| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
२. वित्थतसुत्तवण्णना
2. Vitthatasuttavaṇṇanā
२. दुतिये कायदुच्चरितेनातिआदीसु उपयोगत्थे करणवचनं, हिरीयितब्बानि कायदुच्चरितादीनि हिरीयति जिगुच्छतीति अत्थो। ओत्तप्पनिद्देसे हेत्वत्थे करणवचनं, कायदुच्चरितादीहि ओत्तप्पस्स हेतुभूतेहि ओत्तप्पति भायतीति अत्थो।
2. Dutiye kāyaduccaritenātiādīsu upayogatthe karaṇavacanaṃ, hirīyitabbāni kāyaduccaritādīni hirīyati jigucchatīti attho. Ottappaniddese hetvatthe karaṇavacanaṃ, kāyaduccaritādīhi ottappassa hetubhūtehi ottappati bhāyatīti attho.
आरद्धवीरियोति पग्गहितवीरियो अनोसक्कितमानसो। पहानायाति पहानत्थाय। उपसम्पदायाति पटिलाभत्थाय। थामवाति वीरियथामेन समन्नागतो। दळ्हपरक्कमोति थिरपरक्कमो। अनिक्खित्तधुरो कुसलेसु धम्मेसूति कुसलेसु धम्मेसु अनोरोपितधुरो अनोसक्कितवीरियो।
Āraddhavīriyoti paggahitavīriyo anosakkitamānaso. Pahānāyāti pahānatthāya. Upasampadāyāti paṭilābhatthāya. Thāmavāti vīriyathāmena samannāgato. Daḷhaparakkamoti thiraparakkamo. Anikkhittadhuro kusalesu dhammesūti kusalesu dhammesu anoropitadhuro anosakkitavīriyo.
उदयत्थगामिनियाति पञ्चन्नं खन्धानं उदयवयगामिनिया उदयञ्च वयञ्च पटिविज्झितुं समत्थाय। पञ्ञाय समन्नागतोति विपस्सनापञ्ञाय चेव मग्गपञ्ञाय च समङ्गिभूतो। अरियायाति विक्खम्भनवसेन च समुच्छेदवसेन च किलेसेहि आरका ठिताय परिसुद्धाय। निब्बेधिकायाति सा च अभिनिविज्झनतो निब्बेधिकाति वुच्चति, ताय समन्नागतोति अत्थो। तत्थ मग्गपञ्ञा समुच्छेदवसेन अनिब्बिद्धपुब्बं अप्पदालितपुब्बं लोभक्खन्धं दोसक्खन्धं मोहक्खन्धं निब्बिज्झति पदालेतीति निब्बेधिका, विपस्सनापञ्ञा तदङ्गवसेन निब्बेधिका, मग्गपञ्ञाय पटिलाभसंवत्तनतो तब्बिपस्सना निब्बेधिकाति वत्तुं वट्टति। सम्मा दुक्खक्खयगामिनियाति इधापि मग्गपञ्ञा सम्मा हेतुना नयेन वट्टदुक्खञ्च किलेसदुक्खञ्च खेपयमाना गच्छतीति सम्मा दुक्खक्खयगामिनी नाम, विपस्सनापञ्ञा तदङ्गवसेन वट्टदुक्खञ्च किलेसदुक्खञ्च खेपयमाना गच्छतीति दुक्खक्खयगामिनी। दुक्खक्खयगामिनिया वा मग्गपञ्ञाय पटिलाभाय संवत्तनतोपेसा दुक्खक्खयगामिनीति वेदितब्बा। इति इमस्मिं सुत्ते पञ्च बलानि मिस्सकानेव कथितानि, तथा पञ्चमे।
Udayatthagāminiyāti pañcannaṃ khandhānaṃ udayavayagāminiyā udayañca vayañca paṭivijjhituṃ samatthāya. Paññāyasamannāgatoti vipassanāpaññāya ceva maggapaññāya ca samaṅgibhūto. Ariyāyāti vikkhambhanavasena ca samucchedavasena ca kilesehi ārakā ṭhitāya parisuddhāya. Nibbedhikāyāti sā ca abhinivijjhanato nibbedhikāti vuccati, tāya samannāgatoti attho. Tattha maggapaññā samucchedavasena anibbiddhapubbaṃ appadālitapubbaṃ lobhakkhandhaṃ dosakkhandhaṃ mohakkhandhaṃ nibbijjhati padāletīti nibbedhikā, vipassanāpaññā tadaṅgavasena nibbedhikā, maggapaññāya paṭilābhasaṃvattanato tabbipassanā nibbedhikāti vattuṃ vaṭṭati. Sammā dukkhakkhayagāminiyāti idhāpi maggapaññā sammā hetunā nayena vaṭṭadukkhañca kilesadukkhañca khepayamānā gacchatīti sammā dukkhakkhayagāminī nāma, vipassanāpaññā tadaṅgavasena vaṭṭadukkhañca kilesadukkhañca khepayamānā gacchatīti dukkhakkhayagāminī. Dukkhakkhayagāminiyā vā maggapaññāya paṭilābhāya saṃvattanatopesā dukkhakkhayagāminīti veditabbā. Iti imasmiṃ sutte pañca balāni missakāneva kathitāni, tathā pañcame.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / २. वित्थतसुत्तं • 2. Vitthatasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ६. महासुपिनसुत्तवण्णना • 6. Mahāsupinasuttavaṇṇanā
