| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā |
वोहारवग्गादिवण्णना
Vohāravaggādivaṇṇanā
४२४. कम्मञत्तीति कम्मभूता ञत्ति। अनुस्सावननिरपेक्खा ञत्तिकम्मभूता ञत्तीति अत्थो। कम्मपादञत्ति नाम ञत्तिदुतियकम्मादीसु अनुस्सावनकम्मस्स पादभूता अधिट्ठानभूता ञत्ति। नवसु ठानेसूति ओसारणादीसु नवसु ठानेसु। द्वीसु ठानेसूति ञत्तिदुतियञत्तिचतुत्थकम्मेसु।
424.Kammañattīti kammabhūtā ñatti. Anussāvananirapekkhā ñattikammabhūtā ñattīti attho. Kammapādañatti nāma ñattidutiyakammādīsu anussāvanakammassa pādabhūtā adhiṭṭhānabhūtā ñatti. Navasu ṭhānesūti osāraṇādīsu navasu ṭhānesu. Dvīsu ṭhānesūti ñattidutiyañatticatutthakammesu.
सुत्तानुलोमन्ति उभतोविभङ्गे सुत्तानुलोमभूते महापदेसे सन्धाय वुत्तं। विनयानुलोमन्ति खन्धकपरिवारानुलोमभूते महापदेसे। सुत्तन्तिके चत्तारो महापदेसेति सुत्ताभिधम्मपिटकेसु अनुञ्ञातपटिक्खित्तसुत्तानुलोमवसेन नयतो गहेतब्बे चत्तारो अत्थे।
Suttānulomanti ubhatovibhaṅge suttānulomabhūte mahāpadese sandhāya vuttaṃ. Vinayānulomanti khandhakaparivārānulomabhūte mahāpadese. Suttantike cattāro mahāpadeseti suttābhidhammapiṭakesu anuññātapaṭikkhittasuttānulomavasena nayato gahetabbe cattāro atthe.
४२५. दिट्ठीनं आविकम्मानीति आपत्तिलद्धीनं पकासनानि, आपत्तिदेसनाकम्मानीति अत्थो।
425.Diṭṭhīnaṃ āvikammānīti āpattiladdhīnaṃ pakāsanāni, āpattidesanākammānīti attho.
यथा चतूहि पञ्चहि दिट्ठि आविकता होतीति यथा आविकते चतूहि पञ्चहि एकीभूतेहि एकस्स पुग्गलस्स सन्तिके आपत्ति देसिता नाम होति, एवं देसेतीति अत्थो। एवं देसेन्तो च अत्तना सद्धिं तयो वा चत्तारो वा भिक्खू गहेत्वा एकस्स सन्तिके देसेति। एवं देसेतुं न वट्टति। देसिता च आपत्ति न वुट्ठाति, देसनापच्चया दुक्कटञ्च होति। द्विन्नं तिण्णं पन एकतो देसेतुं वट्टति।
Yathā catūhi pañcahi diṭṭhi āvikatā hotīti yathā āvikate catūhi pañcahi ekībhūtehi ekassa puggalassa santike āpatti desitā nāma hoti, evaṃ desetīti attho. Evaṃ desento ca attanā saddhiṃ tayo vā cattāro vā bhikkhū gahetvā ekassa santike deseti. Evaṃ desetuṃ na vaṭṭati. Desitā ca āpatti na vuṭṭhāti, desanāpaccayā dukkaṭañca hoti. Dvinnaṃ tiṇṇaṃ pana ekato desetuṃ vaṭṭati.
४४४. अदस्सनेनाति इमस्स अकप्पियं परिवज्जेन्तानं विनयधरानं पटिपत्तिया अदस्सनेन , तेसं दिट्ठानुगतिं अनापज्जनेनातिपि अत्थो गहेतब्बो। अकप्पिये कप्पियसअञतायाति रजतादिअकप्पिये तिपुआदिसञ्ञिताय । पुच्छित्वा वा अञ्ञेसं वा वुच्चमानं असुणन्तो आपज्जतीति एत्थ पुच्छित्वा असुणन्तो वा पुच्छियमानं असुणन्तो वाति पच्चेकं योजेतब्बं। एकरत्तातिक्कमादिवसेनाति अधिट्ठितचीवरेन विप्पवसित्वा एकरत्तातिक्कमेन पाचित्तियं आपज्जति। आदि-सद्देन छरत्तातिक्कमादीनं सङ्गहो।
444.Adassanenāti imassa akappiyaṃ parivajjentānaṃ vinayadharānaṃ paṭipattiyā adassanena , tesaṃ diṭṭhānugatiṃ anāpajjanenātipi attho gahetabbo. Akappiye kappiyasaañatāyāti rajatādiakappiye tipuādisaññitāya . Pucchitvā vā aññesaṃ vā vuccamānaṃ asuṇanto āpajjatīti ettha pucchitvā asuṇanto vā pucchiyamānaṃ asuṇanto vāti paccekaṃ yojetabbaṃ. Ekarattātikkamādivasenāti adhiṭṭhitacīvarena vippavasitvā ekarattātikkamena pācittiyaṃ āpajjati. Ādi-saddena charattātikkamādīnaṃ saṅgaho.
४५०. अनत्थं कलिसासनन्ति अनत्थावहं कोधवचनं आरोपेन्तो दोसं आरोपेन्तो उपद्दवाय परिसक्कतीति अत्थो।
450.Anatthaṃ kalisāsananti anatthāvahaṃ kodhavacanaṃ āropento dosaṃ āropento upaddavāya parisakkatīti attho.
४५४. वोहारनिरुत्तियन्ति तस्स तस्स अत्थस्स वाचकसद्दे पभेदगतञाणप्पत्तो न होतीति अत्थो।
454.Vohāraniruttiyanti tassa tassa atthassa vācakasadde pabhedagatañāṇappatto na hotīti attho.
४५५. परिमण्डलब्यञ्जनारोपने कुसलो न होतीति परिमण्डलेन पदब्यञ्जनेन वत्थुं, परेहि वुत्तं जानितुञ्च असमत्थोति अत्थो।
455.Parimaṇḍalabyañjanāropane kusalo na hotīti parimaṇḍalena padabyañjanena vatthuṃ, parehi vuttaṃ jānituñca asamatthoti attho.
४५८. अनुस्सावनेनाति अनु अनु कथनेन। तेनाह ‘‘ननु तुम्हे’’तिआदि, यं अवोचुम्ह, स्वायं पकासितोति सम्बन्धो। तत्थ यन्ति इदं यस्मा वचनापेक्खं न होति, वचनत्थापेक्खमेव, तस्मा तेन वचनेन नानाकरणाभावं पकासयिस्सामाति यमत्थं अवोचुम्हाति अत्थो गहेतब्बो। तेनेव ‘‘स्वाय’’न्ति पुल्लिङ्गवसेन पटिनिद्देसो कतो, तस्स सो अयं नानाकरणाभावोति अत्थो।
458.Anussāvanenāti anu anu kathanena. Tenāha ‘‘nanu tumhe’’tiādi, yaṃ avocumha, svāyaṃ pakāsitoti sambandho. Tattha yanti idaṃ yasmā vacanāpekkhaṃ na hoti, vacanatthāpekkhameva, tasmā tena vacanena nānākaraṇābhāvaṃ pakāsayissāmāti yamatthaṃ avocumhāti attho gahetabbo. Teneva ‘‘svāya’’nti pulliṅgavasena paṭiniddeso kato, tassa so ayaṃ nānākaraṇābhāvoti attho.
४६७. मञ्चपदादीसुपि नळाटं पटिहञ्ञेय्याति अन्धकारे चम्मखण्डं पञ्ञपेत्वा वन्दितुं ओनमन्तस्स नळाटं वा अक्खि वा मञ्चादीसु पटिहञ्ञति। एतेन वन्दतोपि आपत्तिअभावं वत्वा वन्दनाय सब्बथा पटिक्खेपाभावञ्च दीपेति। एवं सब्बत्थ सुत्तन्तरेहि अप्पटिक्खित्तेसु। नग्गादीसु पन वन्दितुं न वट्टतीति। एकतो आवट्टोति एकस्मिं दोसागतिपक्खे परिवत्तो पविट्ठोति अत्थो। तेनाह ‘‘सपत्तपक्खे ठितो’’ति। वन्दियमानोति ओनमित्वा वन्दियमानो। वन्दितब्बेसु उद्देसाचरियो, निस्सयाचरियो च यस्मा नवकापि होन्ति, तस्मा ते वुड्ढा एव वन्दियाति वेदितब्बा।
467.Mañcapadādīsupi naḷāṭaṃ paṭihaññeyyāti andhakāre cammakhaṇḍaṃ paññapetvā vandituṃ onamantassa naḷāṭaṃ vā akkhi vā mañcādīsu paṭihaññati. Etena vandatopi āpattiabhāvaṃ vatvā vandanāya sabbathā paṭikkhepābhāvañca dīpeti. Evaṃ sabbattha suttantarehi appaṭikkhittesu. Naggādīsu pana vandituṃ na vaṭṭatīti. Ekato āvaṭṭoti ekasmiṃ dosāgatipakkhe parivatto paviṭṭhoti attho. Tenāha ‘‘sapattapakkhe ṭhito’’ti. Vandiyamānoti onamitvā vandiyamāno. Vanditabbesu uddesācariyo, nissayācariyo ca yasmā navakāpi honti, tasmā te vuḍḍhā eva vandiyāti veditabbā.
४७०. पुब्बे वुत्तमेवाति सहसेय्यादिपण्णत्तिवज्जं। इतरन्ति सचित्तकं।
470.Pubbevuttamevāti sahaseyyādipaṇṇattivajjaṃ. Itaranti sacittakaṃ.
वोहारवग्गादिवण्णना निट्ठिता।
Vohāravaggādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / परिवारपाळि • Parivārapāḷi
३. वोहारवग्गो • 3. Vohāravaggo
४. दिट्ठाविकम्मवग्गो • 4. Diṭṭhāvikammavaggo
७. मुसावादवग्गो • 7. Musāvādavaggo
८. भिक्खुनोवादवग्गो • 8. Bhikkhunovādavaggo
९. उब्बाहिकवग्गो • 9. Ubbāhikavaggo
१०. अधिकरणवूपसमवग्गो • 10. Adhikaraṇavūpasamavaggo
१४. कथिनत्थारवग्गो • 14. Kathinatthāravaggo
१. पाराजिकं • 1. Pārājikaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / परिवार-अट्ठकथा • Parivāra-aṭṭhakathā
वोहारवग्गवण्णना • Vohāravaggavaṇṇanā
दिट्ठाविकम्मवग्गवण्णना • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
मुसावादवग्गवण्णना • Musāvādavaggavaṇṇanā
भिक्खुनोवादवग्गवण्णना • Bhikkhunovādavaggavaṇṇanā
उब्बाहिकवग्गवण्णना • Ubbāhikavaggavaṇṇanā
अधिकरणवूपसमवग्गवण्णना • Adhikaraṇavūpasamavaggavaṇṇanā
कथिनत्थारवग्गवण्णना • Kathinatthāravaggavaṇṇanā
आपत्तिसमुट्ठानवण्णना • Āpattisamuṭṭhānavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā
वोहारवग्गवण्णना • Vohāravaggavaṇṇanā
दिट्ठाविकम्मवग्गवण्णना • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
मुसावादवग्गवण्णना • Musāvādavaggavaṇṇanā
भिक्खुनोवादवग्गवण्णना • Bhikkhunovādavaggavaṇṇanā
अधिकरणवूपसमवग्गवण्णना • Adhikaraṇavūpasamavaggavaṇṇanā
कथिनत्थारवग्गवण्णना • Kathinatthāravaggavaṇṇanā
समुट्ठानवण्णना • Samuṭṭhānavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā
वोहारवग्गवण्णना • Vohāravaggavaṇṇanā
दिट्ठाविकम्मवग्गवण्णना • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
मुसावादवग्गवण्णना • Musāvādavaggavaṇṇanā
भिक्खुनोवादवग्गवण्णना • Bhikkhunovādavaggavaṇṇanā
उब्बाहिकवग्गवण्णना • Ubbāhikavaggavaṇṇanā
अधिकरणवूपसमवग्गवण्णना • Adhikaraṇavūpasamavaggavaṇṇanā
कथिनत्थारवग्गवण्णना • Kathinatthāravaggavaṇṇanā
आपत्तिसमुट्ठानवण्णना • Āpattisamuṭṭhānavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi
वोहारवग्गवण्णना • Vohāravaggavaṇṇanā
दिट्ठाविकम्मवग्गवण्णना • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
मुसावादवग्गवण्णना • Musāvādavaggavaṇṇanā
भिक्खुनोवादवग्गवण्णना • Bhikkhunovādavaggavaṇṇanā
उब्बाहिकवग्गवण्णना • Ubbāhikavaggavaṇṇanā
अधिकरणवूपसमवग्गवण्णना • Adhikaraṇavūpasamavaggavaṇṇanā
कथिनत्थारवग्गवण्णना • Kathinatthāravaggavaṇṇanā
आपत्तिसमुट्ठानवण्णना • Āpattisamuṭṭhānavaṇṇanā
