| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
๒-๖. วิตฺถตสุตฺตาทิวณฺณนา
2-6. Vitthatasuttādivaṇṇanā
๒-๖. ทุติเย หิรียตีติ ลชฺชติ วิรชฺชติฯ ยสฺมา หิรี ปาปชิคุจฺฉนลกฺขณา, ตสฺมา ‘‘ชิคุจฺฉตีติ อโตฺถ’’ติ วุตฺตํฯ โอตฺตปฺปตีติ อุตฺรสติฯ ปาปุตฺราสลกฺขณญฺหิ โอตฺตปฺปํฯ
2-6. Dutiye hirīyatīti lajjati virajjati. Yasmā hirī pāpajigucchanalakkhaṇā, tasmā ‘‘jigucchatīti attho’’ti vuttaṃ. Ottappatīti utrasati. Pāputrāsalakkhaṇañhi ottappaṃ.
ปคฺคหิตวีริโยติ สโงฺกจํ อนาปนฺนวีริโยฯ เตนาห ‘‘อโนสกฺกิตมานโส’’ติฯ ปหานตฺถายาติ สมุจฺฉินฺนตฺถายฯ กุสลานํ ธมฺมานํ อุปสมฺปทา นาม สมธิคโม เอวาติ อาห ‘‘ปฎิลาภตฺถายา’’ติฯ
Paggahitavīriyoti saṅkocaṃ anāpannavīriyo. Tenāha ‘‘anosakkitamānaso’’ti. Pahānatthāyāti samucchinnatthāya. Kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadā nāma samadhigamo evāti āha ‘‘paṭilābhatthāyā’’ti.
คติอตฺถา ธาตุสทฺทา พุทฺธิอตฺถา โหนฺตีติ อาห ‘‘อุทยญฺจ วยญฺจ ปฎิวิชฺฌิตุํ สมตฺถายา’’ติฯ มิสฺสกนเยนายํ เทสนา คตาติ อาห ‘‘วิกฺขมฺภนวเสน จ สมุเจฺฉทวเสน จา’’ติฯ เตนาห ‘‘วิปสฺสนาปญฺญาย เจว มคฺคปญฺญาย จา’’ติฯ วิปสฺสนาปญฺญาย วิกฺขมฺภนกิริยโต สา จ โข ปเทสิกาติ นิปฺปเทสิกํ กตฺวา ทเสฺสตุํ ‘‘มคฺคปญฺญาย ปฎิลาภสํวตฺตนโต’’ติ วุตฺตํฯ ทุกฺขกฺขยคามินิภาเวปิ เอเสว นโยฯ สมฺมาติ ยาถาวโตฯ อกุปฺปธมฺมตาย หิ มคฺคปญฺญาย เขปิตํ เขปิตเมว, นาสฺส ปุน เขปนกิจฺจํ อตฺถีติ อุปาเยน ญาเยน สา ปวตฺตตีติ อาห ‘‘เหตุนา นเยนา’’ติฯ ตติยาทีสุ นตฺถิ วตฺตพฺพํฯ
Gatiatthā dhātusaddā buddhiatthā hontīti āha ‘‘udayañca vayañca paṭivijjhituṃ samatthāyā’’ti. Missakanayenāyaṃ desanā gatāti āha ‘‘vikkhambhanavasena ca samucchedavasena cā’’ti. Tenāha ‘‘vipassanāpaññāya ceva maggapaññāya cā’’ti. Vipassanāpaññāya vikkhambhanakiriyato sā ca kho padesikāti nippadesikaṃ katvā dassetuṃ ‘‘maggapaññāya paṭilābhasaṃvattanato’’ti vuttaṃ. Dukkhakkhayagāminibhāvepi eseva nayo. Sammāti yāthāvato. Akuppadhammatāya hi maggapaññāya khepitaṃ khepitameva, nāssa puna khepanakiccaṃ atthīti upāyena ñāyena sā pavattatīti āha ‘‘hetunā nayenā’’ti. Tatiyādīsu natthi vattabbaṃ.
วิตฺถตสุตฺตาทิวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Vitthatasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya
๒. วิตฺถตสุตฺตํ • 2. Vitthatasuttaṃ
๓. ทุกฺขสุตฺตํ • 3. Dukkhasuttaṃ
๔. ยถาภตสุตฺตํ • 4. Yathābhatasuttaṃ
๕. สิกฺขาสุตฺตํ • 5. Sikkhāsuttaṃ
๖. สมาปตฺติสุตฺตํ • 6. Samāpattisuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
๒. วิตฺถตสุตฺตวณฺณนา • 2. Vitthatasuttavaṇṇanā
๖. สมาปตฺติสุตฺตวณฺณนา • 6. Samāpattisuttavaṇṇanā
