Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā

    โวหารวคฺคาทิวณฺณนา

    Vohāravaggādivaṇṇanā

    ๔๒๔. กมฺมญตฺตีติ กมฺมภูตา ญตฺติฯ อนุสฺสาวนนิรเปกฺขา ญตฺติกมฺมภูตา ญตฺตีติ อโตฺถฯ กมฺมปาทญตฺติ นาม ญตฺติทุติยกมฺมาทีสุ อนุสฺสาวนกมฺมสฺส ปาทภูตา อธิฎฺฐานภูตา ญตฺติฯ นวสุ ฐาเนสูติ โอสารณาทีสุ นวสุ ฐาเนสุฯ ทฺวีสุ ฐาเนสูติ ญตฺติทุติยญตฺติจตุตฺถกเมฺมสุฯ

    424.Kammañattīti kammabhūtā ñatti. Anussāvananirapekkhā ñattikammabhūtā ñattīti attho. Kammapādañatti nāma ñattidutiyakammādīsu anussāvanakammassa pādabhūtā adhiṭṭhānabhūtā ñatti. Navasu ṭhānesūti osāraṇādīsu navasu ṭhānesu. Dvīsu ṭhānesūti ñattidutiyañatticatutthakammesu.

    สุตฺตานุโลมนฺติ อุภโตวิภเงฺค สุตฺตานุโลมภูเต มหาปเทเส สนฺธาย วุตฺตํฯ วินยานุโลมนฺติ ขนฺธกปริวารานุโลมภูเต มหาปเทเสฯ สุตฺตนฺติเก จตฺตาโร มหาปเทเสติ สุตฺตาภิธมฺมปิฎเกสุ อนุญฺญาตปฎิกฺขิตฺตสุตฺตานุโลมวเสน นยโต คเหตเพฺพ จตฺตาโร อเตฺถฯ

    Suttānulomanti ubhatovibhaṅge suttānulomabhūte mahāpadese sandhāya vuttaṃ. Vinayānulomanti khandhakaparivārānulomabhūte mahāpadese. Suttantike cattāro mahāpadeseti suttābhidhammapiṭakesu anuññātapaṭikkhittasuttānulomavasena nayato gahetabbe cattāro atthe.

    ๔๒๕. ทิฎฺฐีนํ อาวิกมฺมานีติ อาปตฺติลทฺธีนํ ปกาสนานิ, อาปตฺติเทสนากมฺมานีติ อโตฺถฯ

    425.Diṭṭhīnaṃ āvikammānīti āpattiladdhīnaṃ pakāsanāni, āpattidesanākammānīti attho.

    ยถา จตูหิ ปญฺจหิ ทิฎฺฐิ อาวิกตา โหตีติ ยถา อาวิกเต จตูหิ ปญฺจหิ เอกีภูเตหิ เอกสฺส ปุคฺคลสฺส สนฺติเก อาปตฺติ เทสิตา นาม โหติ, เอวํ เทเสตีติ อโตฺถฯ เอวํ เทเสโนฺต จ อตฺตนา สทฺธิํ ตโย วา จตฺตาโร วา ภิกฺขู คเหตฺวา เอกสฺส สนฺติเก เทเสติฯ เอวํ เทเสตุํ น วฎฺฎติฯ เทสิตา จ อาปตฺติ น วุฎฺฐาติ, เทสนาปจฺจยา ทุกฺกฎญฺจ โหติฯ ทฺวินฺนํ ติณฺณํ ปน เอกโต เทเสตุํ วฎฺฎติฯ

    Yathā catūhi pañcahi diṭṭhi āvikatā hotīti yathā āvikate catūhi pañcahi ekībhūtehi ekassa puggalassa santike āpatti desitā nāma hoti, evaṃ desetīti attho. Evaṃ desento ca attanā saddhiṃ tayo vā cattāro vā bhikkhū gahetvā ekassa santike deseti. Evaṃ desetuṃ na vaṭṭati. Desitā ca āpatti na vuṭṭhāti, desanāpaccayā dukkaṭañca hoti. Dvinnaṃ tiṇṇaṃ pana ekato desetuṃ vaṭṭati.

    ๔๔๔. อทสฺสเนนาติ อิมสฺส อกปฺปิยํ ปริวเชฺชนฺตานํ วินยธรานํ ปฎิปตฺติยา อทสฺสเนน , เตสํ ทิฎฺฐานุคติํ อนาปชฺชเนนาติปิ อโตฺถ คเหตโพฺพฯ อกปฺปิเย กปฺปิยสอญตายาติ รชตาทิอกปฺปิเย ติปุอาทิสญฺญิตาย ฯ ปุจฺฉิตฺวา วา อเญฺญสํ วา วุจฺจมานํ อสุณโนฺต อาปชฺชตีติ เอตฺถ ปุจฺฉิตฺวา อสุณโนฺต วา ปุจฺฉิยมานํ อสุณโนฺต วาติ ปเจฺจกํ โยเชตพฺพํฯ เอกรตฺตาติกฺกมาทิวเสนาติ อธิฎฺฐิตจีวเรน วิปฺปวสิตฺวา เอกรตฺตาติกฺกเมน ปาจิตฺติยํ อาปชฺชติฯ อาทิ-สเทฺทน ฉรตฺตาติกฺกมาทีนํ สงฺคโหฯ

    444.Adassanenāti imassa akappiyaṃ parivajjentānaṃ vinayadharānaṃ paṭipattiyā adassanena , tesaṃ diṭṭhānugatiṃ anāpajjanenātipi attho gahetabbo. Akappiye kappiyasaañatāyāti rajatādiakappiye tipuādisaññitāya . Pucchitvā vā aññesaṃ vā vuccamānaṃ asuṇanto āpajjatīti ettha pucchitvā asuṇanto vā pucchiyamānaṃ asuṇanto vāti paccekaṃ yojetabbaṃ. Ekarattātikkamādivasenāti adhiṭṭhitacīvarena vippavasitvā ekarattātikkamena pācittiyaṃ āpajjati. Ādi-saddena charattātikkamādīnaṃ saṅgaho.

    ๔๕๐. อนตฺถํ กลิสาสนนฺติ อนตฺถาวหํ โกธวจนํ อาโรเปโนฺต โทสํ อาโรเปโนฺต อุปทฺทวาย ปริสกฺกตีติ อโตฺถฯ

    450.Anatthaṃ kalisāsananti anatthāvahaṃ kodhavacanaṃ āropento dosaṃ āropento upaddavāya parisakkatīti attho.

    ๔๕๔. โวหารนิรุตฺติยนฺติ ตสฺส ตสฺส อตฺถสฺส วาจกสเทฺท ปเภทคตญาณปฺปโตฺต น โหตีติ อโตฺถฯ

    454.Vohāraniruttiyanti tassa tassa atthassa vācakasadde pabhedagatañāṇappatto na hotīti attho.

    ๔๕๕. ปริมณฺฑลพฺยญฺชนาโรปเน กุสโล น โหตีติ ปริมณฺฑเลน ปทพฺยญฺชเนน วตฺถุํ, ปเรหิ วุตฺตํ ชานิตุญฺจ อสมโตฺถติ อโตฺถฯ

    455.Parimaṇḍalabyañjanāropane kusalo na hotīti parimaṇḍalena padabyañjanena vatthuṃ, parehi vuttaṃ jānituñca asamatthoti attho.

    ๔๕๘. อนุสฺสาวเนนาติ อนุ อนุ กถเนนฯ เตนาห ‘‘นนุ ตุเมฺห’’ติอาทิ, ยํ อโวจุมฺห, สฺวายํ ปกาสิโตติ สมฺพโนฺธฯ ตตฺถ นฺติ อิทํ ยสฺมา วจนาเปกฺขํ น โหติ, วจนตฺถาเปกฺขเมว, ตสฺมา เตน วจเนน นานากรณาภาวํ ปกาสยิสฺสามาติ ยมตฺถํ อโวจุมฺหาติ อโตฺถ คเหตโพฺพฯ เตเนว ‘‘สฺวาย’’นฺติ ปุลฺลิงฺควเสน ปฎินิเทฺทโส กโต, ตสฺส โส อยํ นานากรณาภาโวติ อโตฺถฯ

    458.Anussāvanenāti anu anu kathanena. Tenāha ‘‘nanu tumhe’’tiādi, yaṃ avocumha, svāyaṃ pakāsitoti sambandho. Tattha yanti idaṃ yasmā vacanāpekkhaṃ na hoti, vacanatthāpekkhameva, tasmā tena vacanena nānākaraṇābhāvaṃ pakāsayissāmāti yamatthaṃ avocumhāti attho gahetabbo. Teneva ‘‘svāya’’nti pulliṅgavasena paṭiniddeso kato, tassa so ayaṃ nānākaraṇābhāvoti attho.

    ๔๖๗. มญฺจปทาทีสุปิ นฬาฎํ ปฎิหเญฺญยฺยาติ อนฺธกาเร จมฺมขณฺฑํ ปญฺญเปตฺวา วนฺทิตุํ โอนมนฺตสฺส นฬาฎํ วา อกฺขิ วา มญฺจาทีสุ ปฎิหญฺญติฯ เอเตน วนฺทโตปิ อาปตฺติอภาวํ วตฺวา วนฺทนาย สพฺพถา ปฎิเกฺขปาภาวญฺจ ทีเปติฯ เอวํ สพฺพตฺถ สุตฺตนฺตเรหิ อปฺปฎิกฺขิเตฺตสุฯ นคฺคาทีสุ ปน วนฺทิตุํ น วฎฺฎตีติฯ เอกโต อาวโฎฺฎติ เอกสฺมิํ โทสาคติปเกฺข ปริวโตฺต ปวิโฎฺฐติ อโตฺถฯ เตนาห ‘‘สปตฺตปเกฺข ฐิโต’’ติฯ วนฺทิยมาโนติ โอนมิตฺวา วนฺทิยมาโนฯ วนฺทิตเพฺพสุ อุเทฺทสาจริโย, นิสฺสยาจริโย จ ยสฺมา นวกาปิ โหนฺติ, ตสฺมา เต วุฑฺฒา เอว วนฺทิยาติ เวทิตพฺพาฯ

    467.Mañcapadādīsupi naḷāṭaṃ paṭihaññeyyāti andhakāre cammakhaṇḍaṃ paññapetvā vandituṃ onamantassa naḷāṭaṃ vā akkhi vā mañcādīsu paṭihaññati. Etena vandatopi āpattiabhāvaṃ vatvā vandanāya sabbathā paṭikkhepābhāvañca dīpeti. Evaṃ sabbattha suttantarehi appaṭikkhittesu. Naggādīsu pana vandituṃ na vaṭṭatīti. Ekato āvaṭṭoti ekasmiṃ dosāgatipakkhe parivatto paviṭṭhoti attho. Tenāha ‘‘sapattapakkhe ṭhito’’ti. Vandiyamānoti onamitvā vandiyamāno. Vanditabbesu uddesācariyo, nissayācariyo ca yasmā navakāpi honti, tasmā te vuḍḍhā eva vandiyāti veditabbā.

    ๔๗๐. ปุเพฺพ วุตฺตเมวาติ สหเสยฺยาทิปณฺณตฺติวชฺชํฯ อิตรนฺติ สจิตฺตกํฯ

    470.Pubbevuttamevāti sahaseyyādipaṇṇattivajjaṃ. Itaranti sacittakaṃ.

    โวหารวคฺคาทิวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ

    Vohāravaggādivaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:




    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact