Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
7. யஸத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
7. Yasattheragāthāvaṇṇanā
ஸுவிலித்தோ ஸுவஸனோதி ஆயஸ்மதோ யஸத்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? அயம்பி புரிமபு³த்³தே⁴ஸு கதாதி⁴காரோ தத்த² தத்த² ப⁴வே விவட்டூபனிஸ்ஸயானி புஞ்ஞானி உபசினந்தோ ஸுமேத⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே மஹானுபா⁴வோ நாக³ராஜா ஹுத்வா பு³த்³த⁴ப்பமுக²ங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் அத்தனோ ப⁴வனங் நெத்வா மஹாதா³னங் பவத்தேஸி. ப⁴க³வந்தங் மஹக்³கே⁴ன திசீவரேன அச்சா²தே³ஸி, ஏகமேகஞ்ச பி⁴க்கு²ங் மஹக்³கே⁴னேவ பச்சேகது³ஸ்ஸயுகே³ன ஸப்³பே³ன ஸமணபரிக்கா²ரேன அச்சா²தே³ஸி. ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ ஸித்³த⁴த்த²ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே ஸெட்டி²புத்தோ ஹுத்வா மஹாபோ³தி⁴மண்ட³ங் ஸத்தஹி ரதனேஹி பூஜேஸி. கஸ்ஸபஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே ஸாஸனே பப்³ப³ஜித்வா ஸமணத⁴ம்மங் அகாஸி. ஏவங் ஸுக³தீஸுயேவ ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ காலே பா³ராணஸியங் மஹாவிப⁴வஸ்ஸ ஸெட்டி²னோ புத்தோ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி, யஸோ நாம நாமேன பரமஸுகு²மாலோ. ‘‘தஸ்ஸ தயோ பாஸாதா³’’தி ஸப்³ப³ங் க²ந்த⁴கே (மஹாவ॰ 25) ஆக³தனயேன வேதி³தப்³ப³ங்.
Suvilittosuvasanoti āyasmato yasattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto sumedhassa bhagavato kāle mahānubhāvo nāgarājā hutvā buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ attano bhavanaṃ netvā mahādānaṃ pavattesi. Bhagavantaṃ mahagghena ticīvarena acchādesi, ekamekañca bhikkhuṃ mahaggheneva paccekadussayugena sabbena samaṇaparikkhārena acchādesi. So tena puññakammena devamanussesu saṃsaranto siddhatthassa bhagavato kāle seṭṭhiputto hutvā mahābodhimaṇḍaṃ sattahi ratanehi pūjesi. Kassapassa bhagavato kāle sāsane pabbajitvā samaṇadhammaṃ akāsi. Evaṃ sugatīsuyeva saṃsaranto imasmiṃ amhākaṃ bhagavato kāle bārāṇasiyaṃ mahāvibhavassa seṭṭhino putto hutvā nibbatti, yaso nāma nāmena paramasukhumālo. ‘‘Tassa tayo pāsādā’’ti sabbaṃ khandhake (mahāva. 25) āgatanayena veditabbaṃ.
ஸோ புப்³ப³ஹேதுனா சோதி³யமானோ ரத்திபா⁴கே³ நித்³தா³பி⁴பூ⁴தஸ்ஸ பரிஜனஸ்ஸ விப்பகாரங் தி³ஸ்வா ஸஞ்ஜாதஸங்வேகோ³ ஸுவண்ணபாது³காரூள்ஹோவ கே³ஹதோ நிக்³க³தோ தே³வதாவிவடேன நக³ரத்³வாரேன நிக்க²மித்வா இஸிபதனஸமீபங் க³தோ ‘‘உபத்³து³தங் வத, போ⁴, உபஸ்ஸட்ட²ங் வத, போ⁴’’தி ஆஹ. தேன ஸமயேன ப⁴க³வதா இஸிபதனே விஹரந்தேன தஸ்ஸேவ அனுக்³க³ண்ஹனத்த²ங் அப்³போ⁴காஸே சங்கமந்தேன ‘‘ஏஹி, யஸ, இத³ங் அனுபத்³து³தங், இத³ங் அனுபஸ்ஸட்ட²’’ந்தி வுத்தோ, ‘‘அனுபத்³து³தங் அனுபஸ்ஸட்ட²ங் கிர அத்தீ²’’தி ஸோமனஸ்ஸஜாதோ ஸுவண்ணபாது³கா ஓருய்ஹ ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா ஏகமந்தங் நிஸின்னோ ஸத்தா²ரா அனுபுப்³பி³கத²ங் கதெ²த்வா ஸச்சதே³ஸனாய கதாய ஸச்சபரியோஸானே ஸோதாபன்னோ ஹுத்வா க³வேஸனத்த²ங் ஆக³தஸ்ஸ பிது ப⁴க³வதா ஸச்சதே³ஸனாய கரியமானாய அரஹத்தங் ஸச்சா²காஸி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 1.40.456-483) –
So pubbahetunā codiyamāno rattibhāge niddābhibhūtassa parijanassa vippakāraṃ disvā sañjātasaṃvego suvaṇṇapādukārūḷhova gehato niggato devatāvivaṭena nagaradvārena nikkhamitvā isipatanasamīpaṃ gato ‘‘upaddutaṃ vata, bho, upassaṭṭhaṃ vata, bho’’ti āha. Tena samayena bhagavatā isipatane viharantena tasseva anuggaṇhanatthaṃ abbhokāse caṅkamantena ‘‘ehi, yasa, idaṃ anupaddutaṃ, idaṃ anupassaṭṭha’’nti vutto, ‘‘anupaddutaṃ anupassaṭṭhaṃ kira atthī’’ti somanassajāto suvaṇṇapādukā oruyha bhagavantaṃ upasaṅkamitvā ekamantaṃ nisinno satthārā anupubbikathaṃ kathetvā saccadesanāya katāya saccapariyosāne sotāpanno hutvā gavesanatthaṃ āgatassa pitu bhagavatā saccadesanāya kariyamānāya arahattaṃ sacchākāsi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.40.456-483) –
‘‘மஹாஸமுத்³த³ங் ஒக்³க³ய்ஹ, ப⁴வனங் மே ஸுனிம்மிதங்;
‘‘Mahāsamuddaṃ oggayha, bhavanaṃ me sunimmitaṃ;
ஸுனிம்மிதா பொக்க²ரணீ, சக்கவாகபகூஜிதா.
Sunimmitā pokkharaṇī, cakkavākapakūjitā.
‘‘மந்தா³லகேஹி ஸஞ்ச²ன்னா, பது³முப்பலகேஹி ச;
‘‘Mandālakehi sañchannā, padumuppalakehi ca;
நதீ³ ச ஸந்த³தே தத்த², ஸுபதித்தா² மனோரமா.
Nadī ca sandate tattha, supatitthā manoramā.
‘‘மச்ச²கச்ச²பஸஞ்ச²ன்னா, நானாதி³ஜஸமொத்த²தா;
‘‘Macchakacchapasañchannā, nānādijasamotthatā;
மயூரகோஞ்சாபி⁴ருதா³, கோகிலாதீ³ஹி வக்³கு³ஹி.
Mayūrakoñcābhirudā, kokilādīhi vagguhi.
‘‘பாரேவதா ரவிஹங்ஸா ச, சக்கவாகா நதீ³சரா;
‘‘Pārevatā ravihaṃsā ca, cakkavākā nadīcarā;
தி³ந்தி³பா⁴ ஸாளிகா செத்த², பம்மகா ஜீவஜீவகா.
Dindibhā sāḷikā cettha, pammakā jīvajīvakā.
‘‘ஹங்ஸா கோஞ்சாபி நதி³தா, கோஸியா பிங்க³லா ப³ஹூ;
‘‘Haṃsā koñcāpi naditā, kosiyā piṅgalā bahū;
ஸத்தரதனஸம்பன்னா, மணிமுத்திகவாலுகா.
Sattaratanasampannā, maṇimuttikavālukā.
‘‘ஸப்³ப³ஸொண்ணமயா ருக்கா², நானாக³ந்த⁴ஸமேரிதா;
‘‘Sabbasoṇṇamayā rukkhā, nānāgandhasameritā;
உஜ்ஜோதெந்தி தி³வாரத்திங், ப⁴வனங் ஸப்³ப³காலிகங்.
Ujjotenti divārattiṃ, bhavanaṃ sabbakālikaṃ.
‘‘ஸட்டி²தூரியஸஹஸ்ஸானி, ஸாயங் பாதோ பவஜ்ஜரே;
‘‘Saṭṭhitūriyasahassāni, sāyaṃ pāto pavajjare;
ஸோளஸித்தி²ஸஹஸ்ஸானி, பரிவாரெந்தி மங் ஸதா³.
Soḷasitthisahassāni, parivārenti maṃ sadā.
‘‘அபி⁴னிக்க²ம்ம ப⁴வனா, ஸுமேத⁴ங் லோகனாயகங்;
‘‘Abhinikkhamma bhavanā, sumedhaṃ lokanāyakaṃ;
பஸன்னசித்தோ ஸுமனோ, வந்த³யிங் தங் மஹாயஸங்.
Pasannacitto sumano, vandayiṃ taṃ mahāyasaṃ.
‘‘ஸம்பு³த்³த⁴ங் அபி⁴வாதெ³த்வா, ஸஸங்க⁴ங் தங் நிமந்தயிங்;
‘‘Sambuddhaṃ abhivādetvā, sasaṅghaṃ taṃ nimantayiṃ;
அதி⁴வாஸேஸி ஸோ தீ⁴ரோ, ஸுமேதோ⁴ லோகனாயகோ.
Adhivāsesi so dhīro, sumedho lokanāyako.
‘‘மம த⁴ம்மகத²ங் கத்வா, உய்யோஜேஸி மஹாமுனி;
‘‘Mama dhammakathaṃ katvā, uyyojesi mahāmuni;
ஸம்பு³த்³த⁴ங் அபி⁴வாதெ³த்வா, ப⁴வனங் மே உபாக³மிங்.
Sambuddhaṃ abhivādetvā, bhavanaṃ me upāgamiṃ.
‘‘ஆமந்தயிங் பரிஜனங், ஸப்³பே³ ஸன்னிபதாத² வோ;
‘‘Āmantayiṃ parijanaṃ, sabbe sannipatātha vo;
புப்³ப³ண்ஹஸமயங் பு³த்³தோ⁴, ப⁴வனங் ஆக³மிஸ்ஸதி.
Pubbaṇhasamayaṃ buddho, bhavanaṃ āgamissati.
‘‘லாபா⁴ அம்ஹங் ஸுலத்³த⁴ங் நோ, யே வஸாம தவந்திகே;
‘‘Lābhā amhaṃ suladdhaṃ no, ye vasāma tavantike;
மயம்பி பு³த்³த⁴ஸெட்ட²ஸ்ஸ, பூஜங் கஸ்ஸாம ஸத்து²னோ.
Mayampi buddhaseṭṭhassa, pūjaṃ kassāma satthuno.
‘‘அன்னங் பானங் பட்ட²பெத்வா, காலங் ஆரோசயிங் அஹங்;
‘‘Annaṃ pānaṃ paṭṭhapetvā, kālaṃ ārocayiṃ ahaṃ;
வஸீஸதஸஹஸ்ஸேஹி, உபேஸி லோகனாயகோ.
Vasīsatasahassehi, upesi lokanāyako.
‘‘பஞ்சங்கி³கேஹி தூரியேஹி, பச்சுக்³க³மனமகாஸஹங்;
‘‘Pañcaṅgikehi tūriyehi, paccuggamanamakāsahaṃ;
ஸப்³ப³ஸொண்ணமயே பீடே², நிஸீதி³ புரிஸுத்தமோ.
Sabbasoṇṇamaye pīṭhe, nisīdi purisuttamo.
‘‘உபரிச்ச²த³னங் ஆஸி, ஸப்³ப³ஸொண்ணமயங் ததா³;
‘‘Uparicchadanaṃ āsi, sabbasoṇṇamayaṃ tadā;
பீ³ஜனியோ பவாயந்தி, பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ அந்தரே.
Bījaniyo pavāyanti, bhikkhusaṅghassa antare.
‘‘பஹூதேனந்னபானேன, பி⁴க்கு²ஸங்க⁴மதப்பயிங்;
‘‘Pahūtenannapānena, bhikkhusaṅghamatappayiṃ;
பச்சேகது³ஸ்ஸயுக³ளே, பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸதா³ஸஹங்.
Paccekadussayugaḷe, bhikkhusaṅghassadāsahaṃ.
‘‘யங் வத³ந்தி ஸுமேதோ⁴தி, லோகாஹுதிபடிக்³க³ஹங்;
‘‘Yaṃ vadanti sumedhoti, lokāhutipaṭiggahaṃ;
பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ நிஸீதி³த்வா, இமா கா³தா² அபா⁴ஸத².
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, imā gāthā abhāsatha.
‘‘யோ மே அன்னேன பானேன, ஸப்³பே³ இமே ச தப்பயிங்;
‘‘Yo me annena pānena, sabbe ime ca tappayiṃ;
தமஹங் கித்தயிஸ்ஸாமி, ஸுணாத² மம பா⁴ஸதோ.
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
‘‘அட்டா²ரஸே கப்பஸதே, தே³வலோகே ரமிஸ்ஸதி;
‘‘Aṭṭhārase kappasate, devaloke ramissati;
ஸஹஸ்ஸக்க²த்துங் ராஜா ச, சக்கவத்தீ ப⁴விஸ்ஸதி.
Sahassakkhattuṃ rājā ca, cakkavattī bhavissati.
‘‘உபபஜ்ஜதி யங் யோனிங், தே³வத்தங் அத² மானுஸங்;
‘‘Upapajjati yaṃ yoniṃ, devattaṃ atha mānusaṃ;
ஸப்³ப³தா³ ஸப்³ப³ஸோவண்ணங், ச²த³னங் தா⁴ரயிஸ்ஸதி.
Sabbadā sabbasovaṇṇaṃ, chadanaṃ dhārayissati.
‘‘திங்ஸகப்பஸஹஸ்ஸம்ஹி, ஓக்காககுலஸம்ப⁴வோ;
‘‘Tiṃsakappasahassamhi, okkākakulasambhavo;
கோ³தமோ நாம கொ³த்தேன, ஸத்தா² லோகே ப⁴விஸ்ஸதி.
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
‘‘தஸ்ஸ த⁴ம்மேஸு தா³யாதோ³, ஓரஸோ த⁴ம்மனிம்மிதோ;
‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
ஸப்³பா³ஸவே பரிஞ்ஞாய, நிப்³பா³யிஸ்ஸதினாஸவோ.
Sabbāsave pariññāya, nibbāyissatināsavo.
‘‘பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ நிஸீதி³த்வா, ஸீஹனாத³ங் நதி³ஸ்ஸதி;
‘‘Bhikkhusaṅghe nisīditvā, sīhanādaṃ nadissati;
சிதகே ச²த்தங் தா⁴ரெந்தி, ஹெட்டா² ச²த்தம்ஹி ட³ய்ஹத².
Citake chattaṃ dhārenti, heṭṭhā chattamhi ḍayhatha.
‘‘ஸாமஞ்ஞங் மே அனுப்பத்தங், கிலேஸா ஜா²பிதா மயா;
‘‘Sāmaññaṃ me anuppattaṃ, kilesā jhāpitā mayā;
மண்ட³பே ருக்க²மூலே வா, ஸந்தாபோ மே ந விஜ்ஜதி.
Maṇḍape rukkhamūle vā, santāpo me na vijjati.
‘‘திங்ஸகப்பஸஹஸ்ஸம்ஹி, யங் தா³னமத³தி³ங் ததா³;
‘‘Tiṃsakappasahassamhi, yaṃ dānamadadiṃ tadā;
து³க்³க³திங் நாபி⁴ஜானாமி, ஸப்³ப³தா³னஸ்ஸித³ங் ப²லங்.
Duggatiṃ nābhijānāmi, sabbadānassidaṃ phalaṃ.
‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
அத² ப⁴க³வா ஆயஸ்மந்தங் யஸங் த³க்கி²ணங் பா³ஹுங் பஸாரெத்வா ‘‘ஏஹி பி⁴க்கூ²’’தி ஆஹ. வசனஸமனந்தரமேவ த்³வங்கு³லமத்தகேஸமஸ்ஸு அட்ட²பரிக்கா²ரத⁴ரோ வஸ்ஸஸட்டி²கத்தே²ரோ விய அஹோஸி. ஸோ அத்தனோ படிபத்திங் பச்சவெக்கி²த்வா உதா³னெந்தோ ஏஹிபி⁴க்கு²பா⁴வப்பத்திதோ புரிமாவத்த²வஸேன –
Atha bhagavā āyasmantaṃ yasaṃ dakkhiṇaṃ bāhuṃ pasāretvā ‘‘ehi bhikkhū’’ti āha. Vacanasamanantarameva dvaṅgulamattakesamassu aṭṭhaparikkhāradharo vassasaṭṭhikatthero viya ahosi. So attano paṭipattiṃ paccavekkhitvā udānento ehibhikkhubhāvappattito purimāvatthavasena –
117.
117.
‘‘ஸுவிலித்தோ ஸுவஸனோ, ஸப்³பா³ப⁴ரணபூ⁴ஸிதோ;
‘‘Suvilitto suvasano, sabbābharaṇabhūsito;
திஸ்ஸோ விஜ்ஜா அஜ்ஜ²க³மிங், கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி. – கா³த²ங் அபா⁴ஸி;
Tisso vijjā ajjhagamiṃ, kataṃ buddhassa sāsana’’nti. – gāthaṃ abhāsi;
தத்த² ஸுவிலித்தோதி ஸுந்த³ரேன குங்குமசந்த³னானுலேபனேன விலித்தக³த்தோ. ஸுவஸனோதி ஸுட்டு² மஹக்³க⁴காஸிகவத்த²வஸனோ. ஸப்³பா³ப⁴ரணபூ⁴ஸிதோதி ஸீஸூபகா³தீ³ஹி ஸப்³பே³ஹி ஆப⁴ரணேஹி அலங்கதோ. அஜ்ஜ²க³மிந்தி அதி⁴க³ச்சி²ங். ஸேஸங் வுத்தனயமேவ.
Tattha suvilittoti sundarena kuṅkumacandanānulepanena vilittagatto. Suvasanoti suṭṭhu mahagghakāsikavatthavasano. Sabbābharaṇabhūsitoti sīsūpagādīhi sabbehi ābharaṇehi alaṅkato. Ajjhagaminti adhigacchiṃ. Sesaṃ vuttanayameva.
யஸத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Yasattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 7. யஸத்தே²ரகா³தா² • 7. Yasattheragāthā