| Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / པཊིསམྦྷིདཱམགྒ-ཨཊྛཀཐཱ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
༧༠. ཡམཀཔཱཊིཧཱིརཉཱཎནིདྡེསཝཎྞནཱ
70. Yamakapāṭihīrañāṇaniddesavaṇṇanā
༡༡༦. ཡམཀཔཱཊིཧཱིརཉཱཎནིདྡེསེ ཨསཱདྷཱརཎཾ སཱཝཀེཧཱིཏི སེསཱསཱདྷཱརཎཉཱཎནིདྡེསེ ཨཉྙཝཙནེཧི ཨོཀཱསཱབྷཱཝཏོ ན ཝུཏྟཾ, ཨིདྷ པན ཨཉྙཝཙནཱབྷཱཝཏོ ཝུཏྟནྟི ཝེདིཏབྦཾ། ཨུཔརིམཀཱཡཏོཏི ནཱབྷིཡཱ ཨུདྡྷཾ སརཱིརཏོ། ཨགྒིཀྑནྡྷོ པཝཏྟཏཱིཏི ཏེཛོཀསིཎཱརམྨཎཾ པཱདཀཛ྄ཛྷཱནཾ སམཱཔཛྫིཏྭཱ ཝུཊྛཱཡ ‘‘ཨུཔརིམཀཱཡཏོ ཨགྒིཛཱལཱ ཝུཊྛཱཏཱུ’’ཏི ཨཱཝཛྫིཏྭཱ པརིཀམྨཾ ཀཏྭཱ ཨནནྟརཾ ཨབྷིཉྙཱཉཱཎེན ‘‘ཨུཔརིམཀཱཡཏོ ཨགྒིཛཱལཱ ཝུཊྛཱཏཱུ’’ཏི ཨདྷིཊྛིཏེ སཧ ཨདྷིཊྛཱནཱ ཨུཔརིམཀཱཡཏོ ཨགྒིཛཱལཱ ཝུཊྛཱཏི། སཱ ཧི ཨིདྷ རཱསཊྛེན ཁནྡྷོཏི ཝུཏྟཱ། ཧེཊྛིམཀཱཡཏོཏི ནཱབྷིཏོ ཧེཊྛཱ སརཱིརཏོ། ཨུདཀདྷཱརཱ པཝཏྟཏཱིཏི ཨཱཔོཀསིཎཱརམྨཎཾ པཱདཀཛ྄ཛྷཱནཾ སམཱཔཛྫིཏྭཱ ཝུཊྛཱཡ ‘‘ཧེཊྛིམཀཱཡཏོ ཨུདཀདྷཱརཱ ཝུཊྛཱཏཱུ’’ཏི ཨཱཝཛྫིཏྭཱ པརིཀམྨཾ ཀཏྭཱ ཨནནྟརཾ ཨབྷིཉྙཱཉཱཎེན ‘‘ཧེཊྛིམཀཱཡཏོ ཨུདཀདྷཱརཱ ཝུཊྛཱཏཱུ’’ཏི ཨདྷིཊྛིཏེ སཧ ཨདྷིཊྛཱནཱ ཧེཊྛིམཀཱཡཏོ ཨུདཀདྷཱརཱ ཝུཊྛཱཏི། ཨུབྷཡཏྠཱཔི ཨབྦོཙྪེདཝསེན པཝཏྟཏཱིཏི ཝུཏྟཾ། ཨདྷིཊྛཱནསྶ ཨཱཝཛྫནསྶ ཙ ཨནྟརེ དྭེ བྷཝངྒཙིཏྟཱནི ཝཏྟནྟི། ཏསྨཱཡེཝ ཡུགལཱ ཧུཏྭཱ ཨགྒིཀྑནྡྷཨུདཀདྷཱརཱ པཝཏྟནྟི, ཨནྟརཾ ན པཉྙཱཡཏི། ཨཉྙེསཾ པན བྷཝངྒཔརིཙྪེདོ ནཏྠི ། པུརཏྠིམཀཱཡཏོཏི ཨབྷིམུཁཔསྶཏོ། པཙྪིམཀཱཡཏོཏི པིཊྛིཔསྶཏོ། དཀྑིཎཨཀྑིཏོ ཝཱམཨཀྑིཏོཏིཨཱདི སམཱསཔཱཋོཡེཝ, ན ཨཉྙོ། དཀྑིཎནཱསིཀཱསོཏཏོ ཝཱམནཱསིཀཱསོཏཏོཏི པཱཋོ སུནྡརོ། རསྶཾ ཀཏྭཱཔི པཋནྟི། ཨཾསཀཱུཊཏོཏི ཨེཏྠ ཨབྦྷུགྒཏཊྛེན ཀཱུཊོ ཝིཡཱཏི ཀཱུཊོ, ཨཾསོཡེཝ ཀཱུཊོ ཨཾསཀཱུཊོ། ཨངྒུལངྒུལེཧཱིཏི ཨངྒུལཱིཧི ཨངྒུལཱིཧི། ཨངྒུལནྟརིཀཱཧཱིཏི ཨངྒུལཱིནཾ ཨནྟརིཀཱཧི། ཨེཀེཀལོམཏོ ཨགྒིཀྑནྡྷོ པཝཏྟཏི, ཨེཀེཀལོམཏོ ཨུདཀདྷཱརཱ པཝཏྟཏཱིཏི ཨུབྷཡཏྠཱཔི ཨཱམེཌིཏཝཙནེན སབྦལོམཱནཾ པརིཡཱདིནྣཏྟཱ ཨེཀེཀལོམཏོཝ ཨགྒིཀྑནྡྷཨུདཀདྷཱརཱ ཡུགལཱ ཡུགལཱ ཧུཏྭཱ པཝཏྟནྟཱིཏི ཝུཏྟཾ ཧོཏི། ལོམཀཱུཔཏོ ལོམཀཱུཔཏོ ཨགྒིཀྑནྡྷོ པཝཏྟཏི, ལོམཀཱུཔཏོ ལོམཀཱུཔཏོ ཨུདཀདྷཱརཱ པཝཏྟཏཱིཏི ཨེཏྠཱཔི ཨེསེཝ ནཡོ། ཀེསུཙི པོཏྠཀེསུ ‘‘ཨེཀེཀལོམཏོ ཨགྒིཀྑནྡྷོ པཝཏྟཏི། ལོམཀཱུཔཏོ ལོམཀཱུཔཏོ ཨུདཀདྷཱརཱ པཝཏྟཏི, ལོམཀཱུཔཏོ ལོམཀཱུཔཏོ ཨགྒིཀྑནྡྷོ པཝཏྟཏི, ཨེཀེཀལོམཏོ ཨུདཀདྷཱརཱ པཝཏྟཏཱི’’ཏི ལིཁིཏཾ། ཏམྤི ཡུཛྫཏིཡེཝ། པཱཊིཧཱིརསྶ ཨཏིསུཁུམཏྟདཱིཔནཏོ པན པུརིམཔཱཋོཡེཝ སུནྡརཏརོ།
116. Yamakapāṭihīrañāṇaniddese asādhāraṇaṃ sāvakehīti sesāsādhāraṇañāṇaniddese aññavacanehi okāsābhāvato na vuttaṃ, idha pana aññavacanābhāvato vuttanti veditabbaṃ. Uparimakāyatoti nābhiyā uddhaṃ sarīrato. Aggikkhandho pavattatīti tejokasiṇārammaṇaṃ pādakajjhānaṃ samāpajjitvā vuṭṭhāya ‘‘uparimakāyato aggijālā vuṭṭhātū’’ti āvajjitvā parikammaṃ katvā anantaraṃ abhiññāñāṇena ‘‘uparimakāyato aggijālā vuṭṭhātū’’ti adhiṭṭhite saha adhiṭṭhānā uparimakāyato aggijālā vuṭṭhāti. Sā hi idha rāsaṭṭhena khandhoti vuttā. Heṭṭhimakāyatoti nābhito heṭṭhā sarīrato. Udakadhārā pavattatīti āpokasiṇārammaṇaṃ pādakajjhānaṃ samāpajjitvā vuṭṭhāya ‘‘heṭṭhimakāyato udakadhārā vuṭṭhātū’’ti āvajjitvā parikammaṃ katvā anantaraṃ abhiññāñāṇena ‘‘heṭṭhimakāyato udakadhārā vuṭṭhātū’’ti adhiṭṭhite saha adhiṭṭhānā heṭṭhimakāyato udakadhārā vuṭṭhāti. Ubhayatthāpi abbocchedavasena pavattatīti vuttaṃ. Adhiṭṭhānassa āvajjanassa ca antare dve bhavaṅgacittāni vattanti. Tasmāyeva yugalā hutvā aggikkhandhaudakadhārā pavattanti, antaraṃ na paññāyati. Aññesaṃ pana bhavaṅgaparicchedo natthi . Puratthimakāyatoti abhimukhapassato. Pacchimakāyatoti piṭṭhipassato. Dakkhiṇaakkhito vāmaakkhitotiādi samāsapāṭhoyeva, na añño. Dakkhiṇanāsikāsotato vāmanāsikāsotatoti pāṭho sundaro. Rassaṃ katvāpi paṭhanti. Aṃsakūṭatoti ettha abbhuggataṭṭhena kūṭo viyāti kūṭo, aṃsoyeva kūṭo aṃsakūṭo. Aṅgulaṅgulehīti aṅgulīhi aṅgulīhi. Aṅgulantarikāhīti aṅgulīnaṃ antarikāhi. Ekekalomato aggikkhandho pavattati, ekekalomato udakadhārā pavattatīti ubhayatthāpi āmeḍitavacanena sabbalomānaṃ pariyādinnattā ekekalomatova aggikkhandhaudakadhārā yugalā yugalā hutvā pavattantīti vuttaṃ hoti. Lomakūpato lomakūpato aggikkhandho pavattati, lomakūpato lomakūpato udakadhārā pavattatīti etthāpi eseva nayo. Kesuci potthakesu ‘‘ekekalomato aggikkhandho pavattati. Lomakūpato lomakūpato udakadhārā pavattati, lomakūpato lomakūpato aggikkhandho pavattati, ekekalomato udakadhārā pavattatī’’ti likhitaṃ. Tampi yujjatiyeva. Pāṭihīrassa atisukhumattadīpanato pana purimapāṭhoyeva sundarataro.
ཨིདཱནི ཚནྣཾ ཝཎྞཱནནྟི ཀོ སམྦནྡྷོ? ཧེཊྛཱ ‘‘ཨུཔརིམཀཱཡཏོ’’ཏིཨཱདཱིཧི ཨནེཀེཧི སརཱིརཱཝཡཝཱ ཝུཏྟཱ། ཏེན སརཱིརཱཝཡཝསམྦནྡྷོ པཝཏྟཏཱིཏི ཝཙནསམྦནྡྷེན ཙ ཡམཀཔཱཊིཧཱིརཱདྷིཀཱརེན ཙ ཚནྣཾ ཝཎྞཱནཾ སརཱིརཱཝཡཝབྷཱུཏཱནཾ རསྨིཡོ ཡམཀཱ ཧུཏྭཱ པཝཏྟནྟཱིཏི ཝུཏྟཾ ཧོཏི། སཱམིཝཙནསམྦནྡྷེན ཙ ཨཝསྶཾ ‘‘རསྨིཡོ’’ཏི པཱཋསེསོ ཨིཙྪིཏབྦོཡེཝ། ནཱིལཱནནྟི ཨུམཱཔུཔྥཝཎྞཱནཾ། པཱིཏཀཱནནྟི ཀཎིཀཱརཔུཔྥཝཎྞཱནཾ། ལོཧིཏཀཱནནྟི ཨིནྡགོཔཀཝཎྞཱནཾ། ཨོདཱཏཱནནྟི ཨོསདྷིཏཱརཀཝཎྞཱནཾ། མཉྫིཊྛཱནནྟི མནྡརཏྟཝཎྞཱནཾ། པབྷསྶརཱནནྟི པབྷཱསནཔཀཏིཀཱནཾ པབྷསྶརཝཎྞཱནཾ། པབྷསྶརཝཎྞེ ཝིསུཾ ཨཝིཛྫམཱནེཔི ཝུཏྟེསུ པཉྩསུ ཝཎྞེསུ ཡེ ཡེ པབྷཱ སམུཛྫལཱ, ཏེ ཏེ པབྷསྶརཱ། ཏཐཱ ཧི ཏཐཱགཏསྶ ཡམཀཔཱཊིཧཱིརཾ ཀརོནྟསྶ ཡམཀཔཱཊིཧཱིརཉཱཎབལེནེཝ ཀེསམསྶཱུནཉྩེཝ ཨཀྑཱིནཉྩ ནཱིལཊྛཱནེཧི ནཱིལརསྨིཡོ ནིཀྑམནྟི, ཡཱསཾ ཝསེན གགནཏལཾ ཨཉྫནཙུཎྞསམོཀིཎྞཾ ཝིཡ ཨུམཱཔུཔྥནཱིལུཔྤལདལསཉྪནྣཾ ཝིཡ ཝཱིཏིཔཏནྟམཎིཏཱལཝཎྚཾ ཝིཡ པསཱརིཏམེཙཀཔཊཾ ཝིཡ ཙ ཧོཏི། ཚཝིཏོ ཙེཝ ཨཀྑཱིནཉྩ པཱིཏཀཊྛཱནེཧི པཱིཏརསྨིཡོ ནིཀྑམནྟི, ཡཱསཾ ཝསེན དིསཱབྷཱགཱ སུཝཎྞརསནིསིཉྩམཱནཱ ཝིཡ སུཝཎྞཔཊཔསཱརིཏཱ ཝིཡ ཀུངྐུམཙུཎྞཀཎིཀཱརཔུཔྥསམྤརིཀིཎྞཱ ཝིཡ ཙ ཝིརོཙནྟི། མཾསལོཧིཏེཧི ཙེཝ ཨཀྑཱིནཉྩ རཏྟཊྛཱནེཧི ལོཧིཏརསྨིཡོ ནིཀྑམནྟི, ཡཱསཾ ཝསེན དིསཱབྷཱགཱ ཙིནཔིཊྛཙུཎྞརཉྫིཏཱ ཝིཡ སུཔཀྐལཱཁཱརསནིསིཉྩམཱནཱ ཝིཡ རཏྟཀམྦལཔརིཀྑིཏྟཱ ཝིཡ ཛཡསུམནཔཱལིབྷདྡཀབནྡྷུཛཱིཝཀཀུསུམསམྤརིཀིཎྞཱ ཝིཡ ཙ ཝིརོཙནྟི། ཨཊྛཱིཧི ཙེཝ དནྟེཧི ཙ ཨཀྑཱིནཉྩ སེཏཊྛཱནེཧི ཨོདཱཏརསྨིཡོ ནིཀྑམནྟི, ཡཱསཾ ཝསེན དིསཱབྷཱགཱ རཛཏཀུཊེཧི ཨཱསིཉྩམཱནཁཱིརདྷཱརཱསམྤརིཀིཎྞཱ ཝིཡ པསཱརིཏརཛཏཔཊྚཝིཏཱནཱ ཝིཡ ཝཱིཏིཔཏནྟརཛཏཏཱལཝཎྚཱ ཝིཡ ཀུནྡཀུམུདསིནྡུཝཱརསུམནམལླིཀཱདིཀུསུམསཉྪནྣཱ ཝིཡ ཙ ཝིརོཙནྟི། ཧཏྠཏལཔཱདཏལཱདཱིཧི མནྡརཏྟཊྛཱནེཧི མཉྫིཊྛརསྨིཡོ ནིཀྑམནྟི, ཡཱསཾ ཝསེན དིསཱབྷཱགཱ པཝཱལ༹ཛཱལཔརིཀྑིཏྟཱ ཝིཡ རཏྟཀུརཝཀཀུསུམསམོཀིཎྞཱ ཝིཡ ཙ ཝིརོཙནྟི། ཨུཎྞཱནཁཱདཱིཧི པབྷསྶརཊྛཱནེཧི པབྷསྶརརསྨིཡོ ནིཀྑམནྟི, ཡཱསཾ ཝསེན དིསཱབྷཱགཱ ཨོསདྷིཏཱརཀཔུཉྫཔུཎྞཱ ཝིཡ ཝིཛྫུཔཊལཱདིཔརིཔུཎྞཱ ཝིཡ ཙ ཝིརོཙནྟི།
Idāni channaṃ vaṇṇānanti ko sambandho? Heṭṭhā ‘‘uparimakāyato’’tiādīhi anekehi sarīrāvayavā vuttā. Tena sarīrāvayavasambandho pavattatīti vacanasambandhena ca yamakapāṭihīrādhikārena ca channaṃ vaṇṇānaṃ sarīrāvayavabhūtānaṃ rasmiyo yamakā hutvā pavattantīti vuttaṃ hoti. Sāmivacanasambandhena ca avassaṃ ‘‘rasmiyo’’ti pāṭhaseso icchitabboyeva. Nīlānanti umāpupphavaṇṇānaṃ. Pītakānanti kaṇikārapupphavaṇṇānaṃ. Lohitakānanti indagopakavaṇṇānaṃ. Odātānanti osadhitārakavaṇṇānaṃ. Mañjiṭṭhānanti mandarattavaṇṇānaṃ. Pabhassarānanti pabhāsanapakatikānaṃ pabhassaravaṇṇānaṃ. Pabhassaravaṇṇe visuṃ avijjamānepi vuttesu pañcasu vaṇṇesu ye ye pabhā samujjalā, te te pabhassarā. Tathā hi tathāgatassa yamakapāṭihīraṃ karontassa yamakapāṭihīrañāṇabaleneva kesamassūnañceva akkhīnañca nīlaṭṭhānehi nīlarasmiyo nikkhamanti, yāsaṃ vasena gaganatalaṃ añjanacuṇṇasamokiṇṇaṃ viya umāpupphanīluppaladalasañchannaṃ viya vītipatantamaṇitālavaṇṭaṃ viya pasāritamecakapaṭaṃ viya ca hoti. Chavito ceva akkhīnañca pītakaṭṭhānehi pītarasmiyo nikkhamanti, yāsaṃ vasena disābhāgā suvaṇṇarasanisiñcamānā viya suvaṇṇapaṭapasāritā viya kuṅkumacuṇṇakaṇikārapupphasamparikiṇṇā viya ca virocanti. Maṃsalohitehi ceva akkhīnañca rattaṭṭhānehi lohitarasmiyo nikkhamanti, yāsaṃ vasena disābhāgā cinapiṭṭhacuṇṇarañjitā viya supakkalākhārasanisiñcamānā viya rattakambalaparikkhittā viya jayasumanapālibhaddakabandhujīvakakusumasamparikiṇṇā viya ca virocanti. Aṭṭhīhi ceva dantehi ca akkhīnañca setaṭṭhānehi odātarasmiyo nikkhamanti, yāsaṃ vasena disābhāgā rajatakuṭehi āsiñcamānakhīradhārāsamparikiṇṇā viya pasāritarajatapaṭṭavitānā viya vītipatantarajatatālavaṇṭā viya kundakumudasinduvārasumanamallikādikusumasañchannā viya ca virocanti. Hatthatalapādatalādīhi mandarattaṭṭhānehi mañjiṭṭharasmiyo nikkhamanti, yāsaṃ vasena disābhāgā pavāḷajālaparikkhittā viya rattakuravakakusumasamokiṇṇā viya ca virocanti. Uṇṇānakhādīhi pabhassaraṭṭhānehi pabhassararasmiyo nikkhamanti, yāsaṃ vasena disābhāgā osadhitārakapuñjapuṇṇā viya vijjupaṭalādiparipuṇṇā viya ca virocanti.
བྷགཝཱ ཙངྐམཏཱིཏིཨཱདི ‘‘བྷགཝཏོ ཙ ནིམྨིཏཱནཉྩ ནཱནཱཨིརིཡཱཔཐཀརཎཾ ཡམཀཔཱཊིཧཱིརེནེཝ ཧོཏཱི’’ཏི དསྶནཏྠཾ ཝུཏྟཾ། ཏེསཉྷི ནིམྨིཏཱནཾ ཨིརིཡཱཔཐཱ ཡུགལཱཝ ཧུཏྭཱ ཝཏྟནྟི། ཡདི ནིམྨིཏཱ བཧུཀཱ ཧོནྟི, ‘‘ནིམྨིཏོ’’ཏིཨཱདི ཀསྨཱ ཨེཀཝཙནཾ ཀཏནྟི ཙེ? ནིམྨིཏེསུཔི ཨེཀེཀསྶ ནཱནཱཨིརིཡཱཔཐབྷཱཝདསྶནཏྠཾ། བཧུཝཙནེན ཧི ཝུཏྟེ སབྦེཔི ནིམྨིཏཱ སཀིཾ ཨེཀེཀཨིརིཡཱཔཐིཀཱ ཝིཡ ཧོནྟི། ཨེཀཝཙནེན པན ཝུཏྟེ ནིམྨིཏེསུ ཨེཀེཀོ ནཱནཱཨིརིཡཱཔཐིཀོཏི ཉཱཡཏི། ཏསྨཱ ཨེཀཝཙནནིདྡེསོ ཀཏོ། ཙཱུལ༹པནྠཀཏྠེརོཔི ཏཱཝ ནཱནཱཨིརིཡཱཔཐིཀབྷིཀྑཱུནཾ སཧསྶཾ མཱཔེསི, ཀིཾ པན བྷགཝཱ ཡམཀཔཱཊིཧཱིརེ བཧཱུ ནིམྨིཏེ ན ཀརིསྶཏི། ཙཱུལ༹པནྠཀཏྠེརཾ མུཉྩིཏྭཱ ཨཉྙེསཾ སཱཝཀཱནཾ ཨེཀཱཝཛྫནེན ནཱནཱཨིརིཡཔཐིཀཱནཾ ནཱནཱརཱུཔཱནཉྩ ནིམྨཱནཾ ན ཨིཛ྄ཛྷཏི། ཨནིཡམེཏྭཱ ཧི ནིམྨིཏཱ ཨིདྡྷིམཏཱ སདིསཱཝ ཧོནྟི། ཋཱནནིསཛྫཱདཱིསུ ཝཱ བྷཱསིཏཏུཎྷཱིབྷཱཝཱདཱིསུ ཝཱ ཡཾ ཡཾ ཨིདྡྷིམཱ ཀརོཏི, ཏཾ ཏདེཝ ཀརོནྟི, ཝིསདིསཀརཎཾ ནཱནཱཀིརིཡཱཀརཎཉྩ ‘‘ཨེཏྟཀཱ ཨཱིདིསཱ ཧོནྟུ, ཨེཏྟཀཱ ཨིམཾ ནཱམ ཀརོནྟཱུ’’ཏི ཝིསུཾ ཝིསུཾ ཨཱཝཛྫིཏྭཱ ཨདྷིཊྛཱནེན ཨིཛ྄ཛྷཏི། ཏཐཱགཏསྶ པན ཨེཀཱཝཛྫནཱདྷིཊྛཱནེནེཝ ནཱནཔྤཀཱརནིམྨཱནཾ ཨིཛ྄ཛྷཏི། ཨེཝམེཝ ཨགྒིཀྑནྡྷཨུདཀདྷཱརཱནིམྨཱནེ ཙ ནཱནཱཝཎྞནིམྨཱནེ ཙ ཝེདིཏབྦཾ། ཏཏྠ བྷགཝཱ ཙངྐམཏཱིཏི ཨཱཀཱསེ ཝཱ པཐཝིཡཾ ཝཱ ཙངྐམཏི། ནིམྨིཏོཏི ཨིདྡྷིཡཱ མཱཔིཏབུདྡྷརཱུཔཾ། ཏིཊྛཏི ཝཱཏིཨཱདཱིནིཔི ཨཱཀཱསེ ཝཱ པཐཝིཡཾ ཝཱ། ཀཔྤེཏཱིཏི ཀརོཏི། བྷགཝཱ ཏིཊྛཏཱིཏིཨཱདཱིསུཔི ཨེསེཝ ནཡོཏི།
Bhagavā caṅkamatītiādi ‘‘bhagavato ca nimmitānañca nānāiriyāpathakaraṇaṃ yamakapāṭihīreneva hotī’’ti dassanatthaṃ vuttaṃ. Tesañhi nimmitānaṃ iriyāpathā yugalāva hutvā vattanti. Yadi nimmitā bahukā honti, ‘‘nimmito’’tiādi kasmā ekavacanaṃ katanti ce? Nimmitesupi ekekassa nānāiriyāpathabhāvadassanatthaṃ. Bahuvacanena hi vutte sabbepi nimmitā sakiṃ ekekairiyāpathikā viya honti. Ekavacanena pana vutte nimmitesu ekeko nānāiriyāpathikoti ñāyati. Tasmā ekavacananiddeso kato. Cūḷapanthakattheropi tāva nānāiriyāpathikabhikkhūnaṃ sahassaṃ māpesi, kiṃ pana bhagavā yamakapāṭihīre bahū nimmite na karissati. Cūḷapanthakattheraṃ muñcitvā aññesaṃ sāvakānaṃ ekāvajjanena nānāiriyapathikānaṃ nānārūpānañca nimmānaṃ na ijjhati. Aniyametvā hi nimmitā iddhimatā sadisāva honti. Ṭhānanisajjādīsu vā bhāsitatuṇhībhāvādīsu vā yaṃ yaṃ iddhimā karoti, taṃ tadeva karonti, visadisakaraṇaṃ nānākiriyākaraṇañca ‘‘ettakā īdisā hontu, ettakā imaṃ nāma karontū’’ti visuṃ visuṃ āvajjitvā adhiṭṭhānena ijjhati. Tathāgatassa pana ekāvajjanādhiṭṭhāneneva nānappakāranimmānaṃ ijjhati. Evameva aggikkhandhaudakadhārānimmāne ca nānāvaṇṇanimmāne ca veditabbaṃ. Tattha bhagavā caṅkamatīti ākāse vā pathaviyaṃ vā caṅkamati. Nimmitoti iddhiyā māpitabuddharūpaṃ. Tiṭṭhati vātiādīnipi ākāse vā pathaviyaṃ vā. Kappetīti karoti. Bhagavā tiṭṭhatītiādīsupi eseva nayoti.
ཡམཀཔཱཊིཧཱིརཉཱཎནིདྡེསཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Yamakapāṭihīrañāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / སུཏྟཔིཊཀ • Suttapiṭaka / ཁུདྡཀནིཀཱཡ • Khuddakanikāya / པཊིསམྦྷིདཱམགྒཔཱལི༹ • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ༧༠. ཡམཀཔཱཊིཧཱིརཉཱཎནིདྡེསོ • 70. Yamakapāṭihīrañāṇaniddeso
