| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
६. यजमानसुत्तवण्णना
6. Yajamānasuttavaṇṇanā
२६२. छट्ठे यजमानानन्ति यजन्तानं। तदा किर अङ्गमगधवासिका मनुस्सा अनुसंवच्छरं सप्पिमधुफाणितादीसु अग्गं गहेत्वा एकस्मिं ठाने दारूनं सट्ठिमत्ते सकटभारे रासिं कत्वा अग्गिं दत्वा पज्जलितकाले ‘‘महाब्रह्मुनो यजामा’’ति तं सब्बं पक्खिपन्ति। ‘‘एकवारं पक्खित्तं सहस्सगुणफलं देती’’ति नेसं लद्धि। सक्को देवराजा ‘‘सब्बेपिमे सब्बअग्गानि गहेत्वा ‘महाब्रह्मुनो यजामा’ति अग्गिम्हि झापेन्ति। अफलं करोन्ति, मयि पस्सन्ते मा नस्सन्तु, यथा बुद्धस्स चेव सङ्घस्स च दत्वा बहुं पुञ्ञं पसवन्ति, एवं करिस्सामी’’ति दारुरासिं जलापेत्वा ओलोकेन्तेसु मनुस्सेसु पुण्णमदिवसे ब्रह्मत्तभावं मापेत्वा महाजनस्स पस्सन्तस्सेव चन्दमण्डलं भिन्दित्वा निक्खन्तो विय अहोसि। महाजनो दिस्वा ‘‘इमं यञ्ञं पटिग्गहेतुं महाब्रह्मा आगच्छती’’ति जण्णुकेहि भूमियं पतिट्ठाय, अञ्जलिं पग्गय्ह नमस्समानो अट्ठासि। ब्राह्मणा आहंसु ‘‘तुम्हे ‘मयं तक्केन कथेमा’ति मञ्ञथ, इदानि पस्सथ, अयं वो ब्रह्मा सहत्था यञ्ञं पटिग्गहेतुं आगच्छती’’ति। सक्को आगन्त्वा दारुचितकमत्थके आकासे ठत्वा ‘‘कस्सायं सक्कारो’’ति पुच्छि? तुम्हाकं, भन्ते, पटिग्गण्हथ नो यञ्ञन्ति। तेन हि आगच्छथ, मा तुलं छड्डेत्वा हत्थेन तुलयित्थ, अयं सत्था धुरविहारे वसति, तं पुच्छिस्साम ‘‘कस्स दिन्नं महप्फलं होती’’ति ? उभयरट्ठवासिनो गहेत्वा सत्थु सन्तिकं गन्त्वा पुच्छन्तो एवमाह।
262. Chaṭṭhe yajamānānanti yajantānaṃ. Tadā kira aṅgamagadhavāsikā manussā anusaṃvaccharaṃ sappimadhuphāṇitādīsu aggaṃ gahetvā ekasmiṃ ṭhāne dārūnaṃ saṭṭhimatte sakaṭabhāre rāsiṃ katvā aggiṃ datvā pajjalitakāle ‘‘mahābrahmuno yajāmā’’ti taṃ sabbaṃ pakkhipanti. ‘‘Ekavāraṃ pakkhittaṃ sahassaguṇaphalaṃ detī’’ti nesaṃ laddhi. Sakko devarājā ‘‘sabbepime sabbaaggāni gahetvā ‘mahābrahmuno yajāmā’ti aggimhi jhāpenti. Aphalaṃ karonti, mayi passante mā nassantu, yathā buddhassa ceva saṅghassa ca datvā bahuṃ puññaṃ pasavanti, evaṃ karissāmī’’ti dārurāsiṃ jalāpetvā olokentesu manussesu puṇṇamadivase brahmattabhāvaṃ māpetvā mahājanassa passantasseva candamaṇḍalaṃ bhinditvā nikkhanto viya ahosi. Mahājano disvā ‘‘imaṃ yaññaṃ paṭiggahetuṃ mahābrahmā āgacchatī’’ti jaṇṇukehi bhūmiyaṃ patiṭṭhāya, añjaliṃ paggayha namassamāno aṭṭhāsi. Brāhmaṇā āhaṃsu ‘‘tumhe ‘mayaṃ takkena kathemā’ti maññatha, idāni passatha, ayaṃ vo brahmā sahatthā yaññaṃ paṭiggahetuṃ āgacchatī’’ti. Sakko āgantvā dārucitakamatthake ākāse ṭhatvā ‘‘kassāyaṃ sakkāro’’ti pucchi? Tumhākaṃ, bhante, paṭiggaṇhatha no yaññanti. Tena hi āgacchatha, mā tulaṃ chaḍḍetvā hatthena tulayittha, ayaṃ satthā dhuravihāre vasati, taṃ pucchissāma ‘‘kassa dinnaṃ mahapphalaṃ hotī’’ti ? Ubhayaraṭṭhavāsino gahetvā satthu santikaṃ gantvā pucchanto evamāha.
तत्थ पुञ्ञपेक्खानन्ति पुञ्ञं इच्छन्तानं पुञ्ञत्थिकानं। ओपधिकं पुञ्ञन्ति उपधिविपाकं पुञ्ञं। सङ्घे दिन्नं महप्फलन्ति अरियसङ्घे दिन्नं विप्फारवन्तं होति। देसनावसाने चतुरासीतिपाणसहस्सानि अमतपानं पिविंसु। ततो पट्ठाय मनुस्सा सब्बानि अग्गदानानि भिक्खुसङ्घस्स अदंसु। छट्ठं।
Tattha puññapekkhānanti puññaṃ icchantānaṃ puññatthikānaṃ. Opadhikaṃ puññanti upadhivipākaṃ puññaṃ. Saṅghe dinnaṃ mahapphalanti ariyasaṅghe dinnaṃ vipphāravantaṃ hoti. Desanāvasāne caturāsītipāṇasahassāni amatapānaṃ piviṃsu. Tato paṭṭhāya manussā sabbāni aggadānāni bhikkhusaṅghassa adaṃsu. Chaṭṭhaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / ६. यजमानसुत्तं • 6. Yajamānasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ६. यजमानसुत्तवण्णना • 6. Yajamānasuttavaṇṇanā
