| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
4. යස්‌සංදිසංසුත්‌තං
4. Yassaṃdisaṃsuttaṃ
134. ‘‘පඤ්‌චහි, භික්‌ඛවෙ, අඞ්‌ගෙහි සමන්‌නාගතො රාජා ඛත්‌තියො මුද්‌ධාවසිත්‌තො යස්‌සං යස්‌සං දිසායං විහරති, සකස්‌මිංයෙව විජිතෙ විහරති.
134. ‘‘Pañcahi, bhikkhave, aṅgehi samannāgato rājā khattiyo muddhāvasitto yassaṃ yassaṃ disāyaṃ viharati, sakasmiṃyeva vijite viharati.
‘‘කතමෙහි පඤ්‌චහි? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, රාජා ඛත්‌තියො මුද්‌ධාවසිත්‌තො උභතො සුජාතො හොති මාතිතො ච පිතිතො ච, සංසුද්‌ධගහණිකො, යාව සත්‌තමා පිතාමහයුගා අක්‌ඛිත්‌තො අනුපක්‌කුට්‌ඨො ජාතිවාදෙන; අඩ්‌ඪො හොති මහද්‌ධනො මහාභොගො පරිපුණ්‌ණකොසකොට්‌ඨාගාරො; බලවා ඛො පන හොති චතුරඞ්‌ගිනියා සෙනාය සමන්‌නාගතො අස්‌සවාය ඔවාදපටිකරාය; පරිණායකො ඛො පනස්‌ස හොති පණ්‌ඩිතො වියත්‌තො මෙධාවී පටිබලො අතීතානාගතපච්‌චුප්‌පන්‌නෙ අත්‌ථෙ චින්‌තෙතුං; තස්‌සිමෙ චත්‌තාරො ධම්‌මා යසං පරිපාචෙන්‌ති. සො ඉමිනා යසපඤ්‌චමෙන 1 ධම්‌මෙන සමන්‌නාගතො යස්‌සං යස්‌සං දිසායං විහරති, සකස්‌මිංයෙව විජිතෙ විහරති. තං කිස්‌ස හෙතු? එවඤ්‌හෙතං, භික්‌ඛවෙ, හොති විජිතාවීනං.
‘‘Katamehi pañcahi? Idha, bhikkhave, rājā khattiyo muddhāvasitto ubhato sujāto hoti mātito ca pitito ca, saṃsuddhagahaṇiko, yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena; aḍḍho hoti mahaddhano mahābhogo paripuṇṇakosakoṭṭhāgāro; balavā kho pana hoti caturaṅginiyā senāya samannāgato assavāya ovādapaṭikarāya; pariṇāyako kho panassa hoti paṇḍito viyatto medhāvī paṭibalo atītānāgatapaccuppanne atthe cintetuṃ; tassime cattāro dhammā yasaṃ paripācenti. So iminā yasapañcamena 2 dhammena samannāgato yassaṃ yassaṃ disāyaṃ viharati, sakasmiṃyeva vijite viharati. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, bhikkhave, hoti vijitāvīnaṃ.
‘‘එවමෙවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, පඤ්‌චහි ධම්‌මෙහි සමන්‌නාගතො භික්‌ඛු යස්‌සං යස්‌සං දිසායං විහරති, විමුත්‌තචිත්‌තොව 3 විහරති. කතමෙහි පඤ්‌චහි? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සීලවා හොති, පාතිමොක්‌ඛසංවරසංවුතො විහරති ආචාරගොචරසම්‌පන්‌නො අණුමත්‌තෙසු වජ්‌ජෙසු භයදස්‌සාවී, සමාදාය සික්‌ඛති සික්‌ඛාපදෙසු – රාජාව ඛත්‌තියො මුද්‌ධාවසිත්‌තො ජාතිසම්‌පන්‌නො; බහුස්‌සුතො හොති සුතධරො සුතසන්‌නිචයො, යෙ තෙ ධම්‌මා ආදිකල්‍යාණා මජ්‌ඣෙකල්‍යාණා පරියොසානකල්‍යාණා සාත්‌ථං සබ්‍යඤ්‌ජනං කෙවලපරිපුණ්‌ණං පරිසුද්‌ධං බ්‍රහ්‌මචරියං අභිවදන්‌ති, තථාරූපාස්‌ස ධම්‌මා බහුස්‌සුතා හොන්‌ති ධාතා වචසා පරිචිතා මනසානුපෙක්‌ඛිතා දිට්‌ඨියා සුප්‌පටිවිද්‌ධා – රාජාව ඛත්‌තියො මුද්‌ධාවසිත්‌තො අඩ්‌ඪො මහද්‌ධනො මහාභොගො පරිපුණ්‌ණකොසකොට්‌ඨාගාරො; ආරද්‌ධවීරියො විහරති අකුසලානං ධම්‌මානං පහානාය කුසලානං ධම්‌මානං උපසම්‌පදාය ථාමවා දළ්‌හපරක්‌කමො අනික්‌ඛිත්‌තධුරො කුසලෙසු ධම්‌මෙසු – රාජාව ඛත්‌තියො මුද්‌ධාවසිත්‌තො බලසම්‌පන්‌නො; පඤ්‌ඤවා හොති උදයත්‌ථගාමිනියා පඤ්‌ඤාය සමන්‌නාගතො අරියාය නිබ්‌බෙධිකාය සම්‌මා දුක්‌ඛක්‌ඛයගාමිනියා – රාජාව ඛත්‌තියො මුද්‌ධාවසිත්‌තො පරිණායකසම්‌පන්‌නො; තස්‌සිමෙ චත්‌තාරො ධම්‌මා විමුත්‌තිං පරිපාචෙන්‌ති . සො ඉමිනා විමුත්‌තිපඤ්‌චමෙන ධම්‌මෙන සමන්‌නාගතො යස්‌සං යස්‌සං දිසායං විහරති විමුත්‌තචිත්‌තොව විහරති. තං කිස්‌ස හෙතු? එවඤ්‌හෙතං, භික්‌ඛවෙ, හොති විමුත්‌තචිත්‌තාන’’න්‌ති. චතුත්‌ථං.
‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, pañcahi dhammehi samannāgato bhikkhu yassaṃ yassaṃ disāyaṃ viharati, vimuttacittova 4 viharati. Katamehi pañcahi? Idha, bhikkhave, bhikkhu sīlavā hoti, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī, samādāya sikkhati sikkhāpadesu – rājāva khattiyo muddhāvasitto jātisampanno; bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo, ye te dhammā ādikalyāṇā majjhekalyāṇā pariyosānakalyāṇā sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ abhivadanti, tathārūpāssa dhammā bahussutā honti dhātā vacasā paricitā manasānupekkhitā diṭṭhiyā suppaṭividdhā – rājāva khattiyo muddhāvasitto aḍḍho mahaddhano mahābhogo paripuṇṇakosakoṭṭhāgāro; āraddhavīriyo viharati akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu – rājāva khattiyo muddhāvasitto balasampanno; paññavā hoti udayatthagāminiyā paññāya samannāgato ariyāya nibbedhikāya sammā dukkhakkhayagāminiyā – rājāva khattiyo muddhāvasitto pariṇāyakasampanno; tassime cattāro dhammā vimuttiṃ paripācenti . So iminā vimuttipañcamena dhammena samannāgato yassaṃ yassaṃ disāyaṃ viharati vimuttacittova viharati. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, bhikkhave, hoti vimuttacittāna’’nti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 4. යස්‌සංදිසංසුත්‌තවණ්‌ණනා • 4. Yassaṃdisaṃsuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 4. යස්‌සංදිසංසුත්‌තවණ්‌ණනා • 4. Yassaṃdisaṃsuttavaṇṇanā
