Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi |
౧౫౩. యానాదిపటిక్ఖేపకథా
153. Yānādipaṭikkhepakathā
౨౫౩. ఇత్థియుత్తేనాతి ఏత్థ రూళీవసేన ధేనుపి ఇత్థీ నామాతి ఆహ ‘‘ధేనుయుత్తేనా’’తి. పురిసన్తరేనాతి ఏత్థ పురిసో ఏవ అన్తరో అఞ్ఞో ఏత్థాతి పురిసన్తరం యానం. పురిసన్తరో నామ అత్థతో సారథీతి ఆహ ‘‘పురిససారథినా’’తి, యానేనాతి యోజనా. గఙ్గామహియాయాతి ఏత్థ గఙ్గా చ మహీ చ గఙ్గామహీ, తత్థ కీళికా గఙ్గామహియాతి అత్థం దస్సేన్తో ఆహ ‘‘గఙ్గామహీకీళికాయా’’తి. తత్థ హి ఇత్థిపురిసా యానేహి ఉదకకీళం కీళన్తి. పురిసయుత్తం హత్థవట్టకన్తి ఏత్థ ‘‘అనుజానామి భిక్ఖవే పురిసయుత్తఞ్చ హత్థవట్టకఞ్చా’’తి దస్సేన్తో ఆహ ‘‘ఏత్థా’’తిఆది. తత్థ పురిసయుత్తన్తి పురిసేన యుజ్జితబ్బన్తి పురిసయుత్తం యానం. హత్థవట్టకన్తి హత్థేన వట్టేతబ్బన్తి హత్థవట్టకం యానం. యానుగ్ఘాతేనాతి యానస్స ఉల్లఙ్ఘిత్వా గమనేన. హనధాతు హి గత్యత్థో. తమత్థం దస్సేన్తో ఆహ ‘‘యానం అభిరుహన్తస్సా’’తిఆది. ‘‘తప్పచ్చయా’’తి ఇమినా యానుగ్ఘాతేనాతి ఏత్థ హేత్వత్థే కరణవచనన్తి దస్సేతి. పీఠకసివికన్తి పీఠేన సహ కతం సివికం. పటపోటలికన్తి పటమయం పోటలికం.
253.Itthiyuttenāti ettha rūḷīvasena dhenupi itthī nāmāti āha ‘‘dhenuyuttenā’’ti. Purisantarenāti ettha puriso eva antaro añño etthāti purisantaraṃ yānaṃ. Purisantaro nāma atthato sārathīti āha ‘‘purisasārathinā’’ti, yānenāti yojanā. Gaṅgāmahiyāyāti ettha gaṅgā ca mahī ca gaṅgāmahī, tattha kīḷikā gaṅgāmahiyāti atthaṃ dassento āha ‘‘gaṅgāmahīkīḷikāyā’’ti. Tattha hi itthipurisā yānehi udakakīḷaṃ kīḷanti. Purisayuttaṃhatthavaṭṭakanti ettha ‘‘anujānāmi bhikkhave purisayuttañca hatthavaṭṭakañcā’’ti dassento āha ‘‘etthā’’tiādi. Tattha purisayuttanti purisena yujjitabbanti purisayuttaṃ yānaṃ. Hatthavaṭṭakanti hatthena vaṭṭetabbanti hatthavaṭṭakaṃ yānaṃ. Yānugghātenāti yānassa ullaṅghitvā gamanena. Hanadhātu hi gatyattho. Tamatthaṃ dassento āha ‘‘yānaṃ abhiruhantassā’’tiādi. ‘‘Tappaccayā’’ti iminā yānugghātenāti ettha hetvatthe karaṇavacananti dasseti. Pīṭhakasivikanti pīṭhena saha kataṃ sivikaṃ. Paṭapoṭalikanti paṭamayaṃ poṭalikaṃ.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi / ౧౫౩. యానాదిపటిక్ఖేపో • 153. Yānādipaṭikkhepo
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā / యానాదిపటిక్ఖేపకథా • Yānādipaṭikkhepakathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / యానాదిపటిక్ఖేపకథావణ్ణనా • Yānādipaṭikkhepakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / అజ్ఝారామేఉపాహనపటిక్ఖేపకథాదివణ్ణనా • Ajjhārāmeupāhanapaṭikkhepakathādivaṇṇanā