| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කථාවත්‌ථුපාළි • Kathāvatthupāḷi |
3. තතියවග්‌ගො
3. Tatiyavaggo
(29) 9. යථාකම්‌මූපගතඤාණකථා
(29) 9. Yathākammūpagatañāṇakathā
377. යථාකම්‌මූපගතං ඤාණං 1 දිබ්‌බචක්‌ඛුන්‌ති? ආමන්‌තා. යථාකම්‌මූපගතඤ්‌ච මනසි කරොති, දිබ්‌බෙන චක්‌ඛුනා රූපං පස්‌සතීති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.….
377. Yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ 2 dibbacakkhunti? Āmantā. Yathākammūpagatañca manasi karoti, dibbena cakkhunā rūpaṃ passatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
යථාකම්‌මූපගතඤ්‌ච මනසි කරොති, දිබ්‌බෙන චක්‌ඛුනා රූපං පස්‌සතීති? ආමන්‌තා. ද්‌වින්‌නං ඵස්‌සානං ද්‌වින්‌නං චිත්‌තානං සමොධානං හොතීති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.….
Yathākammūpagatañca manasi karoti, dibbena cakkhunā rūpaṃ passatīti? Āmantā. Dvinnaṃ phassānaṃ dvinnaṃ cittānaṃ samodhānaṃ hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
යථාකම්‌මූපගතං ඤාණං දිබ්‌බචක්‌ඛුන්‌ති? ආමන්‌තා. ‘‘ඉමෙ වත භොන්‌තො සත්‌තා’’ති ච මනසි කරොති, ‘‘කායදුච්‌චරිතෙන සමන්‌නාගතා’’ති ච මනසි කරොති, ‘‘වචීදුච්‌චරිතෙන සමන්‌නාගතා’’ති ච මනසි කරොති, ‘‘මනොදුච්‌චරිතෙන සමන්‌නාගතා’’ති ච මනසි කරොති, ‘‘අරියානං උපවාදකා’’ති ච මනසි කරොති, ‘‘මිච්‌ඡාදිට්‌ඨිකා’’ති ච මනසි කරොති, ‘‘මිච්‌ඡාදිට්‌ඨිකම්‌මසමාදානා’’ති ච මනසි කරොති, ‘‘තෙ කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්‌ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපන්‌නා’’ති ච මනසි කරොති, ‘‘ඉමෙ වා පන භොන්‌තො සත්‌තා’’ති ච මනසි කරොති, ‘‘කායසුචරිතෙන සමන්‌නාගතා’’ති ච මනසි කරොති, ‘‘වචීසුචරිතෙන සමන්‌නාගතා’’ති ච මනසි කරොති, ‘‘මනොසුචරිතෙන සමන්‌නාගතා’’ති ච මනසි කරොති, ‘‘අරියානං අනුපවාදකා’’ති ච මනසි කරොති, ‘‘සම්‌මාදිට්‌ඨිකා’’ති ච මනසි කරොති, ‘‘සම්‌මාදිට්‌ඨිකම්‌මසම්‌මාදානා’’ති ච මනසි කරොති, ‘‘තෙ කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්‌ගං ලොකං උපපන්‌නා’’ති ච මනසි කරොති, දිබ්‌බෙන චක්‌ඛුනා රූපං පස්‌සතීති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.….
Yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhunti? Āmantā. ‘‘Ime vata bhonto sattā’’ti ca manasi karoti, ‘‘kāyaduccaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘vacīduccaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘manoduccaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘ariyānaṃ upavādakā’’ti ca manasi karoti, ‘‘micchādiṭṭhikā’’ti ca manasi karoti, ‘‘micchādiṭṭhikammasamādānā’’ti ca manasi karoti, ‘‘te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapannā’’ti ca manasi karoti, ‘‘ime vā pana bhonto sattā’’ti ca manasi karoti, ‘‘kāyasucaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘vacīsucaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘manosucaritena samannāgatā’’ti ca manasi karoti, ‘‘ariyānaṃ anupavādakā’’ti ca manasi karoti, ‘‘sammādiṭṭhikā’’ti ca manasi karoti, ‘‘sammādiṭṭhikammasammādānā’’ti ca manasi karoti, ‘‘te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’’ti ca manasi karoti, dibbena cakkhunā rūpaṃ passatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
‘‘තෙ කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්‌ගං ලොකං උපපන්‌නා’’ති ච මනසි කරොති, දිබ්‌බෙන චක්‌ඛුනා රූපං පස්‌සතීති? ආමන්‌තා. ද්‌වින්‌නං ඵස්‌සානං ද්‌වින්‌නං චිත්‌තානං සමොධානං හොතීති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.….
‘‘Te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’’ti ca manasi karoti, dibbena cakkhunā rūpaṃ passatīti? Āmantā. Dvinnaṃ phassānaṃ dvinnaṃ cittānaṃ samodhānaṃ hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
378. යථාකම්‌මූපගතං ඤාණං දිබ්‌බචක්‌ඛුන්‌ති? ආමන්‌තා. අත්‌ථි කොචි අදිබ්‌බචක්‌ඛුකො දිබ්‌බචක්‌ඛුං අප්‌පටිලද්‌ධො අනධිගතො අසච්‌ඡිකතො යථාකම්‌මූපගතං ජානාතීති? ආමන්‌තා. හඤ්‌චි අත්‌ථි කොචි අදිබ්‌බචක්‌ඛුකො දිබ්‌බචක්‌ඛුං අප්‌පටිලද්‌ධො අනධිගතො අසච්‌ඡිකතො යථාකම්‌මූපගතං ජානාති, නො ච වත රෙ වත්‌තබ්‌බෙ – ‘‘යථාකම්‌මූපගතං ඤාණං දිබ්‌බචක්‌ඛු’’න්‌ති.
378. Yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhunti? Āmantā. Atthi koci adibbacakkhuko dibbacakkhuṃ appaṭiladdho anadhigato asacchikato yathākammūpagataṃ jānātīti? Āmantā. Hañci atthi koci adibbacakkhuko dibbacakkhuṃ appaṭiladdho anadhigato asacchikato yathākammūpagataṃ jānāti, no ca vata re vattabbe – ‘‘yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhu’’nti.
යථාකම්‌මූපගතං ඤාණං දිබ්‌බචක්‌ඛුන්‌ති? ආමන්‌තා. ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො යථාකම්‌මූපගතං ඤාණං ජානාතීති? ආමන්‌තා. හඤ්‌චි ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො යථාකම්‌මූපගතං ඤාණං ජානාති, නො ච වත රෙ වත්‌තබ්‌බෙ – ‘‘යථාකම්‌මූපගතං ඤාණං දිබ්‌බචක්‌ඛු’’න්‌ති.
Yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhunti? Āmantā. Āyasmā sāriputto yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ jānātīti? Āmantā. Hañci āyasmā sāriputto yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ jānāti, no ca vata re vattabbe – ‘‘yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhu’’nti.
යථාකම්‌මූපගතං ඤාණං දිබ්‌බචක්‌ඛුන්‌ති? ආමන්‌තා. ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො යථාකම්‌මූපගතං ඤාණං ජානාතීති? ආමන්‌තා. අත්‌ථායස්‌මතො සාරිපුත්‌තස්‌ස දිබ්‌බචක්‌ඛුන්‌ති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.….
Yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhunti? Āmantā. Āyasmā sāriputto yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ jānātīti? Āmantā. Atthāyasmato sāriputtassa dibbacakkhunti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
අත්‌ථායස්‌මතො සාරිපුත්‌තස්‌ස දිබ්‌බචක්‌ඛුන්‌ති? ආමන්‌තා. නනු ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො එතදවොච –
Atthāyasmato sāriputtassa dibbacakkhunti? Āmantā. Nanu āyasmā sāriputto etadavoca –
‘‘නෙව පුබ්‌බෙනිවාසාය, නපි දිබ්‌බස්‌ස චක්‌ඛුනො;
‘‘Neva pubbenivāsāya, napi dibbassa cakkhuno;
චෙතොපරියාය ඉද්‌ධියා, සොතධාතුවිසුද්‌ධියා;
Cetopariyāya iddhiyā, sotadhātuvisuddhiyā;
අත්‌ථෙව සුත්‌තන්‌තොති? ආමන්‌තා. තෙන හි න වත්‌තබ්‌බං – ‘‘යථාකම්‌මූපගතං ඤාණං දිබ්‌බචක්‌ඛු’’න්‌ති.
Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘yathākammūpagataṃ ñāṇaṃ dibbacakkhu’’nti.
යථාකම්‌මූපගතඤාණකථා නිට්‌ඨිතා.
Yathākammūpagatañāṇakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / අභිධම්‌මපිටක (අට්‌ඨකථා) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / පඤ්‌චපකරණ-අට්‌ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 9. යථාකම්‌මූපගතඤාණකථාවණ්‌ණනා • 9. Yathākammūpagatañāṇakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-මූලටීකා • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 9. යථාකම්‌මූපගතඤාණකථාවණ්‌ණනා • 9. Yathākammūpagatañāṇakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-අනුටීකා • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 9. යථාකම්‌මූපගතඤාණකථාවණ්‌ණනා • 9. Yathākammūpagatañāṇakathāvaṇṇanā
