Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
ਯਾਨਾਦਿਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾ
Yānādipaṭikkhepakathā
੨੫੩. ਇਤ੍ਥਿਯੁਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਧੇਨੁਯੁਤ੍ਤੇਨ। ਪੁਰਿਸਨ੍ਤਰੇਨਾਤਿ ਪੁਰਿਸਸਾਰਥਿਨਾ। ਪੁਰਿਸਯੁਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਗੋਣਯੁਤ੍ਤੇਨ। ਇਤ੍ਥਨ੍ਤਰੇਨਾਤਿ ਇਤ੍ਥਿਸਾਰਥਿਨਾ। ਗਙ੍ਗਾਮਹਿਯਾਯਾਤਿ ਗਙ੍ਗਾਮਹਕੀਲ਼ਿਕਾਯ। ਪੁਰਿਸਯੁਤ੍ਤਂ ਹਤ੍ਥવਟ੍ਟਕਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪੁਰਿਸਯੁਤ੍ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਸਾਰਥਿ વਾ ਹੋਤੁ, ਪੁਰਿਸਸਾਰਥਿ વਾ વਟ੍ਟਤਿ। ਹਤ੍ਥવਟ੍ਟਕਂ ਪਨ ਇਤ੍ਥਿਯੋ વਾ વਟ੍ਟੇਨ੍ਤੁ ਪੁਰਿਸਾ વਾ, વਟ੍ਟਤਿਯੇવ। ਯਾਨੁਗ੍ਘਾਤੇਨਾਤਿ ਯਾਨਂ ਅਭਿਰੁਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬੋ ਕਾਯੋ ਚਲਤਿ ਤਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ। ਸਿવਿਕਨ੍ਤਿ ਪੀਠਕਸਿવਿਕਂ। ਪਾਟਙ੍ਕਿਨ੍ਤਿ વਂਸੇ ਲਗ੍ਗੇਤ੍વਾ ਕਤਂ ਪਟਪੋਤਲਿਕਂ।
253.Itthiyuttenāti dhenuyuttena. Purisantarenāti purisasārathinā. Purisayuttenāti goṇayuttena. Itthantarenāti itthisārathinā. Gaṅgāmahiyāyāti gaṅgāmahakīḷikāya. Purisayuttaṃ hatthavaṭṭakanti ettha purisayuttaṃ itthisārathi vā hotu, purisasārathi vā vaṭṭati. Hatthavaṭṭakaṃ pana itthiyo vā vaṭṭentu purisā vā, vaṭṭatiyeva. Yānugghātenāti yānaṃ abhiruhantassa sabbo kāyo calati tappaccayā. Sivikanti pīṭhakasivikaṃ. Pāṭaṅkinti vaṃse laggetvā kataṃ paṭapotalikaṃ.
੨੫੪. ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਨਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਨ੍ਤਿ ਪਮਾਣਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ ਮਞ੍ਚਂ। ਮਹਾਸਯਨਨ੍ਤਿ ਅਕਪ੍ਪਿਯਤ੍ਥਰਣਂ, ਆਸਨ੍ਦੀਆਦੀਸੁ ਆਸਨ੍ਦੀਤਿ ਪਮਾਣਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾਸਨਂ। ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੋਤਿ ਪਾਦੇਸੁ વਾਲ਼ਰੂਪਾਨਿ ਠਪੇਤ੍વਾ ਕਤੋ। ਗੋਨਕੋਤਿ ਦੀਘਲੋਮਕੋ ਮਹਾਕੋਜવੋ; ਚਤੁਰਙ੍ਗੁਲਾਧਿਕਾਨਿ ਕਿਰ ਤਸ੍ਸ ਲੋਮਾਨਿ। ਚਿਤ੍ਤਕਾਤਿ વਾਨਚਿਤ੍ਰੋ ਉਣ੍ਣਾਮਯਤ੍ਥਰਣੋ। ਪਟਿਕਾਤਿ ਉਣ੍ਣਾਮਯੋ ਸੇਤਤ੍ਥਰਣੋ। ਪਟਲਿਕਾਤਿ ਘਨਪੁਪ੍ਫਕੋ ਉਣ੍ਣਾਮਯਲੋਹਿਤਤ੍ਥਰਣੋ; ਯੋ ਆਮਲਕਪਟ੍ਟੋਤਿਪਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਤੂਲਿਕਾਤਿ ਪਕਤਿਤੂਲਿਕਾਯੇવ। વਿਕਤਿਕਾਤਿ ਸੀਹਬ੍ਯਗ੍ਘਾਦਿਰੂਪવਿਚਿਤ੍ਰੋ ਉਣ੍ਣਾਮਯਤ੍ਥਰਣੋ। ਉਦ੍ਦਲੋਮੀਤਿ ਏਕਤੋ ਉਗ੍ਗਤਲੋਮਂ ਉਣ੍ਣਾਮਯਤ੍ਥਰਣਂ; ‘‘ਉਦ੍ਧਲੋਮੀ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ। ਏਕਨ੍ਤਲੋਮੀਤਿ ਉਭਤੋ ਉਗ੍ਗਤਲੋਮਂ ਉਣ੍ਣਾਮਯਤ੍ਥਰਣਂ। ਕਟ੍ਟਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਰਤਨਪਰਿਸਿਬ੍ਬਿਤਂ ਕੋਸੇਯ੍ਯਕਟ੍ਟਿਸ੍ਸਮਯਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਂ । ਕੋਸੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਰਤਨਪਰਿਸਿਬ੍ਬਿਤਂ ਕੋਸਿਯਸੁਤ੍ਤਮਯਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਂ; ਸੁਦ੍ਧਕੋਸੇਯ੍ਯਂ ਪਨ વਟ੍ਟਤਿ।
254.Uccāsayanamahāsayananānīti ettha uccāsayananti pamāṇātikkantaṃ mañcaṃ. Mahāsayananti akappiyattharaṇaṃ, āsandīādīsu āsandīti pamāṇātikkantāsanaṃ. Pallaṅkoti pādesu vāḷarūpāni ṭhapetvā kato. Gonakoti dīghalomako mahākojavo; caturaṅgulādhikāni kira tassa lomāni. Cittakāti vānacitro uṇṇāmayattharaṇo. Paṭikāti uṇṇāmayo setattharaṇo. Paṭalikāti ghanapupphako uṇṇāmayalohitattharaṇo; yo āmalakapaṭṭotipi vuccati. Tūlikāti pakatitūlikāyeva. Vikatikāti sīhabyagghādirūpavicitro uṇṇāmayattharaṇo. Uddalomīti ekato uggatalomaṃ uṇṇāmayattharaṇaṃ; ‘‘uddhalomī’’tipi pāṭho. Ekantalomīti ubhato uggatalomaṃ uṇṇāmayattharaṇaṃ. Kaṭṭissanti ratanaparisibbitaṃ koseyyakaṭṭissamayaṃ paccattharaṇaṃ . Koseyyanti ratanaparisibbitaṃ kosiyasuttamayaṃ paccattharaṇaṃ; suddhakoseyyaṃ pana vaṭṭati.
ਕੁਤ੍ਤਕਨ੍ਤਿ ਸੋਲ਼ਸਨ੍ਨਂ ਨਾਟਕਿਤ੍ਥੀਨਂ ਠਤ੍વਾ ਨਚ੍ਚਨਯੋਗ੍ਗਂ ਉਣ੍ਣਾਮਯਅਤ੍ਥਰਣਂ। ਹਤ੍ਥਤ੍ਥਰਅਸ੍ਸਤ੍ਥਰਾਤਿ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਪਿਟ੍ਠੀਸੁ ਅਤ੍ਥਰਣਕਅਤ੍ਥਰਣਾ ਏવ। ਰਥਤ੍ਥਰੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਅਜਿਨਪ੍ਪવੇਣੀਤਿ ਅਜਿਨਚਮ੍ਮੇਹਿ ਮਞ੍ਚਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਸਿਬ੍ਬਿਤ੍વਾ ਕਤਾ ਪવੇਣੀ। ਕਦਲੀਮਿਗਪવਰਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਨ੍ਤਿ ਕਦਲੀਮਿਗਚਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੇਨ ਕਤਂ ਪવਰਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਂ, ਉਤ੍ਤਮਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਂ ਕਿਰ ਸੇਤવਤ੍ਥਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਕਦਲੀਮਿਗਚਮ੍ਮਂ ਪਤ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਸਿਬ੍ਬਿਤ੍વਾ ਕਰੋਨ੍ਤਿ। ਸਉਤ੍ਤਰਚ੍ਛਦਨ੍ਤਿ ਸਹ ਉਤ੍ਤਰਚ੍ਛਦਨੇਨ; ਉਪਰਿਬਦ੍ਧੇਨ ਰਤ੍ਤવਿਤਾਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ । ਸੇਤવਿਤਾਨਮ੍ਪਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਅਕਪ੍ਪਿਯਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣੇ ਸਤਿ ਨ વਟ੍ਟਤਿ, ਅਸਤਿ ਪਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਉਭਤੋਲੋਹਿਤਕੂਪਧਾਨਨ੍ਤਿ ਸੀਸੂਪਧਾਨਞ੍ਚ ਪਾਦੂਪਧਾਨਞ੍ਚਾਤਿ ਮਞ੍ਚਸ੍ਸ ਉਭਤੋਲੋਹਿਤਕੂਪਧਾਨਂ, ਏਤਂ ਨ ਕਪ੍ਪਤਿ। ਯਂ ਪਨ ਏਕਮੇવ ਉਪਧਾਨਂ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਰਤ੍ਤਂ વਾ ਹੋਤਿ, ਪਦੁਮવਣ੍ਣਂ વਾ ਚਿਤ੍ਰਂ વਾ, ਸਚੇ ਪਮਾਣਯੁਤ੍ਤਂ, વਟ੍ਟਤਿ। ਮਹਾਉਪਧਾਨਂ ਪਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ।
Kuttakanti soḷasannaṃ nāṭakitthīnaṃ ṭhatvā naccanayoggaṃ uṇṇāmayaattharaṇaṃ. Hatthattharaassattharāti hatthiassapiṭṭhīsu attharaṇakaattharaṇā eva. Rathattharepi eseva nayo. Ajinappaveṇīti ajinacammehi mañcappamāṇena sibbitvā katā paveṇī. Kadalīmigapavarapaccattharaṇanti kadalīmigacammaṃ nāma atthi, tena kataṃ pavarapaccattharaṇaṃ, uttamapaccattharaṇanti attho. Taṃ kira setavatthassa upari kadalīmigacammaṃ pattharitvā sibbitvā karonti. Sauttaracchadanti saha uttaracchadanena; uparibaddhena rattavitānena saddhinti attho . Setavitānampi heṭṭhā akappiyapaccattharaṇe sati na vaṭṭati, asati pana vaṭṭati. Ubhatolohitakūpadhānanti sīsūpadhānañca pādūpadhānañcāti mañcassa ubhatolohitakūpadhānaṃ, etaṃ na kappati. Yaṃ pana ekameva upadhānaṃ ubhosu passesu rattaṃ vā hoti, padumavaṇṇaṃ vā citraṃ vā, sace pamāṇayuttaṃ, vaṭṭati. Mahāupadhānaṃ pana paṭikkhittaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi
੧੫੩. ਯਾਨਾਦਿਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ • 153. Yānādipaṭikkhepo
੧੫੪. ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ • 154. Uccāsayanamahāsayanapaṭikkhepo
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ਯਾਨਾਦਿਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Yānādipaṭikkhepakathāvaṇṇanā
ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Uccāsayanamahāsayanapaṭikkhepakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਯਾਨਾਦਿਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Yānādipaṭikkhepakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਅਜ੍ਝਾਰਾਮੇਉਪਾਹਨਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Ajjhārāmeupāhanapaṭikkhepakathādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi
੧੫੩. ਯਾਨਾਦਿਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾ • 153. Yānādipaṭikkhepakathā
੧੫੪. ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਥਾ • 154. Uccāsayanamahāsayanapaṭikkhepakathā