Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
၃. ဝိတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ
3. Vittasuttavaṇṇanā
၇၃. သဒ္ဓာယာတိ သဒ္ဓာဟေတု။ ကုလသမ္ပဒာတိ ခတ္တိယာဒိသမ္ပတ္တိယော။ သဗ္ဗလောကိယလောကုတ္တရဝိတ္တပဋိလာဘဟေတုတော သဒ္ဓာဝိတ္တမေဝ။ ဟေဋ္ဌာ တိဏ္ဏံ ဒ္ဝာရာနံ ဝသေန ဥပ္ပန္နကသ္သ သဗ္ဗသ္သပိ အနဝဇ္ဇဓမ္မသ္သ သင္ဂဏ္ဟနတော ‘‘ဓမ္မောတိ ဒသကုသလကမ္မပထော’’တိ ဝုတ္တံ။ အသံကိလိဋ္ဌသုခန္တိ။ နိရာမိသံ သုခံ။ တမေဝ သာမိသံ ဥပနိဓာယ သမ္ဘာဝေန္တော အာဟ ‘‘အသံကိလိဋ္ဌ’’န္တိ။ အသေစနကဘာဝေန အဘိရုစိဇနနတော ပိယာကိစ္ဆကရဏတော ဗဟုံ သုစိရမ္ပိ ကာလံ အာသေဝန္တသ္သ အဒောသာဝဟတော သစ္စမေဝ မဓုရတရံ။ န ဟိ တံ ပိဝိတဗ္ဗတော သာဒိတဗ္ဗတော အနုဘဝိတဗ္ဗတော ရသောတိ ဝတ္တဗ္ဗတံ အရဟတိ။ ဣဒာနိ တသ္သ ကိစ္စသမ္ပတ္တိအတ္ထေဟိပိ မဟာရဟတံ ဒသ္သေတုံ ‘‘သစ္စသ္မိံ ဟီ’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ နဒီနိဝတ္တနံ မဟာကပ္ပိနဝတ္ထုအာဒီဟိ (ဓ. ပ. အဋ္ဌ. ၁.မဟာကပ္ပိနတ္ထေရဝတ္ထု; အ. နိ. အဋ္ဌ. ၁.၁.၂၃၁; ထေရဂာ. အဋ္ဌ. ၂.မဟာကပ္ပိနတ္ထေရဂာထာဝဏ္ဏနာ) ဒီပေတဗ္ဗံ, ဣတရာနိ ကဏ္ဟဒီပာယနဇာတက- (ဇာ. ၁.၁၀.၆၂ အာဒယော) သုတသောမ- (ဇာ. ၂.၂၁.၃၇၁ အာဒယော) မစ္ဆဇာတကေဟိ (ဇာ. ၁.၁.၃၄, ၇၅; ၁.၂.၁၃၁ အာဒယော) ဒီပေတဗ္ဗာနိ။ နိမ္မဒ္ဒေန္တိ အဘိဘဝန္တိ။ မဓုရတရန္တိ သုန္ဒရတရံ သေဋ္ဌေသူတိ အတ္ထော။ ပညာဇီဝီတိ ပညာယ ဇီဝနသီလောတိ ပညာဇီဝီ, ပညာပုဗ္ဗင္ဂမစရိယောတိ အတ္ထော။ ပညာဇီဝီတိ စ ပညာဝသေန ဣရိယတိ ဝတ္တတိ ဇီဝိတံ ပဝတ္တေတီတိ အတ္ထောတိ ဒသ္သေန္တော ‘‘ယော ပညာဇီဝီ’’တိအာဒိမာဟ။ ‘‘ဇီဝတ’’န္တိ ကေစိ ပဌန္တိ, ဇီဝန္တာနံ ပညာဇီဝိံ သေဋ္ဌမာဟူတိ အတ္ထော။
73.Saddhāyāti saddhāhetu. Kulasampadāti khattiyādisampattiyo. Sabbalokiyalokuttaravittapaṭilābhahetuto saddhāvittameva. Heṭṭhā tiṇṇaṃ dvārānaṃ vasena uppannakassa sabbassapi anavajjadhammassa saṅgaṇhanato ‘‘dhammoti dasakusalakammapatho’’ti vuttaṃ. Asaṃkiliṭṭhasukhanti. Nirāmisaṃ sukhaṃ. Tameva sāmisaṃ upanidhāya sambhāvento āha ‘‘asaṃkiliṭṭha’’nti. Asecanakabhāvena abhirucijananato piyākicchakaraṇato bahuṃ sucirampi kālaṃ āsevantassa adosāvahato saccameva madhurataraṃ. Na hi taṃ pivitabbato sāditabbato anubhavitabbato rasoti vattabbataṃ arahati. Idāni tassa kiccasampattiatthehipi mahārahataṃ dassetuṃ ‘‘saccasmiṃ hī’’tiādi vuttaṃ. Tattha nadīnivattanaṃ mahākappinavatthuādīhi (dha. pa. aṭṭha. 1.mahākappinattheravatthu; a. ni. aṭṭha. 1.1.231; theragā. aṭṭha. 2.mahākappinattheragāthāvaṇṇanā) dīpetabbaṃ, itarāni kaṇhadīpāyanajātaka- (jā. 1.10.62 ādayo) sutasoma- (jā. 2.21.371 ādayo) macchajātakehi (jā. 1.1.34, 75; 1.2.131 ādayo) dīpetabbāni. Nimmaddenti abhibhavanti. Madhurataranti sundarataraṃ seṭṭhesūti attho. Paññājīvīti paññāya jīvanasīloti paññājīvī, paññāpubbaṅgamacariyoti attho. Paññājīvīti ca paññāvasena iriyati vattati jīvitaṃ pavattetīti atthoti dassento ‘‘yo paññājīvī’’tiādimāha. ‘‘Jīvata’’nti keci paṭhanti, jīvantānaṃ paññājīviṃ seṭṭhamāhūti attho.
ဝိတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Vittasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၃. ဝိတ္တသုတ္တံ • 3. Vittasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၃. ဝိတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Vittasuttavaṇṇanā