Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya

    ൩. യമകസുത്തം

    3. Yamakasuttaṃ

    ൮൫. ഏകം സമയം ആയസ്മാ സാരിപുത്തോ സാവത്ഥിയം വിഹരതി ജേതവനേ അനാഥപിണ്ഡികസ്സ ആരാമേ. തേന ഖോ പന സമയേന യമകസ്സ നാമ ഭിക്ഖുനോ ഏവരൂപം പാപകം ദിട്ഠിഗതം ഉപ്പന്നം ഹോതി – ‘‘തഥാഹം ഭഗവതാ ധമ്മം ദേസിതം ആജാനാമി, യഥാ ഖീണാസവോ ഭിക്ഖു കായസ്സ ഭേദാ ഉച്ഛിജ്ജതി വിനസ്സതി, ന ഹോതി പരം മരണാ’’തി.

    85. Ekaṃ samayaṃ āyasmā sāriputto sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena yamakassa nāma bhikkhuno evarūpaṃ pāpakaṃ diṭṭhigataṃ uppannaṃ hoti – ‘‘tathāhaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi, yathā khīṇāsavo bhikkhu kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā’’ti.

    അസ്സോസും ഖോ സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ യമകസ്സ കിര നാമ ഭിക്ഖുനോ ഏവരൂപം പാപകം ദിട്ഠിഗതം ഉപ്പന്നം ഹോതി – ‘‘തഥാഹം ഭഗവതാ ധമ്മം ദേസിതം ആജാനാമി, യഥാ ഖീണാസവോ ഭിക്ഖു കായസ്സ ഭേദാ ഉച്ഛിജ്ജതി വിനസ്സതി, ന ഹോതി പരം മരണാ’’തി. അഥ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ യേനായസ്മാ യമകോ തേനുപസങ്കമിംസു; ഉപസങ്കമിത്വാ ആയസ്മതാ യമകേന സദ്ധിം സമ്മോദിംസു. സമ്മോദനീയം കഥം സാരണീയം വീതിസാരേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദിംസു. ഏകമന്തം നിസിന്നാ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ആയസ്മന്തം യമകം ഏതദവോചും –

    Assosuṃ kho sambahulā bhikkhū yamakassa kira nāma bhikkhuno evarūpaṃ pāpakaṃ diṭṭhigataṃ uppannaṃ hoti – ‘‘tathāhaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi, yathā khīṇāsavo bhikkhu kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā’’ti. Atha kho te bhikkhū yenāyasmā yamako tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmatā yamakena saddhiṃ sammodiṃsu. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū āyasmantaṃ yamakaṃ etadavocuṃ –

    ‘‘സച്ചം കിര തേ, ആവുസോ യമക, ഏവരൂപം പാപകം ദിട്ഠിഗതം ഉപ്പന്നം – ‘തഥാഹം ഭഗവതാ ധമ്മം ദേസിതം ആജാനാമി, യഥാ ഖീണാസവോ ഭിക്ഖു കായസ്സ ഭേദാ ഉച്ഛിജ്ജതി വിനസ്സതി, ന ഹോതി പരം മരണാ’’’തി? ‘‘ഏവം ഖ്വാഹം, ആവുസോ, ഭഗവതാ ധമ്മം ദേസിതം ആജാനാമി – ‘ഖീണാസവോ ഭിക്ഖു കായസ്സ ഭേദാ ഉച്ഛിജ്ജതി വിനസ്സതി, ന ഹോതി പരം മരണാ’’’തി.

    ‘‘Saccaṃ kira te, āvuso yamaka, evarūpaṃ pāpakaṃ diṭṭhigataṃ uppannaṃ – ‘tathāhaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi, yathā khīṇāsavo bhikkhu kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā’’’ti? ‘‘Evaṃ khvāhaṃ, āvuso, bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi – ‘khīṇāsavo bhikkhu kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā’’’ti.

    ‘‘മാ, ആവുസോ യമക, ഏവം അവച, മാ ഭഗവന്തം അബ്ഭാചിക്ഖി. ന ഹി സാധു ഭഗവതോ അബ്ഭാചിക്ഖനം. ന ഹി ഭഗവാ ഏവം വദേയ്യ – ‘ഖീണാസവോ ഭിക്ഖു കായസ്സ ഭേദാ ഉച്ഛിജ്ജതി വിനസ്സതി, ന ഹോതി പരം മരണാ’’’തി. ഏവമ്പി ഖോ ആയസ്മാ യമകോ തേഹി ഭിക്ഖൂഹി വുച്ചമാനോ തഥേവ തം പാപകം ദിട്ഠിഗതം ഥാമസാ പരാമാസാ അഭിനിവിസ്സ വോഹരതി – ‘‘തഥാഹം ഭഗവതാ ധമ്മം ദേസിതം ആജാനാമി, യഥാ ഖീണാസവോ ഭിക്ഖു കായസ്സ ഭേദാ ഉച്ഛിജ്ജതി വിനസ്സതി, ന ഹോതി പരം മരണാ’’തി.

    ‘‘Mā, āvuso yamaka, evaṃ avaca, mā bhagavantaṃ abbhācikkhi. Na hi sādhu bhagavato abbhācikkhanaṃ. Na hi bhagavā evaṃ vadeyya – ‘khīṇāsavo bhikkhu kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā’’’ti. Evampi kho āyasmā yamako tehi bhikkhūhi vuccamāno tatheva taṃ pāpakaṃ diṭṭhigataṃ thāmasā parāmāsā abhinivissa voharati – ‘‘tathāhaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi, yathā khīṇāsavo bhikkhu kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā’’ti.

    യതോ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ നാസക്ഖിംസു ആയസ്മന്തം യമകം ഏതസ്മാ പാപകാ ദിട്ഠിഗതാ വിവേചേതും, അഥ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ഉട്ഠായാസനാ യേനായസ്മാ സാരിപുത്തോ തേനുപസങ്കമിംസു; ഉപസങ്കമിത്വാ ആയസ്മന്തം സാരിപുത്തം ഏതദവോചും – ‘‘യമകസ്സ നാമ, ആവുസോ സാരിപുത്ത, ഭിക്ഖുനോ ഏവരൂപം പാപകം ദിട്ഠിഗതം ഉപ്പന്നം – ‘തഥാഹം ഭഗവതാ ധമ്മം ദേസിതം ആജാനാമി യഥാ ഖീണാസവോ ഭിക്ഖു കായസ്സ ഭേദാ ഉച്ഛിജ്ജതി വിനസ്സതി, ന ഹോതി പരം മരണാ’തി. സാധായസ്മാ സാരിപുത്തോ യേന യമകോ ഭിക്ഖു തേനുപസങ്കമതു അനുകമ്പം ഉപാദായാ’’തി. അധിവാസേസി ഖോ ആയസ്മാ സാരിപുത്തോ തുണ്ഹീഭാവേന. അഥ ഖോ ആയസ്മാ സാരിപുത്തോ സായന്ഹസമയം പടിസല്ലാനാ വുട്ഠിതോ യേനായസ്മാ യമകോ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ആയസ്മതാ യമകേന സദ്ധിം സമ്മോദി…പേ॰… ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ ആയസ്മാ സാരിപുത്തോ ആയസ്മന്തം യമകം ഏതദവോച –

    Yato kho te bhikkhū nāsakkhiṃsu āyasmantaṃ yamakaṃ etasmā pāpakā diṭṭhigatā vivecetuṃ, atha kho te bhikkhū uṭṭhāyāsanā yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavocuṃ – ‘‘yamakassa nāma, āvuso sāriputta, bhikkhuno evarūpaṃ pāpakaṃ diṭṭhigataṃ uppannaṃ – ‘tathāhaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi yathā khīṇāsavo bhikkhu kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā’ti. Sādhāyasmā sāriputto yena yamako bhikkhu tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’ti. Adhivāsesi kho āyasmā sāriputto tuṇhībhāvena. Atha kho āyasmā sāriputto sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenāyasmā yamako tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā yamakena saddhiṃ sammodi…pe… ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto āyasmantaṃ yamakaṃ etadavoca –

    ‘‘സച്ചം കിര തേ, ആവുസോ യമക, ഏവരൂപം പാപകം ദിട്ഠിഗതം ഉപ്പന്നം – ‘തഥാഹം ഭഗവതാ ധമ്മം ദേസിതം ആജാനാമി, യഥാ ഖീണാസവോ ഭിക്ഖു കായസ്സ ഭേദാ ഉച്ഛിജ്ജതി വിനസ്സതി, ന ഹോതി പരം മരണാ’’’തി? ‘‘ഏവം ഖ്വാഹം, ആവുസോ, ഭഗവതാ ധമ്മം ദേസിതം ആജാനാമി, യഥാ ഖീണാസവോ ഭിക്ഖു കായസ്സ ഭേദാ ഉച്ഛിജ്ജതി വിനസ്സതി, ന ഹോതി പരം മരണാ’’തി.

    ‘‘Saccaṃ kira te, āvuso yamaka, evarūpaṃ pāpakaṃ diṭṭhigataṃ uppannaṃ – ‘tathāhaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi, yathā khīṇāsavo bhikkhu kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā’’’ti? ‘‘Evaṃ khvāhaṃ, āvuso, bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi, yathā khīṇāsavo bhikkhu kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā’’ti.

    ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, ആവുസോ യമക, രൂപം നിച്ചം വാ അനിച്ചം വാ’’തി? ‘‘അനിച്ചം, ആവുസോ’’. ‘‘വേദനാ നിച്ചാ… സഞ്ഞാ… സങ്ഖാരാ… വിഞ്ഞാണം നിച്ചം വാ അനിച്ചം വാ’’തി? ‘‘അനിച്ചം, ആവുസോ’’. തസ്മാതിഹ…പേ॰… ഏവം പസ്സം…പേ॰… നാപരം ഇത്ഥത്തായാതി പജാനാതീ’’തി.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, āvuso yamaka, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ, āvuso’’. ‘‘Vedanā niccā… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ, āvuso’’. Tasmātiha…pe… evaṃ passaṃ…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānātī’’ti.

    ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, ആവുസോ യമക, രൂപം തഥാഗതോതി സമനുപസ്സസീ’’തി? ‘‘നോ ഹേതം, ആവുസോ’’ … ‘‘വേദനം തഥാഗതോതി സമനുപസ്സസീ’’തി? ‘‘നോ ഹേതം, ആവുസോ’’… ‘‘സഞ്ഞം… സങ്ഖാരേ… വിഞ്ഞാണം തഥാഗതോതി സമനുപസ്സസീ’’തി? ‘‘നോ ഹേതം, ആവുസോ’’.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, āvuso yamaka, rūpaṃ tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’ … ‘‘vedanaṃ tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’… ‘‘saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’.

    ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, ആവുസോ യമക, രൂപസ്മിം തഥാഗതോതി സമനുപസ്സസീ’’തി? ‘‘നോ ഹേതം, ആവുസോ’’. ‘‘അഞ്ഞത്ര രൂപാ തഥാഗതോതി സമനുപസ്സസീ’’തി? ‘‘നോ ഹേതം, ആവുസോ’’. ‘‘വേദനായ… അഞ്ഞത്ര വേദനായ…പേ॰… സഞ്ഞായ… അഞ്ഞത്ര സഞ്ഞായ… സങ്ഖാരേസു… അഞ്ഞത്ര സങ്ഖാരേഹി… വിഞ്ഞാണസ്മിം തഥാഗതോതി സമനുപസ്സസീ’’തി? ‘‘നോ ഹേതം, ആവുസോ’’. ‘‘അഞ്ഞത്ര വിഞ്ഞാണാ തഥാഗതോതി സമനുപസ്സസീ’’തി? ‘‘നോ ഹേതം, ആവുസോ’’.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, āvuso yamaka, rūpasmiṃ tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’. ‘‘Aññatra rūpā tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’. ‘‘Vedanāya… aññatra vedanāya…pe… saññāya… aññatra saññāya… saṅkhāresu… aññatra saṅkhārehi… viññāṇasmiṃ tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’. ‘‘Aññatra viññāṇā tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’.

    ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, ആവുസോ യമക, രൂപം… വേദനം… സഞ്ഞം… സങ്ഖാരേ… വിഞ്ഞാണം തഥാഗതോതി സമനുപസ്സസീ’’തി? ‘‘നോ ഹേതം, ആവുസോ’’.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, āvuso yamaka, rūpaṃ… vedanaṃ… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’.

    ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, ആവുസോ യമക, അയം സോ അരൂപീ… അവേദനോ… അസഞ്ഞീ… അസങ്ഖാരോ… അവിഞ്ഞാണോ തഥാഗതോതി സമനുപസ്സസീ’’തി? ‘‘നോ ഹേതം, ആവുസോ’’. ‘‘ഏത്ഥ ച തേ, ആവുസോ യമക, ദിട്ഠേവ ധമ്മേ സച്ചതോ ഥേതതോ 1 തഥാഗതേ അനുപലബ്ഭിയമാനേ 2, കല്ലം നു തേ തം വേയ്യാകരണം – ‘തഥാഹം ഭഗവതാ ധമ്മം ദേസിതം ആജാനാമി, യഥാ ഖീണാസവോ ഭിക്ഖു കായസ്സ ഭേദാ ഉച്ഛിജ്ജതി വിനസ്സതി, ന ഹോതി പരം മരണാ’’’തി?

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, āvuso yamaka, ayaṃ so arūpī… avedano… asaññī… asaṅkhāro… aviññāṇo tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’. ‘‘Ettha ca te, āvuso yamaka, diṭṭheva dhamme saccato thetato 3 tathāgate anupalabbhiyamāne 4, kallaṃ nu te taṃ veyyākaraṇaṃ – ‘tathāhaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi, yathā khīṇāsavo bhikkhu kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā’’’ti?

    ‘‘അഹു ഖോ മേ തം, ആവുസോ സാരിപുത്ത, പുബ്ബേ അവിദ്ദസുനോ പാപകം ദിട്ഠിഗതം; ഇദഞ്ച പനായസ്മതോ സാരിപുത്തസ്സ ധമ്മദേസനം സുത്വാ തഞ്ചേവ പാപകം ദിട്ഠിഗതം പഹീനം, ധമ്മോ ച മേ അഭിസമിതോ’’തി.

    ‘‘Ahu kho me taṃ, āvuso sāriputta, pubbe aviddasuno pāpakaṃ diṭṭhigataṃ; idañca panāyasmato sāriputtassa dhammadesanaṃ sutvā tañceva pāpakaṃ diṭṭhigataṃ pahīnaṃ, dhammo ca me abhisamito’’ti.

    ‘‘സചേ തം, ആവുസോ യമക, ഏവം പുച്ഛേയ്യും – ‘യോ സോ, ആവുസോ യമക, ഭിക്ഖു അരഹം ഖീണാസവോ സോ കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ കിം ഹോതീ’തി? ഏവം പുട്ഠോ ത്വം, ആവുസോ യമക, കിന്തി ബ്യാകരേയ്യാസീ’’തി? ‘‘സചേ മം, ആവുസോ, ഏവം പുച്ഛേയ്യും – ‘യോ സോ, ആവുസോ യമക, ഭിക്ഖു അരഹം ഖീണാസവോ സോ കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ കിം ഹോതീ’തി? ഏവം പുട്ഠോഹം, ആവുസോ, ഏവം ബ്യാകരേയ്യം – ‘രൂപം ഖോ, ആവുസോ, അനിച്ചം. യദനിച്ചം തം ദുക്ഖം; യം ദുക്ഖം തം നിരുദ്ധം തദത്ഥങ്ഗതം. വേദനാ… സഞ്ഞാ… സങ്ഖാരാ… വിഞ്ഞാണം അനിച്ചം. യദനിച്ചം തം ദുക്ഖം; യം ദുക്ഖം തം നിരുദ്ധം തദത്ഥങ്ഗത’ന്തി. ഏവം പുട്ഠോഹം , ആവുസോ, ഏവം ബ്യാകരേയ്യ’’ന്തി.

    ‘‘Sace taṃ, āvuso yamaka, evaṃ puccheyyuṃ – ‘yo so, āvuso yamaka, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo so kāyassa bhedā paraṃ maraṇā kiṃ hotī’ti? Evaṃ puṭṭho tvaṃ, āvuso yamaka, kinti byākareyyāsī’’ti? ‘‘Sace maṃ, āvuso, evaṃ puccheyyuṃ – ‘yo so, āvuso yamaka, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo so kāyassa bhedā paraṃ maraṇā kiṃ hotī’ti? Evaṃ puṭṭhohaṃ, āvuso, evaṃ byākareyyaṃ – ‘rūpaṃ kho, āvuso, aniccaṃ. Yadaniccaṃ taṃ dukkhaṃ; yaṃ dukkhaṃ taṃ niruddhaṃ tadatthaṅgataṃ. Vedanā… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ aniccaṃ. Yadaniccaṃ taṃ dukkhaṃ; yaṃ dukkhaṃ taṃ niruddhaṃ tadatthaṅgata’nti. Evaṃ puṭṭhohaṃ , āvuso, evaṃ byākareyya’’nti.

    ‘‘സാധു സാധു, ആവുസോ യമക! തേന ഹാവുസോ, യമക, ഉപമം തേ കരിസ്സാമി ഏതസ്സേവ അത്ഥസ്സ ഭിയ്യോസോമത്തായ ഞാണായ. സേയ്യഥാപി, ആവുസോ യമക, ഗഹപതി വാ ഗഹപതിപുത്തോ വാ അഡ്ഢോ മഹദ്ധനോ മഹാഭോഗോ; സോ ച ആരക്ഖസമ്പന്നോ. തസ്സ കോചിദേവ പുരിസോ ഉപ്പജ്ജേയ്യ അനത്ഥകാമോ അഹിതകാമോ അയോഗക്ഖേമകാമോ ജീവിതാ വോരോപേതുകാമോ. തസ്സ ഏവമസ്സ – ‘അയം ഖോ ഗഹപതി വാ ഗഹപതിപുത്തോ വാ അഡ്ഢോ മഹദ്ധനോ മഹാഭോഗോ; സോ ച ആരക്ഖസമ്പന്നോ; നായം 5 സുകരോ പസയ്ഹ ജീവിതാ വോരോപേതും. യംനൂനാഹം അനുപഖജ്ജ ജീവിതാ വോരോപേയ്യ’ന്തി. സോ തം ഗഹപതിം വാ ഗഹപതിപുത്തം വാ ഉപസങ്കമിത്വാ ഏവം വദേയ്യ – ‘ഉപട്ഠഹേയ്യം തം, ഭന്തേ’തി. തമേനം സോ ഗഹപതി വാ ഗഹപതിപുത്തോ വാ ഉപട്ഠാപേയ്യ. സോ ഉപട്ഠഹേയ്യ പുബ്ബുട്ഠായീ പച്ഛാനിപാതീ കിംകാരപടിസ്സാവീ മനാപചാരീ പിയവാദീ. തസ്സ സോ ഗഹപതി വാ ഗഹപതിപുത്തോ വാ മിത്തതോപി നം സദ്ദഹേയ്യ 6; സുഹജ്ജതോപി നം സദ്ദഹേയ്യ; തസ്മിഞ്ച വിസ്സാസം ആപജ്ജേയ്യ. യദാ ഖോ, ആവുസോ, തസ്സ പുരിസസ്സ ഏവമസ്സ – ‘സംവിസ്സത്ഥോ ഖോ മ്യായം ഗഹപതി വാ ഗഹപതിപുത്തോ വാ’തി, അഥ നം രഹോഗതം വിദിത്വാ തിണ്ഹേന സത്ഥേന ജീവിതാ വോരോപേയ്യ.

    ‘‘Sādhu sādhu, āvuso yamaka! Tena hāvuso, yamaka, upamaṃ te karissāmi etasseva atthassa bhiyyosomattāya ñāṇāya. Seyyathāpi, āvuso yamaka, gahapati vā gahapatiputto vā aḍḍho mahaddhano mahābhogo; so ca ārakkhasampanno. Tassa kocideva puriso uppajjeyya anatthakāmo ahitakāmo ayogakkhemakāmo jīvitā voropetukāmo. Tassa evamassa – ‘ayaṃ kho gahapati vā gahapatiputto vā aḍḍho mahaddhano mahābhogo; so ca ārakkhasampanno; nāyaṃ 7 sukaro pasayha jīvitā voropetuṃ. Yaṃnūnāhaṃ anupakhajja jīvitā voropeyya’nti. So taṃ gahapatiṃ vā gahapatiputtaṃ vā upasaṅkamitvā evaṃ vadeyya – ‘upaṭṭhaheyyaṃ taṃ, bhante’ti. Tamenaṃ so gahapati vā gahapatiputto vā upaṭṭhāpeyya. So upaṭṭhaheyya pubbuṭṭhāyī pacchānipātī kiṃkārapaṭissāvī manāpacārī piyavādī. Tassa so gahapati vā gahapatiputto vā mittatopi naṃ saddaheyya 8; suhajjatopi naṃ saddaheyya; tasmiñca vissāsaṃ āpajjeyya. Yadā kho, āvuso, tassa purisassa evamassa – ‘saṃvissattho kho myāyaṃ gahapati vā gahapatiputto vā’ti, atha naṃ rahogataṃ viditvā tiṇhena satthena jīvitā voropeyya.

    ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, ആവുസോ യമക, യദാ ഹി സോ പുരിസോ അമും ഗഹപതിം വാ ഗഹപതിപുത്തം വാ ഉപസങ്കമിത്വാ ഏവം ആഹ – ‘ഉപട്ഠഹേയ്യം തം, ഭന്തേ’തി, തദാപി സോ വധകോവ. വധകഞ്ച പന സന്തം ന അഞ്ഞാസി – ‘വധകോ മേ’തി. യദാപി സോ ഉപട്ഠഹതി പുബ്ബുട്ഠായീ പച്ഛാനിപാതീ കിംകാരപടിസ്സാവീ മനാപചാരീ പിയവാദീ, തദാപി സോ വധകോവ. വധകഞ്ച പന സന്തം ന അഞ്ഞാസി – ‘വധകോ മേ’തി. യദാപി നം രഹോഗതം വിദിത്വാ തിണ്ഹേന സത്ഥേന ജീവിതാ വോരോപേതി, തദാപി സോ വധകോവ. വധകഞ്ച പന സന്തം ന അഞ്ഞാസി – ‘വധകോ മേ’’’തി. ‘‘ഏവമാവുസോ’’തി. ‘‘ഏവമേവ ഖോ, ആവുസോ, അസ്സുതവാ പുഥുജ്ജനോ അരിയാനം അദസ്സാവീ അരിയധമ്മസ്സ അകോവിദോ അരിയധമ്മേ അവിനീതോ, സപ്പുരിസാനം അദസ്സാവീ സപ്പുരിസധമ്മസ്സ അകോവിദോ സപ്പുരിസധമ്മേ അവിനീതോ രൂപം അത്തതോ സമനുപസ്സതി, രൂപവന്തം വാ അത്താനം; അത്തനി വാ രൂപം, രൂപസ്മിം വാ അത്താനം. വേദനം… സഞ്ഞം… സങ്ഖാരേ… വിഞ്ഞാണം അത്തതോ സമനുപസ്സതി, വിഞ്ഞാണവന്തം വാ അത്താനം; അത്തനി വാ വിഞ്ഞാണം, വിഞ്ഞാണസ്മിം വാ അത്താനം’’.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, āvuso yamaka, yadā hi so puriso amuṃ gahapatiṃ vā gahapatiputtaṃ vā upasaṅkamitvā evaṃ āha – ‘upaṭṭhaheyyaṃ taṃ, bhante’ti, tadāpi so vadhakova. Vadhakañca pana santaṃ na aññāsi – ‘vadhako me’ti. Yadāpi so upaṭṭhahati pubbuṭṭhāyī pacchānipātī kiṃkārapaṭissāvī manāpacārī piyavādī, tadāpi so vadhakova. Vadhakañca pana santaṃ na aññāsi – ‘vadhako me’ti. Yadāpi naṃ rahogataṃ viditvā tiṇhena satthena jīvitā voropeti, tadāpi so vadhakova. Vadhakañca pana santaṃ na aññāsi – ‘vadhako me’’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti. ‘‘Evameva kho, āvuso, assutavā puthujjano ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto, sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto rūpaṃ attato samanupassati, rūpavantaṃ vā attānaṃ; attani vā rūpaṃ, rūpasmiṃ vā attānaṃ. Vedanaṃ… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ attato samanupassati, viññāṇavantaṃ vā attānaṃ; attani vā viññāṇaṃ, viññāṇasmiṃ vā attānaṃ’’.

    ‘‘സോ അനിച്ചം രൂപം ‘അനിച്ചം രൂപ’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. അനിച്ചം വേദനം ‘അനിച്ചാ വേദനാ’തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. അനിച്ചം സഞ്ഞം ‘അനിച്ചാ സഞ്ഞാ’തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. അനിച്ചേ സങ്ഖാരേ ‘അനിച്ചാ സങ്ഖാരാ’തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. അനിച്ചം വിഞ്ഞാണം ‘അനിച്ചം വിഞ്ഞാണ’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി.

    ‘‘So aniccaṃ rūpaṃ ‘aniccaṃ rūpa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti. Aniccaṃ vedanaṃ ‘aniccā vedanā’ti yathābhūtaṃ nappajānāti. Aniccaṃ saññaṃ ‘aniccā saññā’ti yathābhūtaṃ nappajānāti. Anicce saṅkhāre ‘aniccā saṅkhārā’ti yathābhūtaṃ nappajānāti. Aniccaṃ viññāṇaṃ ‘aniccaṃ viññāṇa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti.

    ‘‘ദുക്ഖം രൂപം ‘ദുക്ഖം രൂപ’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. ദുക്ഖം വേദനം… ദുക്ഖം സഞ്ഞം… ദുക്ഖേ സങ്ഖാരേ… ദുക്ഖം വിഞ്ഞാണം ‘ദുക്ഖം വിഞ്ഞാണ’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി.

    ‘‘Dukkhaṃ rūpaṃ ‘dukkhaṃ rūpa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti. Dukkhaṃ vedanaṃ… dukkhaṃ saññaṃ… dukkhe saṅkhāre… dukkhaṃ viññāṇaṃ ‘dukkhaṃ viññāṇa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti.

    ‘‘അനത്തം രൂപം ‘അനത്താ രൂപ’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. അനത്തം വേദനം… അനത്തം സഞ്ഞം… അനത്തേ സങ്ഖാരേ… അനത്തം വിഞ്ഞാണം ‘അനത്തം വിഞ്ഞാണ’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി.

    ‘‘Anattaṃ rūpaṃ ‘anattā rūpa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti. Anattaṃ vedanaṃ… anattaṃ saññaṃ… anatte saṅkhāre… anattaṃ viññāṇaṃ ‘anattaṃ viññāṇa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti.

    ‘‘സങ്ഖതം രൂപം ‘സങ്ഖതം രൂപ’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. സങ്ഖതം വേദനം… സങ്ഖതം സഞ്ഞം… സങ്ഖതേ സങ്ഖാരേ… സങ്ഖതം വിഞ്ഞാണം ‘സങ്ഖതം വിഞ്ഞാണ’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി.

    ‘‘Saṅkhataṃ rūpaṃ ‘saṅkhataṃ rūpa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti. Saṅkhataṃ vedanaṃ… saṅkhataṃ saññaṃ… saṅkhate saṅkhāre… saṅkhataṃ viññāṇaṃ ‘saṅkhataṃ viññāṇa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti.

    ‘‘വധകം രൂപം ‘വധകം രൂപ’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. വധകം വേദനം ‘വധകാ വേദനാ’തി… വധകം സഞ്ഞം ‘വധകാ സഞ്ഞാ’തി… വധകേ സങ്ഖാരേ ‘വധകാ സങ്ഖാരാ’തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. വധകം വിഞ്ഞാണം ‘വധകം വിഞ്ഞാണ’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി.

    ‘‘Vadhakaṃ rūpaṃ ‘vadhakaṃ rūpa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti. Vadhakaṃ vedanaṃ ‘vadhakā vedanā’ti… vadhakaṃ saññaṃ ‘vadhakā saññā’ti… vadhake saṅkhāre ‘vadhakā saṅkhārā’ti yathābhūtaṃ nappajānāti. Vadhakaṃ viññāṇaṃ ‘vadhakaṃ viññāṇa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti.

    ‘‘സോ രൂപം ഉപേതി ഉപാദിയതി അധിട്ഠാതി ‘അത്താ മേ’തി. വേദനം… സഞ്ഞം… സങ്ഖാരേ… വിഞ്ഞാണം ഉപേതി ഉപാദിയതി അധിട്ഠാതി ‘അത്താ മേ’തി. തസ്സിമേ പഞ്ചുപാദാനക്ഖന്ധാ ഉപേതാ ഉപാദിന്നാ ദീഘരത്തം അഹിതായ ദുക്ഖായ സംവത്തന്തി.

    ‘‘So rūpaṃ upeti upādiyati adhiṭṭhāti ‘attā me’ti. Vedanaṃ… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ upeti upādiyati adhiṭṭhāti ‘attā me’ti. Tassime pañcupādānakkhandhā upetā upādinnā dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya saṃvattanti.

    ‘‘സുതവാ ച ഖോ, ആവുസോ, അരിയസാവകോ അരിയാനം ദസ്സാവീ…പേ॰… സപ്പുരിസധമ്മേ സുവിനീതോ ന രൂപം അത്തതോ സമനുപസ്സതി, ന രൂപവന്തം അത്താനം; ന അത്തനി രൂപം, ന രൂപസ്മിം അത്താനം. ന വേദനം… ന സഞ്ഞം… ന സങ്ഖാരേ… ന വിഞ്ഞാണം അത്തതോ സമനുപസ്സതി, ന വിഞ്ഞാണവന്തം അത്താനം; ന അത്തനി വിഞ്ഞാണം, ന വിഞ്ഞാണസ്മിം അത്താനം.

    ‘‘Sutavā ca kho, āvuso, ariyasāvako ariyānaṃ dassāvī…pe… sappurisadhamme suvinīto na rūpaṃ attato samanupassati, na rūpavantaṃ attānaṃ; na attani rūpaṃ, na rūpasmiṃ attānaṃ. Na vedanaṃ… na saññaṃ… na saṅkhāre… na viññāṇaṃ attato samanupassati, na viññāṇavantaṃ attānaṃ; na attani viññāṇaṃ, na viññāṇasmiṃ attānaṃ.

    ‘‘സോ അനിച്ചം രൂപം ‘അനിച്ചം രൂപ’ന്തി യഥാഭൂതം പജാനാതി. അനിച്ചം വേദനം … അനിച്ചം സഞ്ഞം… അനിച്ചേ സങ്ഖാരേ … അനിച്ചം വിഞ്ഞാണം ‘അനിച്ചം വിഞ്ഞാണ’ന്തി യഥാഭൂതം പജാനാതി.

    ‘‘So aniccaṃ rūpaṃ ‘aniccaṃ rūpa’nti yathābhūtaṃ pajānāti. Aniccaṃ vedanaṃ … aniccaṃ saññaṃ… anicce saṅkhāre … aniccaṃ viññāṇaṃ ‘aniccaṃ viññāṇa’nti yathābhūtaṃ pajānāti.

    ‘‘ദുക്ഖം രൂപം ‘ദുക്ഖം രൂപ’ന്തി യഥാഭൂതം പജാനാതി. ദുക്ഖം വേദനം… ദുക്ഖം സഞ്ഞം… ദുക്ഖേ സങ്ഖാരേ… ദുക്ഖം വിഞ്ഞാണം ‘ദുക്ഖം വിഞ്ഞാണ’ന്തി യഥാഭൂതം പജാനാതി.

    ‘‘Dukkhaṃ rūpaṃ ‘dukkhaṃ rūpa’nti yathābhūtaṃ pajānāti. Dukkhaṃ vedanaṃ… dukkhaṃ saññaṃ… dukkhe saṅkhāre… dukkhaṃ viññāṇaṃ ‘dukkhaṃ viññāṇa’nti yathābhūtaṃ pajānāti.

    ‘‘അനത്തം രൂപം ‘അനത്താ രൂപ’ന്തി യഥാഭൂതം പജാനാതി. അനത്തം വേദനം… അനത്തം സഞ്ഞം… അനത്തേ സങ്ഖാരേ… അനത്തം വിഞ്ഞാണം ‘അനത്താ വിഞ്ഞാണ’ന്തി യഥാഭൂതം പജാനാതി.

    ‘‘Anattaṃ rūpaṃ ‘anattā rūpa’nti yathābhūtaṃ pajānāti. Anattaṃ vedanaṃ… anattaṃ saññaṃ… anatte saṅkhāre… anattaṃ viññāṇaṃ ‘anattā viññāṇa’nti yathābhūtaṃ pajānāti.

    ‘‘സങ്ഖതം രൂപം ‘സങ്ഖതം രൂപ’ന്തി യഥാഭൂതം പജാനാതി. സങ്ഖതം വേദനം… സങ്ഖതം സഞ്ഞം… സങ്ഖതേ സങ്ഖാരേ… സങ്ഖതം വിഞ്ഞാണം ‘സങ്ഖതം വിഞ്ഞാണ’ന്തി യഥാഭൂതം പജാനാതി.

    ‘‘Saṅkhataṃ rūpaṃ ‘saṅkhataṃ rūpa’nti yathābhūtaṃ pajānāti. Saṅkhataṃ vedanaṃ… saṅkhataṃ saññaṃ… saṅkhate saṅkhāre… saṅkhataṃ viññāṇaṃ ‘saṅkhataṃ viññāṇa’nti yathābhūtaṃ pajānāti.

    ‘‘വധകം രൂപം ‘വധകം രൂപ’ന്തി യഥാഭൂതം പജാനാതി. വധകം വേദനം… വധകം സഞ്ഞം… വധകേ സങ്ഖാരേ ‘‘വധകാ സങ്ഖാരാ’’തി യഥാഭൂതം പജാനാതി. വധകം വിഞ്ഞാണം ‘വധകം വിഞ്ഞാണ’ന്തി യഥാഭൂതം പജാനാതി.

    ‘‘Vadhakaṃ rūpaṃ ‘vadhakaṃ rūpa’nti yathābhūtaṃ pajānāti. Vadhakaṃ vedanaṃ… vadhakaṃ saññaṃ… vadhake saṅkhāre ‘‘vadhakā saṅkhārā’’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Vadhakaṃ viññāṇaṃ ‘vadhakaṃ viññāṇa’nti yathābhūtaṃ pajānāti.

    ‘‘സോ രൂപം ന ഉപേതി, ന ഉപാദിയതി, നാധിട്ഠാതി – ‘അത്താ മേ’തി. വേദനം… സഞ്ഞം… സങ്ഖാരേ… വിഞ്ഞാണം ന ഉപേതി, ന ഉപാദിയതി, നാധിട്ഠാതി – ‘അത്താ മേ’തി. തസ്സിമേ പഞ്ചുപാദാനക്ഖന്ധാ അനുപേതാ അനുപാദിന്നാ ദീഘരത്തം ഹിതായ സുഖായ സംവത്തന്തീ’’തി. ‘‘ഏവമേതം, ആവുസോ സാരിപുത്ത, ഹോതി യേസം ആയസ്മന്താനം താദിസാ സബ്രഹ്മചാരിനോ അനുകമ്പകാ അത്ഥകാമാ ഓവാദകാ അനുസാസകാ. ഇദഞ്ച പന മേ ആയസ്മതോ സാരിപുത്തസ്സ ധമ്മദേസനം സുത്വാ അനുപാദായ ആസവേഹി ചിത്തം വിമുത്ത’’ന്തി. തതിയം.

    ‘‘So rūpaṃ na upeti, na upādiyati, nādhiṭṭhāti – ‘attā me’ti. Vedanaṃ… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ na upeti, na upādiyati, nādhiṭṭhāti – ‘attā me’ti. Tassime pañcupādānakkhandhā anupetā anupādinnā dīgharattaṃ hitāya sukhāya saṃvattantī’’ti. ‘‘Evametaṃ, āvuso sāriputta, hoti yesaṃ āyasmantānaṃ tādisā sabrahmacārino anukampakā atthakāmā ovādakā anusāsakā. Idañca pana me āyasmato sāriputtassa dhammadesanaṃ sutvā anupādāya āsavehi cittaṃ vimutta’’nti. Tatiyaṃ.







    Footnotes:
    1. തഥതോ (സ്യാ॰ കം॰)
    2. തഥാഗതേ അനുപലബ്ഭമാനേ (?)
    3. tathato (syā. kaṃ.)
    4. tathāgate anupalabbhamāne (?)
    5. ന ഹായം (സ്യാ॰ കം॰)
    6. ദഹേയ്യ (സ്യാ॰ കം॰ പീ॰ ക॰)
    7. na hāyaṃ (syā. kaṃ.)
    8. daheyya (syā. kaṃ. pī. ka.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൩. യമകസുത്തവണ്ണനാ • 3. Yamakasuttavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൩. യമകസുത്തവണ്ണനാ • 3. Yamakasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact