| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
๘. วิตกฺกวิปฺผารสทฺทกถาวณฺณนา
8. Vitakkavipphārasaddakathāvaṇṇanā
๕๖๓. อิทานิ วิตกฺกวิปฺผารสทฺทกถา นาม โหติฯ ตตฺถ ยสฺมา ‘‘วิตกฺกวิจารา วจีสงฺขารา’’ติ วุตฺตา, ตสฺมา สพฺพโส วิตกฺกยโต วิจารยโต อนฺตมโส มโนธาตุปวตฺติกาเลปิ วิตกฺกวิปฺผาโร สโทฺทเยวาติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ ปุพฺพเสลิยานํ; เต สนฺธาย สพฺพโสติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส ปฎิญฺญา อิตรสฺสฯ อถ นํ ยทิ วิตกฺกวิปฺผารมตฺตํ สโทฺท, ผสฺสาทิวิปฺผาโรปิ สโทฺท ภเวยฺยาติ โจเทตุํ สพฺพโส ผุสยโตติอาทิมาหฯ อิตโร ตาทิสํ สุตฺตเลสํ อปสฺสโนฺต ปฎิกฺขิปติฯ วิตกฺกวิปฺผาโร สโทฺท โสตวิเญฺญโยฺยติ วิตกฺกสฺส วิปฺผารมตฺตเมว สโทฺทติ กตฺวา ปุจฺฉติ, น วิตกฺกวิปฺผารสมุฎฺฐิตํ สุตฺตปมตฺตานํ สทฺทํ, อิตโร ปฎิกฺขิปติฯ นนุ วิตกฺกวิปฺผารสโทฺท น โสตวิเญฺญโยฺยติ อิทํ ตเสฺสว ลทฺธิยา ทเสฺสติฯ โส หิ วิตกฺกวิปฺผารมตฺตเมว สทฺทํ วทติ, โส น โสตวิเญฺญโยฺยติฯ อิตโร ปน ‘‘วิตกฺกวิปฺผารสทฺทํ สุตฺวา อาทิสตี’’ ติ (ที. นิ. ๓.๑๔๘) วจนโต โสตวิเญฺญโยฺยวาติ วทติฯ
563. Idāni vitakkavipphārasaddakathā nāma hoti. Tattha yasmā ‘‘vitakkavicārā vacīsaṅkhārā’’ti vuttā, tasmā sabbaso vitakkayato vicārayato antamaso manodhātupavattikālepi vitakkavipphāro saddoyevāti yesaṃ laddhi, seyyathāpi pubbaseliyānaṃ; te sandhāya sabbasoti pucchā sakavādissa paṭiññā itarassa. Atha naṃ yadi vitakkavipphāramattaṃ saddo, phassādivipphāropi saddo bhaveyyāti codetuṃ sabbaso phusayatotiādimāha. Itaro tādisaṃ suttalesaṃ apassanto paṭikkhipati. Vitakkavipphāro saddo sotaviññeyyoti vitakkassa vipphāramattameva saddoti katvā pucchati, na vitakkavipphārasamuṭṭhitaṃ suttapamattānaṃ saddaṃ, itaro paṭikkhipati. Nanu vitakkavipphārasaddo na sotaviññeyyoti idaṃ tasseva laddhiyā dasseti. So hi vitakkavipphāramattameva saddaṃ vadati, so na sotaviññeyyoti. Itaro pana ‘‘vitakkavipphārasaddaṃ sutvā ādisatī’’ ti (dī. ni. 3.148) vacanato sotaviññeyyovāti vadati.
วิตกฺกวิปฺผารสทฺทกถาวณฺณนาฯ
Vitakkavipphārasaddakathāvaṇṇanā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi / (๙๑) ๘. วิตกฺกวิปฺผารสทฺทกถา • (91) 8. Vitakkavipphārasaddakathā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๘. วิตกฺกวิปฺผารสทฺทกถาวณฺณนา • 8. Vitakkavipphārasaddakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ๘. วิตกฺกวิปฺผารสทฺทกถาวณฺณนา • 8. Vitakkavipphārasaddakathāvaṇṇanā
