Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಕಥಾವತ್ಥುಪಾಳಿ • Kathāvatthupāḷi |
೩. ತತಿಯವಗ್ಗೋ
3. Tatiyavaggo
(೨೯) ೯. ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಞಾಣಕಥಾ
(29) 9. Yathākammūpagatañāṇakathā
೩೭೭. ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಂ ಞಾಣಂ 1 ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಞ್ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ದಿಬ್ಬೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ರೂಪಂ ಪಸ್ಸತೀತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰…।
377. Yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ 2 dibbacakkhunti? Āmantā. Yathākammūpagatañca manasi karoti, dibbena cakkhunā rūpaṃ passatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಞ್ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ದಿಬ್ಬೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ರೂಪಂ ಪಸ್ಸತೀತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ದ್ವಿನ್ನಂ ಫಸ್ಸಾನಂ ದ್ವಿನ್ನಂ ಚಿತ್ತಾನಂ ಸಮೋಧಾನಂ ಹೋತೀತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰…।
Yathākammūpagatañca manasi karoti, dibbena cakkhunā rūpaṃ passatīti? Āmantā. Dvinnaṃ phassānaṃ dvinnaṃ cittānaṃ samodhānaṃ hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಂ ಞಾಣಂ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ‘‘ಇಮೇ ವತ ಭೋನ್ತೋ ಸತ್ತಾ’’ತಿ ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ‘‘ಕಾಯದುಚ್ಚರಿತೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ’’ತಿ ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ‘‘ವಚೀದುಚ್ಚರಿತೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ’’ತಿ ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ‘‘ಮನೋದುಚ್ಚರಿತೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ’’ತಿ ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ‘‘ಅರಿಯಾನಂ ಉಪವಾದಕಾ’’ತಿ ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ‘‘ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕಾ’’ತಿ ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ‘‘ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕಮ್ಮಸಮಾದಾನಾ’’ತಿ ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ‘‘ತೇ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ ನಿರಯಂ ಉಪಪನ್ನಾ’’ತಿ ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ‘‘ಇಮೇ ವಾ ಪನ ಭೋನ್ತೋ ಸತ್ತಾ’’ತಿ ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ‘‘ಕಾಯಸುಚರಿತೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ’’ತಿ ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ‘‘ವಚೀಸುಚರಿತೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ’’ತಿ ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ‘‘ಮನೋಸುಚರಿತೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ’’ತಿ ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ‘‘ಅರಿಯಾನಂ ಅನುಪವಾದಕಾ’’ತಿ ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ‘‘ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಕಾ’’ತಿ ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ‘‘ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಕಮ್ಮಸಮ್ಮಾದಾನಾ’’ತಿ ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ‘‘ತೇ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪನ್ನಾ’’ತಿ ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ದಿಬ್ಬೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ರೂಪಂ ಪಸ್ಸತೀತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰…।
Yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhunti? Āmantā. ‘‘Ime vata bhonto sattā’’ti ca manasi karoti, ‘‘kāyaduccaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘vacīduccaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘manoduccaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘ariyānaṃ upavādakā’’ti ca manasi karoti, ‘‘micchādiṭṭhikā’’ti ca manasi karoti, ‘‘micchādiṭṭhikammasamādānā’’ti ca manasi karoti, ‘‘te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapannā’’ti ca manasi karoti, ‘‘ime vā pana bhonto sattā’’ti ca manasi karoti, ‘‘kāyasucaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘vacīsucaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘manosucaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘ariyānaṃ anupavādakā’’ti ca manasi karoti, ‘‘sammādiṭṭhikā’’ti ca manasi karoti, ‘‘sammādiṭṭhikammasammādānā’’ti ca manasi karoti, ‘‘te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’’ti ca manasi karoti, dibbena cakkhunā rūpaṃ passatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
‘‘ತೇ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪನ್ನಾ’’ತಿ ಚ ಮನಸಿ ಕರೋತಿ, ದಿಬ್ಬೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ರೂಪಂ ಪಸ್ಸತೀತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ದ್ವಿನ್ನಂ ಫಸ್ಸಾನಂ ದ್ವಿನ್ನಂ ಚಿತ್ತಾನಂ ಸಮೋಧಾನಂ ಹೋತೀತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰…।
‘‘Te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’’ti ca manasi karoti, dibbena cakkhunā rūpaṃ passatīti? Āmantā. Dvinnaṃ phassānaṃ dvinnaṃ cittānaṃ samodhānaṃ hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
೩೭೮. ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಂ ಞಾಣಂ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಅತ್ಥಿ ಕೋಚಿ ಅದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕೋ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಂ ಅಪ್ಪಟಿಲದ್ಧೋ ಅನಧಿಗತೋ ಅಸಚ್ಛಿಕತೋ ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಂ ಜಾನಾತೀತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಹಞ್ಚಿ ಅತ್ಥಿ ಕೋಚಿ ಅದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕೋ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಂ ಅಪ್ಪಟಿಲದ್ಧೋ ಅನಧಿಗತೋ ಅಸಚ್ಛಿಕತೋ ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಂ ಜಾನಾತಿ, ನೋ ಚ ವತ ರೇ ವತ್ತಬ್ಬೇ – ‘‘ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಂ ಞಾಣಂ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖು’’ನ್ತಿ।
378. Yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhunti? Āmantā. Atthi koci adibbacakkhuko dibbacakkhuṃ appaṭiladdho anadhigato asacchikato yathākammūpagataṃ jānātīti? Āmantā. Hañci atthi koci adibbacakkhuko dibbacakkhuṃ appaṭiladdho anadhigato asacchikato yathākammūpagataṃ jānāti, no ca vata re vattabbe – ‘‘yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhu’’nti.
ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಂ ಞಾಣಂ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಆಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಂ ಞಾಣಂ ಜಾನಾತೀತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಹಞ್ಚಿ ಆಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಂ ಞಾಣಂ ಜಾನಾತಿ, ನೋ ಚ ವತ ರೇ ವತ್ತಬ್ಬೇ – ‘‘ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಂ ಞಾಣಂ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖು’’ನ್ತಿ।
Yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhunti? Āmantā. Āyasmā sāriputto yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ jānātīti? Āmantā. Hañci āyasmā sāriputto yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ jānāti, no ca vata re vattabbe – ‘‘yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhu’’nti.
ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಂ ಞಾಣಂ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಆಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಂ ಞಾಣಂ ಜಾನಾತೀತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಅತ್ಥಾಯಸ್ಮತೋ ಸಾರಿಪುತ್ತಸ್ಸ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುನ್ತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰…।
Yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhunti? Āmantā. Āyasmā sāriputto yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ jānātīti? Āmantā. Atthāyasmato sāriputtassa dibbacakkhunti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ಅತ್ಥಾಯಸ್ಮತೋ ಸಾರಿಪುತ್ತಸ್ಸ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ನನು ಆಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಏತದವೋಚ –
Atthāyasmato sāriputtassa dibbacakkhunti? Āmantā. Nanu āyasmā sāriputto etadavoca –
‘‘ನೇವ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಾಯ, ನಪಿ ದಿಬ್ಬಸ್ಸ ಚಕ್ಖುನೋ।
‘‘Neva pubbenivāsāya, napi dibbassa cakkhuno;
ಚೇತೋಪರಿಯಾಯ ಇದ್ಧಿಯಾ, ಸೋತಧಾತುವಿಸುದ್ಧಿಯಾ।
Cetopariyāya iddhiyā, sotadhātuvisuddhiyā;
ಅತ್ಥೇವ ಸುತ್ತನ್ತೋತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ತೇನ ಹಿ ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ – ‘‘ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಂ ಞಾಣಂ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖು’’ನ್ತಿ।
Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhu’’nti.
ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಞಾಣಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Yathākammūpagatañāṇakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ೯. ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಞಾಣಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 9. Yathākammūpagatañāṇakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೯. ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಞಾಣಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 9. Yathākammūpagatañāṇakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ೯. ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗತಞಾಣಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 9. Yathākammūpagatañāṇakathāvaṇṇanā