Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဓမ္မပဒပာဠိ • Dhammapadapāḷi |
။ နမော တသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ။
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
ခုဒ္ဒကနိကာယေ
Khuddakanikāye
ဓမ္မပဒပာဠိ
Dhammapadapāḷi
၁. ယမကဝဂ္ဂော
1. Yamakavaggo
၁.
1.
မနောပုဗ္ဗင္ဂမာ ဓမ္မာ၊ မနောသေဋ္ဌာ မနောမယာ။
Manopubbaṅgamā dhammā, manoseṭṭhā manomayā;
မနသာ စေ ပဒုဋ္ဌေန၊ ဘာသတိ ဝာ ကရောတိ ဝာ။
Manasā ce paduṭṭhena, bhāsati vā karoti vā;
တတော နံ ဒုက္ခမန္ဝေတိ၊ စက္ကံဝ ဝဟတော ပဒံ။
Tato naṃ dukkhamanveti, cakkaṃva vahato padaṃ.
၂.
2.
မနောပုဗ္ဗင္ဂမာ ဓမ္မာ၊ မနောသေဋ္ဌာ မနောမယာ။
Manopubbaṅgamā dhammā, manoseṭṭhā manomayā;
မနသာ စေ ပသန္နေန၊ ဘာသတိ ဝာ ကရောတိ ဝာ။
Manasā ce pasannena, bhāsati vā karoti vā;
၃.
3.
ယေ စ တံ ဥပနယ္ဟန္တိ၊ ဝေရံ တေသံ န သမ္မတိ။
Ye ca taṃ upanayhanti, veraṃ tesaṃ na sammati.
၄.
4.
အက္ကောစ္ဆိ မံ အဝဓိ မံ၊ အဇိနိ မံ အဟာသိ မေ။
Akkocchi maṃ avadhi maṃ, ajini maṃ ahāsi me;
ယေ စ တံ နုပနယ္ဟန္တိ၊ ဝေရံ တေသူပသမ္မတိ။
Ye ca taṃ nupanayhanti, veraṃ tesūpasammati.
၅.
5.
န ဟိ ဝေရေန ဝေရာနိ၊ သမ္မန္တီဓ ကုဒာစနံ။
Na hi verena verāni, sammantīdha kudācanaṃ;
အဝေရေန စ သမ္မန္တိ၊ ဧသ ဓမ္မော သနန္တနော။
Averena ca sammanti, esa dhammo sanantano.
၆.
6.
ပရေ စ န ဝိဇာနန္တိ၊ မယမေတ္ထ ယမာမသေ။
Pare ca na vijānanti, mayamettha yamāmase;
ယေ စ တတ္ထ ဝိဇာနန္တိ၊ တတော သမ္မန္တိ မေဓဂာ။
Ye ca tattha vijānanti, tato sammanti medhagā.
၇.
7.
သုဘာနုပသ္သိံ ဝိဟရန္တံ၊ ဣန္ဒ္ရိယေသု အသံဝုတံ။
Subhānupassiṃ viharantaṃ, indriyesu asaṃvutaṃ;
ဘောဇနမ္ဟိ စာမတ္တညုံ၊ ကုသီတံ ဟီနဝီရိယံ။
Bhojanamhi cāmattaññuṃ, kusītaṃ hīnavīriyaṃ;
တံ ဝေ ပသဟတိ မာရော၊ ဝာတော ရုက္ခံဝ ဒုဗ္ဗလံ။
Taṃ ve pasahati māro, vāto rukkhaṃva dubbalaṃ.
၈.
8.
အသုဘာနုပသ္သိံ ဝိဟရန္တံ၊ ဣန္ဒ္ရိယေသု သုသံဝုတံ။
Asubhānupassiṃ viharantaṃ, indriyesu susaṃvutaṃ;
ဘောဇနမ္ဟိ စ မတ္တညုံ၊ သဒ္ဓံ အာရဒ္ဓဝီရိယံ။
Bhojanamhi ca mattaññuṃ, saddhaṃ āraddhavīriyaṃ;
တံ ဝေ နပ္ပသဟတိ မာရော၊ ဝာတော သေလံဝ ပဗ္ဗတံ။
Taṃ ve nappasahati māro, vāto selaṃva pabbataṃ.
၉.
9.
အနိက္ကသာဝော ကာသာဝံ၊ ယော ဝတ္ထံ ပရိဒဟိသ္သတိ။
Anikkasāvo kāsāvaṃ, yo vatthaṃ paridahissati;
အပေတော ဒမသစ္စေန၊ န သော ကာသာဝမရဟတိ။
Apeto damasaccena, na so kāsāvamarahati.
၁၀.
10.
ယော စ ဝန္တကသာဝသ္သ၊ သီလေသု သုသမာဟိတော။
Yo ca vantakasāvassa, sīlesu susamāhito;
ဥပေတော ဒမသစ္စေန၊ သ ဝေ ကာသာဝမရဟတိ။
Upeto damasaccena, sa ve kāsāvamarahati.
၁၁.
11.
အသာရေ သာရမတိနော၊ သာရေ စာသာရဒသ္သိနော။
Asāre sāramatino, sāre cāsāradassino;
တေ သာရံ နာဓိဂစ္ဆန္တိ၊ မိစ္ဆာသင္ကပ္ပဂောစရာ။
Te sāraṃ nādhigacchanti, micchāsaṅkappagocarā.
၁၂.
12.
သာရဉ္စ သာရတော ဉတ္ဝာ၊ အသာရဉ္စ အသာရတော။
Sārañca sārato ñatvā, asārañca asārato;
တေ သာရံ အဓိဂစ္ဆန္တိ၊ သမ္မာသင္ကပ္ပဂောစရာ။
Te sāraṃ adhigacchanti, sammāsaṅkappagocarā.
၁၃.
13.
ယထာ အဂာရံ ဒုစ္ဆန္နံ၊ ဝုဋ္ဌီ သမတိဝိဇ္ဈတိ။
Yathā agāraṃ ducchannaṃ, vuṭṭhī samativijjhati;
ဧဝံ အဘာဝိတံ စိတ္တံ၊ ရာဂော သမတိဝိဇ္ဈတိ။
Evaṃ abhāvitaṃ cittaṃ, rāgo samativijjhati.
၁၄.
14.
ယထာ အဂာရံ သုဆန္နံ၊ ဝုဋ္ဌီ န သမတိဝိဇ္ဈတိ။
Yathā agāraṃ suchannaṃ, vuṭṭhī na samativijjhati;
ဧဝံ သုဘာဝိတံ စိတ္တံ၊ ရာဂော န သမတိဝိဇ္ဈတိ။
Evaṃ subhāvitaṃ cittaṃ, rāgo na samativijjhati.
၁၅.
15.
ဣဓ သောစတိ ပေစ္စ သောစတိ၊ ပာပကာရီ ဥဘယတ္ထ သောစတိ။
Idha socati pecca socati, pāpakārī ubhayattha socati;
သော သောစတိ သော ဝိဟညတိ၊ ဒိသ္ဝာ ကမ္မကိလိဋ္ဌမတ္တနော။
So socati so vihaññati, disvā kammakiliṭṭhamattano.
၁၆.
16.
ဣဓ မောဒတိ ပေစ္စ မောဒတိ၊ ကတပုညော ဥဘယတ္ထ မောဒတိ။
Idha modati pecca modati, katapuñño ubhayattha modati;
သော မောဒတိ သော ပမောဒတိ၊ ဒိသ္ဝာ ကမ္မဝိသုဒ္ဓိမတ္တနော။
So modati so pamodati, disvā kammavisuddhimattano.
၁၇.
17.
ဣဓ တပ္ပတိ ပေစ္စ တပ္ပတိ၊ ပာပကာရီ 5 ဥဘယတ္ထ တပ္ပတိ။
Idha tappati pecca tappati, pāpakārī 6 ubhayattha tappati;
‘‘ပာပံ မေ ကတ’’န္တိ တပ္ပတိ၊ ဘိယ္ယော 7 တပ္ပတိ ဒုဂ္ဂတိံ ဂတော။
‘‘Pāpaṃ me kata’’nti tappati, bhiyyo 8 tappati duggatiṃ gato.
၁၈.
18.
ဣဓ နန္ဒတိ ပေစ္စ နန္ဒတိ၊ ကတပုညော ဥဘယတ္ထ နန္ဒတိ။
Idha nandati pecca nandati, katapuñño ubhayattha nandati;
‘‘ပုညံ မေ ကတ’’န္တိ နန္ဒတိ၊ ဘိယ္ယော နန္ဒတိ သုဂ္ဂတိံ ဂတော။
‘‘Puññaṃ me kata’’nti nandati, bhiyyo nandati suggatiṃ gato.
၁၉.
19.
ဗဟုမ္ပိ စေ သံဟိတ 9 ဘာသမာနော၊ န တက္ကရော ဟောတိ နရော ပမတ္တော။
Bahumpi ce saṃhita 10 bhāsamāno, na takkaro hoti naro pamatto;
ဂောပောဝ ဂာဝော ဂဏယံ ပရေသံ၊ န ဘာဂဝာ သာမညသ္သ ဟောတိ။
Gopova gāvo gaṇayaṃ paresaṃ, na bhāgavā sāmaññassa hoti.
၂၀.
20.
အပ္ပမ္ပိ စေ သံဟိတ ဘာသမာနော၊ ဓမ္မသ္သ ဟောတိ 11 အနုဓမ္မစာရီ။
Appampi ce saṃhita bhāsamāno, dhammassa hoti 12 anudhammacārī;
ရာဂဉ္စ ဒောသဉ္စ ပဟာယ မောဟံ၊ သမ္မပ္ပဇာနော သုဝိမုတ္တစိတ္တော။
Rāgañca dosañca pahāya mohaṃ, sammappajāno suvimuttacitto;
အနုပာဒိယာနော ဣဓ ဝာ ဟုရံ ဝာ၊ သ ဘာဂဝာ သာမညသ္သ ဟောတိ။
Anupādiyāno idha vā huraṃ vā, sa bhāgavā sāmaññassa hoti.
ယမကဝဂ္ဂော ပဌမော နိဋ္ဌိတော။
Yamakavaggo paṭhamo niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ဓမ္မပဒ-အဋ္ဌကထာ • Dhammapada-aṭṭhakathā / ၁. ယမကဝဂ္ဂော • 1. Yamakavaggo