Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā

    ၄. ဝိဝေကကထာ

    4. Vivekakathā

    ဝိဝေကကထာဝဏ္ဏနာ

    Vivekakathāvaṇṇanā

    ၂၂. ဣဒာနိ ပဟာနာဝသာနာယ အဘိသမယကထာယ အနန္တရံ ပဟာနာကာရံ ဒသ္သေန္တေန ကထိတာယ သုတ္တန္တပုဗ္ဗင္ဂမာယ ဝိဝေကကထာယ အပုဗ္ဗတ္ထာနုဝဏ္ဏနာ။ တတ္ထ သုတ္တန္တေ တာဝ ယေ ကေစီတိ အနဝသေသပရိယာဒာနံ။ ဗလကရဏီယာတိ ဦရုဗလေန ဗာဟုဗလေန ကတ္တဗ္ဗာ။ ကမ္မန္တာတိ ဓာဝနလင္ဃနကသနဝပနာဒီနိ ကမ္မာနိ။ ကရီယန္တီတိ ဗလဝန္တေဟိ ကရီယန္တိ။ သီလံ နိသ္သာယာတိ စတုပာရိသုဒ္ဓိသီလံ နိသ္သယံ ကတ္ဝာ။ ဘာဝေတီတိ ဘိန္နသီလသ္သ ဘာဝနာဘာဝတော ဣဓ ပန လောကိယလောကုတ္တရာ မဂ္ဂဘာဝနာ အဓိပ္ပေတာတိ။ ဝိဝေကနိသ္သိတန္တိ တဒင္ဂဝိဝေကံ သမုစ္ဆေဒဝိဝေကံ နိသ္သရဏဝိဝေကံ နိသ္သိတံ။ ဝိဝေကောတိ ဝိဝိတ္တတာ။ အယဉ္ဟိ အရိယမဂ္ဂဘာဝနာနုယုတ္တော ယောဂီ ဝိပသ္သနာက္ခဏေ ကိစ္စတော တဒင္ဂဝိဝေကနိသ္သိတံ, အဇ္ဈာသယတော နိသ္သရဏဝိဝေကနိသ္သိတံ, မဂ္ဂက္ခဏေ ကိစ္စတော သမုစ္ဆေဒဝိဝေကနိသ္သိတံ, အာရမ္မဏတော နိသ္သရဏဝိဝေကနိသ္သိတံ ဘာဝေတိ။ ဧသ နယော ဝိရာဂနိသ္သိတာဒီသု။ ဝိဝေကောယေဝ ဟိ ဝိရဇ္ဇနဋ္ဌေန ဝိရာဂော, နိရောဓဋ္ဌေန နိရောဓော, ဝောသဇ္ဇနဋ္ဌေန ဝောသဂ္ဂော။ အထ ဝာ ကိလေသေဟိ ဝိဝိတ္တတ္တာ ဝိဝေကော, ကိလေသေဟိ ဝိရတ္တတ္တာ ဝိရာဂော, ကိလေသာနံ နိရုဒ္ဓတ္တာ နိရောဓော, ကိလေသာနဉ္စ ပရိစ္စတ္တတ္တာ ဝိသ္သဋ္ဌတ္တာ, နိဗ္ဗာနေစတ္တသ္သ စ ဝိသ္သဋ္ဌတ္တာ ဝောသဂ္ဂော။ ဝောသဂ္ဂော ပန ဒုဝိဓော ပရိစ္စာဂဝောသဂ္ဂော စ ပက္ခန္ဒနဝောသဂ္ဂော စ။ တတ္ထ ပရိစ္စာဂဝောသဂ္ဂောတိ ဝိပသ္သနာက္ခဏေ တဒင္ဂဝသေန, မဂ္ဂက္ခဏေ သမုစ္ဆေဒဝသေန ကိလေသပ္ပဟာနံ။ ပက္ခန္ဒနဝောသဂ္ဂောတိ ဝိပသ္သနာက္ခဏေ တန္နိန္နဘာဝေန, မဂ္ဂက္ခဏေ အာရမ္မဏကရဏေန နိဗ္ဗာနပက္ခန္ဒနံ။ တဒုဘယမ္ပိ ဣမသ္မိံ လောကိယလောကုတ္တရမိသ္သကေ အတ္ထဝဏ္ဏနာနယေ ဝဋ္ဋတိ။ တထာ ဟိ အယံ သမ္မာဒိဋ္ဌိအာဒီသု ဧကေကော ဓမ္မော ယထာဝုတ္တေန ပကာရေန ကိလေသေ စ ပရိစ္စဇတိ, နိဗ္ဗာနဉ္စ ပက္ခန္ဒတိ။ ဝောသဂ္ဂပရိဏာမိန္တိ ဣမိနာ ပန သကလေန ဝစနေန ဝောသဂ္ဂတ္ထံ ပရိဏာမိတံ ပရိဏတံ, ပရိပစ္စိတံ ပရိပက္ကဉ္စာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ အယမ္ပိ အရိယမဂ္ဂဘာဝနာနုယုတ္တော ဘိက္ခု ယထာ သမ္မာဒိဋ္ဌိအာဒီသု ဧကေကော ဓမ္မော ကိလေသပရိစ္စာဂဝောသဂ္ဂတ္ထဉ္စ နိဗ္ဗာနပက္ခန္ဒနဝောသဂ္ဂတ္ထဉ္စ ပရိပစ္စတိ, ယထာ စ ပရိပက္ကော ဟောတိ, တထာ နံ ဘာဝေတိ။

    22. Idāni pahānāvasānāya abhisamayakathāya anantaraṃ pahānākāraṃ dassentena kathitāya suttantapubbaṅgamāya vivekakathāya apubbatthānuvaṇṇanā. Tattha suttante tāva ye kecīti anavasesapariyādānaṃ. Balakaraṇīyāti ūrubalena bāhubalena kattabbā. Kammantāti dhāvanalaṅghanakasanavapanādīni kammāni. Karīyantīti balavantehi karīyanti. Sīlaṃ nissāyāti catupārisuddhisīlaṃ nissayaṃ katvā. Bhāvetīti bhinnasīlassa bhāvanābhāvato idha pana lokiyalokuttarā maggabhāvanā adhippetāti. Vivekanissitanti tadaṅgavivekaṃ samucchedavivekaṃ nissaraṇavivekaṃ nissitaṃ. Vivekoti vivittatā. Ayañhi ariyamaggabhāvanānuyutto yogī vipassanākkhaṇe kiccato tadaṅgavivekanissitaṃ, ajjhāsayato nissaraṇavivekanissitaṃ, maggakkhaṇe kiccato samucchedavivekanissitaṃ, ārammaṇato nissaraṇavivekanissitaṃ bhāveti. Esa nayo virāganissitādīsu. Vivekoyeva hi virajjanaṭṭhena virāgo, nirodhaṭṭhena nirodho, vosajjanaṭṭhena vosaggo. Atha vā kilesehi vivittattā viveko, kilesehi virattattā virāgo, kilesānaṃ niruddhattā nirodho, kilesānañca pariccattattā vissaṭṭhattā, nibbānecattassa ca vissaṭṭhattā vosaggo. Vosaggo pana duvidho pariccāgavosaggo ca pakkhandanavosaggo ca. Tattha pariccāgavosaggoti vipassanākkhaṇe tadaṅgavasena, maggakkhaṇe samucchedavasena kilesappahānaṃ. Pakkhandanavosaggoti vipassanākkhaṇe tanninnabhāvena, maggakkhaṇe ārammaṇakaraṇena nibbānapakkhandanaṃ. Tadubhayampi imasmiṃ lokiyalokuttaramissake atthavaṇṇanānaye vaṭṭati. Tathā hi ayaṃ sammādiṭṭhiādīsu ekeko dhammo yathāvuttena pakārena kilese ca pariccajati, nibbānañca pakkhandati. Vosaggapariṇāminti iminā pana sakalena vacanena vosaggatthaṃ pariṇāmitaṃ pariṇataṃ, paripaccitaṃ paripakkañcāti vuttaṃ hoti. Ayampi ariyamaggabhāvanānuyutto bhikkhu yathā sammādiṭṭhiādīsu ekeko dhammo kilesapariccāgavosaggatthañca nibbānapakkhandanavosaggatthañca paripaccati, yathā ca paripakko hoti, tathā naṃ bhāveti.

    ၂၃. ဗီဇဂာမဘူတဂာမာတိ ဧတ္ထ မူလဗီဇံ ခန္ဓဗီဇံ အဂ္ဂဗီဇံ ဖဠုဗီဇံ ဗီဇဗီဇန္တိ (ပာစိ. ၉၁) ပဉ္စဝိဓံ ဗီဇံ, ဗီဇဂာမော နာမ ဗီဇသမူဟောတိ အတ္ထော။ တဒေဝ ပန သမ္ပန္နနီလင္ကုရပာတုဘာဝတော ပဋ္ဌာယ ဘူတဂာမော နာမ, ဘူတာနံ ဇာတာနံ နိဗ္ဗတ္တမူလနီလင္ကုရာနံ သမူဟောတိ အတ္ထော။ ဒေဝတာပရိဂ္ဂဟေ သတိ နီလင္ကုရကာလတော ပဘုတိ ဟောတီတိ တေသံ ဒေဝတာသင္ခာတာနံ ဘူတာနံ ဂာမောတိပိ ဘူတဂာမောတိ ဝဒန္တိ။ ဝုဒ္ဓိန္တိ အင္ကုရာဒိဝသေန။ ဝိရုဠ္ဟိန္တိ ခန္ဓာဒိဝသေန။ ဝေပုလ္လန္တိ ပုပ္ဖာဒိဝသေန။ ဓမ္မေသု ပန ဝုဒ္ဓိန္တိ အပုဗ္ဗဓမ္မပ္ပဝတ္တိဝသေန။ ဝိရုဠိန္တိ သကိစ္စကရဏသာဓနဝသေန။ ဝေပုလ္လန္တိ ကိစ္စနိပ္ဖတ္တိဝသေန ဝိပုလဘာဝန္တိ အတ္ထော။ ဝိပုလတ္တန္တိပိ ပာဌော။ အထ ဝာ ဧတာနိ တီဏိ ပဒာနိ သီလသမာဓိပညာဟိပိ ယောဇေန္တိ။

    23.Bījagāmabhūtagāmāti ettha mūlabījaṃ khandhabījaṃ aggabījaṃ phaḷubījaṃ bījabījanti (pāci. 91) pañcavidhaṃ bījaṃ, bījagāmo nāma bījasamūhoti attho. Tadeva pana sampannanīlaṅkurapātubhāvato paṭṭhāya bhūtagāmo nāma, bhūtānaṃ jātānaṃ nibbattamūlanīlaṅkurānaṃ samūhoti attho. Devatāpariggahe sati nīlaṅkurakālato pabhuti hotīti tesaṃ devatāsaṅkhātānaṃ bhūtānaṃ gāmotipi bhūtagāmoti vadanti. Vuddhinti aṅkurādivasena. Viruḷhinti khandhādivasena. Vepullanti pupphādivasena. Dhammesu pana vuddhinti apubbadhammappavattivasena. Viruḷinti sakiccakaraṇasādhanavasena. Vepullanti kiccanipphattivasena vipulabhāvanti attho. Vipulattantipi pāṭho. Atha vā etāni tīṇi padāni sīlasamādhipaññāhipi yojenti.







    Related texts:



    တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂပာဠိ • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ၄. ဝိဝေကကထာ • 4. Vivekakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact