Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
२-६. वित्थतसुत्तादिवण्णना
2-6. Vitthatasuttādivaṇṇanā
२-६. दुतिये हिरीयतीति लज्जति विरज्जति। यस्मा हिरी पापजिगुच्छनलक्खणा, तस्मा ‘‘जिगुच्छतीति अत्थो’’ति वुत्तं। ओत्तप्पतीति उत्रसति। पापुत्रासलक्खणञ्हि ओत्तप्पं।
2-6. Dutiye hirīyatīti lajjati virajjati. Yasmā hirī pāpajigucchanalakkhaṇā, tasmā ‘‘jigucchatīti attho’’ti vuttaṃ. Ottappatīti utrasati. Pāputrāsalakkhaṇañhi ottappaṃ.
पग्गहितवीरियोति सङ्कोचं अनापन्नवीरियो। तेनाह ‘‘अनोसक्कितमानसो’’ति। पहानत्थायाति समुच्छिन्नत्थाय। कुसलानं धम्मानं उपसम्पदा नाम समधिगमो एवाति आह ‘‘पटिलाभत्थाया’’ति।
Paggahitavīriyoti saṅkocaṃ anāpannavīriyo. Tenāha ‘‘anosakkitamānaso’’ti. Pahānatthāyāti samucchinnatthāya. Kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadā nāma samadhigamo evāti āha ‘‘paṭilābhatthāyā’’ti.
गतिअत्था धातुसद्दा बुद्धिअत्था होन्तीति आह ‘‘उदयञ्च वयञ्च पटिविज्झितुं समत्थाया’’ति। मिस्सकनयेनायं देसना गताति आह ‘‘विक्खम्भनवसेन च समुच्छेदवसेन चा’’ति। तेनाह ‘‘विपस्सनापञ्ञाय चेव मग्गपञ्ञाय चा’’ति। विपस्सनापञ्ञाय विक्खम्भनकिरियतो सा च खो पदेसिकाति निप्पदेसिकं कत्वा दस्सेतुं ‘‘मग्गपञ्ञाय पटिलाभसंवत्तनतो’’ति वुत्तं। दुक्खक्खयगामिनिभावेपि एसेव नयो। सम्माति याथावतो। अकुप्पधम्मताय हि मग्गपञ्ञाय खेपितं खेपितमेव, नास्स पुन खेपनकिच्चं अत्थीति उपायेन ञायेन सा पवत्ततीति आह ‘‘हेतुना नयेना’’ति। ततियादीसु नत्थि वत्तब्बं।
Gatiatthā dhātusaddā buddhiatthā hontīti āha ‘‘udayañca vayañca paṭivijjhituṃ samatthāyā’’ti. Missakanayenāyaṃ desanā gatāti āha ‘‘vikkhambhanavasena ca samucchedavasena cā’’ti. Tenāha ‘‘vipassanāpaññāya ceva maggapaññāya cā’’ti. Vipassanāpaññāya vikkhambhanakiriyato sā ca kho padesikāti nippadesikaṃ katvā dassetuṃ ‘‘maggapaññāya paṭilābhasaṃvattanato’’ti vuttaṃ. Dukkhakkhayagāminibhāvepi eseva nayo. Sammāti yāthāvato. Akuppadhammatāya hi maggapaññāya khepitaṃ khepitameva, nāssa puna khepanakiccaṃ atthīti upāyena ñāyena sā pavattatīti āha ‘‘hetunā nayenā’’ti. Tatiyādīsu natthi vattabbaṃ.
वित्थतसुत्तादिवण्णना निट्ठिता।
Vitthatasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya
२. वित्थतसुत्तं • 2. Vitthatasuttaṃ
३. दुक्खसुत्तं • 3. Dukkhasuttaṃ
४. यथाभतसुत्तं • 4. Yathābhatasuttaṃ
५. सिक्खासुत्तं • 5. Sikkhāsuttaṃ
६. समापत्तिसुत्तं • 6. Samāpattisuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
२. वित्थतसुत्तवण्णना • 2. Vitthatasuttavaṇṇanā
६. समापत्तिसुत्तवण्णना • 6. Samāpattisuttavaṇṇanā