭhamaṃ nirujjhati vacīsaṅkhāro, tato kāyasaṅkhāro, tato cittasaṅkhāro’’tiādīsu (ma. ni. 1.464) āgatā vitakkavicārā. Vācaṃ saṅkharontīti vacīsaṅkhārā. Assāsapassāsā kāyena saṅkharīyantīti kāyasaṅkhārā. Saññā ca vedanā ca cittena saṅkharīyantīti cittasaṅkhārā. Idha pana saṅkhatasaṅkhārā adhippetā.

    अनिच्‍चाति हुत्वा अभावट्ठेन। दुक्खाति पीळनट्ठेन। सब्बे धम्माति निब्बानम्पि अन्तोकत्वा वुत्ता। अनत्ताति अवसवत्तनट्ठेन। इदं दुक्खं अरियसच्‍चन्तिआदीसु ‘‘दुक्खसमुदयो दुक्खनिरोधो’’ति वत्तब्बे ‘‘दुक्खसमुदयं दुक्खनिरोध’’न्ति लिङ्गविपल्‍लासो कतो। यस्मा पन बुद्धादयो अरिया पटिविज्झन्ति, तस्मा अरियसच्‍चानीति वुच्‍चन्ति। यथाह ‘‘चत्तारिमानि, भिक्खवे, अरियसच्‍चानि…पे॰… इमानि खो, भिक्खवे, चत्तारि अरियसच्‍चानि। अरिया इमानि पटिविज्झन्ति, तस्मा अरियसच्‍चानीति वुच्‍चन्ती’’ति। अरियस्स सच्‍चानीतिपि अरियसच्‍चानि। यथाह ‘‘सदेवके लोके…पे॰… सदेवमनुस्साय तथागतो अरियो, तस्मा अरियसच्‍चानीति वुच्‍चन्ती’’ति (सं॰ नि॰ ५.१०९८)। एतेसं अभिसम्बुद्धत्ता अरियभावसिद्धितोपि अरियसच्‍चानि। यथाह ‘‘इमेसं खो, भिक्खवे, चतुन्‍नं अरियसच्‍चानं यथाभूतं अभिसम्बुद्धत्ता तथागतो अरहं सम्मासम्बुद्धो अरियोति वुच्‍चती’’ति (सं॰ नि॰ ५.१०९३)। अरियानि सच्‍चानीतिपि अरियसच्‍चानि। अरियानीति अवितथानि, अविसंवादकानीति अत्थो। यथाह ‘‘इमानि खो, भिक्खवे, चत्तारि अरियसच्‍चानि तथानि अवितथानि अनञ्‍ञथानि, तस्मा अरियसच्‍चानीति वुच्‍चन्ती’’ति (सं॰ नि॰ ५.१०९७)। सच्‍चानीति को सच्‍चट्ठोति चे? यो पञ्‍ञाचक्खुना उपपरिक्खमानानं मायाव विपरीतो, मरीचीव विसंवादको, तित्थियानं परिकप्पितअत्ताव अनुपलब्भसभावो च न होति, अथ खो बाधनपभवसन्तिनिय्यानप्पकारेन तच्छाविपरीतभूतभावेन अरियञाणस्स गोचरो होतियेव। एस अग्गिलक्खणं विय लोकपकति विय च तच्छाविपरीतभूतभावो सच्‍चट्ठोति वेदितब्बो। यथाह ‘‘इदं दुक्खन्ति, भिक्खवे, तथमेतं अवितथमेतं अनञ्‍ञथमेत’’न्ति (सं॰ नि॰ ५.१०९०) वित्थारो। अपिच –

    Aniccāti hutvā abhāvaṭṭhena. Dukkhāti pīḷanaṭṭhena. Sabbe dhammāti nibbānampi antokatvā vuttā. Anattāti avasavattanaṭṭhena. Idaṃ dukkhaṃ ariyasaccantiādīsu ‘‘dukkhasamudayo dukkhanirodho’’ti vattabbe ‘‘dukkhasamudayaṃ dukkhanirodha’’nti liṅgavipallāso kato. Yasmā pana buddhādayo ariyā paṭivijjhanti, tasmā ariyasaccānīti vuccanti. Yathāha ‘‘cattārimāni, bhikkhave, ariyasaccāni…pe… imāni kho, bhikkhave, cattāri ariyasaccāni. Ariyā imāni paṭivijjhanti, tasmā ariyasaccānīti vuccantī’’ti. Ariyassa saccānītipi ariyasaccāni. Yathāha ‘‘sadevake loke…pe… sadevamanussāya tathāgato ariyo, tasmā ariyasaccānīti vuccantī’’ti (saṃ. ni. 5.1098). Etesaṃ abhisambuddhattā ariyabhāvasiddhitopi ariyasaccāni. Yathāha ‘‘imesaṃ kho, bhikkhave, catunnaṃ ariyasaccānaṃ yathābhūtaṃ abhisambuddhattā tathāgato arahaṃ sammāsambuddho ariyoti vuccatī’’ti (saṃ. ni. 5.1093). Ariyāni saccānītipi ariyasaccāni. Ariyānīti avitathāni, avisaṃvādakānīti attho. Yathāha ‘‘imāni kho, bhikkhave, cattāri ariyasaccāni tathāni avitathāni anaññathāni, tasmā ariyasaccānīti vuccantī’’ti (saṃ. ni. 5.1097). Saccānīti ko saccaṭṭhoti ce? Yo paññācakkhunā upaparikkhamānānaṃ māyāva viparīto, marīcīva visaṃvādako, titthiyānaṃ parikappitaattāva anupalabbhasabhāvo ca na hoti, atha kho bādhanapabhavasantiniyyānappakārena tacchāviparītabhūtabhāvena ariyañāṇassa gocaro hotiyeva. Esa aggilakkhaṇaṃ viya lokapakati viya ca tacchāviparītabhūtabhāvo saccaṭṭhoti veditabbo. Yathāha ‘‘idaṃ dukkhanti, bhikkhave, tathametaṃ avitathametaṃ anaññathameta’’nti (saṃ. ni. 5.1090) vitthāro. Apica –

    नाबाधकं यतो दुक्खं, दुक्खा अञ्‍ञं न बाधकं।

    Nābādhakaṃ yato dukkhaṃ, dukkhā aññaṃ na bādhakaṃ;

    बाधकत्तनियामेन, ततो सच्‍चमिदं मतं॥

    Bādhakattaniyāmena, tato saccamidaṃ mataṃ.

    तं विना नाञ्‍ञतो दुक्खं, न होति न च तं ततो।

    Taṃ vinā nāññato dukkhaṃ, na hoti na ca taṃ tato;

    दुक्खहेतु नियामेन, इति सच्‍चं विसत्तिका॥

    Dukkhahetu niyāmena, iti saccaṃ visattikā.

    नाञ्‍ञा निब्बानतो सन्ति, सन्तं न च न तं यतो।

    Nāññā nibbānato santi, santaṃ na ca na taṃ yato;

    सन्तभावनियामेन, ततो सच्‍चमिदं मतं॥

    Santabhāvaniyāmena, tato saccamidaṃ mataṃ.

    मग्गा अञ्‍ञं न निय्यानं, अनिय्यानो न चापि सो।

    Maggā aññaṃ na niyyānaṃ, aniyyāno na cāpi so;

    तच्छनिय्यानभावेन, इति सो सच्‍चसम्मतो॥

    Tacchaniyyānabhāvena, iti so saccasammato.

    इति तच्छाविपल्‍लास-भूतभावं चतूस्वपि।

    Iti tacchāvipallāsa-bhūtabhāvaṃ catūsvapi;

    दुक्खादीस्वविसेसेन, सच्‍चट्ठं आहु पण्डिताति॥

    Dukkhādīsvavisesena, saccaṭṭhaṃ āhu paṇḍitāti.

    सो पनायं सच्‍चसद्दो अनेकेसु अत्थेसु दिस्सति। सेय्यथिदं – ‘‘सच्‍चं भणे न कुज्झेय्या’’तिआदीसु (ध॰ प॰ २२४) वाचासच्‍चे। ‘‘सच्‍चे ठिता समणब्राह्मणा चा’’तिआदीसु (जा॰ २.२१.४३३) विरतिसच्‍चे। ‘‘कस्मा नु सच्‍चानि वदन्ति नाना, पवादियासे कुसलावदाना’’तिआदीसु (सु॰ नि॰ ८९१) दिट्ठिसच्‍चे। ‘‘एकञ्हि सच्‍चं न दुतीयमत्थि, यस्मिं पजा नो विवदे पजान’’न्तिआदीसु (सु॰ नि॰ ८९०; महानि॰ ११९) परमत्थसच्‍चे निब्बाने चेव मग्गे च। ‘‘चतुन्‍नं सच्‍चानं कति कुसला कति अकुसला’’तिआदीसु (विभ॰ २१६) अरियसच्‍चे। स्वायमिधापि अरियसच्‍चे पवत्ततीति।

    So panāyaṃ saccasaddo anekesu atthesu dissati. Seyyathidaṃ – ‘‘saccaṃ bhaṇe na kujjheyyā’’tiādīsu (dha. pa. 224) vācāsacce. ‘‘Sacce ṭhitā samaṇabrāhmaṇā cā’’tiādīsu (jā. 2.21.433) viratisacce. ‘‘Kasmā nu saccāni vadanti nānā, pavādiyāse kusalāvadānā’’tiādīsu (su. ni. 891) diṭṭhisacce. ‘‘Ekañhi saccaṃ na dutīyamatthi, yasmiṃ pajā no vivade pajāna’’ntiādīsu (su. ni. 890; mahāni. 119) paramatthasacce nibbāne ceva magge ca. ‘‘Catunnaṃ saccānaṃ kati kusalā kati akusalā’’tiādīsu (vibha. 216) ariyasacce. Svāyamidhāpi ariyasacce pavattatīti.

    निद्देसवारसङ्गहितस्स विस्सज्‍जनुद्देसस्स

    Niddesavārasaṅgahitassa vissajjanuddesassa

    अत्थवण्णना निट्ठिता।

    Atthavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / पटिसम्भिदामग्गपाळि • Paṭisambhidāmaggapāḷi / १. सुतमयञाणनिद्देसो • 1. Sutamayañāṇaniddeso


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact