Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៦. វិត្ថតធនសុត្តំ
6. Vitthatadhanasuttaṃ
៦. ‘‘សត្តិមានិ, ភិក្ខវេ, ធនានិ។ កតមានិ សត្ត? សទ្ធាធនំ, សីលធនំ, ហិរីធនំ, ឱត្តប្បធនំ, សុតធនំ, ចាគធនំ, បញ្ញាធនំ។
6. ‘‘Sattimāni, bhikkhave, dhanāni. Katamāni satta? Saddhādhanaṃ, sīladhanaṃ, hirīdhanaṃ, ottappadhanaṃ, sutadhanaṃ, cāgadhanaṃ, paññādhanaṃ.
‘‘កតមញ្ច, ភិក្ខវេ, សទ្ធាធនំ? ឥធ, ភិក្ខវេ, អរិយសាវកោ សទ្ធោ ហោតិ, សទ្ទហតិ តថាគតស្ស ពោធិំ – ‘ឥតិបិ សោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ…បេ.… ពុទ្ធោ ភគវា’តិ។ ឥទំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, សទ្ធាធនំ។
‘‘Katamañca, bhikkhave, saddhādhanaṃ? Idha, bhikkhave, ariyasāvako saddho hoti, saddahati tathāgatassa bodhiṃ – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho…pe… buddho bhagavā’ti. Idaṃ vuccati, bhikkhave, saddhādhanaṃ.
‘‘កតមញ្ច , ភិក្ខវេ, សីលធនំ? ឥធ, ភិក្ខវេ, អរិយសាវកោ បាណាតិបាតា បដិវិរតោ ហោតិ…បេ.… សុរាមេរយមជ្ជបមាទដ្ឋានា បដិវិរតោ ហោតិ។ ឥទំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, សីលធនំ។
‘‘Katamañca , bhikkhave, sīladhanaṃ? Idha, bhikkhave, ariyasāvako pāṇātipātā paṭivirato hoti…pe… surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato hoti. Idaṃ vuccati, bhikkhave, sīladhanaṃ.
‘‘កតមញ្ច, ភិក្ខវេ, ហិរីធនំ? ឥធ, ភិក្ខវេ, អរិយសាវកោ ហិរីមា ហោតិ, ហិរីយតិ កាយទុច្ចរិតេន វចីទុច្ចរិតេន មនោទុច្ចរិតេន, ហិរីយតិ បាបកានំ អកុសលានំ ធម្មានំ សមាបត្តិយា។ ឥទំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, ហិរីធនំ។
‘‘Katamañca, bhikkhave, hirīdhanaṃ? Idha, bhikkhave, ariyasāvako hirīmā hoti, hirīyati kāyaduccaritena vacīduccaritena manoduccaritena, hirīyati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā. Idaṃ vuccati, bhikkhave, hirīdhanaṃ.
‘‘កតមញ្ច, ភិក្ខវេ, ឱត្តប្បធនំ? ឥធ, ភិក្ខវេ, អរិយសាវកោ ឱត្តប្បី ហោតិ, ឱត្តប្បតិ កាយទុច្ចរិតេន វចីទុច្ចរិតេន មនោទុច្ចរិតេន, ឱត្តប្បតិ បាបកានំ អកុសលានំ ធម្មានំ សមាបត្តិយា។ ឥទំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, ឱត្តប្បធនំ។
‘‘Katamañca, bhikkhave, ottappadhanaṃ? Idha, bhikkhave, ariyasāvako ottappī hoti, ottappati kāyaduccaritena vacīduccaritena manoduccaritena, ottappati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā. Idaṃ vuccati, bhikkhave, ottappadhanaṃ.
‘‘កតមញ្ច , ភិក្ខវេ, សុតធនំ? ឥធ , ភិក្ខវេ, អរិយសាវកោ ពហុស្សុតោ ហោតិ សុតធរោ សុតសន្និចយោ។ យេ តេ ធម្មា អាទិកល្យាណា មជ្ឈេកល្យាណា បរិយោសានកល្យាណា សាត្ថំ សព្យញ្ជនំ, កេវលបរិបុណ្ណំ បរិសុទ្ធំ ព្រហ្មចរិយំ អភិវទន្តិ។ តថារូបាស្ស ធម្មា ពហុស្សុតា ហោន្តិ ធាតា វចសា បរិចិតា មនសានុបេក្ខិតា ទិដ្ឋិយា សុប្បដិវិទ្ធា។ ឥទំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, សុតធនំ។
‘‘Katamañca , bhikkhave, sutadhanaṃ? Idha , bhikkhave, ariyasāvako bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo. Ye te dhammā ādikalyāṇā majjhekalyāṇā pariyosānakalyāṇā sātthaṃ sabyañjanaṃ, kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ abhivadanti. Tathārūpāssa dhammā bahussutā honti dhātā vacasā paricitā manasānupekkhitā diṭṭhiyā suppaṭividdhā. Idaṃ vuccati, bhikkhave, sutadhanaṃ.
‘‘កតមញ្ច, ភិក្ខវេ, ចាគធនំ? ឥធ, ភិក្ខវេ, អរិយសាវកោ វិគតមលមច្ឆេរេន ចេតសា អគារំ អជ្ឈាវសតិ មុត្តចាគោ បយតបាណិ វោស្សគ្គរតោ យាចយោគោ ទានសំវិភាគរតោ។ ឥទំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, ចាគធនំ។
‘‘Katamañca, bhikkhave, cāgadhanaṃ? Idha, bhikkhave, ariyasāvako vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati muttacāgo payatapāṇi vossaggarato yācayogo dānasaṃvibhāgarato. Idaṃ vuccati, bhikkhave, cāgadhanaṃ.
‘‘កតមញ្ច, ភិក្ខវេ, បញ្ញាធនំ? ឥធ, ភិក្ខវេ, អរិយសាវកោ បញ្ញវា ហោតិ…បេ.… សម្មា ទុក្ខក្ខយគាមិនិយា។ ឥទំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, បញ្ញាធនំ។ ឥមានិ ខោ, ភិក្ខវេ, សត្តធនានីតិ។
‘‘Katamañca, bhikkhave, paññādhanaṃ? Idha, bhikkhave, ariyasāvako paññavā hoti…pe… sammā dukkhakkhayagāminiyā. Idaṃ vuccati, bhikkhave, paññādhanaṃ. Imāni kho, bhikkhave, sattadhanānīti.
‘‘សទ្ធាធនំ សីលធនំ, ហិរី ឱត្តប្បិយំ ធនំ;
‘‘Saddhādhanaṃ sīladhanaṃ, hirī ottappiyaṃ dhanaṃ;
សុតធនញ្ច ចាគោ ច, បញ្ញា វេ សត្តមំ ធនំ។
Sutadhanañca cāgo ca, paññā ve sattamaṃ dhanaṃ.
‘‘យស្ស ឯតេ ធនា អត្ថិ, ឥត្ថិយា បុរិសស្ស វា;
‘‘Yassa ete dhanā atthi, itthiyā purisassa vā;
អទលិទ្ទោតិ តំ អាហុ, អមោឃំ តស្ស ជីវិតំ។
Adaliddoti taṃ āhu, amoghaṃ tassa jīvitaṃ.
‘‘តស្មា សទ្ធញ្ច សីលញ្ច, បសាទំ ធម្មទស្សនំ;
‘‘Tasmā saddhañca sīlañca, pasādaṃ dhammadassanaṃ;
អនុយុញ្ជេថ មេធាវី, សរំ ពុទ្ធាន សាសន’’ន្តិ។ ឆដ្ឋំ;
Anuyuñjetha medhāvī, saraṃ buddhāna sāsana’’nti. chaṭṭhaṃ;
Related texts:
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ១. ធនវគ្គវណ្ណនា • 1. Dhanavaggavaṇṇanā