| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಧಮ್ಮಪದಪಾಳಿ • Dhammapadapāḷi |
॥ ನಮೋ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ॥
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯೇ
Khuddakanikāye
ಧಮ್ಮಪದಪಾಳಿ
Dhammapadapāḷi
೧. ಯಮಕವಗ್ಗೋ
1. Yamakavaggo
೧.
1.
ಮನೋಪುಬ್ಬಙ್ಗಮಾ ಧಮ್ಮಾ, ಮನೋಸೇಟ್ಠಾ ಮನೋಮಯಾ।
Manopubbaṅgamā dhammā, manoseṭṭhā manomayā;
ಮನಸಾ ಚೇ ಪದುಟ್ಠೇನ, ಭಾಸತಿ ವಾ ಕರೋತಿ ವಾ।
Manasā ce paduṭṭhena, bhāsati vā karoti vā;
ತತೋ ನಂ ದುಕ್ಖಮನ್ವೇತಿ, ಚಕ್ಕಂವ ವಹತೋ ಪದಂ॥
Tato naṃ dukkhamanveti, cakkaṃva vahato padaṃ.
೨.
2.
ಮನೋಪುಬ್ಬಙ್ಗಮಾ ಧಮ್ಮಾ, ಮನೋಸೇಟ್ಠಾ ಮನೋಮಯಾ।
Manopubbaṅgamā dhammā, manoseṭṭhā manomayā;
ಮನಸಾ ಚೇ ಪಸನ್ನೇನ, ಭಾಸತಿ ವಾ ಕರೋತಿ ವಾ।
Manasā ce pasannena, bhāsati vā karoti vā;
೩.
3.
ಯೇ ಚ ತಂ ಉಪನಯ್ಹನ್ತಿ, ವೇರಂ ತೇಸಂ ನ ಸಮ್ಮತಿ॥
Ye ca taṃ upanayhanti, veraṃ tesaṃ na sammati.
೪.
4.
ಅಕ್ಕೋಚ್ಛಿ ಮಂ ಅವಧಿ ಮಂ, ಅಜಿನಿ ಮಂ ಅಹಾಸಿ ಮೇ।
Akkocchi maṃ avadhi maṃ, ajini maṃ ahāsi me;
ಯೇ ಚ ತಂ ನುಪನಯ್ಹನ್ತಿ, ವೇರಂ ತೇಸೂಪಸಮ್ಮತಿ॥
Ye ca taṃ nupanayhanti, veraṃ tesūpasammati.
೫.
5.
ನ ಹಿ ವೇರೇನ ವೇರಾನಿ, ಸಮ್ಮನ್ತೀಧ ಕುದಾಚನಂ।
Na hi verena verāni, sammantīdha kudācanaṃ;
ಅವೇರೇನ ಚ ಸಮ್ಮನ್ತಿ, ಏಸ ಧಮ್ಮೋ ಸನನ್ತನೋ॥
Averena ca sammanti, esa dhammo sanantano.
೬.
6.
ಪರೇ ಚ ನ ವಿಜಾನನ್ತಿ, ಮಯಮೇತ್ಥ ಯಮಾಮಸೇ।
Pare ca na vijānanti, mayamettha yamāmase;
ಯೇ ಚ ತತ್ಥ ವಿಜಾನನ್ತಿ, ತತೋ ಸಮ್ಮನ್ತಿ ಮೇಧಗಾ॥
Ye ca tattha vijānanti, tato sammanti medhagā.
೭.
7.
ಸುಭಾನುಪಸ್ಸಿಂ ವಿಹರನ್ತಂ, ಇನ್ದ್ರಿಯೇಸು ಅಸಂವುತಂ।
Subhānupassiṃ viharantaṃ, indriyesu asaṃvutaṃ;
ಭೋಜನಮ್ಹಿ ಚಾಮತ್ತಞ್ಞುಂ, ಕುಸೀತಂ ಹೀನವೀರಿಯಂ।
Bhojanamhi cāmattaññuṃ, kusītaṃ hīnavīriyaṃ;
ತಂ ವೇ ಪಸಹತಿ ಮಾರೋ, ವಾತೋ ರುಕ್ಖಂವ ದುಬ್ಬಲಂ॥
Taṃ ve pasahati māro, vāto rukkhaṃva dubbalaṃ.
೮.
8.
ಅಸುಭಾನುಪಸ್ಸಿಂ ವಿಹರನ್ತಂ, ಇನ್ದ್ರಿಯೇಸು ಸುಸಂವುತಂ।
Asubhānupassiṃ viharantaṃ, indriyesu susaṃvutaṃ;
ಭೋಜನಮ್ಹಿ ಚ ಮತ್ತಞ್ಞುಂ, ಸದ್ಧಂ ಆರದ್ಧವೀರಿಯಂ।
Bhojanamhi ca mattaññuṃ, saddhaṃ āraddhavīriyaṃ;
ತಂ ವೇ ನಪ್ಪಸಹತಿ ಮಾರೋ, ವಾತೋ ಸೇಲಂವ ಪಬ್ಬತಂ॥
Taṃ ve nappasahati māro, vāto selaṃva pabbataṃ.
೯.
9.
ಅನಿಕ್ಕಸಾವೋ ಕಾಸಾವಂ, ಯೋ ವತ್ಥಂ ಪರಿದಹಿಸ್ಸತಿ।
Anikkasāvo kāsāvaṃ, yo vatthaṃ paridahissati;
ಅಪೇತೋ ದಮಸಚ್ಚೇನ, ನ ಸೋ ಕಾಸಾವಮರಹತಿ॥
Apeto damasaccena, na so kāsāvamarahati.
೧೦.
10.
ಯೋ ಚ ವನ್ತಕಸಾವಸ್ಸ, ಸೀಲೇಸು ಸುಸಮಾಹಿತೋ।
Yo ca vantakasāvassa, sīlesu susamāhito;
ಉಪೇತೋ ದಮಸಚ್ಚೇನ, ಸ ವೇ ಕಾಸಾವಮರಹತಿ॥
Upeto damasaccena, sa ve kāsāvamarahati.
೧೧.
11.
ಅಸಾರೇ ಸಾರಮತಿನೋ, ಸಾರೇ ಚಾಸಾರದಸ್ಸಿನೋ।
Asāre sāramatino, sāre cāsāradassino;
ತೇ ಸಾರಂ ನಾಧಿಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಮಿಚ್ಛಾಸಙ್ಕಪ್ಪಗೋಚರಾ॥
Te sāraṃ nādhigacchanti, micchāsaṅkappagocarā.
೧೨.
12.
ಸಾರಞ್ಚ ಸಾರತೋ ಞತ್ವಾ, ಅಸಾರಞ್ಚ ಅಸಾರತೋ।
Sārañca sārato ñatvā, asārañca asārato;
ತೇ ಸಾರಂ ಅಧಿಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಸಮ್ಮಾಸಙ್ಕಪ್ಪಗೋಚರಾ॥
Te sāraṃ adhigacchanti, sammāsaṅkappagocarā.
೧೩.
13.
ಯಥಾ ಅಗಾರಂ ದುಚ್ಛನ್ನಂ, ವುಟ್ಠೀ ಸಮತಿವಿಜ್ಝತಿ।
Yathā agāraṃ ducchannaṃ, vuṭṭhī samativijjhati;
ಏವಂ ಅಭಾವಿತಂ ಚಿತ್ತಂ, ರಾಗೋ ಸಮತಿವಿಜ್ಝತಿ॥
Evaṃ abhāvitaṃ cittaṃ, rāgo samativijjhati.
೧೪.
14.
ಯಥಾ ಅಗಾರಂ ಸುಛನ್ನಂ, ವುಟ್ಠೀ ನ ಸಮತಿವಿಜ್ಝತಿ।
Yathā agāraṃ suchannaṃ, vuṭṭhī na samativijjhati;
ಏವಂ ಸುಭಾವಿತಂ ಚಿತ್ತಂ, ರಾಗೋ ನ ಸಮತಿವಿಜ್ಝತಿ॥
Evaṃ subhāvitaṃ cittaṃ, rāgo na samativijjhati.
೧೫.
15.
ಇಧ ಸೋಚತಿ ಪೇಚ್ಚ ಸೋಚತಿ, ಪಾಪಕಾರೀ ಉಭಯತ್ಥ ಸೋಚತಿ।
Idha socati pecca socati, pāpakārī ubhayattha socati;
ಸೋ ಸೋಚತಿ ಸೋ ವಿಹಞ್ಞತಿ, ದಿಸ್ವಾ ಕಮ್ಮಕಿಲಿಟ್ಠಮತ್ತನೋ॥
So socati so vihaññati, disvā kammakiliṭṭhamattano.
೧೬.
16.
ಇಧ ಮೋದತಿ ಪೇಚ್ಚ ಮೋದತಿ, ಕತಪುಞ್ಞೋ ಉಭಯತ್ಥ ಮೋದತಿ।
Idha modati pecca modati, katapuñño ubhayattha modati;
ಸೋ ಮೋದತಿ ಸೋ ಪಮೋದತಿ, ದಿಸ್ವಾ ಕಮ್ಮವಿಸುದ್ಧಿಮತ್ತನೋ॥
So modati so pamodati, disvā kammavisuddhimattano.
೧೭.
17.
ಇಧ ತಪ್ಪತಿ ಪೇಚ್ಚ ತಪ್ಪತಿ, ಪಾಪಕಾರೀ 5 ಉಭಯತ್ಥ ತಪ್ಪತಿ।
Idha tappati pecca tappati, pāpakārī 6 ubhayattha tappati;
‘‘ಪಾಪಂ ಮೇ ಕತ’’ನ್ತಿ ತಪ್ಪತಿ, ಭಿಯ್ಯೋ 7 ತಪ್ಪತಿ ದುಗ್ಗತಿಂ ಗತೋ॥
‘‘Pāpaṃ me kata’’nti tappati, bhiyyo 8 tappati duggatiṃ gato.
೧೮.
18.
ಇಧ ನನ್ದತಿ ಪೇಚ್ಚ ನನ್ದತಿ, ಕತಪುಞ್ಞೋ ಉಭಯತ್ಥ ನನ್ದತಿ।
Idha nandati pecca nandati, katapuñño ubhayattha nandati;
‘‘ಪುಞ್ಞಂ ಮೇ ಕತ’’ನ್ತಿ ನನ್ದತಿ, ಭಿಯ್ಯೋ ನನ್ದತಿ ಸುಗ್ಗತಿಂ ಗತೋ॥
‘‘Puññaṃ me kata’’nti nandati, bhiyyo nandati suggatiṃ gato.
೧೯.
19.
ಬಹುಮ್ಪಿ ಚೇ ಸಂಹಿತ 9 ಭಾಸಮಾನೋ, ನ ತಕ್ಕರೋ ಹೋತಿ ನರೋ ಪಮತ್ತೋ।
Bahumpi ce saṃhita 10 bhāsamāno, na takkaro hoti naro pamatto;
ಗೋಪೋವ ಗಾವೋ ಗಣಯಂ ಪರೇಸಂ, ನ ಭಾಗವಾ ಸಾಮಞ್ಞಸ್ಸ ಹೋತಿ॥
Gopova gāvo gaṇayaṃ paresaṃ, na bhāgavā sāmaññassa hoti.
೨೦.
20.
ಅಪ್ಪಮ್ಪಿ ಚೇ ಸಂಹಿತ ಭಾಸಮಾನೋ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಹೋತಿ 11 ಅನುಧಮ್ಮಚಾರೀ।
Appampi ce saṃhita bhāsamāno, dhammassa hoti 12 anudhammacārī;
ರಾಗಞ್ಚ ದೋಸಞ್ಚ ಪಹಾಯ ಮೋಹಂ, ಸಮ್ಮಪ್ಪಜಾನೋ ಸುವಿಮುತ್ತಚಿತ್ತೋ।
Rāgañca dosañca pahāya mohaṃ, sammappajāno suvimuttacitto;
ಅನುಪಾದಿಯಾನೋ ಇಧ ವಾ ಹುರಂ ವಾ, ಸ ಭಾಗವಾ ಸಾಮಞ್ಞಸ್ಸ ಹೋತಿ॥
Anupādiyāno idha vā huraṃ vā, sa bhāgavā sāmaññassa hoti.
ಯಮಕವಗ್ಗೋ ಪಠಮೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।
Yamakavaggo paṭhamo niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಧಮ್ಮಪದ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Dhammapada-aṭṭhakathā / ೧. ಯಮಕವಗ್ಗೋ • 1. Yamakavaggo
