| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
२. वित्थारसुत्तवण्णना
2. Vitthārasuttavaṇṇanā
२३३. दुतिये सब्याबज्झन्ति सदोसं। कायसङ्खारन्ति कायद्वारचेतनं। अभिसङ्खरोतीति आयूहति सम्पिण्डेति। सेसद्वयेपि एसेव नयो। सब्याबज्झं लोकन्ति सदुक्खं लोकं। सब्याबज्झा फस्साति सदुक्खा विपाकफस्सा। सब्याबज्झं वेदनं वेदियतीति साबाधं विपाकवेदनं वेदियति। एकन्तदुक्खन्ति एकन्तेनेव दुक्खं, न सुखसम्मिस्सं। सेय्यथापि सत्ता नेरयिकाति एत्थ सेय्यथापीति निदस्सनत्थे निपातो। तेन केवलं नेरयिकसत्ते दस्सेति, अञ्ञे पन तंसरिक्खका नाम नत्थि। इमिना उपायेन सब्बत्थ अत्थो वेदितब्बो। सेय्यथापि मनुस्सातिआदीसु पन मनुस्सानं ताव कालेन सुखा वेदना उप्पज्जति, कालेन दुक्खा वेदना। एकच्चे च देवाति एत्थ पन कामावचरदेवा दट्ठब्बा। तेसञ्हि महेसक्खतरा देवता दिस्वा निसिन्नासनतो वुट्ठानं, पारुतउत्तरासङ्गस्स ओतारणं, अञ्जलिपग्गण्हनन्तिआदीनं वसेन कालेन दुक्खं उप्पज्जति, दिब्बसम्पत्तिं अनुभवन्तानं कालेन सुखं। एकच्चे च विनिपातिकाति एत्थ वेमानिकपेता दट्ठब्बा। ते निरन्तरमेव एकस्मिं काले सुखं, एकस्मिं काले दुक्खं वेदियन्ति। नागसुपण्णहत्थिअस्सादयो पन मनुस्सा विय वोकिण्णसुखदुक्खाव होन्ति। पहानाय या चेतनाति एत्थ विवट्टगामिनी मग्गचेतना वेदितब्बा। सा हि कम्मक्खयाय संवत्ततीति।
233. Dutiye sabyābajjhanti sadosaṃ. Kāyasaṅkhāranti kāyadvāracetanaṃ. Abhisaṅkharotīti āyūhati sampiṇḍeti. Sesadvayepi eseva nayo. Sabyābajjhaṃ lokanti sadukkhaṃ lokaṃ. Sabyābajjhā phassāti sadukkhā vipākaphassā. Sabyābajjhaṃ vedanaṃ vediyatīti sābādhaṃ vipākavedanaṃ vediyati. Ekantadukkhanti ekanteneva dukkhaṃ, na sukhasammissaṃ. Seyyathāpi sattā nerayikāti ettha seyyathāpīti nidassanatthe nipāto. Tena kevalaṃ nerayikasatte dasseti, aññe pana taṃsarikkhakā nāma natthi. Iminā upāyena sabbattha attho veditabbo. Seyyathāpi manussātiādīsu pana manussānaṃ tāva kālena sukhā vedanā uppajjati, kālena dukkhā vedanā. Ekacceca devāti ettha pana kāmāvacaradevā daṭṭhabbā. Tesañhi mahesakkhatarā devatā disvā nisinnāsanato vuṭṭhānaṃ, pārutauttarāsaṅgassa otāraṇaṃ, añjalipaggaṇhanantiādīnaṃ vasena kālena dukkhaṃ uppajjati, dibbasampattiṃ anubhavantānaṃ kālena sukhaṃ. Ekacce ca vinipātikāti ettha vemānikapetā daṭṭhabbā. Te nirantarameva ekasmiṃ kāle sukhaṃ, ekasmiṃ kāle dukkhaṃ vediyanti. Nāgasupaṇṇahatthiassādayo pana manussā viya vokiṇṇasukhadukkhāva honti. Pahānāya yā cetanāti ettha vivaṭṭagāminī maggacetanā veditabbā. Sā hi kammakkhayāya saṃvattatīti.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / २. वित्थारसुत्तं • 2. Vitthārasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / २. वित्थारसुत्तवण्णना • 2. Vitthārasuttavaṇṇanā
