| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / ථෙරීගාථා-අට්‌ඨකථා • Therīgāthā-aṭṭhakathā |
16. වුඩ්‌ඪපබ්‌බජිතසුමනාථෙරීගාථාවණ්‌ණනා
16. Vuḍḍhapabbajitasumanātherīgāthāvaṇṇanā
සුඛං ත්‌වං වුඩ්‌ඪිකෙ සෙහීති සුමනාය වුඩ්‌ඪපබ්‌බජිතාය ගාථා. අයම්‌පි පුරිමබුද්‌ධෙසු කතාධිකාරා තත්‌ථ තත්‌ථ භවෙ කුසලං උපචිනිත්‌වා ඉමස්‌මිං බුද්‌ධුප්‌පාදෙ සාවත්‌ථියං මහාකොසලරඤ්‌ඤො භගිනී හුත්‌වා නිබ්‌බත්‌ති. සා සත්‌ථාරා රඤ්‌ඤො පසෙනදිස්‌ස කොසලස්‌ස ‘‘චත්‌තාරො ඛො මෙ, මහාරාජ, දහරාති න උඤ්‌ඤාතබ්‌බා’’තිආදිනා (සං. නි. 1.112) දෙසිතං ධම්‌මං සුත්‌වා ලද්‌ධප්‌පසාදා සරණෙසු ච සීලෙසු ච පතිට්‌ඨාය පබ්‌බජිතුකාමාපි ‘‘අය්‍යිකං පටිජග්‌ගිස්‌සාමී’’ති චිරකාලං වීතිනාමෙත්‌වා අපරභාගෙ අය්‍යිකාය කාලඞ්‌කතාය රඤ්‌ඤා සද්‌ධිං මහග්‌ඝානි අත්‌ථරණපාවුරණානි ගාහාපෙත්‌වා විහාරං ගන්‌ත්‌වා සඞ්‌ඝස්‌ස දාපෙත්‌වා සත්‌ථු සන්‌තිකෙ ධම්‌මං සුත්‌වා අනාගාමිඵලෙ පතිට්‌ඨිතා පබ්‌බජ්‌ජං යාචි. සත්‌ථා තස්‌සා ඤාණපරිපාකං දිස්‌වා –
Sukhaṃ tvaṃ vuḍḍhike sehīti sumanāya vuḍḍhapabbajitāya gāthā. Ayampi purimabuddhesu katādhikārā tattha tattha bhave kusalaṃ upacinitvā imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ mahākosalarañño bhaginī hutvā nibbatti. Sā satthārā rañño pasenadissa kosalassa ‘‘cattāro kho me, mahārāja, daharāti na uññātabbā’’tiādinā (saṃ. ni. 1.112) desitaṃ dhammaṃ sutvā laddhappasādā saraṇesu ca sīlesu ca patiṭṭhāya pabbajitukāmāpi ‘‘ayyikaṃ paṭijaggissāmī’’ti cirakālaṃ vītināmetvā aparabhāge ayyikāya kālaṅkatāya raññā saddhiṃ mahagghāni attharaṇapāvuraṇāni gāhāpetvā vihāraṃ gantvā saṅghassa dāpetvā satthu santike dhammaṃ sutvā anāgāmiphale patiṭṭhitā pabbajjaṃ yāci. Satthā tassā ñāṇaparipākaṃ disvā –
16.
16.
‘‘සුඛං ත්‌වං වුඩ්‌ඪිකෙ සෙහි, කත්‌වා චොළෙන පාරුතා;
‘‘Sukhaṃ tvaṃ vuḍḍhike sehi, katvā coḷena pārutā;
උපසන්‌තො හි තෙ රාගො, සීතිභූතාසි නිබ්‌බුතා’’ති. –
Upasanto hi te rāgo, sītibhūtāsi nibbutā’’ti. –
ඉමං ගාථං අභාසි. සා ගාථාපරියොසානෙ සහ පටිසම්‌භිදාහි අරහත්‌තං පත්‌වා උදානවසෙන තමෙව ගාථං අභාසි. ඉදමෙව චස්‌සා අඤ්‌ඤාබ්‍යාකරණං අහොසි, සා තාවදෙව පබ්‌බජි. ගාථාය පන වුඩ්‌ඪිකෙති වුඩ්‌ඪෙ, වයොවුඩ්‌ඪෙති අත්‌ථො. අයං පන සීලාදිගුණෙහිපි වුඩ්‌ඪා, ථෙරියා වුත්‌තගාථාය චතුත්‌ථපාදෙ සීතිභූතාසි නිබ්‌බුතාති යොජෙතබ්‌බං. සෙසං වුත්‌තනයමෙව.
Imaṃ gāthaṃ abhāsi. Sā gāthāpariyosāne saha paṭisambhidāhi arahattaṃ patvā udānavasena tameva gāthaṃ abhāsi. Idameva cassā aññābyākaraṇaṃ ahosi, sā tāvadeva pabbaji. Gāthāya pana vuḍḍhiketi vuḍḍhe, vayovuḍḍheti attho. Ayaṃ pana sīlādiguṇehipi vuḍḍhā, theriyā vuttagāthāya catutthapāde sītibhūtāsi nibbutāti yojetabbaṃ. Sesaṃ vuttanayameva.
වුඩ්‌ඪපබ්‌බජිතසුමනාථෙරීගාථාවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Vuḍḍhapabbajitasumanātherīgāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / ථෙරීගාථාපාළි • Therīgāthāpāḷi / 16. වුඩ්‌ඪපබ්‌බජිතසුමනාථෙරීගාථා • 16. Vuḍḍhapabbajitasumanātherīgāthā
