Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అపదానపాళి • Apadānapāḷi |
౧౦. యసోధరాపముఖఅట్ఠారసభిక్ఖునీసహస్సఅపదానం
10. Yasodharāpamukhaaṭṭhārasabhikkhunīsahassaapadānaṃ
౪౨౬.
426.
‘‘అట్ఠారససహస్సాని , భిక్ఖునీ సక్యసమ్భవా;
‘‘Aṭṭhārasasahassāni , bhikkhunī sakyasambhavā;
యసోధరాపముఖాని, సమ్బుద్ధం ఉపసఙ్కముం.
Yasodharāpamukhāni, sambuddhaṃ upasaṅkamuṃ.
౪౨౭.
427.
‘‘అట్ఠారససహస్సాని, సబ్బా హోన్తి మహిద్ధికా;
‘‘Aṭṭhārasasahassāni, sabbā honti mahiddhikā;
వన్దన్తీ మునినో పాదే, ఆరోచేన్తి యథాబలం.
Vandantī munino pāde, ārocenti yathābalaṃ.
౪౨౮.
428.
‘‘‘జాతి ఖీణా జరా బ్యాధి, మరణఞ్చ మహాముని;
‘‘‘Jāti khīṇā jarā byādhi, maraṇañca mahāmuni;
అనాసవం పదం సన్తం, అమతం యామ నాయక.
Anāsavaṃ padaṃ santaṃ, amataṃ yāma nāyaka.
౪౨౯.
429.
‘‘‘ఖలితఞ్చే పురే అత్థి, సబ్బాసమ్పి మహాముని;
‘‘‘Khalitañce pure atthi, sabbāsampi mahāmuni;
అపరాధమజానన్తీ, ఖమ అమ్హం వినాయక.
Aparādhamajānantī, khama amhaṃ vināyaka.
౪౩౦.
430.
‘‘‘ఇద్ధిఞ్చాపి నిదస్సేథ, మమ సాసనకారికా;
‘‘‘Iddhiñcāpi nidassetha, mama sāsanakārikā;
పరిసానఞ్చ సబ్బాసం, కఙ్ఖం ఛిన్దథ యావతా.
Parisānañca sabbāsaṃ, kaṅkhaṃ chindatha yāvatā.
౪౩౧.
431.
‘‘‘యసోధరా మహావీర, మనాపా పియదస్సనా;
‘‘‘Yasodharā mahāvīra, manāpā piyadassanā;
సబ్బా తుయ్హం మహావీర, అగారస్మిం పజాపతి.
Sabbā tuyhaṃ mahāvīra, agārasmiṃ pajāpati.
౪౩౨.
432.
‘‘‘థీనం సతసహస్సానం, నవుతీనం ఛదుత్తరి;
‘‘‘Thīnaṃ satasahassānaṃ, navutīnaṃ chaduttari;
అగారే తే మయం వీర, పామోక్ఖా సబ్బా ఇస్సరా.
Agāre te mayaṃ vīra, pāmokkhā sabbā issarā.
౪౩౩.
433.
‘‘‘రూపాచారగుణూపేతా, యోబ్బనట్ఠా పియంవదా;
‘‘‘Rūpācāraguṇūpetā, yobbanaṭṭhā piyaṃvadā;
సబ్బా నో అపచాయన్తి, దేవతా వియ మానుసా.
Sabbā no apacāyanti, devatā viya mānusā.
౪౩౪.
434.
‘‘‘అట్ఠారససహస్సాని, సబ్బా సాకియసమ్భవా;
‘‘‘Aṭṭhārasasahassāni, sabbā sākiyasambhavā;
యసోధరాసహస్సాని, పామోక్ఖా ఇస్సరా తదా.
Yasodharāsahassāni, pāmokkhā issarā tadā.
౪౩౫.
435.
‘‘‘కామధాతుమతిక్కమ్మ , సణ్ఠితా రూపధాతుయా;
‘‘‘Kāmadhātumatikkamma , saṇṭhitā rūpadhātuyā;
రూపేన సదిసా నత్థి, సహస్సానం మహాముని.
Rūpena sadisā natthi, sahassānaṃ mahāmuni.
౪౩౬.
436.
‘‘‘సమ్బుద్ధం అభివాదేత్వా, ఇద్ధిం దస్సంసు సత్థునో;
‘‘‘Sambuddhaṃ abhivādetvā, iddhiṃ dassaṃsu satthuno;
నేకా నానావిధాకారా, మహాఇద్ధీపి దస్సయుం.
Nekā nānāvidhākārā, mahāiddhīpi dassayuṃ.
౪౩౭.
437.
‘‘‘చక్కవాళసమం కాయం, సీసం ఉత్తరతో కురు;
‘‘‘Cakkavāḷasamaṃ kāyaṃ, sīsaṃ uttarato kuru;
ఉభో పక్ఖా దువే దీపా, జమ్బుదీపం సరీరతో.
Ubho pakkhā duve dīpā, jambudīpaṃ sarīrato.
౪౩౮.
438.
‘‘‘దక్ఖిణఞ్చ సరం పిఞ్ఛం, నానాసాఖా తు పత్తకా;
‘‘‘Dakkhiṇañca saraṃ piñchaṃ, nānāsākhā tu pattakā;
చన్దఞ్చ సూరియఞ్చక్ఖి, మేరుపబ్బతతో సిఖం.
Candañca sūriyañcakkhi, merupabbatato sikhaṃ.
౪౩౯.
439.
‘‘‘చక్కవాళగిరిం తుణ్డం, జమ్బురుక్ఖం సమూలకం;
‘‘‘Cakkavāḷagiriṃ tuṇḍaṃ, jamburukkhaṃ samūlakaṃ;
బీజమానా ఉపాగన్త్వా, వన్దన్తీ లోకనాయకం.
Bījamānā upāgantvā, vandantī lokanāyakaṃ.
౪౪౦.
440.
‘‘‘హత్థివణ్ణం తథేవస్సం, పబ్బతం జలధిం తథా;
‘‘‘Hatthivaṇṇaṃ tathevassaṃ, pabbataṃ jaladhiṃ tathā;
చన్దఞ్చ సూరియం మేరుం, సక్కవణ్ణఞ్చ దస్సయుం.
Candañca sūriyaṃ meruṃ, sakkavaṇṇañca dassayuṃ.
౪౪౧.
441.
‘‘‘యసోధరా మయం వీర, పాదే వన్దామ చక్ఖుమ;
‘‘‘Yasodharā mayaṃ vīra, pāde vandāma cakkhuma;
తవ చిరపభావేన, నిప్ఫన్నా నరనాయక.
Tava cirapabhāvena, nipphannā naranāyaka.
౪౪౨.
442.
‘‘‘ఇద్ధీసు చ వసీ హోమ, దిబ్బాయ సోతధాతుయా;
‘‘‘Iddhīsu ca vasī homa, dibbāya sotadhātuyā;
చేతోపరియఞాణస్స, వసీ హోమ మహామునే.
Cetopariyañāṇassa, vasī homa mahāmune.
౪౪౩.
443.
‘‘‘పుబ్బేనివాసం జానామ, దిబ్బచక్ఖు విసోధితం;
‘‘‘Pubbenivāsaṃ jānāma, dibbacakkhu visodhitaṃ;
సబ్బాసవపరిక్ఖీణా, నత్థి దాని పునబ్భవో.
Sabbāsavaparikkhīṇā, natthi dāni punabbhavo.
౪౪౪.
444.
‘‘‘అత్థధమ్మనిరుత్తీసు, పటిభానే తథేవ చ;
‘‘‘Atthadhammaniruttīsu, paṭibhāne tatheva ca;
ఞాణం అమ్హం మహావీర, ఉప్పన్నం తవ సన్తికే.
Ñāṇaṃ amhaṃ mahāvīra, uppannaṃ tava santike.
౪౪౫.
445.
‘‘‘పుబ్బానం లోకనాథానం, సఙ్గమం నో నిదస్సితం;
‘‘‘Pubbānaṃ lokanāthānaṃ, saṅgamaṃ no nidassitaṃ;
అధికారా బహూ అమ్హం, తుయ్హత్థాయ మహామునే.
Adhikārā bahū amhaṃ, tuyhatthāya mahāmune.
౪౪౬.
446.
‘‘‘యం అమ్హం పూరితం కమ్మం, కుసలం సరసే మునే;
‘‘‘Yaṃ amhaṃ pūritaṃ kammaṃ, kusalaṃ sarase mune;
తుయ్హత్థాయ మహావీర, పుఞ్ఞానుపచితాని నో.
Tuyhatthāya mahāvīra, puññānupacitāni no.
౪౪౭.
447.
‘‘‘అభబ్బట్ఠానే వజ్జేత్వా, వారయిమ్హ అనాచరం;
‘‘‘Abhabbaṭṭhāne vajjetvā, vārayimha anācaraṃ;
౪౪౮.
448.
‘‘‘నేకకోటిసహస్సాని , భరియత్థాయదాసి నో;
‘‘‘Nekakoṭisahassāni , bhariyatthāyadāsi no;
న తత్థ విమనా హోమ, తుయ్హత్థాయ మహామునే.
Na tattha vimanā homa, tuyhatthāya mahāmune.
౪౪౯.
449.
‘‘‘నేకకోటిసహస్సాని, ఉపకారాయదాసి నో;
‘‘‘Nekakoṭisahassāni, upakārāyadāsi no;
న తత్థ విమనా హోమ, తుయ్హత్థాయ మహామునే.
Na tattha vimanā homa, tuyhatthāya mahāmune.
౪౫౦.
450.
‘‘‘నేకకోటిసహస్సాని, భోజనత్థాయదాసి నో;
‘‘‘Nekakoṭisahassāni, bhojanatthāyadāsi no;
న తత్థ విమనా హోమ, తుయ్హత్థాయ మహామునే.
Na tattha vimanā homa, tuyhatthāya mahāmune.
౪౫౧.
451.
భయమోక్ఖం కరిస్సామ, జీవితాని చజిమ్హసే.
Bhayamokkhaṃ karissāma, jīvitāni cajimhase.
౪౫౨.
452.
‘‘‘అఙ్గగతే అలఙ్కారే, వత్థే నానావిధే బహూ;
‘‘‘Aṅgagate alaṅkāre, vatthe nānāvidhe bahū;
ఇత్థిభణ్డే న గూహామ, తుయ్హత్థాయ మహామునే.
Itthibhaṇḍe na gūhāma, tuyhatthāya mahāmune.
౪౫౩.
453.
‘‘‘ధనధఞ్ఞపరిచ్చాగం , గామాని నిగమాని చ;
‘‘‘Dhanadhaññapariccāgaṃ , gāmāni nigamāni ca;
ఖేత్తం పుత్తా చ ధీతా చ, పరిచ్చత్తా మహామునే.
Khettaṃ puttā ca dhītā ca, pariccattā mahāmune.
౪౫౪.
454.
‘‘‘హత్థీ అస్సా గవా చాపి, దాసియో పరిచారికా;
‘‘‘Hatthī assā gavā cāpi, dāsiyo paricārikā;
తుయ్హత్థాయ మహావీర, పరిచ్చత్తం అసఙ్ఖియం.
Tuyhatthāya mahāvīra, pariccattaṃ asaṅkhiyaṃ.
౪౫౫.
455.
‘‘‘యం అమ్హే పటిమన్తేసి, దానం దస్సామ యాచకే;
‘‘‘Yaṃ amhe paṭimantesi, dānaṃ dassāma yācake;
విమనం నో న పస్సామ, దదతో దానముత్తమం.
Vimanaṃ no na passāma, dadato dānamuttamaṃ.
౪౫౬.
456.
‘‘‘నానావిధం బహుం దుక్ఖం, సంసారే చ బహుబ్బిధే;
‘‘‘Nānāvidhaṃ bahuṃ dukkhaṃ, saṃsāre ca bahubbidhe;
తుయ్హత్థాయ మహావీర, అనుభుత్తం అసఙ్ఖియం.
Tuyhatthāya mahāvīra, anubhuttaṃ asaṅkhiyaṃ.
౪౫౭.
457.
‘‘‘సుఖప్పత్తానుమోదామ, న చ దుక్ఖేసు దుమ్మనా;
‘‘‘Sukhappattānumodāma, na ca dukkhesu dummanā;
సబ్బత్థ తులితా హోమ, తుయ్హత్థాయ మహామునే.
Sabbattha tulitā homa, tuyhatthāya mahāmune.
౪౫౮.
458.
‘‘‘అనుమగ్గేన సమ్బుద్ధో, యం ధమ్మం అభినీహరి;
‘‘‘Anumaggena sambuddho, yaṃ dhammaṃ abhinīhari;
అనుభోత్వా సుఖం దుక్ఖం, పత్తో బోధిం మహామునే.
Anubhotvā sukhaṃ dukkhaṃ, patto bodhiṃ mahāmune.
౪౫౯.
459.
‘‘‘బ్రహ్మదేవఞ్చ సమ్బుద్ధం, గోతమం లోకనాయకం;
‘‘‘Brahmadevañca sambuddhaṃ, gotamaṃ lokanāyakaṃ;
అఞ్ఞేసం లోకనాథానం, సఙ్గమం తేహి నో బహూ.
Aññesaṃ lokanāthānaṃ, saṅgamaṃ tehi no bahū.
౪౬౦.
460.
‘‘‘అధికారం బహుం అమ్హే, తుయ్హత్థాయ మహామునే;
‘‘‘Adhikāraṃ bahuṃ amhe, tuyhatthāya mahāmune;
గవేసతో బుద్ధధమ్మే, మయం తే పరిచారికా.
Gavesato buddhadhamme, mayaṃ te paricārikā.
౪౬౧.
461.
‘‘‘కప్పే చ సతసహస్సే, చతురో చ అసఙ్ఖియే;
‘‘‘Kappe ca satasahasse, caturo ca asaṅkhiye;
దీపఙ్కరో మహావీరో, ఉప్పజ్జి లోకనాయకో.
Dīpaṅkaro mahāvīro, uppajji lokanāyako.
౪౬౨.
462.
‘‘‘పచ్చన్తదేసవిసయే, నిమన్తేత్వా తథాగతం;
‘‘‘Paccantadesavisaye, nimantetvā tathāgataṃ;
తస్స ఆగమనం మగ్గం, సోధేన్తి తుట్ఠమానసా.
Tassa āgamanaṃ maggaṃ, sodhenti tuṭṭhamānasā.
౪౬౩.
463.
‘‘‘తేన కాలేన సో ఆసి, సుమేధో నామ బ్రాహ్మణో;
‘‘‘Tena kālena so āsi, sumedho nāma brāhmaṇo;
మగ్గఞ్చ పటియాదేసి, ఆయతో సబ్బదస్సినో.
Maggañca paṭiyādesi, āyato sabbadassino.
౪౬౪.
464.
‘‘‘తేన కాలేన అహుమ్హ, సబ్బా బ్రాహ్మణసమ్భవా;
‘‘‘Tena kālena ahumha, sabbā brāhmaṇasambhavā;
థలూదజాని పుప్ఫాని, ఆహరిమ్హ సమాగమం.
Thalūdajāni pupphāni, āharimha samāgamaṃ.
౪౬౫.
465.
‘‘‘తస్మిం సో సమయే బుద్ధో, దీపఙ్కరో మహాయసో;
‘‘‘Tasmiṃ so samaye buddho, dīpaṅkaro mahāyaso;
వియాకాసి మహావీరో, ఇసిముగ్గతమానసం.
Viyākāsi mahāvīro, isimuggatamānasaṃ.
౪౬౬.
466.
‘‘‘చలతీ రవతీ పుథవీ, సఙ్కమ్పతి సదేవకే;
‘‘‘Calatī ravatī puthavī, saṅkampati sadevake;
తస్స కమ్మం పకిత్తేన్తే, ఇసిముగ్గతమానసం.
Tassa kammaṃ pakittente, isimuggatamānasaṃ.
౪౬౭.
467.
‘‘‘దేవకఞ్ఞా మనుస్సా చ, మయఞ్చాపి సదేవకా;
‘‘‘Devakaññā manussā ca, mayañcāpi sadevakā;
నానాపూజనీయం భణ్డం, పూజయిత్వాన పత్థయుం.
Nānāpūjanīyaṃ bhaṇḍaṃ, pūjayitvāna patthayuṃ.
౪౬౮.
468.
‘‘‘తేసం బుద్ధో వియాకాసి, జోతిదీప సనామకో;
‘‘‘Tesaṃ buddho viyākāsi, jotidīpa sanāmako;
అజ్జ యే పత్థితా అత్థి, తే భవిస్సన్తి సమ్ముఖా.
Ajja ye patthitā atthi, te bhavissanti sammukhā.
౪౬౯.
469.
‘‘‘అపరిమేయ్యే ఇతో కప్పే, యం నో బుద్ధో వియాకరి;
‘‘‘Aparimeyye ito kappe, yaṃ no buddho viyākari;
తం వాచమనుమోదేన్తా, ఏవంకారీ అహుమ్హ నో.
Taṃ vācamanumodentā, evaṃkārī ahumha no.
౪౭౦.
470.
‘‘‘తస్స కమ్మస్స సుకతస్స, తస్స చిత్తం పసాదయుం;
‘‘‘Tassa kammassa sukatassa, tassa cittaṃ pasādayuṃ;
దేవమానుసికం యోనిం, అనుభోత్వా అసఙ్ఖియం.
Devamānusikaṃ yoniṃ, anubhotvā asaṅkhiyaṃ.
౪౭౧.
471.
‘‘‘సుఖదుక్ఖేనుభోత్వాన , దేవేసు మానుసేసు చ;
‘‘‘Sukhadukkhenubhotvāna , devesu mānusesu ca;
పచ్ఛిమే భవే సమ్పత్తే, జాతామ్హ సాకియే కులే.
Pacchime bhave sampatte, jātāmha sākiye kule.
౪౭౨.
472.
‘‘‘రూపవతీ భోగవతీ, యససీలవతీ తతో;
‘‘‘Rūpavatī bhogavatī, yasasīlavatī tato;
సబ్బఙ్గసమ్పదా హోమ, కులేసు అభిసక్కతా.
Sabbaṅgasampadā homa, kulesu abhisakkatā.
౪౭౩.
473.
‘‘‘లాభం సిలోకం సక్కారం, లోకధమ్మసమాగమం;
‘‘‘Lābhaṃ silokaṃ sakkāraṃ, lokadhammasamāgamaṃ;
చిత్తఞ్చ దుక్ఖితం నత్థి, వసామ అకుతోభయా.
Cittañca dukkhitaṃ natthi, vasāma akutobhayā.
౪౭౪.
474.
‘‘‘వుత్తఞ్హేతం భగవతా, రఞ్ఞో అన్తేపురే తదా;
‘‘‘Vuttañhetaṃ bhagavatā, rañño antepure tadā;
౪౭౫.
475.
‘‘‘ఉపకారా చ యా నారీ, యా చ నారీ సుఖే దుఖే;
‘‘‘Upakārā ca yā nārī, yā ca nārī sukhe dukhe;
అత్థక్ఖాయీ చ యా నారీ, యా చ నారీనుకమ్పికా.
Atthakkhāyī ca yā nārī, yā ca nārīnukampikā.
౪౭౬.
476.
‘‘‘ధమ్మం చరే సుచరితం, న నం దుచ్చరితం చరే;
‘‘‘Dhammaṃ care sucaritaṃ, na naṃ duccaritaṃ care;
ధమ్మచారీ సుఖం సేతి, అస్మిం లోకే పరమ్హి చ.
Dhammacārī sukhaṃ seti, asmiṃ loke paramhi ca.
౪౭౭.
477.
‘‘‘అగారం విజహిత్వాన, పబ్బజిమ్హనగారియం;
‘‘‘Agāraṃ vijahitvāna, pabbajimhanagāriyaṃ;
అడ్ఢమాసే అసమ్పత్తే, చతుసచ్చం ఫుసిమ్హ నో.
Aḍḍhamāse asampatte, catusaccaṃ phusimha no.
౪౭౮.
478.
‘‘‘చీవరం పిణ్డపాతఞ్చ, పచ్చయం సయనాసనం;
‘‘‘Cīvaraṃ piṇḍapātañca, paccayaṃ sayanāsanaṃ;
ఉపనేన్తి బహూ అమ్హే, సాగరస్సేవ ఊమియో.
Upanenti bahū amhe, sāgarasseva ūmiyo.
౪౭౯.
479.
నాగీవ బన్ధనం ఛేత్వా, విహరామ అనాసవా.
Nāgīva bandhanaṃ chetvā, viharāma anāsavā.
౪౮౦.
480.
‘‘‘స్వాగతం వత నో ఆసి, మమ బుద్ధస్స సన్తికే;
‘‘‘Svāgataṃ vata no āsi, mama buddhassa santike;
తిస్సో విజ్జా అనుప్పత్తా, కతం బుద్ధస్స సాసనం.
Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
౪౮౧.
481.
‘‘‘పటిసమ్భిదా చతస్సో, విమోక్ఖాపి చ అట్ఠిమే;
‘‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;
ఛళభిఞ్ఞా సచ్ఛికతా, కతం బుద్ధస్స సాసనం’.
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’.
౪౮౨.
482.
‘‘ఏవం బహువిధం దుక్ఖం, సమ్పత్తీ చ బహుబ్బిధా;
‘‘Evaṃ bahuvidhaṃ dukkhaṃ, sampattī ca bahubbidhā;
విసుద్ధభావం సమ్పత్తా, లభామ సబ్బసమ్పదా.
Visuddhabhāvaṃ sampattā, labhāma sabbasampadā.
౪౮౩.
483.
‘‘యా దదన్తి సకత్తానం, పుఞ్ఞత్థాయ మహేసినో;
‘‘Yā dadanti sakattānaṃ, puññatthāya mahesino;
సహాయసమ్పదా హోన్తి, నిబ్బానపదమసఙ్ఖతం.
Sahāyasampadā honti, nibbānapadamasaṅkhataṃ.
౪౮౪.
484.
‘‘పరిక్ఖీణం అతీతఞ్చ, పచ్చుప్పన్నం అనాగతం;
‘‘Parikkhīṇaṃ atītañca, paccuppannaṃ anāgataṃ;
సబ్బకమ్మమ్పి నో ఖీణం, పాదే వన్దామ చక్ఖుమ.
Sabbakammampi no khīṇaṃ, pāde vandāma cakkhuma.
౪౮౫.
485.
‘‘నిబ్బానాయ వదన్తీనం, కిం వో వక్ఖామ ఉత్తరి;
‘‘Nibbānāya vadantīnaṃ, kiṃ vo vakkhāma uttari;
ఇత్థం సుదం యసోధరాపముఖాని అట్ఠారసభిక్ఖునీసహస్సాని భగవతో సమ్ముఖా ఇమా గాథాయో అభాసిత్థాతి.
Itthaṃ sudaṃ yasodharāpamukhāni aṭṭhārasabhikkhunīsahassāni bhagavato sammukhā imā gāthāyo abhāsitthāti.
యసోధరాపముఖఅట్ఠారసభిక్ఖునీసహస్సాపదానం దసమం.
Yasodharāpamukhaaṭṭhārasabhikkhunīsahassāpadānaṃ dasamaṃ.
కుణ్డలకేసీవగ్గో తతియో.
Kuṇḍalakesīvaggo tatiyo.
తస్సుద్దానం –
Tassuddānaṃ –
కుణ్డలా గోతమీ చేవ, ధమ్మదిన్నా చ సకులా;
Kuṇḍalā gotamī ceva, dhammadinnā ca sakulā;
వరనన్దా చ సోణా చ, కాపిలానీ యసోధరా.
Varanandā ca soṇā ca, kāpilānī yasodharā.
దససహస్సభిక్ఖునీ, అట్ఠారససహస్సకా;
Dasasahassabhikkhunī, aṭṭhārasasahassakā;
Footnotes: