| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi |
๕๖. ยสวโคฺค
56. Yasavaggo
๑. ยสเตฺถรอปทานํ
1. Yasattheraapadānaṃ
๑.
1.
‘‘มหาสมุทฺทํ โอคฺคยฺห, ภวนํ เม สุนิมฺมิตํ;
‘‘Mahāsamuddaṃ oggayha, bhavanaṃ me sunimmitaṃ;
สุนิมฺมิตา โปกฺขรณี, จกฺกวากูปกูชิตาฯ
Sunimmitā pokkharaṇī, cakkavākūpakūjitā.
๒.
2.
‘‘มนฺทารเกหิ สญฺฉนฺนา, ปทุมุปฺปลเกหิ จ;
‘‘Mandārakehi sañchannā, padumuppalakehi ca;
นที จ สนฺทเต ตตฺถ, สุปติตฺถา มโนรมาฯ
Nadī ca sandate tattha, supatitthā manoramā.
๓.
3.
มยูรโกญฺจาภิรุทา, โกกิลาทีหิ วคฺคุหิฯ
Mayūrakoñcābhirudā, kokilādīhi vagguhi.
๔.
4.
‘‘ปาเรวตา รวิหํสา, จกฺกวากา นทีจรา;
‘‘Pārevatā ravihaṃsā, cakkavākā nadīcarā;
๕.
5.
สตฺตรตนสมฺปนฺนา, มณิมุตฺตปวาฬิกาฯ
Sattaratanasampannā, maṇimuttapavāḷikā.
๖.
6.
‘‘สเพฺพ โสณฺณมยา รุกฺขา, นานาขนฺธสเมริตา;
‘‘Sabbe soṇṇamayā rukkhā, nānākhandhasameritā;
อุโชฺชเตนฺติ ทิวารตฺติํ, ภวนํ สพฺพกาลิกํฯ
Ujjotenti divārattiṃ, bhavanaṃ sabbakālikaṃ.
๗.
7.
‘‘สฎฺฐิตุริยสหสฺสานิ, สายํ ปาโต ปวชฺชเร;
‘‘Saṭṭhituriyasahassāni, sāyaṃ pāto pavajjare;
โสฬสิตฺถิสหสฺสานิ, ปริวาเรนฺติ มํ สทาฯ
Soḷasitthisahassāni, parivārenti maṃ sadā.
๘.
8.
‘‘อภินิกฺขมฺม ภวนา, สุเมธํ โลกนายกํ;
‘‘Abhinikkhamma bhavanā, sumedhaṃ lokanāyakaṃ;
๙.
9.
‘‘สมฺพุทฺธํ อภิวาเทตฺวา, สสงฺฆํ ตํ นิมนฺตยิํ;
‘‘Sambuddhaṃ abhivādetvā, sasaṅghaṃ taṃ nimantayiṃ;
อธิวาเสสิ โส ธีโร, สุเมโธ โลกนายโกฯ
Adhivāsesi so dhīro, sumedho lokanāyako.
๑๐.
10.
‘‘มม ธมฺมกถํ กตฺวา, อุโยฺยเชสิ มหามุนิ;
‘‘Mama dhammakathaṃ katvā, uyyojesi mahāmuni;
สมฺพุทฺธํ อภิวาเทตฺวา, ภวนํ เม อุปาคมิํฯ
Sambuddhaṃ abhivādetvā, bhavanaṃ me upāgamiṃ.
๑๑.
11.
‘‘อามนฺตยิํ ปริชนํ, สเพฺพ สนฺนิปตุํ ตทา;
‘‘Āmantayiṃ parijanaṃ, sabbe sannipatuṃ tadā;
‘ปุพฺพณฺหสมยํ พุโทฺธ, ภวนํ อาคมิสฺสติ’ฯ
‘Pubbaṇhasamayaṃ buddho, bhavanaṃ āgamissati’.
๑๒.
12.
‘‘‘ลาภา อมฺหํ สุลทฺธา โน, เย วสาม ตวนฺติเก;
‘‘‘Lābhā amhaṃ suladdhā no, ye vasāma tavantike;
มยมฺปิ พุทฺธเสฎฺฐสฺส, ปูชยิสฺสาม สตฺถุโน’ฯ
Mayampi buddhaseṭṭhassa, pūjayissāma satthuno’.
๑๓.
13.
‘‘อนฺนํ ปานํ ปฎฺฐเปตฺวา, กาลํ อาโรจยิํ อหํ;
‘‘Annaṃ pānaṃ paṭṭhapetvā, kālaṃ ārocayiṃ ahaṃ;
วสีสตสหเสฺสหิ, อุเปสิ โลกนายโกฯ
Vasīsatasahassehi, upesi lokanāyako.
๑๔.
14.
‘‘ปญฺจงฺคิเกหิ ตุริเยหิ, ปจฺจุคฺคมมกาสหํ;
‘‘Pañcaṅgikehi turiyehi, paccuggamamakāsahaṃ;
สพฺพโสณฺณมเย ปีเฐ, นิสีทิ ปุริสุตฺตโมฯ
Sabbasoṇṇamaye pīṭhe, nisīdi purisuttamo.
๑๕.
15.
‘‘อุปริจฺฉทนํ อาสิ, สพฺพโสณฺณมยํ ตทา;
‘‘Uparicchadanaṃ āsi, sabbasoṇṇamayaṃ tadā;
พีชนีโย ปวายนฺติ, ภิกฺขุสงฺฆํ อนุตฺตรํฯ
Bījanīyo pavāyanti, bhikkhusaṅghaṃ anuttaraṃ.
๑๖.
16.
‘‘ปหูเตนนฺนปาเนน, ภิกฺขุสงฺฆํ อตปฺปยิํ;
‘‘Pahūtenannapānena, bhikkhusaṅghaṃ atappayiṃ;
ปเจฺจกทุสฺสยุคเล, ภิกฺขุสงฺฆสฺสทาสหํฯ
Paccekadussayugale, bhikkhusaṅghassadāsahaṃ.
๑๗.
17.
‘‘ยํ วเทติ สุเมโธ โส, อาหุตีนํ ปฎิคฺคโห;
‘‘Yaṃ vadeti sumedho so, āhutīnaṃ paṭiggaho;
ภิกฺขุสเงฺฆ นิสีทิตฺวา, อิมา คาถา อภาสถฯ
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, imā gāthā abhāsatha.
๑๘.
18.
‘‘‘โย มํ อเนฺนน ปาเนน, สเพฺพ อิเม จ ตปฺปยิ;
‘‘‘Yo maṃ annena pānena, sabbe ime ca tappayi;
ตมหํ กิตฺตยิสฺสามิ, สุณาถ มม ภาสโตฯ
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
๑๙.
19.
‘‘‘อฎฺฐารเส กปฺปสเต, เทวโลเก รมิสฺสติ;
‘‘‘Aṭṭhārase kappasate, devaloke ramissati;
สหสฺสกฺขตฺตุํ ราชายํ, จกฺกวตฺตี ภวิสฺสติฯ
Sahassakkhattuṃ rājāyaṃ, cakkavattī bhavissati.
๒๐.
20.
‘‘‘อุปคจฺฉติ ยํ โยนิํ, เทวตฺตํ อถ มานุสํ;
‘‘‘Upagacchati yaṃ yoniṃ, devattaṃ atha mānusaṃ;
สพฺพโสณฺณมยํ ตสฺส, ฉทนํ ธารยิสฺสติฯ
Sabbasoṇṇamayaṃ tassa, chadanaṃ dhārayissati.
๒๑.
21.
‘‘‘ติํสกปฺปสหสฺสมฺหิ, โอกฺกากกุลสมฺภโว;
‘‘‘Tiṃsakappasahassamhi, okkākakulasambhavo;
โคตโม นาม โคเตฺตน, สตฺถา โลเก ภวิสฺสติฯ
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
๒๒.
22.
‘‘‘ตสฺส ธเมฺมสุ ทายาโท, โอรโส ธมฺมนิมฺมิโต;
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
สพฺพาสเว ปริญฺญาย, นิพฺพายิสฺสตินาสโวฯ
Sabbāsave pariññāya, nibbāyissatināsavo.
๒๓.
23.
‘‘‘ภิกฺขุสเงฺฆ นิสีทิตฺวา, สีหนาทํ นทิสฺสติ’;
‘‘‘Bhikkhusaṅghe nisīditvā, sīhanādaṃ nadissati’;
จิตเก ฉตฺตํ ธาเรนฺติ, เหฎฺฐา ฉตฺตมฺหิ ฑยฺหถฯ
Citake chattaṃ dhārenti, heṭṭhā chattamhi ḍayhatha.
๒๔.
24.
‘‘สามญฺญํ เม อนุปฺปตฺตํ, กิเลสา ฌาปิตา มยา;
‘‘Sāmaññaṃ me anuppattaṃ, kilesā jhāpitā mayā;
มณฺฑเป รุกฺขมูเล วา, สนฺตาโส เม น วิชฺชติฯ
Maṇḍape rukkhamūle vā, santāso me na vijjati.
๒๕.
25.
‘‘ติํสกปฺปสหสฺสมฺหิ, ยํ ทานมททิํ ตทา;
‘‘Tiṃsakappasahassamhi, yaṃ dānamadadiṃ tadā;
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, สพฺพทานสฺสิทํ ผลํฯ
Duggatiṃ nābhijānāmi, sabbadānassidaṃ phalaṃ.
๒๖.
26.
‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ, ภวา สเพฺพ สมูหตา;
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ, bhavā sabbe samūhatā;
นาโคว พนฺธนํ เฉตฺวา, วิหรามิ อนาสโวฯ
Nāgova bandhanaṃ chetvā, viharāmi anāsavo.
๒๗.
27.
‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ, มม พุทฺธสฺส สนฺติเก;
‘‘Svāgataṃ vata me āsi, mama buddhassa santike;
ติโสฺส วิชฺชา อนุปฺปตฺตา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ
Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
๒๘.
28.
‘‘ปฎิสมฺภิทา จตโสฺส, วิโมกฺขาปิ จ อฎฺฐิเม;
‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;
ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ยโส เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
Itthaṃ sudaṃ āyasmā yaso thero imā gāthāyo abhāsitthāti.
ยสเตฺถรสฺสาปทานํ ปฐมํฯ
Yasattherassāpadānaṃ paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā / ๑. ยสเตฺถรอปทานวณฺณนา • 1. Yasattheraapadānavaṇṇanā
