| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi |
๘. ยโสธราเถรีอปทานํ
8. Yasodharātherīapadānaṃ
๓๑๔.
314.
เอกสฺมิํ สมเย รเมฺม, อิเทฺธ ราชคเห ปุเร;
Ekasmiṃ samaye ramme, iddhe rājagahe pure;
ปพฺภารมฺหิ วเรกมฺหิ, วสเนฺต นรนายเกฯ
Pabbhāramhi varekamhi, vasante naranāyake.
๓๑๕.
315.
วสนฺติยา ตมฺหิ นคเร, รเมฺม ภิกฺขุนุปสฺสเย;
Vasantiyā tamhi nagare, ramme bhikkhunupassaye;
ยโสธราภิกฺขุนิยา, เอวํ อาสิ วิตกฺกิตํฯ
Yasodharābhikkhuniyā, evaṃ āsi vitakkitaṃ.
๓๑๖.
316.
‘‘สุโทฺธทโน มหาราชา, โคตมี จ ปชาปตี;
‘‘Suddhodano mahārājā, gotamī ca pajāpatī;
อภิญฺญาตา มหาเถรา, เถริโย จ มหิทฺธิกาฯ
Abhiññātā mahātherā, theriyo ca mahiddhikā.
๓๑๗.
317.
‘‘สนฺติํ คตาว อาสุํ เต, ทีปจฺจีว นิราสวา;
‘‘Santiṃ gatāva āsuṃ te, dīpaccīva nirāsavā;
โลกนาเถ ธรเนฺตว, อหมฺปิ จ สิวํ ปทํฯ
Lokanāthe dharanteva, ahampi ca sivaṃ padaṃ.
๓๑๘.
318.
‘‘คมิสฺสามีติ จิเนฺตตฺวา, ปสฺสนฺตี อายุมตฺตโน;
‘‘Gamissāmīti cintetvā, passantī āyumattano;
ปสฺสิตฺวา อายุสงฺขารํ, ตทเหว ขยํ คตํฯ
Passitvā āyusaṅkhāraṃ, tadaheva khayaṃ gataṃ.
๓๑๙.
319.
‘‘ปตฺตจีวรมาทาย, นิกฺขมิตฺวา สกสฺสมา;
‘‘Pattacīvaramādāya, nikkhamitvā sakassamā;
๓๒๐.
320.
‘‘มหิทฺธิกา มหาปญฺญา, สมฺพุทฺธํ อุปสงฺกมิ;
‘‘Mahiddhikā mahāpaññā, sambuddhaṃ upasaṅkami;
สมฺพุทฺธํ อภิวาเทตฺวา, สตฺถุโน จกฺกลกฺขเณ;
Sambuddhaṃ abhivādetvā, satthuno cakkalakkhaṇe;
นิสินฺนา เอกมนฺตมฺหิ, อิทํ วจนมพฺรวิฯ
Nisinnā ekamantamhi, idaṃ vacanamabravi.
๓๒๑.
321.
ปพฺภารมฺหิ อนุปฺปตฺตา, อาโรเจมิ มหามุนิฯ
Pabbhāramhi anuppattā, ārocemi mahāmuni.
๓๒๒.
322.
‘‘‘ปริปโกฺก วโย มยฺหํ, ปริตฺตํ มม ชีวิตํ;
‘‘‘Paripakko vayo mayhaṃ, parittaṃ mama jīvitaṃ;
ปหาย โว คมิสฺสามิ, กตํ เม สรณมตฺตโนฯ
Pahāya vo gamissāmi, kataṃ me saraṇamattano.
๓๒๓.
323.
‘‘‘วยมฺหิ ปจฺฉิเม กาเล, มรณํ อุปรุทฺธติ;
‘‘‘Vayamhi pacchime kāle, maraṇaṃ uparuddhati;
อชฺชรตฺติํ มหาวีร, ปาปุณิสฺสามิ นิพฺพุติํฯ
Ajjarattiṃ mahāvīra, pāpuṇissāmi nibbutiṃ.
๓๒๔.
324.
‘‘‘นตฺถิ ชาติ ชรา พฺยาธิ, มรณญฺจ มหามุเน;
‘‘‘Natthi jāti jarā byādhi, maraṇañca mahāmune;
อชรามรณํ ปุรํ, คมิสฺสามิ อสงฺขตํฯ
Ajarāmaraṇaṃ puraṃ, gamissāmi asaṅkhataṃ.
๓๒๕.
325.
‘‘‘ยาวตา ปริสา นาม, สมุปาสนฺติ สตฺถุโน;
‘‘‘Yāvatā parisā nāma, samupāsanti satthuno;
๓๒๖.
326.
‘‘‘สํสริตฺวา จ สํสาเร, ขลิตเญฺจ มมํ ตยิ;
‘‘‘Saṃsaritvā ca saṃsāre, khalitañce mamaṃ tayi;
อาโรเจมิ มหาวีร, อปราธํ ขมสฺสุ เม’ฯ
Ārocemi mahāvīra, aparādhaṃ khamassu me’.
๓๒๗.
327.
‘‘สุตฺวาน วจนํ ตสฺสา, มุนิโนฺท อิทมพฺรวิ;
‘‘Sutvāna vacanaṃ tassā, munindo idamabravi;
‘กิมุตฺตรํ เต วกฺขามิ, นิพฺพานาย วชนฺติยาฯ
‘Kimuttaraṃ te vakkhāmi, nibbānāya vajantiyā.
๓๒๘.
328.
‘‘‘อิทฺธิญฺจาปิ นิทเสฺสหิ, มม สาสนการิเก;
‘‘‘Iddhiñcāpi nidassehi, mama sāsanakārike;
ปริสานญฺจ สพฺพาสํ, กงฺขํ ฉินฺทสฺสุ ยาวตา’ฯ
Parisānañca sabbāsaṃ, kaṅkhaṃ chindassu yāvatā’.
๓๒๙.
329.
‘‘สุตฺวา ตํ มุนิโน วาจํ, ภิกฺขุนี สา ยโสธรา;
‘‘Sutvā taṃ munino vācaṃ, bhikkhunī sā yasodharā;
วนฺทิตฺวา มุนิราชํ ตํ, อิทํ วจนมพฺรวิฯ
Vanditvā munirājaṃ taṃ, idaṃ vacanamabravi.
๓๓๐.
330.
‘‘‘ยโสธรา อหํ วีร, อคาเร เต ปชาปติ;
‘‘‘Yasodharā ahaṃ vīra, agāre te pajāpati;
สากิยมฺหิ กุเล ชาตา, อิตฺถิอเงฺค ปติฎฺฐิตาฯ
Sākiyamhi kule jātā, itthiaṅge patiṭṭhitā.
๓๓๑.
331.
‘‘‘ถีนํ สตสหสฺสานํ, นวุตีนํ ฉทุตฺตริ;
‘‘‘Thīnaṃ satasahassānaṃ, navutīnaṃ chaduttari;
อคาเร เต อหํ วีร, ปาโมกฺขา สพฺพา อิสฺสราฯ
Agāre te ahaṃ vīra, pāmokkhā sabbā issarā.
๓๓๒.
332.
‘‘‘รูปาจารคุณูเปตา , โยพฺพนฎฺฐา ปิยํวทา;
‘‘‘Rūpācāraguṇūpetā , yobbanaṭṭhā piyaṃvadā;
สพฺพา มํ อปจายนฺติ, เทวตา วิย มานุสาฯ
Sabbā maṃ apacāyanti, devatā viya mānusā.
๓๓๓.
333.
‘‘‘กญฺญาสตสหสฺสปมุขา, สกฺยปุตฺตนิเวสเน;
‘‘‘Kaññāsatasahassapamukhā, sakyaputtanivesane;
สมานสุขทุกฺขตา, เทวตา วิย นนฺทเนฯ
Samānasukhadukkhatā, devatā viya nandane.
๓๓๔.
334.
รูเปน สทิสา นตฺถิ, ฐเปตฺวา โลกนายกํฯ
Rūpena sadisā natthi, ṭhapetvā lokanāyakaṃ.
๓๓๕.
335.
‘‘‘สมฺพุทฺธํ อภิวาเทตฺวา, อิทฺธิํ ทเสฺสสิ สตฺถุโน;
‘‘‘Sambuddhaṃ abhivādetvā, iddhiṃ dassesi satthuno;
๓๓๖.
336.
‘‘‘จกฺกวาฬสมํ กายํ, สีสํ อุตฺตรโต กุรุ;
‘‘‘Cakkavāḷasamaṃ kāyaṃ, sīsaṃ uttarato kuru;
อุโภ ปกฺขา ทุเว ทีปา, ชมฺพุทีปํ สรีรโตฯ
Ubho pakkhā duve dīpā, jambudīpaṃ sarīrato.
๓๓๗.
337.
‘‘‘ทกฺขิณญฺจ สรํ ปิญฺฉํ, นานาสาขา ตุ ปตฺตกา;
‘‘‘Dakkhiṇañca saraṃ piñchaṃ, nānāsākhā tu pattakā;
จนฺทญฺจ สูริยญฺจกฺขิ, เมรุปพฺพตโต สิขํฯ
Candañca sūriyañcakkhi, merupabbatato sikhaṃ.
๓๓๘.
338.
‘‘‘จกฺกวาลคิริํ ตุณฺฑํ, ชมฺพุรุกฺขํ สมูลกํ;
‘‘‘Cakkavālagiriṃ tuṇḍaṃ, jamburukkhaṃ samūlakaṃ;
พีชมานา อุปาคนฺตฺวา, วนฺทนฺตี โลกนายกํฯ
Bījamānā upāgantvā, vandantī lokanāyakaṃ.
๓๓๙.
339.
‘‘‘หตฺถิวณฺณํ ตเถวสฺสํ, ปพฺพตํ ชลธิํ ตถา;
‘‘‘Hatthivaṇṇaṃ tathevassaṃ, pabbataṃ jaladhiṃ tathā;
จนฺทิมํ สูริยํ เมรุํ, สกฺกวณฺณญฺจ ทสฺสยิฯ
Candimaṃ sūriyaṃ meruṃ, sakkavaṇṇañca dassayi.
๓๔๐.
340.
‘‘‘ยโสธรา อหํ วีร, ปาเท วนฺทามิ จกฺขุม;
‘‘‘Yasodharā ahaṃ vīra, pāde vandāmi cakkhuma;
สหสฺสโลกธาตูนํ, ผุลฺลปเทฺมน ฉาทยิฯ
Sahassalokadhātūnaṃ, phullapadmena chādayi.
๓๔๑.
341.
‘‘‘พฺรหฺมวณฺณญฺจ มาเปตฺวา, ธมฺมํ เทเสสิ สุญฺญตํ;
‘‘‘Brahmavaṇṇañca māpetvā, dhammaṃ desesi suññataṃ;
ยโสธรา อหํ วีร, ปาเท วนฺทามิ จกฺขุมฯ
Yasodharā ahaṃ vīra, pāde vandāmi cakkhuma.
๓๔๒.
342.
‘‘‘อิทฺธีสุ จ วสี โหมิ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา;
‘‘‘Iddhīsu ca vasī homi, dibbāya sotadhātuyā;
เจโตปริยญาณสฺส, วสี โหมิ มหามุนิฯ
Cetopariyañāṇassa, vasī homi mahāmuni.
๓๔๓.
343.
‘‘‘ปุเพฺพนิวาสํ ชานามิ, ทิพฺพจกฺขุ วิโสธิตํ;
‘‘‘Pubbenivāsaṃ jānāmi, dibbacakkhu visodhitaṃ;
สพฺพาสวปริกฺขีณา, นตฺถิ ทานิ ปุนพฺภโวฯ
Sabbāsavaparikkhīṇā, natthi dāni punabbhavo.
๓๔๔.
344.
‘‘‘อตฺถธมฺมนิรุตฺตีสุ, ปฎิภาเน ตเถว จ;
‘‘‘Atthadhammaniruttīsu, paṭibhāne tatheva ca;
ญาณํ มยฺหํ มหาวีร, อุปฺปนฺนํ ตว สนฺติเกฯ
Ñāṇaṃ mayhaṃ mahāvīra, uppannaṃ tava santike.
๓๔๕.
345.
อธิการํ พหุํ มยฺหํ, ตุยฺหตฺถาย มหามุเนฯ
Adhikāraṃ bahuṃ mayhaṃ, tuyhatthāya mahāmune.
๓๔๖.
346.
‘‘‘ยํ มยฺหํ ปูริตํ กมฺมํ, กุสลํ สรเส มุเน;
‘‘‘Yaṃ mayhaṃ pūritaṃ kammaṃ, kusalaṃ sarase mune;
ตุยฺหตฺถาย มหาวีร, ปุญฺญํ อุปจิตํ มยาฯ
Tuyhatthāya mahāvīra, puññaṃ upacitaṃ mayā.
๓๔๗.
347.
‘‘‘อภพฺพฎฺฐาเน วเชฺชตฺวา, วารยิตฺวา อนาจรํ;
‘‘‘Abhabbaṭṭhāne vajjetvā, vārayitvā anācaraṃ;
ตุยฺหตฺถาย มหาวีร, สญฺจตฺตํ ชีวิตํ มยาฯ
Tuyhatthāya mahāvīra, sañcattaṃ jīvitaṃ mayā.
๓๔๘.
348.
‘‘‘เนกโกฎิสหสฺสานิ , ภริยตฺถายทาสิ มํ;
‘‘‘Nekakoṭisahassāni , bhariyatthāyadāsi maṃ;
น ตตฺถ วิมนา โหมิ, ตุยฺหตฺถาย มหามุนิฯ
Na tattha vimanā homi, tuyhatthāya mahāmuni.
๓๔๙.
349.
‘‘‘เนกโกฎิสหสฺสานิ, อุปการายทาสิ มํ;
‘‘‘Nekakoṭisahassāni, upakārāyadāsi maṃ;
น ตตฺถ วิมนา โหมิ, ตุยฺหตฺถาย มหามุนิฯ
Na tattha vimanā homi, tuyhatthāya mahāmuni.
๓๕๐.
350.
‘‘‘เนกโกฎิสหสฺสานิ, โภชนตฺถายทาสิ มํ;
‘‘‘Nekakoṭisahassāni, bhojanatthāyadāsi maṃ;
น ตตฺถ วิมนา โหมิ, ตุยฺหตฺถาย มหามุนิฯ
Na tattha vimanā homi, tuyhatthāya mahāmuni.
๓๕๑.
351.
‘‘‘เนกโกฎิสหสฺสานิ, ชีวิตานิ ปริจฺจชิํ;
‘‘‘Nekakoṭisahassāni, jīvitāni pariccajiṃ;
ภยโมกฺขํ กริสฺสนฺติ, ททามิ มม ชีวิตํฯ
Bhayamokkhaṃ karissanti, dadāmi mama jīvitaṃ.
๓๕๒.
352.
อิตฺถิมเณฺฑ น คูหามิ, ตุยฺหตฺถาย มหามุนิฯ
Itthimaṇḍe na gūhāmi, tuyhatthāya mahāmuni.
๓๕๓.
353.
‘‘‘ธนธญฺญปริจฺจาคํ , คามานิ นิคมานิ จ;
‘‘‘Dhanadhaññapariccāgaṃ , gāmāni nigamāni ca;
เขตฺตํ ปุตฺตา จ ธีตา จ, ปริจฺจตฺตา มหามุนิฯ
Khettaṃ puttā ca dhītā ca, pariccattā mahāmuni.
๓๕๔.
354.
‘‘‘หตฺถี อสฺสา ควา จาปิ, ทาสิโย ปริจาริกา;
‘‘‘Hatthī assā gavā cāpi, dāsiyo paricārikā;
ตุยฺหตฺถาย มหาวีร, ปริจฺจตฺตา อสงฺขิยาฯ
Tuyhatthāya mahāvīra, pariccattā asaṅkhiyā.
๓๕๕.
355.
วิมนํ เม น ปสฺสามิ, ททโต ทานมุตฺตมํฯ
Vimanaṃ me na passāmi, dadato dānamuttamaṃ.
๓๕๖.
356.
‘‘‘นานาวิธํ พหุํ ทุกฺขํ, สํสาเร จ พหุพฺพิเธ;
‘‘‘Nānāvidhaṃ bahuṃ dukkhaṃ, saṃsāre ca bahubbidhe;
ตุยฺหตฺถาย มหาวีร, อนุภุตฺตํ อสงฺขิยํฯ
Tuyhatthāya mahāvīra, anubhuttaṃ asaṅkhiyaṃ.
๓๕๗.
357.
‘‘‘สุขปฺปตฺตานุโมทามิ, น จ ทุเกฺขสุ ทุมฺมนา;
‘‘‘Sukhappattānumodāmi, na ca dukkhesu dummanā;
สพฺพตฺถ ตุลิตา โหมิ, ตุยฺหตฺถาย มหามุนิฯ
Sabbattha tulitā homi, tuyhatthāya mahāmuni.
๓๕๘.
358.
‘‘‘อนุมเคฺคน สมฺพุโทฺธ, ยํ ธมฺมํ อภินีหริ;
‘‘‘Anumaggena sambuddho, yaṃ dhammaṃ abhinīhari;
อนุโภตฺวา สุขํ ทุกฺขํ, ปโตฺต โพธิํ มหามุนิฯ
Anubhotvā sukhaṃ dukkhaṃ, patto bodhiṃ mahāmuni.
๓๕๙.
359.
‘‘‘พฺรหฺมเทวญฺจ สมฺพุทฺธํ, โคตมํ โลกนายกํ;
‘‘‘Brahmadevañca sambuddhaṃ, gotamaṃ lokanāyakaṃ;
อเญฺญสํ โลกนาถานํ, สงฺคมํ เต พหุํ มยาฯ
Aññesaṃ lokanāthānaṃ, saṅgamaṃ te bahuṃ mayā.
๓๖๐.
360.
‘‘‘อธิการํ พหุํ มยฺหํ, ตุยฺหตฺถาย มหามุนิ;
‘‘‘Adhikāraṃ bahuṃ mayhaṃ, tuyhatthāya mahāmuni;
คเวสโต พุทฺธธเมฺม, อหํ เต ปริจาริกาฯ
Gavesato buddhadhamme, ahaṃ te paricārikā.
๓๖๑.
361.
‘‘‘กเปฺป จ สตสหเสฺส, จตุโร จ อสงฺขิเย;
‘‘‘Kappe ca satasahasse, caturo ca asaṅkhiye;
ทีปงฺกโร มหาวีโร, อุปฺปชฺชิ โลกนายโกฯ
Dīpaṅkaro mahāvīro, uppajji lokanāyako.
๓๖๒.
362.
‘‘‘ปจฺจนฺตเทสวิสเย, นิมเนฺตตฺวา ตถาคตํ;
‘‘‘Paccantadesavisaye, nimantetvā tathāgataṃ;
ตสฺส อาคมนํ มคฺคํ, โสเธนฺติ ตุฎฺฐมานสาฯ
Tassa āgamanaṃ maggaṃ, sodhenti tuṭṭhamānasā.
๓๖๓.
363.
‘‘‘เตน กาเลน โส อาสิ, สุเมโธ นาม พฺราหฺมโณ;
‘‘‘Tena kālena so āsi, sumedho nāma brāhmaṇo;
๓๖๔.
364.
‘‘‘เตน กาเลนหํ อาสิํ, กญฺญา พฺราหฺมณสมฺภวา;
‘‘‘Tena kālenahaṃ āsiṃ, kaññā brāhmaṇasambhavā;
สุมิตฺตานาม นาเมน, อุปคจฺฉิํ สมาคมํฯ
Sumittānāma nāmena, upagacchiṃ samāgamaṃ.
๓๖๕.
365.
‘‘‘อฎฺฐ อุปฺปลหตฺถานิ, ปูชนตฺถาย สตฺถุโน;
‘‘‘Aṭṭha uppalahatthāni, pūjanatthāya satthuno;
อาทาย ชนสํมเชฺฌ, อทฺทสํ อิสิ มุคฺคตํฯ
Ādāya janasaṃmajjhe, addasaṃ isi muggataṃ.
๓๖๖.
366.
ทิสฺวา ตทา อมญฺญิสฺสํ, สผลํ ชีวิตํ มมฯ
Disvā tadā amaññissaṃ, saphalaṃ jīvitaṃ mama.
๓๖๗.
367.
‘‘‘ปรกฺกมํ ตํ สผลํ, อทฺทสํ อิสิโน ตทา;
‘‘‘Parakkamaṃ taṃ saphalaṃ, addasaṃ isino tadā;
ปุพฺพกเมฺมน สมฺพุเทฺธ, จิตฺตญฺจาปิ ปสีทิ เมฯ
Pubbakammena sambuddhe, cittañcāpi pasīdi me.
๓๖๘.
368.
‘‘‘ภิโยฺย จิตฺตํ ปสาเทสิํ, อิเส อุคฺคตมานเส;
‘‘‘Bhiyyo cittaṃ pasādesiṃ, ise uggatamānase;
เทยฺยํ อญฺญํ น ปสฺสามิ, เทมิ ปุปฺผานิ เต อิสิฯ
Deyyaṃ aññaṃ na passāmi, demi pupphāni te isi.
๓๖๙.
369.
‘‘‘ปญฺจหตฺถา ตว โหนฺตุ, ตโย โหนฺตุ มมํ อิเส;
‘‘‘Pañcahatthā tava hontu, tayo hontu mamaṃ ise;
เตน สทฺธิํ สมา โหนฺตุ, โพธตฺถาย ตวํ อิเส’ฯ
Tena saddhiṃ samā hontu, bodhatthāya tavaṃ ise’.
จตุตฺถํ ภาณวารํฯ
Catutthaṃ bhāṇavāraṃ.
๓๗๐.
370.
‘‘อิสิ คเหตฺวา ปุปฺผานิ, อาคจฺฉนฺตํ มหายสํ;
‘‘Isi gahetvā pupphāni, āgacchantaṃ mahāyasaṃ;
ปูเชสิ ชนสํมเชฺฌ, โพธตฺถาย มหาอิสิฯ
Pūjesi janasaṃmajjhe, bodhatthāya mahāisi.
๓๗๑.
371.
‘‘ปสฺสิตฺวา ชนสํมเชฺฌ, ทีปงฺกโร มหามุนิ;
‘‘Passitvā janasaṃmajjhe, dīpaṅkaro mahāmuni;
วิยากาสิ มหาวีโร, อิสิ มุคฺคตมานสํฯ
Viyākāsi mahāvīro, isi muggatamānasaṃ.
๓๗๒.
372.
‘‘อปริเมเยฺย อิโต กเปฺป, ทีปงฺกโร มหามุนิ;
‘‘Aparimeyye ito kappe, dīpaṅkaro mahāmuni;
มม กมฺมํ วิยากาสิ, อุชุภาวํ มหามุนิฯ
Mama kammaṃ viyākāsi, ujubhāvaṃ mahāmuni.
๓๗๓.
373.
‘‘‘สมจิตฺตา สมกมฺมา, สมการี ภวิสฺสติ;
‘‘‘Samacittā samakammā, samakārī bhavissati;
๓๗๔.
374.
‘‘‘สุทสฺสนา สุปิยา จ, มนาปา ปิยวาทินี;
‘‘‘Sudassanā supiyā ca, manāpā piyavādinī;
ตสฺส ธเมฺมสุ ทายาทา, วิหริสฺสติ อิทฺธิกาฯ
Tassa dhammesu dāyādā, viharissati iddhikā.
๓๗๕.
375.
‘‘‘ยถาปิ ภณฺฑสามุคฺคํ, อนุรกฺขติ สามิโน;
‘‘‘Yathāpi bhaṇḍasāmuggaṃ, anurakkhati sāmino;
เอวํ กุสลธมฺมานํ, อนุรกฺขิสฺสเต อยํฯ
Evaṃ kusaladhammānaṃ, anurakkhissate ayaṃ.
๓๗๖.
376.
๓๗๗.
377.
‘‘อปริเมเยฺย อิโต กเปฺป, ยํ มํ พุโทฺธ วิยากรี;
‘‘Aparimeyye ito kappe, yaṃ maṃ buddho viyākarī;
ตํ วาจํ อนุโมเทนฺตี, เอวํการี ภวิํ อหํฯ
Taṃ vācaṃ anumodentī, evaṃkārī bhaviṃ ahaṃ.
๓๗๘.
378.
‘‘ตสฺส กมฺมสฺส สุกตสฺส, ตตฺถ จิตฺตํ ปสาทยิํ;
‘‘Tassa kammassa sukatassa, tattha cittaṃ pasādayiṃ;
เทวมนุสฺสกํ โยนิํ, อนุโภตฺวา อสงฺขิยํฯ
Devamanussakaṃ yoniṃ, anubhotvā asaṅkhiyaṃ.
๓๗๙.
379.
‘‘สุขทุเกฺขนุโภตฺวาหํ, เทเวสุ มานุเสสุ จ;
‘‘Sukhadukkhenubhotvāhaṃ, devesu mānusesu ca;
ปจฺฉิเม ภเว สมฺปเตฺต, อชายิํ สากิเย กุเลฯ
Pacchime bhave sampatte, ajāyiṃ sākiye kule.
๓๘๐.
380.
‘‘รูปวตี โภควตี, ยสสีลวตี ตโต;
‘‘Rūpavatī bhogavatī, yasasīlavatī tato;
สพฺพงฺคสมฺปทา โหมิ, กุเลสุ อภิสกฺกตาฯ
Sabbaṅgasampadā homi, kulesu abhisakkatā.
๓๘๑.
381.
‘‘ลาภํ สิโลกํ สกฺการํ, โลกธมฺมสมาคมํ;
‘‘Lābhaṃ silokaṃ sakkāraṃ, lokadhammasamāgamaṃ;
จิตฺตญฺจ ทุกฺขิตํ นตฺถิ, วสามิ อกุโตภยาฯ
Cittañca dukkhitaṃ natthi, vasāmi akutobhayā.
๓๘๒.
382.
‘‘วุตฺตเญฺหตํ ภควตา, รโญฺญ อเนฺตปุเร ตทา;
‘‘Vuttañhetaṃ bhagavatā, rañño antepure tadā;
ขตฺติยานํ ปุเร วีร, อุปการญฺจ นิทฺทิสิฯ
Khattiyānaṃ pure vīra, upakārañca niddisi.
๓๘๓.
383.
‘‘อุปการา จ ยา นารี, ยา จ นารี สุเข ทุเข;
‘‘Upakārā ca yā nārī, yā ca nārī sukhe dukhe;
อตฺถกฺขายี จ ยา นารี, ยา จ นารีนุกมฺปิกาฯ
Atthakkhāyī ca yā nārī, yā ca nārīnukampikā.
๓๘๔.
384.
‘‘ปญฺจโกฎิสตา พุทฺธา, นวโกฎิสตานิ จ;
‘‘Pañcakoṭisatā buddhā, navakoṭisatāni ca;
เอเตสํ เทวเทวานํ, มหาทานํ ปวตฺตยิํฯ
Etesaṃ devadevānaṃ, mahādānaṃ pavattayiṃ.
๓๘๕.
385.
๓๘๖.
386.
‘‘เอเตสํ เทวเทวานํ, มหาทานํ ปวตฺตยิํ;
‘‘Etesaṃ devadevānaṃ, mahādānaṃ pavattayiṃ;
อธิการํ มหา มยฺหํ, ธมฺมราช สุโณหิ เมฯ
Adhikāraṃ mahā mayhaṃ, dhammarāja suṇohi me.
๓๘๗.
387.
‘‘‘วีสโกฎิสตา พุทฺธา, ติํสโกฎิสตานิ จ;
‘‘‘Vīsakoṭisatā buddhā, tiṃsakoṭisatāni ca;
เอเตสํ เทวเทวานํ, มหาทานํ ปวตฺตยิํฯ
Etesaṃ devadevānaṃ, mahādānaṃ pavattayiṃ.
๓๘๘.
388.
‘‘‘อธิการํ มหา มยฺหํ, ธมฺมราช สุโณหิ เม;
‘‘‘Adhikāraṃ mahā mayhaṃ, dhammarāja suṇohi me;
จตฺตาลีสโกฎิสตา, ปญฺญาส โกฎิสตานิ จฯ
Cattālīsakoṭisatā, paññāsa koṭisatāni ca.
๓๘๙.
389.
‘‘‘เอเตสํ เทวเทวานํ, มหาทานํ ปวตฺตยิํ;
‘‘‘Etesaṃ devadevānaṃ, mahādānaṃ pavattayiṃ;
อธิการํ มหา มยฺหํ, ธมฺมราช สุโณหิ เมฯ
Adhikāraṃ mahā mayhaṃ, dhammarāja suṇohi me.
๓๙๐.
390.
‘‘‘สฎฺฐิโกฎิสตา พุทฺธา, สตฺตติโกฎิสตานิ จ;
‘‘‘Saṭṭhikoṭisatā buddhā, sattatikoṭisatāni ca;
เอเตสํ เทวเทวานํ, มหาทานํ ปวตฺตยิํฯ
Etesaṃ devadevānaṃ, mahādānaṃ pavattayiṃ.
๓๙๑.
391.
‘‘‘อธิการํ มหา มยฺหํ, ธมฺมราช สุโณหิ เม;
‘‘‘Adhikāraṃ mahā mayhaṃ, dhammarāja suṇohi me;
อสีติโกฎิสตา พุทฺธา, นวุติโกฎิสตานิ จฯ
Asītikoṭisatā buddhā, navutikoṭisatāni ca.
๓๙๒.
392.
‘‘‘เอเตสํ เทวเทวานํ, มหาทานํ ปวตฺตยิํ;
‘‘‘Etesaṃ devadevānaṃ, mahādānaṃ pavattayiṃ;
อธิการํ มหา มยฺหํ, ธมฺมราช สุโณหิ เมฯ
Adhikāraṃ mahā mayhaṃ, dhammarāja suṇohi me.
๓๙๓.
393.
‘‘‘โกฎิสตสหสฺสานิ, โหนฺติ โลกคฺคนายกา;
‘‘‘Koṭisatasahassāni, honti lokagganāyakā;
เอเตสํ เทวเทวานํ, มหาทานํ ปวตฺตยิํฯ
Etesaṃ devadevānaṃ, mahādānaṃ pavattayiṃ.
๓๙๔.
394.
‘‘‘อธิการํ มหา มยฺหํ, ธมฺมราช สุโณหิ เม;
‘‘‘Adhikāraṃ mahā mayhaṃ, dhammarāja suṇohi me;
นวโกฎิสหสฺสานิ, อปเร โลกนายกาฯ
Navakoṭisahassāni, apare lokanāyakā.
๓๙๕.
395.
‘‘‘เอเตสํ เทวเทวานํ, มหาทานํ ปวตฺตยิํ;
‘‘‘Etesaṃ devadevānaṃ, mahādānaṃ pavattayiṃ;
อธิการํ มหา มยฺหํ, ธมฺมราช สุโณหิ เมฯ
Adhikāraṃ mahā mayhaṃ, dhammarāja suṇohi me.
๓๙๖.
396.
‘‘‘โกฎิสตสหสฺสานิ, ปญฺจาสีติมเหสินํ;
‘‘‘Koṭisatasahassāni, pañcāsītimahesinaṃ;
ปญฺจาสีติโกฎิสตา, สตฺตติํสา จ โกฎิโยฯ
Pañcāsītikoṭisatā, sattatiṃsā ca koṭiyo.
๓๙๗.
397.
‘‘‘เอเตสํ เทวเทวานํ, มหาทานํ ปวตฺตยิํ;
‘‘‘Etesaṃ devadevānaṃ, mahādānaṃ pavattayiṃ;
อธิการํ มหา มยฺหํ, ธมฺมราช สุโณหิ เมฯ
Adhikāraṃ mahā mayhaṃ, dhammarāja suṇohi me.
๓๙๘.
398.
อธิการํ มหา มยฺหํ, ธมฺมราช สุโณหิ เมฯ
Adhikāraṃ mahā mayhaṃ, dhammarāja suṇohi me.
๓๙๙.
399.
‘‘‘ขีณาสวา วีตมลา, อสงฺขิยา พุทฺธสาวกา;
‘‘‘Khīṇāsavā vītamalā, asaṅkhiyā buddhasāvakā;
อธิการํ มหา มยฺหํ, ธมฺมราช สุโณหิ เมฯ
Adhikāraṃ mahā mayhaṃ, dhammarāja suṇohi me.
๔๐๐.
400.
‘‘‘เอวํ ธเมฺม สุจิณฺณานํ, สทา ธมฺมสฺส จารินํ;
‘‘‘Evaṃ dhamme suciṇṇānaṃ, sadā dhammassa cārinaṃ;
ธมฺมจารี สุขํ เสติ, อสฺมิํ โลเก ปรมฺหิ จฯ
Dhammacārī sukhaṃ seti, asmiṃ loke paramhi ca.
๔๐๑.
401.
‘‘‘ธมฺมํ จเร สุจริตํ, น นํ ทุจฺจริตํ จเร;
‘‘‘Dhammaṃ care sucaritaṃ, na naṃ duccaritaṃ care;
ธมฺมจารี สุขํ เสติ, อสฺมิํ โลเก ปรมฺหิ จฯ
Dhammacārī sukhaṃ seti, asmiṃ loke paramhi ca.
๔๐๒.
402.
‘‘‘นิพฺพินฺทิตฺวาน สํสาเร, ปพฺพชิํ อนคาริยํ;
‘‘‘Nibbinditvāna saṃsāre, pabbajiṃ anagāriyaṃ;
สหสฺสปริวาเรน, ปพฺพชิตฺวา อกิญฺจนาฯ
Sahassaparivārena, pabbajitvā akiñcanā.
๔๐๓.
403.
‘‘‘อคารํ วิชหิตฺวาน, ปพฺพชิํ อนคาริยํ;
‘‘‘Agāraṃ vijahitvāna, pabbajiṃ anagāriyaṃ;
อฑฺฒมาเส อสมฺปเตฺต, จตุสจฺจมปาปุณิํฯ
Aḍḍhamāse asampatte, catusaccamapāpuṇiṃ.
๔๐๔.
404.
‘‘‘จีวรํ ปิณฺฑปาตญฺจ, ปจฺจยํ สยนาสนํ;
‘‘‘Cīvaraṃ piṇḍapātañca, paccayaṃ sayanāsanaṃ;
อุปเนนฺติ พหู ชนา, สาคเรเยว อูมิโยฯ
Upanenti bahū janā, sāgareyeva ūmiyo.
๔๐๕.
405.
‘‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสวาฯ
‘‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavā.
๔๐๖.
406.
‘‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ
‘‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
๔๐๗.
407.
‘‘‘ปฎิสมฺภิทา จตโสฺส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’ฯ
‘‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’.
๔๐๘.
408.
‘‘เอวํ พหุวิธํ ทุกฺขํ, สมฺปตฺตี จ พหุพฺพิธา;
‘‘Evaṃ bahuvidhaṃ dukkhaṃ, sampattī ca bahubbidhā;
วิสุทฺธิภาวํ สมฺปตฺตา, ลภามิ สพฺพสมฺปทาฯ
Visuddhibhāvaṃ sampattā, labhāmi sabbasampadā.
๔๐๙.
409.
‘‘ยา ททาติ สกตฺตานํ, ปุญฺญตฺถาย มเหสิโน;
‘‘Yā dadāti sakattānaṃ, puññatthāya mahesino;
สหายสมฺปทา โหนฺติ, นิพฺพานปทมสงฺขตํฯ
Sahāyasampadā honti, nibbānapadamasaṅkhataṃ.
๔๑๐.
410.
‘‘ปริกฺขีณํ อตีตญฺจ, ปจฺจุปฺปนฺนํ อนาคตํ;
‘‘Parikkhīṇaṃ atītañca, paccuppannaṃ anāgataṃ;
สพฺพกมฺมํ มมํ ขีณํ, ปาเท วนฺทามิ จกฺขุม’’ฯ
Sabbakammaṃ mamaṃ khīṇaṃ, pāde vandāmi cakkhuma’’.
อิตฺถํ สุทํ ยโสธรา ภิกฺขุนี ภควโต สมฺมุขา อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
Itthaṃ sudaṃ yasodharā bhikkhunī bhagavato sammukhā imā gāthāyo abhāsitthāti.
ยโสธราเถริยาปทานํ อฎฺฐมํฯ
Yasodharātheriyāpadānaṃ aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
